Hanna
09-05-2017, 16:05
VBF-Những trẻ có khi lên 8 lên 9 ở Việt Nam vẫn được các gia đ́nh đút ăn là chuyện dễ thấy. Thế nhưng ở Pháp th́ chuyện này là không thể. Ngay từ khi 3 tuổi th́ đi mẫu giáo đă phải biết được rất nhiều kỹ năng tự lập, trong đó phải biết tự đút ăn.
Học mẫu giáo ở Pháp, trẻ không tự xúc được th́ đành chịu nhịn, nếu thời gian này kéo dài lâu th́ cô trả về cho mẹ huấn luyện lại.
Ở Pháp, cứ đến 3 tuổi là bố mẹ có thể đăng kư cho con tới trường mẫu giáo một cách dễ dàng. Giờ họ c̣n cho phép sớm hơn, nếu như 2 tuổi mà các cháu đă phát huy được một số tính tự lập th́ vẫn được hiệu trưởng nhận.
Mỗi trường mẫu giáo ở Pháp thường có trung b́nh khoảng 4 đến 5 lớp, mỗi lớp có khoảng trên dưới 20 cháu và hai cô, một cô dạy và một cô có chức năng giống bảo mẫu. Nếu trong lớp có cháu nào có nhu cầu chăm sóc đặc biệt (ví dụ như hơi chậm so với các bạn, hoặc bị tăng động giảm chú ư) th́ sẽ có thêm một cô nữa được phân công kèm cặp, giúp đỡ cháu ấy trong mọi hoạt động trong lớp.
Để chuẩn bị cho các cháu vào lớp bé (3 tuổi) ở mẫu giáo, một số kĩ năng cần có như: biết tự cởi/mặc quần áo, giày dép, biết tự đi toilet khi có nhu cầu vệ sinh, biết tự xúc ăn, không biết cô trả về. C̣n những chuyện khác, cô "cân" tất.
http://vietbf.com/forum/attachment.php?attac hmentid=1096501&stc=1&d=1504627335
Trường mầm non nơi bé Sâu - con gái tác giả học không hoành tráng mà chỉ là những dăy nhà cấp bốn (Ảnh: Nguyên Kan).
Mục tiêu của giáo dục mầm non, đơn giản là giúp các cháu t́m hiểu, khẳng định và phát triển bản thân. Phương pháp giáo dục là lấy trẻ con làm trung tâm. Ba năm học mẫu giáo là không bắt buộc, nhưng được xác định là tạo nền tảng thành công cho quá tŕnh giáo dục lâu dài của các cháu sau này.
Ba năm học mẫu giáo là một chu kỳ thống nhất, xoay quanh ba mảng chính:
- Tạo ra một môi trường phù hợp với sự phát triển của trẻ nhỏ, xây dựng cầu nối giữa gia đ́nh và trường học.
- Cung cấp những phương thức học tập cụ thể xoay quanh các t́nh huống: giải quyết vấn đề, rèn luyện và ghi nhớ. Các tṛ chơi trong trường học đóng vai tṛ đặc biệt quan trọng, giúp các cháu trải nghiệm thực tế và nuôi dưỡng khả năng học tập.
- Trường mẫu giáo là nơi giúp các cháu học cách học hỏi lẫn nhau và sống với nhau: đảm bảo các cháu hiểu được nguyên tắc đầu tiên của đời sống xă hội và lớn lên như một cá nhân đặc biệt trong xă hội.
Trong ấn tượng của tôi, trường mẫu giáo ở Pháp nói chung không có sự hoành tráng mà giản dị, nhẹ nhàng với dăy nhà cấp 4. Tuy nhiên, trường nào cũng đảm bảo, có lớp học đủ rộng, đủ ánh sáng và thoáng khí, có căng-tin cho các cháu ăn trưa thay v́ ăn ở lớp, có pḥng tập thể chất với đầy đủ các dụng cụ luyện tập, có thư viện, có toilet sạch sẽ, có pḥng ngủ nhỏ (chỉ dành cho lớp 3 tuổi). Sân trường thường rất rộng và có một ít tṛ chơi như cầu trượt kết hợp leo trèo, xe đạp hoặc xe thăng bằng.
http://vietbf.com/forum/attachment.php?attac hmentid=1096502&stc=1&d=1504627335
Sân trường thường rất rộng và có một ít tṛ chơi như cầu trượt kết hợp leo trèo, xe đạp hoặc xe thăng bằng (Ảnh: Nguyên Kan).
