PDA

View Full Version : Bất ngờ với cách tự sát tập thể của loài kiến


miro1510
01-04-2019, 10:31
Ṿng tṛn tự sát của loài kiến khiến các nhà khoa học khá bất ngờ khi phát hiện ra. Nguyên do là đàn kiến đă chọn nhầm con dẫn đàn nên rơi vào thảm cảnh. Những con kiến cứ thế lao nhanh theo ṿng tṛn đến khi kiệt sức và chết.

Ngoài cái tên kiến quân đội (Army ant), loài kiến di cư trọn đời này c̣n được gọi là kiến binh sĩ. Chúng có tổng cộng khoảng 200 loài, sống theo bầy đàn và cực kỳ hung hăn.

Tàn sát tất cả các loài vật gặp trên đường di cư

Đặc trưng cơ bản nhất của kiến lính là chúng có hành vi xă hội cực kỳ quy củ, chặt chẽ, y như quân đội vậy. Một đàn kiến quân đội có thể đông tới hàng triệu con. Với "quân số" đáng sợ ấy, chúng chẳng ngán sợ bất cứ loài vật nào.

http://intermati.com/micro1405/2019/1/58.1.jpg

http://intermati.com/micro1405/2019/1/58.2.gif

http://intermati.com/micro1405/2019/1/58.3.gif
Ngoài ra, nhà kiến này c̣n là loài săn mồi mà không cần trinh sát trước. Bằng lực lượng áp đảo, chúng chỉ việc tràn lên, "lấy thịt đè người", chớp nhoáng một cái đă hạ gục con mồi.

Ngay cả các loài nguy hiểm như rắn độc, bọ cạp cũng không thoát khỏi tử thần một khi đă bị chúng tấn công. Chỉ cần con mồi không kịp bỏ chạy là sẽ bị kiến lính "đánh nhanh diệt gọn" tuốt. Thậm chí, có tin đồn chúng có khả năng xả thịt một con mồi to lớn chỉ trong ṿng vài phút.

Cái đáng sợ hơn nữa là kiến chúa có thể đẻ tới 4 triệu trứng mỗi tháng, khiến bầy đàn đă đông lại càng thêm đông. Tất nhiên, sức tấn công của chúng cũng leo thang khủng khiếp khi "quân đoàn" được gia tăng "quân số".

Hạ trại sống trên thân cây hoặc trong hang hốc

Không giống như hầu hết các loài kiến khác, kiến quân đội vừa bị mù bẩm sinh lại vừa không có tổ. Thường th́, chúng chỉ tạm dừng chân để nghỉ ngơi. Những lúc như thế, chúng "hạ trại sống" trên thân cây hoặc trong hang hốc.

http://intermati.com/micro1405/2019/1/58.4.png
"Trại sống" này được tạo thành bởi chính các thành viên trong đàn. Chúng móc nối chân với nhau, kết thành một chùm nhung nhúc những kiến là kiến. Song ngay cả trong cái "tổ sống" tạm bợ ấy cũng vẫn có sự phân chia vị trí và tổ chức pḥng vệ tuyệt vời. Theo đó, trong cùng là đám kiến thợ trẻ, tiếp đến là đám kiến thợ già, và ngoài cùng là các "chiến binh" sẵn sàng nghênh chiến, quyết đấu bảo vệ tổ.

Không chỉ thế, bên trong "tổ sống" c̣n có nhiều lối đi, buồng chứa thức ăn, pḥng của kiến chúa, ấu trùng và trứng nữa.

http://intermati.com/micro1405/2019/1/58.5.jpg
Cắm cổ "hành quân" theo con tiên phong và cái giá phải trả

Với hàng triệu cá thể, mỗi ngày một đàn kiến quân đội có thể tiêu diệt và chén gọn khoảng 500.000 con mồi. "Nạn nhân" chủ yếu của chúng là các loài côn trùng, giun đất, con non của động vật có xương sống.

Mỗi lần "ra quân", một đàn kiến quân đội có thể "dàn trận" rộng đến cả 20m và dài hơn 100m. V́ bị mù bẩm sinh nên chúng tiết ra pheromone, tín hiệu hóa học giữa các cá thể cùng loài để tiện bề nhận biết. Nồng độ pheromone trong hàng quân cũng phân chia đậm nhạt khác nhau. Nó đậm đặc nhất là ở giữa, để các nhóm "binh sĩ" mở rộng khu vực kiếm thức ăn biết nẻo mà tha về trung tâm.

http://intermati.com/micro1405/2019/1/58.6.jpg
Về cơ bản, chiến thuật nhận biết bằng tín hiệu hóa học của kiến quân đội hoạt động rất tốt. Tuy nhiên, đôi lúc cũng vẫn có sai sót xảy ra. Đó là khi con dẫn đầu ngốc nghếch biến đường đi thành một ṿng tṛn.

V́ kiến quân đội chỉ dựa vào mùi pheromone mà di chuyển, nên một khi đă sa chân vào "ṿng tṛn tín hiệu pheromone chết chóc", chúng sẽ không tài nào thoát khỏi. Cả đám cứ măi cắm cổ xoay ṿng, cho đến khi sức tàn lực kiệt, lần lượt gục xuống chết.

Một ṿng tṛn tự sát

Theo các nhà khoa học, kiến quân đội đă có mặt trên Trái đất cách đây cả hàng trăm triệu năm. Chúng có mặt ở hầu hết các lục địa, tương đối giống nhau dù sống tại các khu vực khác nhau, do chỉ tiến hóa một lần vào khoảng giữa kỷ Phấn trắng.

Tuy nhiên, phải đến tận năm 1936, "ṿng tṛn tự sát" của loài kiến này mới được phát hiện, nhờ nhà sinh vật học T.C. Schneirla (Mỹ). Một ngày, Schneirla bất ngờ phát hiện một nhóm kiến lính bao gồm vài trăm con cứ chạy quanh theo một ṿng tṛn. Ngay cả khi bị một cơn mưa lớn bất thần ập xuống, chúng vẫn không dừng lại.

http://intermati.com/micro1405/2019/1/58.7.jpg

http://intermati.com/micro1405/2019/1/58.8.jpg

http://intermati.com/micro1405/2019/1/58.9.jpg
Ngày hôm sau, Schneirla thấy phần lớn chúng đều đă chết. Nhưng những con c̣n lại, dù mệt rũ rượi, bước đi lảo đảo, vẫn cứ tiếp tục ḅ theo đường tṛn.

Kể từ sau quan sát của Schneirla, người ta phát hiện nhiều "ṿng tṛn tự vẫn" của kiến quân đội hơn. Thường th́ chúng chỉ rộng vài mét, nhưng cũng có khi lớn đến cả hàng trăm mé. Có điều, đám kiến xấu số này cũng chỉ là một phần tí tẹo trong cái đàn hàng triệu, thậm chí là hàng chục triệu con. Thế nên, dù chúng có bị gửi hết sang thế giới bên kia th́ cũng chẳng ảnh hưởng ǵ đến đàn chính cả.

VietBF © Sưu Tầm