florida80
12-19-2019, 19:32
Đàn hạch và chính trị Hoa Kỳ
Lê Phan
Tổng thống Donald Trump mới là vị tổng thống thứ tư của Hoa Kỳ bị đàn hạch, nhưng nó phản ảnh một chiều hướng chia rẽ trong chính trị Hoa Kỳ vốn đă ngày càng lộ liễu.
Câu chuyện bắt đầu từ sau Chiến Tranh Nội Chiến. Trong nhiều năm, các đối thủ của tổng thống ở Hạ viện đă điều tra đàn hạch ông với mục đích coi như một phương tiện để cách chức ông. Rơ ràng là ư tưởng của họ về sự phân quyền trong hệ thống quyền lực Hoa Kỳ, và cách nó nên được sử dụng, thật là hoàn toàn khác biệt nhau ở những điểm tối quan trọng.
Sau cùng, các thành viên của Quốc hội nổi giận khi vị tổng thống của đất nước đă có một hành động chính trị đặc biệt khiêu khích. Trong khi họ đang cân nhắc các điều khoản đàn hạch, họ đă tính đến bản tính hung hăng của tổng thống. Một đề nghị cáo buộc ông đă “với to tiếng, một số những lời lẽ thái quá, gây hấn, và phỉ báng” có mục đích tấn công vào chính Hạ Viện.
Đó thưa quư vị là cách mà cuộc đàn hạch đầu tiên trong lịch sử chính trị Hoa Kỳ xảy ra đối với Tổng thống Andrew Jackson.
Năm 1868, ông Johnson đă bị Hạ Viện chấp thuận một cáo trạng đàn hạch và ông chỉ thoát khỏi một cách thật khít khao vụ xử ở Thượng viện. Điều khoản “lời lẽ phỉ báng” được bao gồm trong cáo trạng đối với ông.
Và từ đó một sự chia rẽ đảng phái khốc liệt đă là sợi chỉ nối liền các cuộc đàn hạch tổng thống trong lịch sử Hoa Kỳ. Nó đă hiện h́nh ở nhiều cách khác nhau, và có những ảnh hưởng khác nhau, trong những thời đại khác nhau từ các Tổng thống Andrew Johnson, Richard Nixon, Bill Clinton đến sau cùng hôm nay Donald Trump.
Sự phân chia đảng phái kỷ luật của bên Dân Chủ và bên Cộng Ḥa và sự la lối cũng như sự chế ngự của môi trường truyền thông đảng phái là điều mới và khác biệt nhất của thời hiện nay. Nhưng sự phân chia rơ ràng đảng phái không phải là không có tiền lệ. Trong những lần rất ít có đàn hạch trong lịch sử đất nước, nó vẫn là như vậy.
Ông Ray Smock, một cựu sử gia của Hạ Viện Hoa Kỳ giải thích:
“Vụ đàn hạch ông Andrew Jackson và ông Bill Clinton là những vụ đa phần là đảng phái... Trong vụ hiện nay, điều đang diễn ra cũng lại một lần nữa là một vụ đảng phái. Như chúng ta đă thấy, vụ bỏ phiếu đàn hạch ở Ủy ban Tư pháp Hạ viện, nơi mà thành viên của phe đa số tŕnh bày bằng cớ về hành động của Tổng thống Trump về Ukraine, cũng đă phân chia đúng theo đảng phái.”
Bên Dân chủ nói tổng thống rơ ràng đă lạm dụng quyền hành của chức vụ bằng cách thúc đẩy Ukraine loan báo một cuộc điều tra vốn có thể giúp đỡ cho cố gắng tái tranh cử. Ông Daniel Goldman, luật sư điều tra cao cấp nhất của Ủy ban T́nh báo Hạ viện nói với Ủy ban Tư Pháp là những cố gắng của Tổng thống Trump là “một nguy cơ rơ ràng và hiển hiện cho các cuộc bầu cử tự do và công bằng và cho an ninh quốc gia của chúng ta.”
https://i.imgur.com/Cfxy9NR.jpg
Bên Cộng ḥa trả lời đảng đa số đă bẻ cong sự thật cho thích hợp với câu chuyện của họ và vi phạm quyền hạn của chính họ trong chính tiến tŕnh đàn hạch tổng thống. Luật sư Stephen Castor, luật sư đại diện cho bên Cộng Ḥa ở Ủy ban Tư pháp và Ủy ban T́nh báo nói “Bên Dân chủ bị ám ảnh bởi việc đàn hạch Tổng thống Trump bằng bất cứ giá nào.”
