Log in

View Full Version : Bộ năo bị đe dọa nếu như chúng ta không làm việc này mỗi ngày


Romano
10-23-2016, 15:49
VBF-Ai cũng biết rằng sức khỏe là vốn quư giá nhất trong cuộc sống mỗi người.Thế nhưng việc giữ ǵn sức khỏe ra sao cho tốt nhất th́ vẫn là điều luôn được dư luận đưa ra bàn căi và mổ xẻ. Duy nhất chỉ có 1 điều mà ai cũng cho là đúng đó chính là giấc ngủ.Từ một kế hoạch không ngủ 200 giờ của một DJ nổi tiếng, các nhà khoa học đă khám phá ra những tác động tiêu cực của việc không ngủ và mất ngủ tới bộ năo con người.

Năm 1959, Peter Tripp, một DJ nối tiếng của New York đă cam kết không ngủ trong 200 giờ để làm từ thiện trong khi tiếp tục tổ chức chương tŕnh phát thanh của ḿnh.

Các nghiên cứu về thiếu ngủ rất hiếm vào thời gian đó v́ vậy không ai biết điều ǵ sẽ xảy ra. Đây là một sự kiện lớn không chỉ với hàng triệu thính giả của Tripp mà c̣n với cộng đồng khoa học.

Tác động sau đó của chương tŕnh “không ngủ từ thiện” này lên tâm trí của Tripp mạnh mẽ hơn dự kiến của bất cứ ai.

Tính cách của một người đàn ông b́nh thường được mô tả là vui vẻ, lạc quan đă có những thay đổi đáng kể. Sang đến ngày thứ 3, ông trở nên rất dễ bị kích động, chửi rủa và sỉ nhục ngay cả người bạn thân nhất của ḿnh. Đến cuối thời gian dự kiến, ông bắt đầu bị ảo giác và có hành vi hoang tưởng.

Nhưng bất chấp sự lo lắng của những bác sĩ chăm sóc sức khoẻ cho ông (và với sự hỗ trợ của các chất kích thích mà họ đưa cho ông), ông vẫn kiên tŕ và cuối cùng đi ngủ sau 201 giờ thức liên tục.

Các nghiên cứu pḥng thí nghiệm hiện đại đă gọi một số hành vi quan sát thấy trong trường hợp của Tripp là hậu quả của mất ngủ. Mất ngủ hoặc ngủ ít kéo dài sẽ làm gia tăng sự kích động, tâm trạng xấu đi và gây ra cảm giác trầm cảm, tức giận và lo âu. Một số ư kiến cho rằng mất ngủ dẫn đến những phản ứng cảm xúc thái quá.

Mệt mỏi và cảm xúc

Giống như Tripp, những người bị mất ngủ tham gia vào một nghiên cứu đă bị stress và tức giận nhiều hơn nhóm chứng khi được yêu cầu hoàn thành một bài kiểm tra nhận thức đơn giản.

Phương pháp chụp năo cho thấy lư do tại sao thiếu ngủ có thể dẫn tới những phản ứng cảm xúc khác thường. Hạch hạnh nhân nằm sâu trong năo là trung tâm kiểm soát cảm xúc của chúng ta. Khi những người tham gia bị mất ngủ biểu lộ những h́nh ảnh tiêu cực về mặt cảm xúc, mức độ hoạt động ở hạch hạnh nhân cao hơn 60% so với những người được nghỉ ngơi.

Các nhà nghiên cứu cũng theo dơi cơ chế kết nối của những khu vực năo khác nhau ở những người tham gia. Họ phát hiện ra rằng thiếu ngủ làm gián đoạn mối liên kết giữa hạch hạnh nhân và vỏ năo trước trán trung gian. Đây là một phát hiện quan trọng v́ vỏ năo trước trán trung gian điều chỉnh hoạt động của hạch hạnh nhân. Mất ngủ dường như khiến hạch hạnh nhân phản ứng thái quá với kích thích tiêu cực v́ nó trở nên mất kết nối với khu vực năo làm dịu phản ứng.

Mất ngủ ở Las Vegas

Những ông chủ ṣng bạc biết rằng những con bạc mệt mỏi thường đưa ra những quyết định mạo hiểm. Những ṣng bạc sáng đèn, ồn ào và thiếu cửa sổ được thiết kế để bạn không nhận biết được thời gian.

Năm 2011, các nhà nghiên cứu ĐH Duke đă yêu cầu những người tham gia thực hiện một thử nghiệm đánh bạc. Kết quả cho thấy khi những người tham gia bị mất ngủ chỉ một đêm, họ ít đưa ra được những quyết định tránh mất mát và đưa ra nhiều quyết định tối đa hoá lợi ích. Nói cách khác, mất ngủ khiến các con bạc rủi ro hơn và lạc quan hơn. Sự thay đổi trong hành vi chấp nhận rủi ro này đi kèm với những thay đổi trong hoạt động ở khu vực năo đánh giá kết quả tiêu cực và tích cực.

Giấc ngủ với việc học

Một khu vực khác của năo bị tổn thương khi thiếu ngủ là vùng hồi hải mă. Đây là khu vực quan trọng để lưu trữ những kư ức mới. Khi mọi người bị mất ngủ dù chỉ một đêm, khả năng ghi nhớ thông tin mới sẽ bị giảm đi đáng kể. Điều này là do sự suy yếu ở vùng hồi hải mă gây ra bởi thiếu ngủ. Khi ghi nhớ một tập hợp các h́nh ảnh, những người tham gia bị thiếu ngủ cho thấy hoạt động ít hơn ở vùng hồi hải mă so với những người tham gia c̣n lại. Sự suy yếu ở hồi hải mă có thể do thiếu ngủ làm giảm khả năng viết thông tin mới của chúng

Ngoài ra, vùng hồi hải mă có thể cần giấc ngủ để chuyển thông tin mới được lưu trữ tới các khu vực khác của năo. Trong trường hợp này, thiếu ngủ có thể dẫn tới hồi hải mă bị đầy, ngăn cản việc lưu trữ thông tin mới.

Bài học từ quyết định “không ngủ từ thiện”

Câu chuyện của Tripp là một kết thúc không hạnh phúc. Một thời gian ngắn sau chuyến “không ngủ từ thiện”, hôn nhân của ông đổ vỡ và cuối cùng ông bị mất việc và sự nghiệp của ḿnh ở đài phát thanh.

Năm 1964, kỷ lục của ông bị phá vỡ bởi Randy Gardner, một học sinh trung học ở San Diego, người đă thức liên tục trong 264 giờ.

Có nhiều bài học được rút ra từ trải nghiệm của Tripp và từ những khám phá gần đây nhất trong khoa học giấc ngủ.

Nhiều người không ngủ đủ như những người hy sinh thời gian nghỉ ngơi để làm việc, đặc biệt là trên những thiết bị phát ra ánh sáng xanh. Ánh sáng này khiến họ khó ngủ hơn, ảnh hưởng tới số lượng và chất lượng giấc ngủ.

Chúng ta cần nhận biết giá trị của giấc ngủ và đánh giá cao những lợi ích nó mang lại cho năo. Thời gian dành cho giấc ngủ là sự đầu tư cần thiết để thông minh hơn, đưa ra những quyết định đúng đắn hơn và dẫn tới cuộc sống hạnh phúc hơn.