Cupcake01
04-28-2020, 02:17
Lịch sử cho thấy những cuộc khủng thường dẫn tới thay đổi lâu dài trong vai tṛ của chính phủ Mỹ. Covid-19 có lẽ sẽ không phải ngoại lệ.
Cuộc khủng hoảng này không chỉ là t́nh trạng khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng, yêu cầu phải có phản ứng sâu rộng, mà c̣n gây ra tổn hại về kinh tế được cho là tồi tệ nhất từ sau Đại khủng hoảng 1929, thời điểm chính phủ Mỹ phải tung hàng ngh́n tỷ USD để cứu nền kinh tế.
Phần lớn hoạt động của chính phủ Mỹ hiện nay sẽ cắt giảm dần trong thời gian dài v́ Covid-19. Tuy nhiên, các nhà hoạt động chính trị trong nhiều lĩnh vực khác nhau cho rằng có rất ít lư do để trông đợi chi tiêu công, hay quan điểm về vai tṛ đúng đắn của chính phủ, trở lại nguyên trạng.
Đại khủng hoảng đă giúp xây dựng mạng lưới an sinh xă hội lớn hơn và một loạt chương tŕnh chính phủ mới. Thế chiến II đă dẫn tới thành lập Bộ Quốc pḥng Mỹ, c̣n Chiến tranh Lạnh đă tạo ra hệ thống đường cao tốc liên bang. Chỉ hai thập kỷ trước, vụ khủng bố 11/9 đă giúp h́nh thành các cơ quan hợp nhất mới để xử lư an ninh quốc gia và t́nh báo quốc tế. Khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008 đă thúc đẩy Cục Dự trữ Liên bang đưa ra hàng loạt hành động mới mà cho tới giờ chúng vẫn được nhân bản và mở rộng.
https://www.intermati.com/forum/attachment.php?attac hmentid=1572787&stc=1&d=1588040213
Ḍng người xếp hàng chờ nhận việc mới tại Cleveland, Ohio, năm 1930. Ảnh: AP.
Hiện nay, cả hai đảng Dân chủ, Cộng ḥa và phần lớn cử tri Mỹ đang cùng nhau hành động quyết liệt và rộng khắp ở cấp độ bang và liên bang, chấp thuận mất mát trong bối cảnh thâm hụt ngân sách liên bang dự kiến cán mốc một ngh́n tỷ USD mỗi năm.
Tổng thống Trump, người theo quan điểm dân túy nhiều hơn là bảo thủ truyền thống, đă nhiệt t́nh ủng hộ khoản chi ngân sách này, yêu cầu xây dựng các bệnh viện dă chiến, sử dụng quyền hành pháp của ḿnh để yêu cầu các công ty tăng cường sản xuất vật tư y tế và đưa ra định nghĩa mở rộng về quyền lực của tổng thống, bao gồm quyền loại bỏ các quy định và bộ máy quan liêu trong một số trường hợp.
Trong một cuộc thăm ḍ dư luận mới đây của Wall Street Journal/NBC News, đa số cử tri ở cả hai đảng cho biết họ ủng hộ việc mở rộng vai tṛ của chính phủ trong lĩnh vực kinh tế để đối phó với cuộc khủng hoảng Covid-19.
"Một bài học mà chúng ta có thể học và nên học từ tất cả những điều này đó là bạn không thể lập tức có một chính phủ hùng mạnh và hiệu quả khi cần, giống như bật một cái công tắc. Giống như bạn không thể giải tán Bộ Quốc pḥng trong thời b́nh rồi khôi phục nó khi bị xâm lược. Bạn không thể tinh giản chính phủ nhất có thể lúc b́nh thường và hy vọng nó sẵn sàng ứng phó tốt với t́nh trạng khẩn cấp", Oren Cass, người đứng đầu American Compass, tổ chức chuyên xem xét lại các quan điểm bảo thủ về chính sách kinh tế, nói.