Cuộc đấu khẩu gay go này nghe chả khác ǵ cuộc đấu khẩu trong bầu không khí chính trị chia rẽ sâu đậm sau thời Chiến tranh Nội chiến.
Ông Johnson –một người thuộc đảng Dân Chủ hiếm t́m ra ở một tiểu bang ráp ranh với miền Nam nhưng vẫn trung thành với Liên bang- có khuynh hướng nhẹ tay hơn cho miền Nam, và ít ủng hộ hơn cho nhân quyền của các nô lệ được trả tự do, so với những người Cộng Ḥa quá khích ở Quốc Hội. Cuộc chiến được châm ng̣i khi ông Johnson, tính t́nh ưa gắt gỏng, cách chức ông Bộ trưởng Chiến tranh mà không tham khảo ư kiến Quốc hội, như đ̣i hỏi theo một đạo luật mang tên là Nhiệm kỳ tại Nhiệm sở (một đạo luật sau đó đă bị hủy v́ vi hiến). Hạ viện đàn hạch ông. Những người Cộng Ḥa ôn ḥa cứu ông, với chỉ có một phiếu, trong vụ xử ở Thượng viện. Theo Sử gia Thaddeus Stevens của Hạ viện, toàn thể tiến tŕnh rất khúc mắc, một tổng thống lúc nào cũng gây sự và một chủ tịch Ủy ban Tái thiết, đă thúc đẩy hầu hết tiến tŕnh này, giành lấy khỏi tay Ủy ban Tư pháp.
Cuộc tranh chấp này thực sự về nhiều chuyện khác hơn là những ǵ được nói ra công khai. Ở tâm điểm nó là về vấn đề viễn ảnh Tái thiết miền Nam của ai sẽ thắng. Tiến sĩ Smock th́ nói:
“Họ không thích ông Johnson bởi ông là ông Johnson, và v́ ông ta không theo một kế hoạch nào cả.”
Vụ Watergate
Hơn một thế kỷ sau, cuộc điều tra đàn hạch về ông Nixon, một tổng thống Cộng Ḥa, xảy ra trong một hoàn cảnh chính trị hoàn toàn khác hẳn.
Vào đầu thập niên 1970, đảng Dân chủ đă giành lại được sức mạnh mà họ đă mất trong giai đoan Chiến tranh Nội chiến, đến mức là họ đă kiểm soát được cả Hạ viện lẫn Thượng viện trong nhiều năm. Nhưng cả hai đảng đa dạng hơn bây giờ. Những người ôn ḥa hay bảo thủ miền Nam vẫn c̣n chiếm một phần đáng kể trong đảng Dân Chủ. Những người Cộng Ḥa ôn ḥa, đa số ở miền Đông Bắc, vẫn c̣n là một thế lực ở Washington.
Tiến sĩ Laura Blessing, một nhà nghiên cứu của Viện Nghiên cứu Công vụ của Viện Đại học Georgetown, giải thích là lúc đó ở Quốc hội “mọi người ít phân biệt đảng phái hơn.” Và việc đó đúng cho cả Ủy ban Tư pháp Ha Viện, ủy ban vốn đă thúc đẩy hầu hết tiến tŕnh đàn hạch ông Nixon.
Hạ Viện bỏ phiếu bắt đầu khởi sự cụôc điều tra đầu tiên năm 1974 với đa số áp đảo 410 chống 4. Nhiều người Cộng Ḥa đồng ư với việc bắt đầu tiến tŕnh điều tra. Nhưng họ từ chối chấp nhận ư tưởng là tổng thống đă làm một điều đáng bị truy tố.
Cái cuốn băng “Súng c̣n bốc khói”, vốn tiết lộ mức độ của sự che giấu lâu dài, đă khiến cho luận cứ pḥng vệ của bên Cộng Ḥa sụp đổ. Công nhận chuyện không thể tránh được, ông Nixon từ chức.
Đàn hạch ông Clinton
Giáo sư Sarah Binder, giáo sư Chính trị học ở Viện đại học George Washington nói:
“Cuộc đàn hạch ông Nixon, vào giai đoạn cuối, cuối cùng, không c̣n có tính phân chia đảng phái nữa.”
Cuộc đàn hạch ông Clinton, tuy vậy, đă hoàn toàn đảng phái, theo Tiến sĩ Binder.
