PDA

View Full Version : Hokkaido (Nhật) từ h́nh mẫu ứng phó dịch tới tâm điểm bùng phát


june04
04-20-2020, 03:16
Hokkaido trải qua 2 đợt bùng phát dịch Covid-19. Nơi đây từng được xem như thành công trong ứng phó dịch. Tuy nhiên, Hokkaido sau đó lại trở thành tâm điểm khi dịch tái bùng phát.

Cuối tháng hai, Hokkaido trở thành nơi đầu tiên tại Nhật Bản ban bố t́nh trạng khẩn cấp do Covid-19. Các trường học đóng cửa, những sự kiện quy mô bị huỷ và người dân được khuyến khích ở nhà. Chính quyền địa phương đă ứng phó với nCoV rất quyết liệt, truy vết nguồn lây nhiễm và cách ly bất kỳ ai tiếp xúc với các bệnh nhân.

Chính sách này phát huy hiệu quả và đến giữa tháng ba, số ca nhiễm mới ở Hokkaido giảm xuống chỉ c̣n 1-2 ca/ngày. Hôm 19/3, t́nh trạng khẩn cấp được dỡ bỏ và đầu tháng 4, các trường học được mở cửa trở lại.

Tuy nhiên, 26 ngày sau khi chấm dứt t́nh trạng khẩn cấp trên, một lệnh khẩn cấp mới lại được áp đặt. Hokkaido đă hành động độc lập trong khi chính phủ Nhật Bản tuần trước mới áp đặt t́nh trạng khẩn cấp với Tokyo, Osaka và 5 tỉnh khác. Hôm 16/4, t́nh trạng khẩn cấp toàn quốc được công bố.

https://www.intermati.com/forum/attachment.php?attac hmentid=1568124&stc=1&d=1587352538
Nam thanh niên đi qua một đường phố Tokyo vắng vẻ hôm 16/4. Ảnh: Reuters

Tuần trước, Hokkaido ghi nhận 135 ca nhiễm nCoV mới. Không giống đợt bùng phát đầu tiên hồi tháng hai, không có bằng chứng cho thấy virus này tái xâm nhập Nhật Bản từ nước ngoài. Không có ca nhiễm mới nào là người nước ngoài, cũng không có ai trong số đó từng ra khỏi Nhật Bản trong tháng qua.

Giáo sư Kenji Shibuya, đại học Hoàng gia London, cho rằng qua cách xử lư dịch ở Hokkaido, có thể thấy rằng nếu lên đến đỉnh dịch sớm th́ mọi thứ sẽ ở trong tầm kiểm soát.

"Việc dập các ổ dịch, truy dấu và cách ly tương đối dễ dàng", ông nói. "Chính quyền đă khá thành công trong việc kiểm soát ổ dịch. Nhật Bản khi đó đang ở giai đoạn đầu chống dịch. Họ đă địa phương hoá và đó là một câu chuyện thành công".

Về điều này, Hokkaido có nét tương đồng với thành phố Daegu, Hàn Quốc, nơi ổ dịch bùng phát từ một giáo phái bị truy vết một cách quyết liệt. Những người nhiễm bị cách ly và dịch được ngăn chặn.

Tuy nhiên, bài học thứ hai từ Hokkaido lại khác. Sau khi khống chế được ổ dịch Daegu, chính phủ Hàn Quốc bắt đầu tiến hành chương tŕnh xét nghiệm trên diện rộng để t́m kiếm và theo dơi những người nhiễm nCoV. Nhật Bản làm điều ngược lại.

Đến nay đă hơn 3 tháng sau khi ghi nhận ca nhiễm đầu tiên, Nhật Bản vẫn chỉ xét nghiệm một phần rất nhỏ dân số. Ban đầu, chính phủ của Thủ tướng Shinzo Abe nói rằng xét nghiệm diện rộng là "lăng phí nguồn lực". Bây giờ, ông phải thay đổi quan điểm và cho hay sẽ tăng cường xét nghiệm, nhưng một số lư do khiến quá tŕnh diễn ra chậm chạp.

Bộ Y tế Nhật lo ngại rằng các bệnh viện sẽ bị quá tải v́ những người dương tính với nCoV nhưng chỉ có triệu chứng nhẹ. Họ cũng cho rằng xét nghiệm là trách nhiệm của các trung tâm y tế địa phương và không nằm ở cấp chính phủ.

