Romano
10-03-2016, 13:43
VBF-Cho đến này việc t́m ra nguyên nhân khiến cá chết hàng loạt ở Hồ Tây vẫn được các nhà khoa học nghiên cứu. Tuy nhiên với 1 người đă có nhiều kinh nghiệm nghiên cứu lâu năm cho biết hiện tượng cá chết ở Hồ Tây là do chính con người gây ra. Theo ông chính những chất thải của con người trong quá tŕnh sinh hoạt đă xả thẳng xuống hồ làm cho cá không c̣n oxy để thở...Cần cung cấp ngay oxy cho nước
Trao đổi với chúng tôi vào sáng nay, PGS.TS Hóa học Trần Hồng Côn (Khoa Hóa học, trường ĐH Khoa học Tự nhiên, ĐHQG Hà Nội) cho hay, ông đă theo dơi khá kỹ các thông tin về t́nh trạng cá chết ở Hồ Tây trong vài ngày qua.
Theo PGS Côn, để xác định được nguyên nhân cá chết nổi trắng Hồ Tây cực kỳ phức tạp nhưng yếu tố được nhiều người nghi ngờ nhất đó là mùa thu năm nay, thời tiết rất nóng, đến tháng 10 nhiệt độ vẫn 34 - 35 độ C.
"Nhiệt độ rất nóng như vậy nên dựa vào trực quan nhiều người phỏng đoán là, điều kiện thời tiết đó đă tạo ra sự phát triển không cân đối của hệ sinh thái cộng thêm các yếu tố ngẫu nhiên khác... dẫn đến nước Hồ Tây không c̣n oxy, gây ra hiện tượng cá chết như vậy.
C̣n các nguyên nhân cụ thể như có thể có ai thải chất thải, chất độc nào đó xuống th́ phải chờ các cơ quan chức năng phân tích, đánh giá rồi đưa ra kết luận chính xác được", PGS Côn nói.
Về ư kiến có thể do hiện tượng tảo nở hoa dẫn đến t́nh trạng cá chết ở Hồ Tây, PGS Côn nêu rơ, cần phải chờ vào kết luận của cơ quan chức năng "c̣n giờ không thể nói trước được".
Đại diện Ban quản lư Hồ Tây cho biết, phân tích mẫu nước cho thấy, hàm lượng Ammoniac trong nước ở mức 1,5 mg/lít, theo PGS Côn, với hàm lượng như vậy cho thấy nước ở Hồ Tây đă nhiễm Ammoniac rất nặng.
Tuy nhiên, cái đó là ô nhiễm hữu cơ do chất thải sinh hoạt đẩy ra chứ không phải nước thải hóa chất công nghiệp, không phải chất độc "nhưng khi có quá nhiều cũng dẫn đến hiện tượng cá chết".
Là người từng sử dụng hệ thống máy móc lọc nước sông Tô Lịch thành nước sạch để uống, PGS Côn chia sẻ thêm, nước ở Hồ Tây khác với nước sông Tô Lịch bởi vẫn có đầy đủ oxy nên biện pháp xử lư sẽ không quá khó khăn.
"Ở đây, kết quả kiểm tra cho thấy nước Hồ Tây không c̣n oxy th́ biện pháp xử lư cũng không quá khó và việc cần làm ngay, đầu tiên cùng với thu, vớt cá chết th́ nên tiến hành cấp lại oxy cho Hồ Tây.
Cụ thể, chỉ cần dùng các trạm bơm bơm hoàn lưu liên tục để tạo oxy cho nước. Giả sử nếu cá chết do Ammoniac hay chất hữu cơ nào đó th́ việc cấp oxy cũng là một giải pháp.
Nếu cứ bơm liên tục với nhiều trạm cùng hoạt động th́ chỉ trong 1 - 2 ngày sẽ đủ oxy cho Hồ Tây và cá không c̣n chết nữa", PGS Côn nói thêm.
Vị PGS Hóa học này cũng nêu rơ, việc bơm hoàn lưu cung cấp oxy là hiệu quả nhất và sẽ không gây tác dụng phụ như đưa các loại hóa chất xuống hồ để xử lư.
Phải bịt ngay các cống xả thải xuống Hồ Tây
C̣n trao đổi với chúng tôi, TS Nguyễn Quang Tề, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản 1 cho hay, Hồ Tây đă có từ hàng ngàn năm nay và có cơ chế tự điều ḥa nguồn nước nên việc xảy ra t́nh trạng cá chết như hiện nay là có trách nhiệm của con người.
Theo TS Tề, Ban quản lư Hồ Tây cho biết, hiện tại, mỗi ngày hồ phải tiếp nhận 4.000 - 5.000 m3 nước thải của các nhà hàng, quán ăn uống và người dân sinh sống ven hồ thải xuống. Hiện tượng xả thẳng nước thải, thức ăn thừa, rác thải… xuống hồ vẫn thường xuyên diễn ra.