Nó bắt đầu bằng một cuộc điều tra rộng lớn của công tố viên độc lập Ken Starr, đầu tiên là về liên hệ của ông Clinton với vụ địa ốc Whitewater, việc cách chức nhân viên Pḥng Du lịch Ṭa Bạch Ốc, và cáo buộc sử dụng sai hồ sơ FBI. Sử gia Smock nói là đối với ông Starr, đó là những giếng ông đào nhưng không có nước.
Tiến sĩ Smock tiếp:
“Một khi vụ scandal Lewinsky bùng nổ, họ chuyển từ những ǵ họ không t́m được sang tội man khai v́ nói láo về sex với đại bồi thẩm đoàn.”
Nhưng đến lúc này, vụ phân chia trong chính trị Hoa Kỳ đă bắt đầu lộ rơ, với những người bảo thủ Miền Nam chuyển sang Cộng Ḥa và những người Cộng ḥa ôn ḥa chuyển sang Dân chủ. Hơn thế, Chủ tịch Hạ viên Newt Gingrich đă thúc đẩy lợi ích chính trị của việc đối đầu với bên Dân chủ. Đàn hạch có vẻ như là một điều sẽ mang lại chiến thắng chính trị trong khung cảnh đó, ngay cả nếu Thượng viện không bỏ phiếu cách chức tổng thống.
Các sử gia chuyên về Hạ Viện đă tương phản khung cảnh chính trị này với Tổng thống Ronald Reagan và vụ Iran-Contra. Mặc dầu có bằng cớ rơ rệt của một chính phủ đă cố t́nh không tuân thủ một hướng dẫn của Quốc hội, nhưng Chủ tịch Hạ viện Dân Chủ Tip O’Neil, một người tính t́nh ôn ḥa, một người suốt đời ở Hạ Viện và là một người tôn trọng định chế, không mấy chú ư đến đàn hạch như là một khí cụ chính trị. (Cũng xin thêm là chưa bao giờ có bằng cớ nào được chưng ra là ông Reagan biết về mức độ của vụ bán lậu vũ khí cho Iran và vụ ngấm ngầm tài trợ cho phiến quân Contra, vốn là những cáo buộc chính của vụ scandal này.)
Sau thời phân rẽ
Ngày nay sự phân rẽ đă hầu như hoàn toàn kết thúc, và các đảng phái đă khác biệt rơ rệt về chủ thuyết hơn là khi c̣n ở giữa hay cuối thế kỷ thứ 20. Và điều đó làm cho tranh chấp gay go hơn, và ở Quốc hội, làm dễ dàng hơn cho lănh đạo đảng kiểm soát lá phiếu và áp đặt kỷ luận trên những thành viên đồng thuận.
Với cuộc đàn hạch Tổng thống Trump, việc này c̣n rơ ràng hơn khi mọi sự đă đi từ hoàn cảnh tương đối kiểm soát của Ủy ban T́nh báo Hạ Viện sang tṛ ồn ào của Ủy ban Tư pháp, một ủy ban mà theo ông Casey Burgat, một nhà nghiên cứu của Viện R Street, toàn là những người “sẵn sàng xông vào”. Tiến sĩ Burgat thêm “Họ trở thành ủng hộ lập trường của đảng hơn là cách đây 100 năm.”
Một khác biệt lớn nữa ảnh hưởng đến phân chia đảng phái quanh cuộc điều tra đàn hạch lần này là hoàn cảnh truyền thông. Các đài phát thanh bảo thủ talk radio, Fox News, và truyền thông xă hội nhắm vào tất cả các thành phần của quang phổ chính trị đă tạo nên một cuộc đối thoại quốc gia ồn ào, đầy tranh căi và không tránh được.
Thời ông Clinton bị đàn hạch, Fox New vừa chào đời, sử gia Brian Balogh của Viẹn đại học Virginia giải thích trong một podcast về lịch sử. Tiến sĩ Balogh nói nếu Fox News mà hiện hữu thời thập niên 1970, chắc là ông Nixon không đến nỗi phải từ chức.
Ông kết luận:
“Tôi quả nghĩ là chúng ta đang hoạt động trong một thế giới khác và tôi quả nghĩ là sự trung thành phe phái hiện hữu, ít nhất trong giai đoạn đàn hạch, có nghĩa là sẽ rất khó cho người ta thay đổi lập trường.”
