florida80
12-20-2019, 18:47
Sau năm năm chiến tranh với 13,000 người chết, trên hai triệu người phải di tản ra khỏi nơi ḿnh sống và hàng triệu đô la thiệt hại cho nền kinh tế, một tiến bộ trong việc giải quyết cuộc chiến tại miền đông Ukraine sẽ là một điều mà cả mọi người đều hoan nghênh.
Thế nhưng vấn đề không phải chỉ liên quan đến Ukraine khi bắt đầu từ hôm thứ hai tuần này lănh tụ các nước Pháp, Đức, Nga và Ukraine gặp gỡ tại Paris trong môt cuộc đối thoại trực tiếp lần đầu tiên về vấn đề này từ ba năm nay.
Trọng tâm của vấn đề là liệu các chính phủ phương Tây và Nga có ở trong t́nh trạng chấp thuận một dung nhượng chung quanh Ukraine, quốc gia bản lề của môt châu Âu hậu Chiến Tranh Lạnh hay không? Tuy rằng Hoa Kỳ không có mặt tại Paris, nhưng Washington cũng biết không kém ǵ các đồng minh châu Âu của ḿnh rằng sự ổn định tại lục địa này không thể nào được bảo đảm, ngày nào mà vai tṛ của Ukraine trong một trật tự thế giới mới c̣n chưa được xác định.
Tuy rằng một thỏa hiệp về Ukraine có thể là một điều khó xảy ra với những căng thẳng giữa Nga và các nước phương Tây ở mức cao nhất từ trên 30 năm nay. Và tùy theo các điều khỏan của nó, bất kỳ một thỏa thuận nào cũng để lại các chính phủ phương Tây nhiều nan đề khó giải quyết, đặc biệt là chung quanh vấn đề “vùng ảnh hưởng”, môt điều mà các nước phương tây đă chính thức tuyên bố là lỗi thời kể từ khi Chiến tranh Lạnh chấm dứt.
Ngoài ra bất kỳ một dung nhượng nào cũng sẽ tạo ra những chống đối tại Ukraine nếu nó bỏ qua tinh thần ái quốc cao độ của dân nước này sau khi Nga sáp nhập bàn đảo Crimea năm 2014 và sau đó can thiệp vào vùng Donbass. Việc h́nh thành một tinh thần dân tộc Ukraine bao gồm các nhóm sắc tộc và ngôn ngữ khác nhau trên toàn lănh thổ cho thấy chính sách can thiệp của tổng thống Nga Putin đă phản lại cho ông như thế nào.
Tổng thống Emmanuel Macron của Pháp muốn làm lại từ đầu quan hệ của phương Tây với Moscow tuy rằng có những ngần ngại tại Berlin, Varsaw và các thủ đô châu Âu khác. Nhưng giảm căng thẳng với Nga đ̣i hỏi phải giải quyết vấn đề Ukraine mà nan đề là làm sau phối hợp việc tôn trọng các quyền lợi của Nga cùng với việc ủng hộ sự tự do, toàn vẹn lănh thổ và ước muốn hội nhập của Ukraine vào thế giới Đại Tây Dương.
Trên thực tế, hầu như tất cả các nước phương Tây đều đă lặng lẽ chấp nhận sự kiện Crimea và không khuyến khích hy vọng của Ukraine gia nhập NATO và Liên Hiệp châu Âu. Thay vào đó, họ cho rằng Ukraine chỉ nên hài ḷng với một vị thế tương tự như Phần Lan trong Chiến Tranh Lạnh. Một quốc gia dân chủ, nhưng trung lập thay v́ nằm trong phương tây và luôn luôn cẩn thận không làm mất ḷng Nga.
https://i.imgur.com/oalQDYG.jpg
Ngoài ra c̣n thêm yếu tố Trung Quốc. Trong quan điểm của một số chiến luợc gia tại Washington, một thỏa hiệp với Moscow không để cho Ukraine tách rời hẳn khỏi Nga có thể mang lại một lợi ích khác. Họ muốn có một nước Nga tách ra khỏi với Trung Quốc, đối thủ chính về lâu về dài của Mỹ và phương Tây.
Thế nhưng liệu ông Putin hay những người thừa kế ông có chấp nhận như vậy hay không? Ukraine dưới mắt người Nga khác hẳn với Phần Lan v́ những lư do lịch sử, văn hóa và dân tộc đă khiến cho hai nước quyện lấy nhau. Ngoài ra ở một mức độ nào đó sự thành công của Ukraine với tư cách là một nuớc dân chủ sẽ tạo ra một tương phản đe dọa cho chế độ của Nga chuyên chế hơn.