"Chỉ đến khi cá chết hàng loạt mới kiểm tra và phát hiện nguyên nhân th́ xử lư cũng muộn rồi.
Ở đây, đẩy nhiều nước thải sinh hoạt ra Hồ Tây quá nhiều khiến hàm lượng Ammoniac sẽ tăng cao. Tôi cho rằng, việc thiếu oxy và hàm lượng Ammoniac tăng cao chính là nguyên nhân khiến cá chết.
Thông thường, nếu nước đủ oxy th́ Ammoniac sẽ được oxy hóa tiếp sang Nitrit và nếu đủ oxy nữa th́ từ Nitrit sẽ được oxy hóa tiếp thành Nitrat, khi đó th́ nước không độc.
Nhưng nếu trong nước thiếu oxy sẽ chỉ dừng lại ở Ammoniac mà không chuyển hóa được thành các chất khác th́ sẽ gây độc, khiến cá chết", TS Tề nói.
Vị chuyên gia đầu ngành về bệnh thủy sản cũng chỉ rơ các biện pháp cần phải làm ngay để cứu Hồ Tây và các loài cá.
"Trước tiên, quan trọng nhất, cần làm ngay đó là phải bịt ngay các cống xả thải cũng như cấm không cho các nhà hàng nổi trên hồ cũng như xung quanh hồ được thải xuống đây.
Khi chặn đứng được nguồn thải này sẽ giúp cho Hồ Tây không phải gánh chịu thêm hàng ngàn m3 nước, chất thải mỗi ngày, từ đó, Ammoniac sẽ giảm đi, tăng cường thêm oxy. Ở đây, trách nhiệm thuộc về các Sở, ngành, UBND TP Hà Nội cần làm ngay
Thứ nữa là cần thu gom, vớt toàn bộ số lượng cá chết ở mặt hồ, sau đó đưa đi tiêu hủy, đảm bảo vệ sinh, an toàn.
Tiếp theo, v́ hồ rất rộng nên chúng ta cần khoanh vùng, sử dụng các máy bơm để bơm quạt khí trời thật mạnh nước để tạo oxy, khi có oxy rồi th́ Ammoniac sẽ chuyển sang Nitrit, từ Nitrit lại chuyển sang Nitrat th́ không c̣n độc nữa", ông Tề nhấn mạnh.
Việc sử dụng các chế phẩm vi sinh để hỗ trợ, theo TS Tề cũng là một cách, tuy nhiên, do diện tích Hồ Tây quá lớn nên nếu sử dụng th́ nguồn kinh phí sẽ rất lớn nên UBND TP Hà Nội cần nghiên cứu, xem xét.
Trao đổi với chúng tôi vào sáng nay, PGS.TS Hóa học Trần Hồng Côn (Khoa Hóa học, trường ĐH Khoa học Tự nhiên, ĐHQG Hà Nội) cho hay, ông đă theo dơi khá kỹ các thông tin về t́nh trạng cá chết ở Hồ Tây trong vài ngày qua.
Theo PGS Côn, để xác định được nguyên nhân cá chết nổi trắng Hồ Tây cực kỳ phức tạp nhưng yếu tố được nhiều người nghi ngờ nhất đó là mùa thu năm nay, thời tiết rất nóng, đến tháng 10 nhiệt độ vẫn 34 - 35 độ C.
"Nhiệt độ rất nóng như vậy nên dựa vào trực quan nhiều người phỏng đoán là, điều kiện thời tiết đó đă tạo ra sự phát triển không cân đối của hệ sinh thái cộng thêm các yếu tố ngẫu nhiên khác... dẫn đến nước Hồ Tây không c̣n oxy, gây ra hiện tượng cá chết như vậy.
C̣n các nguyên nhân cụ thể như có thể có ai thải chất thải, chất độc nào đó xuống th́ phải chờ các cơ quan chức năng phân tích, đánh giá rồi đưa ra kết luận chính xác được", PGS Côn nói.
Về ư kiến có thể do hiện tượng tảo nở hoa dẫn đến t́nh trạng cá chết ở Hồ Tây, PGS Côn nêu rơ, cần phải chờ vào kết luận của cơ quan chức năng "c̣n giờ không thể nói trước được".
Đại diện Ban quản lư Hồ Tây cho biết, phân tích mẫu nước cho thấy, hàm lượng Ammoniac trong nước ở mức 1,5 mg/lít, theo PGS Côn, với hàm lượng như vậy cho thấy nước ở Hồ Tây đă nhiễm Ammoniac rất nặng.
Tuy nhiên, cái đó là ô nhiễm hữu cơ do chất thải sinh hoạt đẩy ra chứ không phải nước thải hóa chất công nghiệp, không phải chất độc "nhưng khi có quá nhiều cũng dẫn đến hiện tượng cá chết".