Lê Phan
Dec 2019
(The Christian Science Monitor)
Lê Phan
Tổng thống Donald Trump mới là vị tổng thống thứ tư của Hoa Kỳ bị đàn hạch, nhưng nó phản ảnh một chiều hướng chia rẽ trong chính trị Hoa Kỳ vốn đă ngày càng lộ liễu.
Câu chuyện bắt đầu từ sau Chiến Tranh Nội Chiến. Trong nhiều năm, các đối thủ của tổng thống ở Hạ viện đă điều tra đàn hạch ông với mục đích coi như một phương tiện để cách chức ông. Rơ ràng là ư tưởng của họ về sự phân quyền trong hệ thống quyền lực Hoa Kỳ, và cách nó nên được sử dụng, thật là hoàn toàn khác biệt nhau ở những điểm tối quan trọng.
Sau cùng, các thành viên của Quốc hội nổi giận khi vị tổng thống của đất nước đă có một hành động chính trị đặc biệt khiêu khích. Trong khi họ đang cân nhắc các điều khoản đàn hạch, họ đă tính đến bản tính hung hăng của tổng thống. Một đề nghị cáo buộc ông đă “với to tiếng, một số những lời lẽ thái quá, gây hấn, và phỉ báng” có mục đích tấn công vào chính Hạ Viện.
Đó thưa quư vị là cách mà cuộc đàn hạch đầu tiên trong lịch sử chính trị Hoa Kỳ xảy ra đối với Tổng thống Andrew Jackson.
Năm 1868, ông Johnson đă bị Hạ Viện chấp thuận một cáo trạng đàn hạch và ông chỉ thoát khỏi một cách thật khít khao vụ xử ở Thượng viện. Điều khoản “lời lẽ phỉ báng” được bao gồm trong cáo trạng đối với ông.
Và từ đó một sự chia rẽ đảng phái khốc liệt đă là sợi chỉ nối liền các cuộc đàn hạch tổng thống trong lịch sử Hoa Kỳ. Nó đă hiện h́nh ở nhiều cách khác nhau, và có những ảnh hưởng khác nhau, trong những thời đại khác nhau từ các Tổng thống Andrew Johnson, Richard Nixon, Bill Clinton đến sau cùng hôm nay Donald Trump.
Sự phân chia đảng phái kỷ luật của bên Dân Chủ và bên Cộng Ḥa và sự la lối cũng như sự chế ngự của môi trường truyền thông đảng phái là điều mới và khác biệt nhất của thời hiện nay. Nhưng sự phân chia rơ ràng đảng phái không phải là không có tiền lệ. Trong những lần rất ít có đàn hạch trong lịch sử đất nước, nó vẫn là như vậy.
Ông Ray Smock, một cựu sử gia của Hạ Viện Hoa Kỳ giải thích:
“Vụ đàn hạch ông Andrew Jackson và ông Bill Clinton là những vụ đa phần là đảng phái... Trong vụ hiện nay, điều đang diễn ra cũng lại một lần nữa là một vụ đảng phái. Như chúng ta đă thấy, vụ bỏ phiếu đàn hạch ở Ủy ban Tư pháp Hạ viện, nơi mà thành viên của phe đa số tŕnh bày bằng cớ về hành động của Tổng thống Trump về Ukraine, cũng đă phân chia đúng theo đảng phái.”
Bên Dân chủ nói tổng thống rơ ràng đă lạm dụng quyền hành của chức vụ bằng cách thúc đẩy Ukraine loan báo một cuộc điều tra vốn có thể giúp đỡ cho cố gắng tái tranh cử. Ông Daniel Goldman, luật sư điều tra cao cấp nhất của Ủy ban T́nh báo Hạ viện nói với Ủy ban Tư Pháp là những cố gắng của Tổng thống Trump là “một nguy cơ rơ ràng và hiển hiện cho các cuộc bầu cử tự do và công bằng và cho an ninh quốc gia của chúng ta.”
https://i.imgur.com/Cfxy9NR.jpg
Bên Cộng ḥa trả lời đảng đa số đă bẻ cong sự thật cho thích hợp với câu chuyện của họ và vi phạm quyền hạn của chính họ trong chính tiến tŕnh đàn hạch tổng thống. Luật sư Stephen Castor, luật sư đại diện cho bên Cộng Ḥa ở Ủy ban Tư pháp và Ủy ban T́nh báo nói “Bên Dân chủ bị ám ảnh bởi việc đàn hạch Tổng thống Trump bằng bất cứ giá nào.”