Nhưng mặt khác, Nga cũng có những lư do để dung nhượng. Hiện này ông Putin càng ngày càng gặp khó khăn trong việc biện minh cho chi phí của cuộc chiến Ukraine với người dân Nga đang chán ngán v́ kinh tế suy thóai. Thành ra lần đầu tiên từ 2014, Moscow có vẻ muốn giảm cường độ của cuộc chiến. Thế nhưng không phải bằng bất cứ giá nào. Ông Putin hiện này vẫn c̣n sẵn sàng tiếp tục áp lực Ukraine bằng quân sự và chính trị nếu ông không nhận được những nhượng bộ của phương Tây.
Bóng ma tại Hội nghị Paris là tổng thống Mỹ Donald Trump. Cuộc điều tra đàn hạch của Hạ Viện đă làm rơ chính sách của Hoa Kỳ đối với Ukraine. Các cuộc điều trần cho thấy một khoảng cách lớn giữa những nhà ngoại giao chuyên nghiệp cố gắng thực hiện chính sách chính thức của Mỹ, một nước Ukraine độc lập và giảm tham nhũng đến mức có thể thực hiện đươc, và đám đàn em chung quanh ông Donald Trump. Hành động của ông Trump vào mùa hè năm nay khi ông tạo áp lực để bắt Ukraine điều tra ông Joe Biden -đối thủ khả dỉ của ông Trump trong cuộc bầu cử tổng thống 2020- cho thấy ông và những người chung quanh ông chỉ quan tâm đến Ukraine ở mức có thể sử dụng nước này làm vũ khí chính trị giúp ông Trump được tái cử. Mức khả tín của Mỹ đă bị ảnh hưởng nặng nề.
Một đột phá về Ukraine v́ vậy có thể khó có hy vọng đạt được tại Paris và có thể phải đợi ít nhất là đến sau cuộc bầu cử tổng thống Hoa Kỳ năm 2020. Nhưng ngay cả lúc đó, những e sợ bị chỉ trích rằng đă hy sinh Ukraine cho Nga sẽ c̣n phải đối phó với những e sợ bị kéo vào một cuộc đối đầu sâu đậm thêm với Nga.
Lê Mạnh Hùng
Dec 2019
https://i.imgur.com/S6pgBcH.jpg
Thế nhưng vấn đề không phải chỉ liên quan đến Ukraine khi bắt đầu từ hôm thứ hai tuần này lănh tụ các nước Pháp, Đức, Nga và Ukraine gặp gỡ tại Paris trong môt cuộc đối thoại trực tiếp lần đầu tiên về vấn đề này từ ba năm nay.
Trọng tâm của vấn đề là liệu các chính phủ phương Tây và Nga có ở trong t́nh trạng chấp thuận một dung nhượng chung quanh Ukraine, quốc gia bản lề của môt châu Âu hậu Chiến Tranh Lạnh hay không? Tuy rằng Hoa Kỳ không có mặt tại Paris, nhưng Washington cũng biết không kém ǵ các đồng minh châu Âu của ḿnh rằng sự ổn định tại lục địa này không thể nào được bảo đảm, ngày nào mà vai tṛ của Ukraine trong một trật tự thế giới mới c̣n chưa được xác định.
Tuy rằng một thỏa hiệp về Ukraine có thể là một điều khó xảy ra với những căng thẳng giữa Nga và các nước phương Tây ở mức cao nhất từ trên 30 năm nay. Và tùy theo các điều khỏan của nó, bất kỳ một thỏa thuận nào cũng để lại các chính phủ phương Tây nhiều nan đề khó giải quyết, đặc biệt là chung quanh vấn đề “vùng ảnh hưởng”, môt điều mà các nước phương tây đă chính thức tuyên bố là lỗi thời kể từ khi Chiến tranh Lạnh chấm dứt.
Ngoài ra bất kỳ một dung nhượng nào cũng sẽ tạo ra những chống đối tại Ukraine nếu nó bỏ qua tinh thần ái quốc cao độ của dân nước này sau khi Nga sáp nhập bàn đảo Crimea năm 2014 và sau đó can thiệp vào vùng Donbass. Việc h́nh thành một tinh thần dân tộc Ukraine bao gồm các nhóm sắc tộc và ngôn ngữ khác nhau trên toàn lănh thổ cho thấy chính sách can thiệp của tổng thống Nga Putin đă phản lại cho ông như thế nào.
