PDA

View Full Version : Bệnh nhân có thể tử vong nếu lén ăn trước khi mổ


nguoiduatinabc
11-04-2019, 02:57
Bệnh nhân thường được bác sĩ chỉ định nhịn ăn trước khi phẫu thuật. Tuy nhiên vẫn có những trường hợp dở khóc dở cười khi bệnh nhân lén bác sĩ ăn trước khi mổ. Có trường hợp suưt tử vong v́ chủ quan lời dặn của bác sĩ.
https://www.intermati.com/forum/attachment.php?attac hmentid=1478871&stc=1&d=1572836262
Tham miếng ăn, bỏ luôn ca mổ

11g30 ngày 18/10, bệnh nhân Đ.T.Q.H., 24 tuổi, được đẩy vào pḥng mổ Bệnh viện Từ Dũ (TP.HCM) chuẩn bị nội soi do có hai khối viêm dính ứ dịch ṿi trứng to gây đau và không có thai.

Bác sĩ phẫu thuật dự kiến ca mổ sẽ gỡ dính ruột rất khó khăn. Trước khi tiêm thuốc mê để nội soi, bác sĩ hỏi: “Chị có uống thuốc súc ruột chiều qua không? Ăn uống lần gần đây nhất lúc mấy giờ?”. Chị H. trả lời rơ ràng: “Tôi có uống chai thuốc xổ đi ngoài và ăn cháo loăng lúc 18g hôm qua”.

Thấy bệnh nhân tuân thủ hướng dẫn, bác sĩ bắt đầu tiêm thuốc mê, chuẩn bị mổ. Ngay sau khi gây mê, bất ngờ chị H. đại tiện trên bàn mổ với khối lượng lớn phân nhăo lỏng. Ca phẫu thuật buộc phải dời lại do pḥng mổ đă bị nhiễm khuẩn.

Khi tỉnh lại, chị H. hối lỗi kể, lịch mổ hẹn 9g th́ 6g chị thấy bụng đói. Một người đi nuôi bệnh mách nước: “Lần trước, tôi mổ cái chân, bác sĩ dặn ngưng ăn uống 6 giờ trước khi mổ, đói quá tôi ăn chén cháo lỏng có sao đâu. Chị nhịn ăn hơn 12 tiếng sao chịu nổi”. Mặt khác, chị H. thấy thuốc xổ khó uống nên nghĩ cố gắng uống nửa chai là được, miễn là có đi cầu ra; rồi ăn xúp lỏng v́ cũng không c̣n nhiều đồ ăn trong ruột.

Thay v́ báo bác sĩ ḿnh thấy đói, trong lúc lưỡng lự, người nhà hối thúc: “Đói th́ húp miếng xúp, nước không chứ có ǵ nặng bụng đâu mà lo”. Không ḱm ḷng, chị H. liền húp hết chén xúp cua. Hậu quả là xảy ra sự cố như trên, khiến chị phải dời lịch mổ sang tuần sau.

Không may như chị H., chị N.T.Q.A. (42 tuổi) suưt tử vong trên bàn mổ cũng v́ “tham thực cực thân” do không chờ được thời gian nhịn ăn trước phẫu thuật.

Chị A. được dự kiến mổ cắt tử cung v́ có bướu to gây chèn ép bọng đái, nhưng trước khi mổ vài giờ, thấy người nhà bệnh nhân vào thăm bệnh mở hộp cháo ḷng bốc mùi thơm, chị thèm nhưng c̣n phân vân.

Một bệnh nhân nằm giường kế bên nói: “Tôi cũng từng mổ cấp cứu ở bụng mà có nhịn ăn đâu. Thèm th́ ăn cho có sức mới đi mổ”. Nghe có lư, chị A. ăn nhẹ trước ca mổ và không dám thông báo với bác sĩ.

Ngay khi vừa tỉnh mê sau ca mổ, các bác sĩ rút nội khí quản th́ dịch có chứa thức ăn lợn cợn từ dạ dày của bệnh nhân trào ngược lên miệng, ho sặc vào phổi. Trước t́nh huống đó, nhằm chống lại nguy cơ dịch bao tử và thức ăn vào phổi gây viêm phổi hít và tàn phá nhu mô phổi.

