Romano
09-01-2016, 02:18
VBF-Vừa qua, cái chết của 1 học sinh dân tộc học lớp 6 đă khiến cả dư luận bàng hoàng. Theo đo v́ gia đ́nh quá nghèo đến chiếc áo mới cũng không có đă khiến cho em nghĩ quẩn rồi tự t́m tới cái chết. Thế nhưng cho tới giờ ngoài em ra th́ chẳng ai có thể biết là nguyên nhân nào khiến em có suy nghĩ dại dột đến vậy...Chúng tôi loay hoay t́m cách lư giải nguyên nhân cái chết của Sôn. Giờ không ai c̣n có thể biết chính xác ngoài Sôn...
Mấy ngày nay, cái tin em học sinh lớp 6 người Jrai là Ksor Sôn tự tử chết v́ không có áo mới mặc đi học gây rúng động dư luận xă hội. Từ báo chính thống đến báo công dân, rất nhiều b́nh luận, rất nhiều chỉ trích, rất nhiều phỏng đoán... khiến chúng tôi, những người ở cách nhà em chỉ chừng 20 ki lô mét cũng thấy hoang mang.
Không thể ngồi im, tôi và đồng nghiệp Đoàn Minh Phụng, nguyên Tổng Biên tập báo Gia Lai, một người cũng rất am hiểu về đời sống người Tây nguyên, cùng nhau xuống làng Breng 3, xă Ia Der, huyện Ia Grai thăm gia đ́nh và viếng cháu. Chúng tôi cũng mang theo tiền của mấy người bạn ở Sài G̣n và của chúng tôi, giúp gia đ́nh cháu.
Những ǵ chúng tôi thấy không giống như câu chuyện quá bi thương được mô tả trên nhiều báoVới một gia đ́nh Jrai b́nh thường th́ nhà cháu không đến nỗi quá sức nghèo. Có sân xi măng, nhà lợp mái tôn nhưng có vườn cà phê. Cà phê ở đây khá tốt. Có thể so sánh với đời sống của một người họ hàng của Sôn là Ksor Si để thấy rơ hơn.
Si là anh rể họ của Sôn, đồng thời là cán bộ tư pháp xă. Si có ba sào cà phê, vợ ở nhà làm rẫy, cậu kiêm... MC cho các sự kiện như đám cưới, hội họp... thu nhập thêm chút đỉnh và sống đủ.
Cách đây hơn tháng chúng tôi đă gặp Si khi anh dùng xe máy để "diễn", chở một thí sinh hoa hậu báo Tiền Phong để quay phim khi cô này về xă anh làm từ thiện.Phải nói ngay: Ia Grai là huyện giáp thành phố Pleiku, và xă Ia Der lại là xă đầu tiên của huyện liền địa giới với thành phố. Thanh niên ở đây có thể tối tối lên thành phố Pleiku uống cà phê rồi về, cho nên so với các huyện khác, các xă khác th́ đây không phải là nơi quá khó khăn, nếu không muốn nói là khá giả hơn các địa phương khác nhiều.
Trong nhà Sôn, chúng tôi thấy có hai cái xe máy.
"Không phải là Sôn không có áo mới đi học" - Si nói. Gia đ́nh đă may quần áo cho em, nhưng chưa kịp lấy và em biết là em đă có quần áo chứ không phải là v́ bộ quần áo mà em tự tử.
Vị cán bộ tư pháp xă này cũng đính chính tuổi thực của Sôn là 13, Sôn sinh năm 2003 chứ không phải 11 tuổi như một số báo đă đăng tải.Cũng như thế, không phải anh trai của Si "cũng tự tử" cách đấy hơn năm, mà đấy là một người bà con xa, và tự tử ở làng Kép, cách nhà Sôn hai chục cây số.
Làng Kép là một địa danh mà hồi trước có nhiều tệ nạn, và đă được gọi là "khu sung sướng của Pleiku".
Trong giấy khai sinh tên em là Sôn, Ksor Sôn, nhưng những người am hiểu th́ cho rằng, người Tây Nguyên rất ít dùng chữ Ô. V́ vậy rất có thể tên em cha mẹ đặt là Sol, nhưng khi làm giấy khai sinh, cán bộ ủy ban xă đă ghi thành Sôn và rồi em mang cái tên ấy cho đến khi từ giă cơi đời.