Tổng thống Emmanuel Macron của Pháp muốn làm lại từ đầu quan hệ của phương Tây với Moscow tuy rằng có những ngần ngại tại Berlin, Varsaw và các thủ đô châu Âu khác. Nhưng giảm căng thẳng với Nga đ̣i hỏi phải giải quyết vấn đề Ukraine mà nan đề là làm sau phối hợp việc tôn trọng các quyền lợi của Nga cùng với việc ủng hộ sự tự do, toàn vẹn lănh thổ và ước muốn hội nhập của Ukraine vào thế giới Đại Tây Dương.
Trên thực tế, hầu như tất cả các nước phương Tây đều đă lặng lẽ chấp nhận sự kiện Crimea và không khuyến khích hy vọng của Ukraine gia nhập NATO và Liên Hiệp châu Âu. Thay vào đó, họ cho rằng Ukraine chỉ nên hài ḷng với một vị thế tương tự như Phần Lan trong Chiến Tranh Lạnh. Một quốc gia dân chủ, nhưng trung lập thay v́ nằm trong phương tây và luôn luôn cẩn thận không làm mất ḷng Nga.
https://i.imgur.com/oalQDYG.jpg
Ngoài ra c̣n thêm yếu tố Trung Quốc. Trong quan điểm của một số chiến luợc gia tại Washington, một thỏa hiệp với Moscow không để cho Ukraine tách rời hẳn khỏi Nga có thể mang lại một lợi ích khác. Họ muốn có một nước Nga tách ra khỏi với Trung Quốc, đối thủ chính về lâu về dài của Mỹ và phương Tây.
Thế nhưng liệu ông Putin hay những người thừa kế ông có chấp nhận như vậy hay không? Ukraine dưới mắt người Nga khác hẳn với Phần Lan v́ những lư do lịch sử, văn hóa và dân tộc đă khiến cho hai nước quyện lấy nhau. Ngoài ra ở một mức độ nào đó sự thành công của Ukraine với tư cách là một nuớc dân chủ sẽ tạo ra một tương phản đe dọa cho chế độ của Nga chuyên chế hơn.
Nhưng mặt khác, Nga cũng có những lư do để dung nhượng. Hiện này ông Putin càng ngày càng gặp khó khăn trong việc biện minh cho chi phí của cuộc chiến Ukraine với người dân Nga đang chán ngán v́ kinh tế suy thóai. Thành ra lần đầu tiên từ 2014, Moscow có vẻ muốn giảm cường độ của cuộc chiến. Thế nhưng không phải bằng bất cứ giá nào. Ông Putin hiện này vẫn c̣n sẵn sàng tiếp tục áp lực Ukraine bằng quân sự và chính trị nếu ông không nhận được những nhượng bộ của phương Tây.
Bóng ma tại Hội nghị Paris là tổng thống Mỹ Donald Trump. Cuộc điều tra đàn hạch của Hạ Viện đă làm rơ chính sách của Hoa Kỳ đối với Ukraine. Các cuộc điều trần cho thấy một khoảng cách lớn giữa những nhà ngoại giao chuyên nghiệp cố gắng thực hiện chính sách chính thức của Mỹ, một nước Ukraine độc lập và giảm tham nhũng đến mức có thể thực hiện đươc, và đám đàn em chung quanh ông Donald Trump. Hành động của ông Trump vào mùa hè năm nay khi ông tạo áp lực để bắt Ukraine điều tra ông Joe Biden -đối thủ khả dỉ của ông Trump trong cuộc bầu cử tổng thống 2020- cho thấy ông và những người chung quanh ông chỉ quan tâm đến Ukraine ở mức có thể sử dụng nước này làm vũ khí chính trị giúp ông Trump được tái cử. Mức khả tín của Mỹ đă bị ảnh hưởng nặng nề.
Một đột phá về Ukraine v́ vậy có thể khó có hy vọng đạt được tại Paris và có thể phải đợi ít nhất là đến sau cuộc bầu cử tổng thống Hoa Kỳ năm 2020. Nhưng ngay cả lúc đó, những e sợ bị chỉ trích rằng đă hy sinh Ukraine cho Nga sẽ c̣n phải đối phó với những e sợ bị kéo vào một cuộc đối đầu sâu đậm thêm với Nga.
Lê Mạnh Hùng
Dec 2019
https://i.imgur.com/S6pgBcH.jpg