troopy
06-13-2019, 00:55
Đó chính là cảm giác sai về phương hướng. Phi công này đă không xác định được vị trí thực tế trên bầu trời và lao xuống nước với tốc độ hơn 1.100 km/h.
https://www.intermati.com/forum/attachment.php?attac hmentid=1399597&stc=1&d=1560387233
Chiếc F-35A số hiệu 79-8705 trong một chuyến bay hồi năm 2017. Ảnh: JASDF.
"Chúng tôi tin rằng nhiều khả năng phi công đă mất định hướng không gian và không nhận thức được t́nh trạng của ḿnh", Bộ trưởng Quốc pḥng Nhật Bản Takeshi Iwaya phát biểu trong cuộc họp báo hôm 10/6, đề cập tới vụ rơi siêu tiêm kích F-35A trước đó hai tháng làm thiếu tá phi công Akinori Hosomi thiệt mạng.
Theo dữ liệu radar và liên lạc của Lực lượng pḥng vệ trên không Nhật Bản (JASDF), thiếu tá Hosomi gặp nạn sau khi điều khiển tiêm kích F-35A hạ độ cao từ 9.600 m xuống 4.700 m để tránh một máy bay Mỹ. Phi công tiếp tục điều khiển máy bay ngoặt trái ở vận tốc 900 km/h và liên tục hạ độ cao trong 15 giây sau đó, trước khi biến mất trên màn h́nh radar.
Việc thiếu tá Hosomi thông báo "đ́nh chỉ bài tập" với giọng b́nh tĩnh trước khi gặp nạn cho thấy phi cơ không gặp trục trặc kỹ thuật và phi công cũng không bị bất tỉnh. Điều này dẫn tới nhận định rằng Hosomi đă gặp phải hội chứng "mất định hướng không gian" vốn rất nguy hiểm với bất cứ phi công nào.
"Hội chứng mất định hướng không gian hay cảm giác phương hướng sai là t́nh trạng xảy ra khi phi công không thể cảm nhận chính xác vị trí, độ cao, hướng di chuyển và trạng thái chuyển động của máy bay", tài liệu đăng trên trang web của Cục Hàng không Liên bang Mỹ (FAA) cho biết.
Mất định hướng không gian là vấn đề sinh lư gây ra nhiều vụ tai nạn máy bay thảm khốc trong ngành hàng không thế giới, có thể xảy đến với cả những phi công dày dặn kinh nghiệm với hàng ngh́n giờ bay tích lũy. Nghiên cứu y khoa do JASDF thực hiện năm 2009 cho thấy 12% tai nạn của lực lượng này bắt nguồn từ hội chứng mất định hướng không gian.
Phi công bay biển hoặc trong đêm tối rất dễ rơi vào trạng thái mất định hướng không gian sau những cú nhào lộn và bổ nhào. Sự nguy hiểm nằm ở chỗ phi công tin vào cảm giác của ḿnh thay v́ các thiết bị trên máy bay, cho rằng chúng gặp trục trặc. Điều này dẫn tới việc người điều khiển không thể khôi phục trạng thái an toàn, cố gắng lấy độ cao nhưng lại thành tăng tốc máy bay và đâm xuống biển.
Mất định hướng không gian là t́nh trạng không thể khắc phục hoàn toàn do cấu tạo sinh lư của con người. Cơ thể con người có 4 hệ giác quan liên tục tương tác để định hướng trong không gian gồm thị giác, thính giác, hệ tự cảm của cơ bắp và tiền đ́nh, trong đó thị giác đóng vai tṛ chủ đạo.
Khi ở trên máy bay, hệ tiền đ́nh và tự cảm thường cung cấp thông tin sai lệch so với thực tế. Lực quán tính gây ra khi máy bay tăng tốc, cũng như lực hướng tâm khi lượn ṿng sẽ khiến phi công xác định sai hướng lực hút Trái Đất, không phân biệt được mặt đất và bầu trời.