Trong khi đó, một số trung tâm y tế địa phương không có đủ nhân lực hay trang thiết bị để tiến hành xét nghiệm đại trà. Các đường dây nóng địa phương cũng quá tải và thậm chí để nhận được chỉ định đi xét nghiệm từ bác sĩ cũng là một cuộc đấu tranh.

Sự kết hợp của những lư do trên đă khiến giới chức Nhật Bản không thể hiểu rơ nCoV đă lây truyền giữa người dân như thế nào, giáo sư Shibuya nhận định.

https://www.intermati.com/forum/attachment.php?attac hmentid=1568125&stc=1&d=1587352538
Hành khách đứng gần bảng thông báo ở ga Shin-Hakodate-Hokuto, Hokkaido, hôm 8/4, yêu cầu du khách đến đảo phải tự cách ly trong hai tuần. Ảnh: Asahi

"Chúng ta đang ở giữa giai đoạn bùng nổ của dịch bệnh", ông nói. "Bài học lớn rút ra từ Hokkaido đó là thậm chí khi bạn đă khống chế thành công lần đầu, rất khó để cô lập và duy tŕ nó trong một thời gian dài. Nếu không mở rộng năng lực xét nghiệm, rất khó để xác định lây nhiễm trong cộng đồng và lây nhiễm trong bệnh viện".

Bài học thứ ba là "thực tế mới" sẽ kéo dài hơn nhiều so với hầu hết mọi người dự đoán. Hokkaido hiện đă phải tái áp đặt các biện pháp hạn chế đi lại, dù kiểu "phong toả" của Nhật Bản lỏng lẻo hơn so với các nước khác. Hầu hết mọi người vẫn đi làm, trường học có thể đóng cửa nhưng các cửa hàng và quán bar thậm chí vẫn mở.

Giáo sư Shibuya cho rằng nếu không áp dụng các biện pháp cứng rắn hơn, Nhật Bản có rất ít hy vọng kiểm soát được "làn sóng thứ hai" của Covid-19 đang diễn ra, không chỉ ở Hokkaido mà toàn quốc.

"Bài học then chốt" mà ông nói đó là "dù bạn có thành công trong việc khống chế dịch bệnh ở địa phương, lây nhiễm vẫn tiếp diễn ở những tỉnh thành khác của quốc gia, và chừng nào người dân c̣n đi lại, việc duy tŕ t́nh trạng không có virus là rất khó".

Nền kinh tế của Hokkaido đang bị ảnh hưởng nặng nề. Ḥn đảo phụ thuộc vào doanh thu từ du lịch, trong khi Nhật Bản đă cấm du khách từ Mỹ, châu Âu và hầu hết các nước châu Á.

Một chủ quán bar ở thành phố Chitose đă phải đóng cửa và sa thải nhân viên. Ở thành phố Asahikawa, Naoki Tamura cho hay anh vẫn mở cửa quán bar nhưng hầu như không có khách.

"Mỗi đêm được 1-2 người", anh nói. "Trước đây, có rất nhiều du khách từ Trung Quốc và Đông Nam Á. Họ bây giờ hoàn toàn biến mất. Chúng tôi không c̣n nghe tiếng ngoại quốc trên đường phố nữa. Những cửa hàng nhỏ đang phải đóng cửa. Ngành du lịch thực sự lao đao".

T́nh trạng khẩn cấp mới được công bố dự kiến kết thúc vào ngày 6/5, cuối kỳ nghỉ "Tuần lễ Vàng". Tuy nhiên, một quan chức phụ trách chống dịch ở Hokkaido cho hay họ có thể phải kéo dài các biện pháp này lâu hơn.

"Chúng tôi cảm thấy phải duy tŕ điều này. Mục tiêu là giảm đến tối thiểu việc tiếp xúc giữa mọi người nhằm ngăn virus lây lan", ông nói.

Khi được hỏi sẽ kéo dài các biện pháp trên đến bao giờ, ông đáp: "Cho đến khi chúng ta t́m ra vaccine, chúng ta phải tiếp tục cố gắng ngăn chặn dịch bệnh lan rộng".