Mặc dù có sự đồng thuận về hoạt động của chính phủ để đối phó với khủng hoảng, vẫn có nhiều người cho rằng mọi thứ đang đi quá giới hạn, đặc biệt ở cấp liên bang. Gần đây, nhiều người đă biểu t́nh v́ cho rằng giới lănh đạo, đặc biệt là thống đốc các bang, đă vượt quá thẩm quyền khi đóng cửa nền kinh tế và đe dọa công việc, kế sinh nhai của người Mỹ.
"Chúng tôi từng có cuộc thảo luận về việc liệu chúng tôi sẽ là một quốc gia tư bản hay xă hội", Jenny Beth Martin, đồng sáng lập Tea Party Patriots, tổ chức được thành lập giữa lúc làn sóng phẫn nộ nổi lên về các gói cứu trợ của chính phủ trong cuộc khủng hoảng tài chính 2008.
"Khi vượt qua Covid-19, chúng tôi sẽ có một cuộc thảo luận như vậy nhưng theo một cách mới", bà nói. Martin và nhiều người tin rằng nhiều tuần gần đây, chính phủ đă có những phản ứng thái quá, có thể làm tổn thương nhiều người Mỹ.
Scott Reed, chiến lược gia chính trị cấp cao tại Pḥng Thương mại Mỹ, hoài nghi rằng đảng Cộng ḥa sẽ tiếp tục nắm giữ chính phủ như cách họ làm bây giờ. "Quy mô của chính phủ sẽ khiến Washington ngày càng liên quan tới cộng đồng doanh nghiệp. Nhưng về lâu dài, tôi nghĩ đảng Cộng ḥa sẽ giảm bớt mức độ một chút", Reed nhận định.
Chi tiêu của chính phủ gia tăng trong khủng hoảng và có xu hướng không giảm trở lại mức cũ, ít nhất là trong một khoảng thời gian. Các nhà kinh tế gọi xu hướng này là "hiệu ứng bánh cóc", một lư thuyết của Keynes cho rằng một khi giá đă tăng theo mức tăng của tổng cầu, chúng luôn luôn không đảo ngược khi nhu cầu đó giảm. Trong khi nhiều người vẫn tranh luận về phạm vi của nó, dữ liệu thống kê cho thấy chi tiêu của chính phủ Mỹ chưa bao giờ giảm về mức trước sự kiện 11/9.
Hiệu ứng bánh cóc có thể xảy ra nhiều hơn sau cuộc khủng hoảng Covid-19, bởi nhiều vấn đề liên quan tới chi tiêu cho khủng hoảng: dân số già cần nhiều phúc lợi xă hội hơn, cơ sở hạ tầng cần nâng cấp, chi phí để bù đắp cho mức nợ liên bang lớn.
https://www.intermati.com/forum/attachment.php?attac hmentid=1572788&stc=1&d=1588040213
Người biểu t́nh phản đối lệnh cách ly ở nhà tại Olympia, Washington, tháng này. Ảnh: AP.
Hiện c̣n quá sớm để dự đoán chính xác quy mô và cấu trúc của chính phủ Mỹ sẽ bị ảnh hưởng như thế nào về lâu dài sau đại dịch Covid-19. Nhưng có lẽ tác động rơ ràng nhất đó là sự thay đổi thái độ của dư luận đối với các cơ quan chính phủ, vốn không mấy tốt đẹp trong những thập kỷ gần đây.
Tom Vilsack, cựu thống đốc Iowa thuộc đảng Dân chủ, đồng thời là bộ trưởng làm việc lâu nhất trong nội các của cựu tổng thống Obama, cho hay ông hy vọng những điều mà ông nghe thấy trong suốt 40 năm qua về chính phủ, như không có vai tṛ quan trọng và thậm chí là có vấn đề, sẽ có thể phai mờ.
"T́nh huống đặc biệt này cho thấy tầm quan trọng của chính phủ ở mọi cấp độ và sự cần thiết để tất cả bộ ngành phối hợp tốt hơn", ông nói.