Gia cảnh nhà Sôn có khó khăn nhưng không phải là quá khó. Bố em là B’sot, người Bahnar, hồi nhỏ nghịch thuốc súng, bị cháy và bỏng, cử động có khó khăn, nhưng vẫn lao động được. Vợ anh người Jrai, tên là Ksor H’thoaih. Họ có ba con.
Sôn có chị gái lớn, mới lấy chồng và đang mang bầu. Trong ảnh thờ, cậu bé Ksor Sôn rất đẹp trai và có vẻ lớn hơn tuổi, trông rất chững chạc. Bàn thờ em nghi ngút hương (thực ra phong tục người Tây Nguyên không lập bàn thờ kiểu này, đây là ảnh hưởng từ người Kinh).
Chúng tôi loay hoay t́m cách lư giải nguyên nhân cái chết của Sôn. Giờ không ai c̣n có thể biết chính xác ngoài chính Sôn, nhưng tôi không khỏi liên tưởng đến nửa ḍng máu Bahnar mà Sôn đang mang trong người.Ban tuyên giáo Tỉnh ủy Gia Lai có hẳn một chuyên đề chống tự tử. Cán bộ về từng làng từng xă từng huyện t́m hiểu, phân tích rồi báo cáo... nhưng rồi cũng không t́m ra nguyên nhân, bởi họ tự tử không theo quy luật ǵ hết, những điều rất nhỏ nhặt cũng khiến họ có thể tự tử, và nó tập trung nhiều ở người Bahnar.
Người Jrai cũng có, nhưng ít hơn.
Bố mẹ, anh chị và cả thầy cô giáo của Sôn đều nhận xét không phải do cái áo 130 ngh́n như báo chí đưa mấy hôm nay, không phải do quá nghèo như các facebooker suy diễn, không bế tắc v́ em này hoàn toàn không có biểu hiện ấy.
Giống như Sôn, các vụ tự tử dẫn phía trên cũng đều chưa t́m ra nguyên nhân. Hoặc nguyên nhân quá vụn vặt đến nỗi không thể tin được.
Nghe nói xă đă họp nhiều cuộc để bàn về việc này.
Thôi hăy yên nghỉ nhé Ksor Sôn. Nếu biết cái chết của em gây xôn xao xă hội thế, bị suy diễn nhiều thế, có khi em lại không dại dột thế....
Mấy ngày nay, cái tin em học sinh lớp 6 người Jrai là Ksor Sôn tự tử chết v́ không có áo mới mặc đi học gây rúng động dư luận xă hội. Từ báo chính thống đến báo công dân, rất nhiều b́nh luận, rất nhiều chỉ trích, rất nhiều phỏng đoán... khiến chúng tôi, những người ở cách nhà em chỉ chừng 20 ki lô mét cũng thấy hoang mang.
Không thể ngồi im, tôi và đồng nghiệp Đoàn Minh Phụng, nguyên Tổng Biên tập báo Gia Lai, một người cũng rất am hiểu về đời sống người Tây nguyên, cùng nhau xuống làng Breng 3, xă Ia Der, huyện Ia Grai thăm gia đ́nh và viếng cháu. Chúng tôi cũng mang theo tiền của mấy người bạn ở Sài G̣n và của chúng tôi, giúp gia đ́nh cháu.
Những ǵ chúng tôi thấy không giống như câu chuyện quá bi thương được mô tả trên nhiều báoVới một gia đ́nh Jrai b́nh thường th́ nhà cháu không đến nỗi quá sức nghèo. Có sân xi măng, nhà lợp mái tôn nhưng có vườn cà phê. Cà phê ở đây khá tốt. Có thể so sánh với đời sống của một người họ hàng của Sôn là Ksor Si để thấy rơ hơn.
Si là anh rể họ của Sôn, đồng thời là cán bộ tư pháp xă. Si có ba sào cà phê, vợ ở nhà làm rẫy, cậu kiêm... MC cho các sự kiện như đám cưới, hội họp... thu nhập thêm chút đỉnh và sống đủ.