Lớp học thường có cửa sổ rất lớn, có nhiều bàn ghế sắp xếp theo từng cụm, có nhiều khu vực khác nhau chia đồ chơi theo chủ đề/ sở thích, có một khu đọc sách nho nhỏ. Trên tường thường là chỗ treo các tranh ảnh do các cháu vẽ, sản phẩm các cháu làm ở lớp, cho nên mỗi khi bước vào lớp thường rất thích mắt. Những h́nh ảnh này được thay đổi liên tục. Trong lớp có ba máy tính nho nhỏ, thường để chơi mấy tṛ chơi giáo dục, hoặc học chữ cái, nhưng rất ít khi thấy máy tính mở. Đặc biệt, không hề có tivi trong lớp học. Trường con ḿnh học thật ra cũng có một cái bé tí, khi nào lớp nào cần th́ đăng kư với hiệu trưởng để mượn. Năm 3 tuổi con ḿnh được xem một lần, năm bốn tuổi con được xem một lần nữa.
Một ngày học các cháu thường bắt đầu từ 9h, các cô mở cửa đón cháu từ 8h35. Nhiều bố mẹ có công việc phải bắt đầu sớm th́ con được gửi ở các trung tâm giữ trẻ gần trường, tới giờ sẽ có người đưa sang. Khi đến trường, việc đầu tiên là cởi áo khoác, treo áo treo túi xách lên giá, thay giày đi đường bằng giày đi trong nhà.
Trước giờ vào học, các cô thường sắp xếp đồ chơi trên bàn, theo từng nhóm khác nhau, ví dụ như xếp h́nh, lắp ráp, tṛ chơi bếp núc, búp bê.... Nhưng có những tṛ chơi giới hạn người chơi th́ các cô làm thẻ đeo ngực, cháu nào đeo vào rồi mới được chơi, tránh chuyện giành nhau. Ví dụ, trong tṛ chơi với búp bê, sẽ có thẻ đóng vai búp bê, thẻ đóng vai mẹ, thẻ đóng vai bố, cháu nào đeo trước được trước, cháu nào đến sau th́ phải đợi hoặc thỏa thuận với bạn. Tất nhiên chuyện giành nhau, khóc lóc là khó tránh khỏi nhưng dần dần các bé sẽ học được cách nhường nhịn, chia sẻ hoặc thoả thuận với nhau.
http://vietbf.com/forum/attachment.php?attac hmentid=1096500&stc=1&d=1504627335
Lớp học giản dị với các tṛ chơi được sắp xếp theo chủ đề (Ảnh: Nguyên Kan).
Đến giờ ăn, các cháu thường cầm tay nhau thành hai hàng đi tới căng-tin. Thực đơn ở trường thay đổi theo ngày, món ăn phong phú, đầy đủ chất, có từ khai vị tới tráng miệng. Cháu nào bị dị ứng với món ǵ hoặc kiêng ăn món ǵ th́ báo trước với nhà trường từ đầu năm học để có món thay thế. Tới bữa ăn là có các bác ở nhà bếp phục vụ, nhưng không ai đút cho các cháu đâu. Nếu không tự xúc được th́ đành chịu nhịn, nếu thời gian này kéo dài lâu th́ cô trả về cho mẹ huấn luyện lại.
Hồi xưa Nhím nhà ḿnh thuộc dạng ăn cực kỳ kém. Thời gian đầu sang Pháp hầu như không ăn ǵ, món ǵ cũng nếm hai ba th́a là bỏ. Nàng c̣n kể là thích ăn đầu Hà Lan lắm, mỗi lần có là ăn những hai hạt. Ḿnh đă chấp nhận suốt năm đầu tiên con đi học, buổi trưa ăn rất rất ít, sau đó chiều về nhà ăn bù, chứ không cho con tự mang hộp thức ăn riêng tới trường. Từ 3 tuổi, các cháu chỉ có duy nhất một bữa ăn ở trường thôi, không có bữa sáng, bữa xế, nếu có th́ ăn ở nhà.
Tác giả Nguyên-Kan hiện đang sinh sống cùng chồng và hai con là Nhím và Sâu tại thành phố La Rochelle, Pháp. Chị là nghiên cứu sinh ngành Giáo dục Ngôn ngữ tại Đại học Nantes. Ngoài học tập và nghiên cứu, chị c̣n tham gia viết báo về giáo dục và cuộc sống của cộng đồng người Việt tại Pháp. Chị cũng là tác giả cuốn sách "Mẹ đoảng dạy con".