Các bác sĩ chích ngay các thuốc trung ḥa dịch vị a-xít, rửa phổi, hút thức ăn ra ngoài, tránh viêm phổi hít cho bệnh nhân, đồng thời mời hội chẩn Bệnh viện Phạm Ngọc Thạch qua hỗ trợ soi, rửa và lấy dị vật nằm sâu trong các phế quản của chị A.

Bác sĩ Nguyễn Bá Mỹ Nhi, Phó giám đốc Bệnh viện Từ Dũ, cảnh báo: t́nh huống thức ăn và dịch dạ dày đi vào phổi rất nguy hiểm. Bệnh nhân có thể chết do nghẹt đường thở và có thể bị viêm phổi hít (c̣n gọi là hội chứng Mendelson), điều trị rất khó khăn, để lại nhiều di chứng nghiêm trọng.

Nếu Bệnh viện Phạm Ngọc Thạch không kịp thời hỗ trợ, người bệnh bị giảm trao đổi khí tại phổi, nghẹt thở. Lúc này, nếu bóp bóng đưa khí ô-xy trợ thở cho bệnh nhân th́ nguy cơ đẩy thức ăn và dịch vị vào sâu bên trong phổi.

Bệnh nhân được hẹn giờ nhịn ăn khác nhau

Bác sĩ Nguyễn Bá Mỹ Nhi phân tích, tùy từng ca mổ với đặc điểm bệnh lư khác nhau mà các bác sĩ sẽ có y lệnh về thời gian nhịn ăn trước phẫu thuật cho các bệnh nhân khác nhau.

Thông thường, thời gian nhịn ăn để thức ăn không c̣n ở dạ dày khoảng 6 giờ đồng hồ, nước lọc khoảng 3-4 giờ, thức ăn lỏng như cháo chủ yếu là nước, ít gạo mất khoảng 4-6 giờ… Nguy hiểm nhất là sữa. Nhiều người nghĩ sữa cũng như nước uống xong là có thể đi mổ sau 3-4 giờ, nhưng thực tế sữa mất đến 6 giờ mới rời khỏi dạ dày.

Tại sao cần xổ ruột và nhịn ăn uống trước mổ? Nhịn ăn uống trước phẫu thuật tối thiểu 6 giờ đối với các trường hợp mổ đơn giản như mổ lấy thai lần đầu, mổ thai ngoài tử cung, mổ viêm ruột thừa cấp, mổ u nang buồng trứng không dính… v́ nếu trong dạ dày c̣n dịch và thức ăn th́ khi gây mê, người bệnh bị trào ngược chất trong dạ dày vào đường thở gây các biến chứng nặng nề, thậm chí tử vong.

Với các ca phẫu thuật phức tạp hơn, việc chuẩn bị bệnh nhân trước mổ càng nghiêm khắc. Nếu ca mổ dự kiến có thể phải cắt nối ruột, có thể có thủng ruột, thủng bọng đái… th́ ca mổ có thể kéo dài nhiều giờ liền. Do đó, bác sĩ yêu cầu thời gian nhịn ăn trước phẫu thuật trên 12 giờ.

Trường hợp này, người bệnh được cho uống thuốc xổ ruột 24-48 giờ trước mổ. Do đó, chuẩn bị trước phẫu thuật, bệnh nhân cần nghiêm túc, đảm bảo dạ dày và ruột được trống hoàn toàn khi nằm trên bàn mổ.

Trước khi phẫu thuật nên ăn ǵ? Nếu thấy đói, mệt khi chuẩn bị mổ cũng như khi chờ mổ, bệnh nhân và thân nhân nên báo ngay cho nhân viên y tế biết để được hỗ trợ và điều trị ngay bằng truyền dung dịch đường hoặc ngậm một viên kẹo tránh t́nh trạng đói lả do hạ đường huyết.

Chụp CT hay MRI có tiêm thuốc cũng cần nhịn ăn