Ngược lại, cuộc khủng hoảng cũng là động lực mới cho những lời kêu gọi về một hệ thống y tế đồng bộ do nhà nước quản lư. Thượng nghị sĩ Bernie Sanders đă tranh luận rằng "đại dịch đă cho thấy rơ hơn những thiếu sót trong hệ thống y tế do các đơn vị tư nhân điều hành như hiện nay".
Nhiều người nghi ngờ rằng cuộc khủng hoảng sẽ dẫn tới một điều ǵ đó ấn tượng như Medicare for All, đề xuất tiến bộ từng được đề cập rất nhiều trong cuộc bầu cử sơ bộ của đảng Dân chủ.
"Rơ ràng, cuộc tranh luận này vẫn tiếp tục trong đảng này. Tôi không nghĩ nó sẽ ảnh hưởng tới quan điểm của những cử tri dao động", Jim Messina, chiến lược gia đảng Dân chủ, người từng tham gia chiến dịch tranh cử của cựu tổng thống Obama năm 2012, nhận định.
Về phía đảng Cộng ḥa, phản ứng của chính phủ lớn, hay có thể hiểu chính phủ mở rộng quyền hạn và can thiệp vào mọi lĩnh vực cuộc sống của công dân, trong cuộc khủng hoảng hiện tại hoàn toàn trái ngược với quan điểm của cố tổng thống Ronald Reagan, trong bài diễn văn nhậm chức năm 1981.
"Trong cuộc khủng hoảng hiện tại, chính phủ không phải là giải pháp cho vấn đề của chúng ta, mà chính là vấn đề", Reagan tuyên bố trong bối cảnh bóng đen của suy thoái kinh tế trước đó bao trùm nước Mỹ.
Nhiều thành viên đảng Cộng ḥa tranh luận rằng cuộc khủng hoảng kinh tế hiện tại khác về cơ bản, bởi nó gây ra do lệnh đóng cửa các doanh nghiệp và địa điểm công cộng của chính phủ để ngăn Covid-19. Điều này đồng nghĩa hành động tốn kém và quyết liệt của chính phủ được xem là hợp lư để khắc phục những vấn đề phát sinh.
Christopher DeMuth, thành viên thuộc Viện nghiên cứu Hudson ở Washington có tầm ảnh hưởng đối giới bảo thủ ở Mỹ, nói rằng bằng cách xóa đi những rào cản về quy định cho các công ty tư nhân ứng phó với Covid-19, Tổng thống Trump thực sự đă đưa ra một sự thay đổi phi điều tiết và bảo thủ trong hoạt động của chính phủ.
Đồng quan điểm trên, Sara Fagen, giám đốc chính trị của cựu tổng thống George W. Bush, cho rằng khi ứng phó với cuộc khủng hoảng y tế, "chính phủ đă quá chậm chạp và ́ ạch, nhưng các công ty th́ nhanh nhẹn hơn, nên đă xuất hiện những tranh luận về doanh nghiệp tự do".
Ngoài ra, nhiều thành viên đảng Cộng ḥa đă sẵn sàng nắm lấy gói giải cứu kinh tế hai ngh́n tỷ USD, bởi một phần chính trong đó là Chương tŕnh Bảo vệ Tiền lương (PPP) dành cho các doanh nghiệp nhỏ. Đảng Cộng ḥa xem những doanh nghiệp nhỏ là lực lượng kinh tế phù hợp với triết lư chính trị của họ hơn những ngân hàng lớn, nhóm được hưởng lợi từ gói giải cứu năm 2008.
"Tại sao thành viên đảng Cộng ḥa lại sẵn sàng bảo vệ PPP? Đó là bởi nó đem lợi cho các khu vực bầu cử của họ, chính là những doanh nghiệp nhỏ. Quan điểm của họ về một xă hội hiện đại không phải là nơi bị thống trị bởi các tập đoàn lớn, mà là nơi tạo cơ hội cho các doanh nhân nhỏ phát triển và thành công", Karl Rove, chiến lược gia chính trị cho cựu tổng thống Bush, chia sẻ.