Cuộc đấu khẩu gay go này nghe chả khác ǵ cuộc đấu khẩu trong bầu không khí chính trị chia rẽ sâu đậm sau thời Chiến tranh Nội chiến.
Ông Johnson –một người thuộc đảng Dân Chủ hiếm t́m ra ở một tiểu bang ráp ranh với miền Nam nhưng vẫn trung thành với Liên bang- có khuynh hướng nhẹ tay hơn cho miền Nam, và ít ủng hộ hơn cho nhân quyền của các nô lệ được trả tự do, so với những người Cộng Ḥa quá khích ở Quốc Hội. Cuộc chiến được châm ng̣i khi ông Johnson, tính t́nh ưa gắt gỏng, cách chức ông Bộ trưởng Chiến tranh mà không tham khảo ư kiến Quốc hội, như đ̣i hỏi theo một đạo luật mang tên là Nhiệm kỳ tại Nhiệm sở (một đạo luật sau đó đă bị hủy v́ vi hiến). Hạ viện đàn hạch ông. Những người Cộng Ḥa ôn ḥa cứu ông, với chỉ có một phiếu, trong vụ xử ở Thượng viện. Theo Sử gia Thaddeus Stevens của Hạ viện, toàn thể tiến tŕnh rất khúc mắc, một tổng thống lúc nào cũng gây sự và một chủ tịch Ủy ban Tái thiết, đă thúc đẩy hầu hết tiến tŕnh này, giành lấy khỏi tay Ủy ban Tư pháp.
Cuộc tranh chấp này thực sự về nhiều chuyện khác hơn là những ǵ được nói ra công khai. Ở tâm điểm nó là về vấn đề viễn ảnh Tái thiết miền Nam của ai sẽ thắng. Tiến sĩ Smock th́ nói:
“Họ không thích ông Johnson bởi ông là ông Johnson, và v́ ông ta không theo một kế hoạch nào cả.”
Vụ Watergate
Hơn một thế kỷ sau, cuộc điều tra đàn hạch về ông Nixon, một tổng thống Cộng Ḥa, xảy ra trong một hoàn cảnh chính trị hoàn toàn khác hẳn.
Vào đầu thập niên 1970, đảng Dân chủ đă giành lại được sức mạnh mà họ đă mất trong giai đoan Chiến tranh Nội chiến, đến mức là họ đă kiểm soát được cả Hạ viện lẫn Thượng viện trong nhiều năm. Nhưng cả hai đảng đa dạng hơn bây giờ. Những người ôn ḥa hay bảo thủ miền Nam vẫn c̣n chiếm một phần đáng kể trong đảng Dân Chủ. Những người Cộng Ḥa ôn ḥa, đa số ở miền Đông Bắc, vẫn c̣n là một thế lực ở Washington.
Tiến sĩ Laura Blessing, một nhà nghiên cứu của Viện Nghiên cứu Công vụ của Viện Đại học Georgetown, giải thích là lúc đó ở Quốc hội “mọi người ít phân biệt đảng phái hơn.” Và việc đó đúng cho cả Ủy ban Tư pháp Ha Viện, ủy ban vốn đă thúc đẩy hầu hết tiến tŕnh đàn hạch ông Nixon.
Hạ Viện bỏ phiếu bắt đầu khởi sự cụôc điều tra đầu tiên năm 1974 với đa số áp đảo 410 chống 4. Nhiều người Cộng Ḥa đồng ư với việc bắt đầu tiến tŕnh điều tra. Nhưng họ từ chối chấp nhận ư tưởng là tổng thống đă làm một điều đáng bị truy tố.
Cái cuốn băng “Súng c̣n bốc khói”, vốn tiết lộ mức độ của sự che giấu lâu dài, đă khiến cho luận cứ pḥng vệ của bên Cộng Ḥa sụp đổ. Công nhận chuyện không thể tránh được, ông Nixon từ chức.
Đàn hạch ông Clinton
Giáo sư Sarah Binder, giáo sư Chính trị học ở Viện đại học George Washington nói:
“Cuộc đàn hạch ông Nixon, vào giai đoạn cuối, cuối cùng, không c̣n có tính phân chia đảng phái nữa.”
Cuộc đàn hạch ông Clinton, tuy vậy, đă hoàn toàn đảng phái, theo Tiến sĩ Binder.