Các ống bán khuyên màng ở tai trong, vốn giúp con người xác định trạng thái trong không gian ba chiều, cũng góp phần gây ra hội chứng này. Việc lượn ṿng liên tục trong 15-20 giây sẽ khiến chúng ngừng chuyển dữ liệu về năo, làm phi công có ảo giác rằng phi cơ đang bay thẳng, thậm chí tưởng rằng máy bay đang lượn theo hướng ngược với thực tế.
Trong điều kiện tầm nh́n tốt, các ảo giác trên đều không tác động đến phi công, do họ có thể dựa vào đường chân trời để làm điểm chuẩn định hướng. Tuy nhiên, khi bay ban đêm hoặc thời tiết xấu, phi công không thể nh́n thấy đường chân trời và mất hoàn toàn khả năng định hướng dựa vào giác quan.
Theo báo cáo của JASDF, thiếu tá Hosomi gặp nạn khi tham gia huấn luyện bay biển ban đêm trong biên đội 4 chiếc F-35A hôm 9/4. Phi công này dường như rơi vào t́nh trạng mất định hướng không gian sau cú ngoặt trái cuối cùng và tiếp tục cho máy bay lao xuống mà không biết rằng thảm họa sắp xảy ra.
Trong những giây cuối cùng, Hosomi vẫn không nhận ra rằng máy bay sắp lao xuống biển và không phát bất cứ tín hiệu khẩn cấp nào về căn cứ, cũng không có động tác kích hoạt ghế phóng khẩn cấp. Chiếc tiêm kích F-35A sau đó đâm xuống biển với tốc độ ít nhất là 1.100 km/h, thi thể của Hosomi chỉ được t́m thấy dưới đáy biển hai tháng sau đó.
"Sự cố này có thể tác động đến mọi phi công, kể cả những người dày dạn kinh nghiệm nhất", Bộ trưởng Quốc pḥng Iwaya phát biểu, cho biết Nhật Bản sẽ tăng cường huấn luyện khả năng đối phó với t́nh trạng mất phương hướng cho phi công, kiểm tra lại toàn bộ phi đội F-35A trước khi cho phép tiêm kích này hoạt động trở lại.
VietBF © sưu tầm
https://www.intermati.com/forum/attachment.php?attac hmentid=1399597&stc=1&d=1560387233
Chiếc F-35A số hiệu 79-8705 trong một chuyến bay hồi năm 2017. Ảnh: JASDF.
"Chúng tôi tin rằng nhiều khả năng phi công đă mất định hướng không gian và không nhận thức được t́nh trạng của ḿnh", Bộ trưởng Quốc pḥng Nhật Bản Takeshi Iwaya phát biểu trong cuộc họp báo hôm 10/6, đề cập tới vụ rơi siêu tiêm kích F-35A trước đó hai tháng làm thiếu tá phi công Akinori Hosomi thiệt mạng.
Theo dữ liệu radar và liên lạc của Lực lượng pḥng vệ trên không Nhật Bản (JASDF), thiếu tá Hosomi gặp nạn sau khi điều khiển tiêm kích F-35A hạ độ cao từ 9.600 m xuống 4.700 m để tránh một máy bay Mỹ. Phi công tiếp tục điều khiển máy bay ngoặt trái ở vận tốc 900 km/h và liên tục hạ độ cao trong 15 giây sau đó, trước khi biến mất trên màn h́nh radar.
Việc thiếu tá Hosomi thông báo "đ́nh chỉ bài tập" với giọng b́nh tĩnh trước khi gặp nạn cho thấy phi cơ không gặp trục trặc kỹ thuật và phi công cũng không bị bất tỉnh. Điều này dẫn tới nhận định rằng Hosomi đă gặp phải hội chứng "mất định hướng không gian" vốn rất nguy hiểm với bất cứ phi công nào.
"Hội chứng mất định hướng không gian hay cảm giác phương hướng sai là t́nh trạng xảy ra khi phi công không thể cảm nhận chính xác vị trí, độ cao, hướng di chuyển và trạng thái chuyển động của máy bay", tài liệu đăng trên trang web của Cục Hàng không Liên bang Mỹ (FAA) cho biết.