Khi Mỹ vượt qua khủng hoảng Covid-19, một cuộc tranh luận về việc liệu hoạt động của chính phủ có được đổi mới dù ở cấp độ nào, bang hoặc liên bang, sẽ nổ ra.
Thông thường, đảng Cộng ḥa có xu hướng thích cách tiếp cận liên bang, trong đó t́m cách phân tán quyền lực của chính phủ đến các thống đốc và các bang.
Tổng thống Trump tháng này tuyên bố với tư cách là tổng thống, ông có "toàn quyền" để quyết định thời điểm để các thống đốc nới lỏng các hạn chế xă hội và mở cửa kinh tế. Tuyên bố này đối ngược với tư tưởng bảo thủ truyền thống. Nó cũng khác hẳn với việc cố tổng thống Reagan thường xuyên áp dụng điều 10 của Hiến pháp Mỹ, trong đó quy định các quyền được trao cho cấp bang chứ không dành cho chính quyền liên bang.
Rất lâu trước khi khủng hoảng xảy ra, Tổng thống Trump đă đưa đảng Cộng ḥa thoát khỏi những quan điểm bảo thủ truyền thống dưới thời Reagan và hướng tới một quan điểm về vai tṛ của chính phủ mang tính dân túy hơn. Triết lư dân túy không ngại sử dụng quyền lực của chính phủ hay tiền của chính phủ để phục vụ lợi ích cho những người Mỹ thuộc tầng lớp lao động.
Do đó, giữa cuộc khủng hoảng, chính quyền Trump tuyên bố chính phủ liên bang sẽ thanh toán các hóa đơn y tế liên quan tới Covid-19 cho bất kỳ người Mỹ nào không có bảo hiểm, đồng thời trả tiền cho các nhà cung cấp dịch vụ y tế theo tỷ lệ chi trả của chương tŕnh Medicare cho người cao tuổi. Động thái này dường như "bật đèn xanh" cho hệ thống Medicare for All, vốn được ủng hộ bởi phe Dân chủ.
Trump cũng tuyên bố ủng hộ việc vay lăi suất thấp để tài trợ cho dự luật trị giá 2 ngh́n tỷ USD mới, nhằm xây dựng lại và cải thiện cơ sở hạ tầng quốc gia. Thậm chí trước khủng hoảng, Trump cũng thúc đẩy nỗ lực quốc gia để triển khai mạng 5G, một động thái được đánh giá là phù hợp với bối cảnh phần lớn xă hội đang chuyển sang học và làm việc trực tuyến.
https://www.intermati.com/forum/attachment.php?attac hmentid=1572789&stc=1&d=1588040213
Tổng thống Donald Trump trong cuộc họp báo tại Nhà Trắng hôm 23/4. Ảnh: NYTimes.
Steve Bannon, cựu cố vấn thân cận của Trump, lập luận rằng cử tri sẽ thấy một chính quyền trung ương hùng mạnh là điều cần thiết khi Mỹ bước vào thời kỳ đối đầu lâu dài với Trung Quốc. Một thời kỳ căng thẳng kéo dài sẽ "thay đổi trọng tâm của chính phủ".
Về lâu dài, tác động của đại dịch Covid-19 có thể phụ thuộc vào tốc độ mở cửa kinh tế nhanh hay chậm. Cử tri có thể sẽ ủng hộ một chính phủ có thẩm quyền lớn hơn ở tất cả các cấp, như một chính phủ xây dựng kho dự trữ tốt để sẵn sàng cho một cuộc khủng hoảng quốc gia và phản ứng nhanh, hiệu quả khi bị tấn công.