Nó bắt đầu bằng một cuộc điều tra rộng lớn của công tố viên độc lập Ken Starr, đầu tiên là về liên hệ của ông Clinton với vụ địa ốc Whitewater, việc cách chức nhân viên Pḥng Du lịch Ṭa Bạch Ốc, và cáo buộc sử dụng sai hồ sơ FBI. Sử gia Smock nói là đối với ông Starr, đó là những giếng ông đào nhưng không có nước.
Tiến sĩ Smock tiếp:
“Một khi vụ scandal Lewinsky bùng nổ, họ chuyển từ những ǵ họ không t́m được sang tội man khai v́ nói láo về sex với đại bồi thẩm đoàn.”
Nhưng đến lúc này, vụ phân chia trong chính trị Hoa Kỳ đă bắt đầu lộ rơ, với những người bảo thủ Miền Nam chuyển sang Cộng Ḥa và những người Cộng ḥa ôn ḥa chuyển sang Dân chủ. Hơn thế, Chủ tịch Hạ viên Newt Gingrich đă thúc đẩy lợi ích chính trị của việc đối đầu với bên Dân chủ. Đàn hạch có vẻ như là một điều sẽ mang lại chiến thắng chính trị trong khung cảnh đó, ngay cả nếu Thượng viện không bỏ phiếu cách chức tổng thống.
Các sử gia chuyên về Hạ Viện đă tương phản khung cảnh chính trị này với Tổng thống Ronald Reagan và vụ Iran-Contra. Mặc dầu có bằng cớ rơ rệt của một chính phủ đă cố t́nh không tuân thủ một hướng dẫn của Quốc hội, nhưng Chủ tịch Hạ viện Dân Chủ Tip O’Neil, một người tính t́nh ôn ḥa, một người suốt đời ở Hạ Viện và là một người tôn trọng định chế, không mấy chú ư đến đàn hạch như là một khí cụ chính trị. (Cũng xin thêm là chưa bao giờ có bằng cớ nào được chưng ra là ông Reagan biết về mức độ của vụ bán lậu vũ khí cho Iran và vụ ngấm ngầm tài trợ cho phiến quân Contra, vốn là những cáo buộc chính của vụ scandal này.)
Sau thời phân rẽ
Ngày nay sự phân rẽ đă hầu như hoàn toàn kết thúc, và các đảng phái đă khác biệt rơ rệt về chủ thuyết hơn là khi c̣n ở giữa hay cuối thế kỷ thứ 20. Và điều đó làm cho tranh chấp gay go hơn, và ở Quốc hội, làm dễ dàng hơn cho lănh đạo đảng kiểm soát lá phiếu và áp đặt kỷ luận trên những thành viên đồng thuận.
Với cuộc đàn hạch Tổng thống Trump, việc này c̣n rơ ràng hơn khi mọi sự đă đi từ hoàn cảnh tương đối kiểm soát của Ủy ban T́nh báo Hạ Viện sang tṛ ồn ào của Ủy ban Tư pháp, một ủy ban mà theo ông Casey Burgat, một nhà nghiên cứu của Viện R Street, toàn là những người “sẵn sàng xông vào”. Tiến sĩ Burgat thêm “Họ trở thành ủng hộ lập trường của đảng hơn là cách đây 100 năm.”
Một khác biệt lớn nữa ảnh hưởng đến phân chia đảng phái quanh cuộc điều tra đàn hạch lần này là hoàn cảnh truyền thông. Các đài phát thanh bảo thủ talk radio, Fox News, và truyền thông xă hội nhắm vào tất cả các thành phần của quang phổ chính trị đă tạo nên một cuộc đối thoại quốc gia ồn ào, đầy tranh căi và không tránh được.
Thời ông Clinton bị đàn hạch, Fox New vừa chào đời, sử gia Brian Balogh của Viẹn đại học Virginia giải thích trong một podcast về lịch sử. Tiến sĩ Balogh nói nếu Fox News mà hiện hữu thời thập niên 1970, chắc là ông Nixon không đến nỗi phải từ chức.
Ông kết luận:
“Tôi quả nghĩ là chúng ta đang hoạt động trong một thế giới khác và tôi quả nghĩ là sự trung thành phe phái hiện hữu, ít nhất trong giai đoạn đàn hạch, có nghĩa là sẽ rất khó cho người ta thay đổi lập trường.”
Lê Phan
Dec 2019
(The Christian Science Monitor)