Mất định hướng không gian là vấn đề sinh lư gây ra nhiều vụ tai nạn máy bay thảm khốc trong ngành hàng không thế giới, có thể xảy đến với cả những phi công dày dặn kinh nghiệm với hàng ngh́n giờ bay tích lũy. Nghiên cứu y khoa do JASDF thực hiện năm 2009 cho thấy 12% tai nạn của lực lượng này bắt nguồn từ hội chứng mất định hướng không gian.
Phi công bay biển hoặc trong đêm tối rất dễ rơi vào trạng thái mất định hướng không gian sau những cú nhào lộn và bổ nhào. Sự nguy hiểm nằm ở chỗ phi công tin vào cảm giác của ḿnh thay v́ các thiết bị trên máy bay, cho rằng chúng gặp trục trặc. Điều này dẫn tới việc người điều khiển không thể khôi phục trạng thái an toàn, cố gắng lấy độ cao nhưng lại thành tăng tốc máy bay và đâm xuống biển.
Mất định hướng không gian là t́nh trạng không thể khắc phục hoàn toàn do cấu tạo sinh lư của con người. Cơ thể con người có 4 hệ giác quan liên tục tương tác để định hướng trong không gian gồm thị giác, thính giác, hệ tự cảm của cơ bắp và tiền đ́nh, trong đó thị giác đóng vai tṛ chủ đạo.
Khi ở trên máy bay, hệ tiền đ́nh và tự cảm thường cung cấp thông tin sai lệch so với thực tế. Lực quán tính gây ra khi máy bay tăng tốc, cũng như lực hướng tâm khi lượn ṿng sẽ khiến phi công xác định sai hướng lực hút Trái Đất, không phân biệt được mặt đất và bầu trời.
Các ống bán khuyên màng ở tai trong, vốn giúp con người xác định trạng thái trong không gian ba chiều, cũng góp phần gây ra hội chứng này. Việc lượn ṿng liên tục trong 15-20 giây sẽ khiến chúng ngừng chuyển dữ liệu về năo, làm phi công có ảo giác rằng phi cơ đang bay thẳng, thậm chí tưởng rằng máy bay đang lượn theo hướng ngược với thực tế.
Trong điều kiện tầm nh́n tốt, các ảo giác trên đều không tác động đến phi công, do họ có thể dựa vào đường chân trời để làm điểm chuẩn định hướng. Tuy nhiên, khi bay ban đêm hoặc thời tiết xấu, phi công không thể nh́n thấy đường chân trời và mất hoàn toàn khả năng định hướng dựa vào giác quan.
Theo báo cáo của JASDF, thiếu tá Hosomi gặp nạn khi tham gia huấn luyện bay biển ban đêm trong biên đội 4 chiếc F-35A hôm 9/4. Phi công này dường như rơi vào t́nh trạng mất định hướng không gian sau cú ngoặt trái cuối cùng và tiếp tục cho máy bay lao xuống mà không biết rằng thảm họa sắp xảy ra.
Trong những giây cuối cùng, Hosomi vẫn không nhận ra rằng máy bay sắp lao xuống biển và không phát bất cứ tín hiệu khẩn cấp nào về căn cứ, cũng không có động tác kích hoạt ghế phóng khẩn cấp. Chiếc tiêm kích F-35A sau đó đâm xuống biển với tốc độ ít nhất là 1.100 km/h, thi thể của Hosomi chỉ được t́m thấy dưới đáy biển hai tháng sau đó.
"Sự cố này có thể tác động đến mọi phi công, kể cả những người dày dạn kinh nghiệm nhất", Bộ trưởng Quốc pḥng Iwaya phát biểu, cho biết Nhật Bản sẽ tăng cường huấn luyện khả năng đối phó với t́nh trạng mất phương hướng cho phi công, kiểm tra lại toàn bộ phi đội F-35A trước khi cho phép tiêm kích này hoạt động trở lại.
VietBF © sưu tầm