"Các nhà lănh đạo có thẩm quyền và trầm tĩnh hơn có lẽ sẽ hợp thời hơn", J. Ann Selzer, một người không theo đảng phái, cho biết.
VietBF © sưu tầm
Cuộc khủng hoảng này không chỉ là t́nh trạng khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng, yêu cầu phải có phản ứng sâu rộng, mà c̣n gây ra tổn hại về kinh tế được cho là tồi tệ nhất từ sau Đại khủng hoảng 1929, thời điểm chính phủ Mỹ phải tung hàng ngh́n tỷ USD để cứu nền kinh tế.
Phần lớn hoạt động của chính phủ Mỹ hiện nay sẽ cắt giảm dần trong thời gian dài v́ Covid-19. Tuy nhiên, các nhà hoạt động chính trị trong nhiều lĩnh vực khác nhau cho rằng có rất ít lư do để trông đợi chi tiêu công, hay quan điểm về vai tṛ đúng đắn của chính phủ, trở lại nguyên trạng.
Đại khủng hoảng đă giúp xây dựng mạng lưới an sinh xă hội lớn hơn và một loạt chương tŕnh chính phủ mới. Thế chiến II đă dẫn tới thành lập Bộ Quốc pḥng Mỹ, c̣n Chiến tranh Lạnh đă tạo ra hệ thống đường cao tốc liên bang. Chỉ hai thập kỷ trước, vụ khủng bố 11/9 đă giúp h́nh thành các cơ quan hợp nhất mới để xử lư an ninh quốc gia và t́nh báo quốc tế. Khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008 đă thúc đẩy Cục Dự trữ Liên bang đưa ra hàng loạt hành động mới mà cho tới giờ chúng vẫn được nhân bản và mở rộng.
https://www.intermati.com/forum/attachment.php?attac hmentid=1572787&stc=1&d=1588040213
Ḍng người xếp hàng chờ nhận việc mới tại Cleveland, Ohio, năm 1930. Ảnh: AP.
Hiện nay, cả hai đảng Dân chủ, Cộng ḥa và phần lớn cử tri Mỹ đang cùng nhau hành động quyết liệt và rộng khắp ở cấp độ bang và liên bang, chấp thuận mất mát trong bối cảnh thâm hụt ngân sách liên bang dự kiến cán mốc một ngh́n tỷ USD mỗi năm.
Tổng thống Trump, người theo quan điểm dân túy nhiều hơn là bảo thủ truyền thống, đă nhiệt t́nh ủng hộ khoản chi ngân sách này, yêu cầu xây dựng các bệnh viện dă chiến, sử dụng quyền hành pháp của ḿnh để yêu cầu các công ty tăng cường sản xuất vật tư y tế và đưa ra định nghĩa mở rộng về quyền lực của tổng thống, bao gồm quyền loại bỏ các quy định và bộ máy quan liêu trong một số trường hợp.
Trong một cuộc thăm ḍ dư luận mới đây của Wall Street Journal/NBC News, đa số cử tri ở cả hai đảng cho biết họ ủng hộ việc mở rộng vai tṛ của chính phủ trong lĩnh vực kinh tế để đối phó với cuộc khủng hoảng Covid-19.
"Một bài học mà chúng ta có thể học và nên học từ tất cả những điều này đó là bạn không thể lập tức có một chính phủ hùng mạnh và hiệu quả khi cần, giống như bật một cái công tắc. Giống như bạn không thể giải tán Bộ Quốc pḥng trong thời b́nh rồi khôi phục nó khi bị xâm lược. Bạn không thể tinh giản chính phủ nhất có thể lúc b́nh thường và hy vọng nó sẵn sàng ứng phó tốt với t́nh trạng khẩn cấp", Oren Cass, người đứng đầu American Compass, tổ chức chuyên xem xét lại các quan điểm bảo thủ về chính sách kinh tế, nói.