Học mẫu giáo ở Pháp, trẻ không tự xúc được th́ đành chịu nhịn, nếu thời gian này kéo dài lâu th́ cô trả về cho mẹ huấn luyện lại.
Ở Pháp, cứ đến 3 tuổi là bố mẹ có thể đăng kư cho con tới trường mẫu giáo một cách dễ dàng. Giờ họ c̣n cho phép sớm hơn, nếu như 2 tuổi mà các cháu đă phát huy được một số tính tự lập th́ vẫn được hiệu trưởng nhận.
Mỗi trường mẫu giáo ở Pháp thường có trung b́nh khoảng 4 đến 5 lớp, mỗi lớp có khoảng trên dưới 20 cháu và hai cô, một cô dạy và một cô có chức năng giống bảo mẫu. Nếu trong lớp có cháu nào có nhu cầu chăm sóc đặc biệt (ví dụ như hơi chậm so với các bạn, hoặc bị tăng động giảm chú ư) th́ sẽ có thêm một cô nữa được phân công kèm cặp, giúp đỡ cháu ấy trong mọi hoạt động trong lớp.
Để chuẩn bị cho các cháu vào lớp bé (3 tuổi) ở mẫu giáo, một số kĩ năng cần có như: biết tự cởi/mặc quần áo, giày dép, biết tự đi toilet khi có nhu cầu vệ sinh, biết tự xúc ăn, không biết cô trả về. C̣n những chuyện khác, cô "cân" tất.
http://vietbf.com/forum/attachment.php?attac hmentid=1096501&stc=1&d=1504627335
Trường mầm non nơi bé Sâu - con gái tác giả học không hoành tráng mà chỉ là những dăy nhà cấp bốn (Ảnh: Nguyên Kan).
Mục tiêu của giáo dục mầm non, đơn giản là giúp các cháu t́m hiểu, khẳng định và phát triển bản thân. Phương pháp giáo dục là lấy trẻ con làm trung tâm. Ba năm học mẫu giáo là không bắt buộc, nhưng được xác định là tạo nền tảng thành công cho quá tŕnh giáo dục lâu dài của các cháu sau này.
Ba năm học mẫu giáo là một chu kỳ thống nhất, xoay quanh ba mảng chính:
- Tạo ra một môi trường phù hợp với sự phát triển của trẻ nhỏ, xây dựng cầu nối giữa gia đ́nh và trường học.
- Cung cấp những phương thức học tập cụ thể xoay quanh các t́nh huống: giải quyết vấn đề, rèn luyện và ghi nhớ. Các tṛ chơi trong trường học đóng vai tṛ đặc biệt quan trọng, giúp các cháu trải nghiệm thực tế và nuôi dưỡng khả năng học tập.
- Trường mẫu giáo là nơi giúp các cháu học cách học hỏi lẫn nhau và sống với nhau: đảm bảo các cháu hiểu được nguyên tắc đầu tiên của đời sống xă hội và lớn lên như một cá nhân đặc biệt trong xă hội.
Trong ấn tượng của tôi, trường mẫu giáo ở Pháp nói chung không có sự hoành tráng mà giản dị, nhẹ nhàng với dăy nhà cấp 4. Tuy nhiên, trường nào cũng đảm bảo, có lớp học đủ rộng, đủ ánh sáng và thoáng khí, có căng-tin cho các cháu ăn trưa thay v́ ăn ở lớp, có pḥng tập thể chất với đầy đủ các dụng cụ luyện tập, có thư viện, có toilet sạch sẽ, có pḥng ngủ nhỏ (chỉ dành cho lớp 3 tuổi). Sân trường thường rất rộng và có một ít tṛ chơi như cầu trượt kết hợp leo trèo, xe đạp hoặc xe thăng bằng.
http://vietbf.com/forum/attachment.php?attac hmentid=1096502&stc=1&d=1504627335
Sân trường thường rất rộng và có một ít tṛ chơi như cầu trượt kết hợp leo trèo, xe đạp hoặc xe thăng bằng (Ảnh: Nguyên Kan).