Là người từng sử dụng hệ thống máy móc lọc nước sông Tô Lịch thành nước sạch để uống, PGS Côn chia sẻ thêm, nước ở Hồ Tây khác với nước sông Tô Lịch bởi vẫn có đầy đủ oxy nên biện pháp xử lư sẽ không quá khó khăn.
"Ở đây, kết quả kiểm tra cho thấy nước Hồ Tây không c̣n oxy th́ biện pháp xử lư cũng không quá khó và việc cần làm ngay, đầu tiên cùng với thu, vớt cá chết th́ nên tiến hành cấp lại oxy cho Hồ Tây.
Cụ thể, chỉ cần dùng các trạm bơm bơm hoàn lưu liên tục để tạo oxy cho nước. Giả sử nếu cá chết do Ammoniac hay chất hữu cơ nào đó th́ việc cấp oxy cũng là một giải pháp.
Nếu cứ bơm liên tục với nhiều trạm cùng hoạt động th́ chỉ trong 1 - 2 ngày sẽ đủ oxy cho Hồ Tây và cá không c̣n chết nữa", PGS Côn nói thêm.
Vị PGS Hóa học này cũng nêu rơ, việc bơm hoàn lưu cung cấp oxy là hiệu quả nhất và sẽ không gây tác dụng phụ như đưa các loại hóa chất xuống hồ để xử lư.
Phải bịt ngay các cống xả thải xuống Hồ Tây
C̣n trao đổi với chúng tôi, TS Nguyễn Quang Tề, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản 1 cho hay, Hồ Tây đă có từ hàng ngàn năm nay và có cơ chế tự điều ḥa nguồn nước nên việc xảy ra t́nh trạng cá chết như hiện nay là có trách nhiệm của con người.
Theo TS Tề, Ban quản lư Hồ Tây cho biết, hiện tại, mỗi ngày hồ phải tiếp nhận 4.000 - 5.000 m3 nước thải của các nhà hàng, quán ăn uống và người dân sinh sống ven hồ thải xuống. Hiện tượng xả thẳng nước thải, thức ăn thừa, rác thải… xuống hồ vẫn thường xuyên diễn ra.
"Chỉ đến khi cá chết hàng loạt mới kiểm tra và phát hiện nguyên nhân th́ xử lư cũng muộn rồi.
Ở đây, đẩy nhiều nước thải sinh hoạt ra Hồ Tây quá nhiều khiến hàm lượng Ammoniac sẽ tăng cao. Tôi cho rằng, việc thiếu oxy và hàm lượng Ammoniac tăng cao chính là nguyên nhân khiến cá chết.
Thông thường, nếu nước đủ oxy th́ Ammoniac sẽ được oxy hóa tiếp sang Nitrit và nếu đủ oxy nữa th́ từ Nitrit sẽ được oxy hóa tiếp thành Nitrat, khi đó th́ nước không độc.
Nhưng nếu trong nước thiếu oxy sẽ chỉ dừng lại ở Ammoniac mà không chuyển hóa được thành các chất khác th́ sẽ gây độc, khiến cá chết", TS Tề nói.
Vị chuyên gia đầu ngành về bệnh thủy sản cũng chỉ rơ các biện pháp cần phải làm ngay để cứu Hồ Tây và các loài cá.
"Trước tiên, quan trọng nhất, cần làm ngay đó là phải bịt ngay các cống xả thải cũng như cấm không cho các nhà hàng nổi trên hồ cũng như xung quanh hồ được thải xuống đây.
Khi chặn đứng được nguồn thải này sẽ giúp cho Hồ Tây không phải gánh chịu thêm hàng ngàn m3 nước, chất thải mỗi ngày, từ đó, Ammoniac sẽ giảm đi, tăng cường thêm oxy. Ở đây, trách nhiệm thuộc về các Sở, ngành, UBND TP Hà Nội cần làm ngay
Thứ nữa là cần thu gom, vớt toàn bộ số lượng cá chết ở mặt hồ, sau đó đưa đi tiêu hủy, đảm bảo vệ sinh, an toàn.
Tiếp theo, v́ hồ rất rộng nên chúng ta cần khoanh vùng, sử dụng các máy bơm để bơm quạt khí trời thật mạnh nước để tạo oxy, khi có oxy rồi th́ Ammoniac sẽ chuyển sang Nitrit, từ Nitrit lại chuyển sang Nitrat th́ không c̣n độc nữa", ông Tề nhấn mạnh.
Việc sử dụng các chế phẩm vi sinh để hỗ trợ, theo TS Tề cũng là một cách, tuy nhiên, do diện tích Hồ Tây quá lớn nên nếu sử dụng th́ nguồn kinh phí sẽ rất lớn nên UBND TP Hà Nội cần nghiên cứu, xem xét.