Mặc dù có sự đồng thuận về hoạt động của chính phủ để đối phó với khủng hoảng, vẫn có nhiều người cho rằng mọi thứ đang đi quá giới hạn, đặc biệt ở cấp liên bang. Gần đây, nhiều người đă biểu t́nh v́ cho rằng giới lănh đạo, đặc biệt là thống đốc các bang, đă vượt quá thẩm quyền khi đóng cửa nền kinh tế và đe dọa công việc, kế sinh nhai của người Mỹ.
"Chúng tôi từng có cuộc thảo luận về việc liệu chúng tôi sẽ là một quốc gia tư bản hay xă hội", Jenny Beth Martin, đồng sáng lập Tea Party Patriots, tổ chức được thành lập giữa lúc làn sóng phẫn nộ nổi lên về các gói cứu trợ của chính phủ trong cuộc khủng hoảng tài chính 2008.
"Khi vượt qua Covid-19, chúng tôi sẽ có một cuộc thảo luận như vậy nhưng theo một cách mới", bà nói. Martin và nhiều người tin rằng nhiều tuần gần đây, chính phủ đă có những phản ứng thái quá, có thể làm tổn thương nhiều người Mỹ.
Scott Reed, chiến lược gia chính trị cấp cao tại Pḥng Thương mại Mỹ, hoài nghi rằng đảng Cộng ḥa sẽ tiếp tục nắm giữ chính phủ như cách họ làm bây giờ. "Quy mô của chính phủ sẽ khiến Washington ngày càng liên quan tới cộng đồng doanh nghiệp. Nhưng về lâu dài, tôi nghĩ đảng Cộng ḥa sẽ giảm bớt mức độ một chút", Reed nhận định.
Chi tiêu của chính phủ gia tăng trong khủng hoảng và có xu hướng không giảm trở lại mức cũ, ít nhất là trong một khoảng thời gian. Các nhà kinh tế gọi xu hướng này là "hiệu ứng bánh cóc", một lư thuyết của Keynes cho rằng một khi giá đă tăng theo mức tăng của tổng cầu, chúng luôn luôn không đảo ngược khi nhu cầu đó giảm. Trong khi nhiều người vẫn tranh luận về phạm vi của nó, dữ liệu thống kê cho thấy chi tiêu của chính phủ Mỹ chưa bao giờ giảm về mức trước sự kiện 11/9.
Hiệu ứng bánh cóc có thể xảy ra nhiều hơn sau cuộc khủng hoảng Covid-19, bởi nhiều vấn đề liên quan tới chi tiêu cho khủng hoảng: dân số già cần nhiều phúc lợi xă hội hơn, cơ sở hạ tầng cần nâng cấp, chi phí để bù đắp cho mức nợ liên bang lớn.
https://www.intermati.com/forum/attachment.php?attac hmentid=1572788&stc=1&d=1588040213
Người biểu t́nh phản đối lệnh cách ly ở nhà tại Olympia, Washington, tháng này. Ảnh: AP.
Hiện c̣n quá sớm để dự đoán chính xác quy mô và cấu trúc của chính phủ Mỹ sẽ bị ảnh hưởng như thế nào về lâu dài sau đại dịch Covid-19. Nhưng có lẽ tác động rơ ràng nhất đó là sự thay đổi thái độ của dư luận đối với các cơ quan chính phủ, vốn không mấy tốt đẹp trong những thập kỷ gần đây.
Tom Vilsack, cựu thống đốc Iowa thuộc đảng Dân chủ, đồng thời là bộ trưởng làm việc lâu nhất trong nội các của cựu tổng thống Obama, cho hay ông hy vọng những điều mà ông nghe thấy trong suốt 40 năm qua về chính phủ, như không có vai tṛ quan trọng và thậm chí là có vấn đề, sẽ có thể phai mờ.
"T́nh huống đặc biệt này cho thấy tầm quan trọng của chính phủ ở mọi cấp độ và sự cần thiết để tất cả bộ ngành phối hợp tốt hơn", ông nói.