Cách đây hơn tháng chúng tôi đă gặp Si khi anh dùng xe máy để "diễn", chở một thí sinh hoa hậu báo Tiền Phong để quay phim khi cô này về xă anh làm từ thiện.Phải nói ngay: Ia Grai là huyện giáp thành phố Pleiku, và xă Ia Der lại là xă đầu tiên của huyện liền địa giới với thành phố. Thanh niên ở đây có thể tối tối lên thành phố Pleiku uống cà phê rồi về, cho nên so với các huyện khác, các xă khác th́ đây không phải là nơi quá khó khăn, nếu không muốn nói là khá giả hơn các địa phương khác nhiều.
Trong nhà Sôn, chúng tôi thấy có hai cái xe máy.
"Không phải là Sôn không có áo mới đi học" - Si nói. Gia đ́nh đă may quần áo cho em, nhưng chưa kịp lấy và em biết là em đă có quần áo chứ không phải là v́ bộ quần áo mà em tự tử.
Vị cán bộ tư pháp xă này cũng đính chính tuổi thực của Sôn là 13, Sôn sinh năm 2003 chứ không phải 11 tuổi như một số báo đă đăng tải.Cũng như thế, không phải anh trai của Si "cũng tự tử" cách đấy hơn năm, mà đấy là một người bà con xa, và tự tử ở làng Kép, cách nhà Sôn hai chục cây số.
Làng Kép là một địa danh mà hồi trước có nhiều tệ nạn, và đă được gọi là "khu sung sướng của Pleiku".
Trong giấy khai sinh tên em là Sôn, Ksor Sôn, nhưng những người am hiểu th́ cho rằng, người Tây Nguyên rất ít dùng chữ Ô. V́ vậy rất có thể tên em cha mẹ đặt là Sol, nhưng khi làm giấy khai sinh, cán bộ ủy ban xă đă ghi thành Sôn và rồi em mang cái tên ấy cho đến khi từ giă cơi đời.
Gia cảnh nhà Sôn có khó khăn nhưng không phải là quá khó. Bố em là B’sot, người Bahnar, hồi nhỏ nghịch thuốc súng, bị cháy và bỏng, cử động có khó khăn, nhưng vẫn lao động được. Vợ anh người Jrai, tên là Ksor H’thoaih. Họ có ba con.
Sôn có chị gái lớn, mới lấy chồng và đang mang bầu. Trong ảnh thờ, cậu bé Ksor Sôn rất đẹp trai và có vẻ lớn hơn tuổi, trông rất chững chạc. Bàn thờ em nghi ngút hương (thực ra phong tục người Tây Nguyên không lập bàn thờ kiểu này, đây là ảnh hưởng từ người Kinh).
Chúng tôi loay hoay t́m cách lư giải nguyên nhân cái chết của Sôn. Giờ không ai c̣n có thể biết chính xác ngoài chính Sôn, nhưng tôi không khỏi liên tưởng đến nửa ḍng máu Bahnar mà Sôn đang mang trong người.Ban tuyên giáo Tỉnh ủy Gia Lai có hẳn một chuyên đề chống tự tử. Cán bộ về từng làng từng xă từng huyện t́m hiểu, phân tích rồi báo cáo... nhưng rồi cũng không t́m ra nguyên nhân, bởi họ tự tử không theo quy luật ǵ hết, những điều rất nhỏ nhặt cũng khiến họ có thể tự tử, và nó tập trung nhiều ở người Bahnar.
Người Jrai cũng có, nhưng ít hơn.
Bố mẹ, anh chị và cả thầy cô giáo của Sôn đều nhận xét không phải do cái áo 130 ngh́n như báo chí đưa mấy hôm nay, không phải do quá nghèo như các facebooker suy diễn, không bế tắc v́ em này hoàn toàn không có biểu hiện ấy.
Giống như Sôn, các vụ tự tử dẫn phía trên cũng đều chưa t́m ra nguyên nhân. Hoặc nguyên nhân quá vụn vặt đến nỗi không thể tin được.
Nghe nói xă đă họp nhiều cuộc để bàn về việc này.
Thôi hăy yên nghỉ nhé Ksor Sôn. Nếu biết cái chết của em gây xôn xao xă hội thế, bị suy diễn nhiều thế, có khi em lại không dại dột thế....