Lớp học thường có cửa sổ rất lớn, có nhiều bàn ghế sắp xếp theo từng cụm, có nhiều khu vực khác nhau chia đồ chơi theo chủ đề/ sở thích, có một khu đọc sách nho nhỏ. Trên tường thường là chỗ treo các tranh ảnh do các cháu vẽ, sản phẩm các cháu làm ở lớp, cho nên mỗi khi bước vào lớp thường rất thích mắt. Những h́nh ảnh này được thay đổi liên tục. Trong lớp có ba máy tính nho nhỏ, thường để chơi mấy tṛ chơi giáo dục, hoặc học chữ cái, nhưng rất ít khi thấy máy tính mở. Đặc biệt, không hề có tivi trong lớp học. Trường con ḿnh học thật ra cũng có một cái bé tí, khi nào lớp nào cần th́ đăng kư với hiệu trưởng để mượn. Năm 3 tuổi con ḿnh được xem một lần, năm bốn tuổi con được xem một lần nữa.
Một ngày học các cháu thường bắt đầu từ 9h, các cô mở cửa đón cháu từ 8h35. Nhiều bố mẹ có công việc phải bắt đầu sớm th́ con được gửi ở các trung tâm giữ trẻ gần trường, tới giờ sẽ có người đưa sang. Khi đến trường, việc đầu tiên là cởi áo khoác, treo áo treo túi xách lên giá, thay giày đi đường bằng giày đi trong nhà.
Trước giờ vào học, các cô thường sắp xếp đồ chơi trên bàn, theo từng nhóm khác nhau, ví dụ như xếp h́nh, lắp ráp, tṛ chơi bếp núc, búp bê.... Nhưng có những tṛ chơi giới hạn người chơi th́ các cô làm thẻ đeo ngực, cháu nào đeo vào rồi mới được chơi, tránh chuyện giành nhau. Ví dụ, trong tṛ chơi với búp bê, sẽ có thẻ đóng vai búp bê, thẻ đóng vai mẹ, thẻ đóng vai bố, cháu nào đeo trước được trước, cháu nào đến sau th́ phải đợi hoặc thỏa thuận với bạn. Tất nhiên chuyện giành nhau, khóc lóc là khó tránh khỏi nhưng dần dần các bé sẽ học được cách nhường nhịn, chia sẻ hoặc thoả thuận với nhau.
http://vietbf.com/forum/attachment.php?attac hmentid=1096500&stc=1&d=1504627335
Lớp học giản dị với các tṛ chơi được sắp xếp theo chủ đề (Ảnh: Nguyên Kan).
Đến giờ ăn, các cháu thường cầm tay nhau thành hai hàng đi tới căng-tin. Thực đơn ở trường thay đổi theo ngày, món ăn phong phú, đầy đủ chất, có từ khai vị tới tráng miệng. Cháu nào bị dị ứng với món ǵ hoặc kiêng ăn món ǵ th́ báo trước với nhà trường từ đầu năm học để có món thay thế. Tới bữa ăn là có các bác ở nhà bếp phục vụ, nhưng không ai đút cho các cháu đâu. Nếu không tự xúc được th́ đành chịu nhịn, nếu thời gian này kéo dài lâu th́ cô trả về cho mẹ huấn luyện lại.
Hồi xưa Nhím nhà ḿnh thuộc dạng ăn cực kỳ kém. Thời gian đầu sang Pháp hầu như không ăn ǵ, món ǵ cũng nếm hai ba th́a là bỏ. Nàng c̣n kể là thích ăn đầu Hà Lan lắm, mỗi lần có là ăn những hai hạt. Ḿnh đă chấp nhận suốt năm đầu tiên con đi học, buổi trưa ăn rất rất ít, sau đó chiều về nhà ăn bù, chứ không cho con tự mang hộp thức ăn riêng tới trường. Từ 3 tuổi, các cháu chỉ có duy nhất một bữa ăn ở trường thôi, không có bữa sáng, bữa xế, nếu có th́ ăn ở nhà.
Tác giả Nguyên-Kan hiện đang sinh sống cùng chồng và hai con là Nhím và Sâu tại thành phố La Rochelle, Pháp. Chị là nghiên cứu sinh ngành Giáo dục Ngôn ngữ tại Đại học Nantes. Ngoài học tập và nghiên cứu, chị c̣n tham gia viết báo về giáo dục và cuộc sống của cộng đồng người Việt tại Pháp. Chị cũng là tác giả cuốn sách "Mẹ đoảng dạy con".