Ngược lại, cuộc khủng hoảng cũng là động lực mới cho những lời kêu gọi về một hệ thống y tế đồng bộ do nhà nước quản lư. Thượng nghị sĩ Bernie Sanders đă tranh luận rằng "đại dịch đă cho thấy rơ hơn những thiếu sót trong hệ thống y tế do các đơn vị tư nhân điều hành như hiện nay".
Nhiều người nghi ngờ rằng cuộc khủng hoảng sẽ dẫn tới một điều ǵ đó ấn tượng như Medicare for All, đề xuất tiến bộ từng được đề cập rất nhiều trong cuộc bầu cử sơ bộ của đảng Dân chủ.
"Rơ ràng, cuộc tranh luận này vẫn tiếp tục trong đảng này. Tôi không nghĩ nó sẽ ảnh hưởng tới quan điểm của những cử tri dao động", Jim Messina, chiến lược gia đảng Dân chủ, người từng tham gia chiến dịch tranh cử của cựu tổng thống Obama năm 2012, nhận định.
Về phía đảng Cộng ḥa, phản ứng của chính phủ lớn, hay có thể hiểu chính phủ mở rộng quyền hạn và can thiệp vào mọi lĩnh vực cuộc sống của công dân, trong cuộc khủng hoảng hiện tại hoàn toàn trái ngược với quan điểm của cố tổng thống Ronald Reagan, trong bài diễn văn nhậm chức năm 1981.
"Trong cuộc khủng hoảng hiện tại, chính phủ không phải là giải pháp cho vấn đề của chúng ta, mà chính là vấn đề", Reagan tuyên bố trong bối cảnh bóng đen của suy thoái kinh tế trước đó bao trùm nước Mỹ.
Nhiều thành viên đảng Cộng ḥa tranh luận rằng cuộc khủng hoảng kinh tế hiện tại khác về cơ bản, bởi nó gây ra do lệnh đóng cửa các doanh nghiệp và địa điểm công cộng của chính phủ để ngăn Covid-19. Điều này đồng nghĩa hành động tốn kém và quyết liệt của chính phủ được xem là hợp lư để khắc phục những vấn đề phát sinh.
Christopher DeMuth, thành viên thuộc Viện nghiên cứu Hudson ở Washington có tầm ảnh hưởng đối giới bảo thủ ở Mỹ, nói rằng bằng cách xóa đi những rào cản về quy định cho các công ty tư nhân ứng phó với Covid-19, Tổng thống Trump thực sự đă đưa ra một sự thay đổi phi điều tiết và bảo thủ trong hoạt động của chính phủ.
Đồng quan điểm trên, Sara Fagen, giám đốc chính trị của cựu tổng thống George W. Bush, cho rằng khi ứng phó với cuộc khủng hoảng y tế, "chính phủ đă quá chậm chạp và ́ ạch, nhưng các công ty th́ nhanh nhẹn hơn, nên đă xuất hiện những tranh luận về doanh nghiệp tự do".
Ngoài ra, nhiều thành viên đảng Cộng ḥa đă sẵn sàng nắm lấy gói giải cứu kinh tế hai ngh́n tỷ USD, bởi một phần chính trong đó là Chương tŕnh Bảo vệ Tiền lương (PPP) dành cho các doanh nghiệp nhỏ. Đảng Cộng ḥa xem những doanh nghiệp nhỏ là lực lượng kinh tế phù hợp với triết lư chính trị của họ hơn những ngân hàng lớn, nhóm được hưởng lợi từ gói giải cứu năm 2008.
"Tại sao thành viên đảng Cộng ḥa lại sẵn sàng bảo vệ PPP? Đó là bởi nó đem lợi cho các khu vực bầu cử của họ, chính là những doanh nghiệp nhỏ. Quan điểm của họ về một xă hội hiện đại không phải là nơi bị thống trị bởi các tập đoàn lớn, mà là nơi tạo cơ hội cho các doanh nhân nhỏ phát triển và thành công", Karl Rove, chiến lược gia chính trị cho cựu tổng thống Bush, chia sẻ.
Khi Mỹ vượt qua khủng hoảng Covid-19, một cuộc tranh luận về việc liệu hoạt động của chính phủ có được đổi mới dù ở cấp độ nào, bang hoặc liên bang, sẽ nổ ra.
Thông thường, đảng Cộng ḥa có xu hướng thích cách tiếp cận liên bang, trong đó t́m cách phân tán quyền lực của chính phủ đến các thống đốc và các bang.
Tổng thống Trump tháng này tuyên bố với tư cách là tổng thống, ông có "toàn quyền" để quyết định thời điểm để các thống đốc nới lỏng các hạn chế xă hội và mở cửa kinh tế. Tuyên bố này đối ngược với tư tưởng bảo thủ truyền thống. Nó cũng khác hẳn với việc cố tổng thống Reagan thường xuyên áp dụng điều 10 của Hiến pháp Mỹ, trong đó quy định các quyền được trao cho cấp bang chứ không dành cho chính quyền liên bang.
Rất lâu trước khi khủng hoảng xảy ra, Tổng thống Trump đă đưa đảng Cộng ḥa thoát khỏi những quan điểm bảo thủ truyền thống dưới thời Reagan và hướng tới một quan điểm về vai tṛ của chính phủ mang tính dân túy hơn. Triết lư dân túy không ngại sử dụng quyền lực của chính phủ hay tiền của chính phủ để phục vụ lợi ích cho những người Mỹ thuộc tầng lớp lao động.
Do đó, giữa cuộc khủng hoảng, chính quyền Trump tuyên bố chính phủ liên bang sẽ thanh toán các hóa đơn y tế liên quan tới Covid-19 cho bất kỳ người Mỹ nào không có bảo hiểm, đồng thời trả tiền cho các nhà cung cấp dịch vụ y tế theo tỷ lệ chi trả của chương tŕnh Medicare cho người cao tuổi. Động thái này dường như "bật đèn xanh" cho hệ thống Medicare for All, vốn được ủng hộ bởi phe Dân chủ.
Trump cũng tuyên bố ủng hộ việc vay lăi suất thấp để tài trợ cho dự luật trị giá 2 ngh́n tỷ USD mới, nhằm xây dựng lại và cải thiện cơ sở hạ tầng quốc gia. Thậm chí trước khủng hoảng, Trump cũng thúc đẩy nỗ lực quốc gia để triển khai mạng 5G, một động thái được đánh giá là phù hợp với bối cảnh phần lớn xă hội đang chuyển sang học và làm việc trực tuyến.
https://www.intermati.com/forum/attachment.php?attac hmentid=1572789&stc=1&d=1588040213
Tổng thống Donald Trump trong cuộc họp báo tại Nhà Trắng hôm 23/4. Ảnh: NYTimes.
Steve Bannon, cựu cố vấn thân cận của Trump, lập luận rằng cử tri sẽ thấy một chính quyền trung ương hùng mạnh là điều cần thiết khi Mỹ bước vào thời kỳ đối đầu lâu dài với Trung Quốc. Một thời kỳ căng thẳng kéo dài sẽ "thay đổi trọng tâm của chính phủ".
Về lâu dài, tác động của đại dịch Covid-19 có thể phụ thuộc vào tốc độ mở cửa kinh tế nhanh hay chậm. Cử tri có thể sẽ ủng hộ một chính phủ có thẩm quyền lớn hơn ở tất cả các cấp, như một chính phủ xây dựng kho dự trữ tốt để sẵn sàng cho một cuộc khủng hoảng quốc gia và phản ứng nhanh, hiệu quả khi bị tấn công.
"Các nhà lănh đạo có thẩm quyền và trầm tĩnh hơn có lẽ sẽ hợp thời hơn", J. Ann Selzer, một người không theo đảng phái, cho biết.
VietBF © sưu tầm