florida80
06-19-2020, 19:34
Trong gần một thập niên, một toán khoa học gia ở Vũ Hán, Trung Quốc, đă ngược xuôi suốt miền nam Á Châu trong một cuộc t́m kiếm nguy hiểm cho loài dơi và những căn bệnh lạ mà chúng nuôi dưỡng. Họ ḅ vào những hang dơi, dùng lưới bắt những con dơi, một loài động vật có vú với răng sắc như lưỡi dao cạo, và múc lên nhưng vốc phân dơi. Họ bắt các loài côn trùng và chuột sinh sống gần hang dơi và lấy máu của những người dân các làng lân cận vốn săn dơi để ăn hay dùng trong thuốc dân gian.
Họ trở về pḥng thí nghiệm tối tân của họ ở miền trung Hoa lục với những ống nghiệm và lọ chứa đựng những kẻ giết người đă được biết đến –những mầm bệnh liên quan với những căn bệnh chết người cho nhân loại- và cũng có một vài điều ngạc nhiên. Trong nhiều lần, những điều họ thu lượm được bao gồm những loại coronavirus lạ lùng mà từ trước đến nay khoa học con người chưa biết đến.
Những điều chính của cuộc nghiên cứu các loại virus của loài dơi từ các nhà nghiên cứu ở Vũ Hán đă được kể ra rành mạch trên hơn 40 cuộc nghiên cứu và phúc tŕnh khoa học được đăng tải diễn tả một cố gắng rộng lớn, đầy tham vọng để khảo sát liên hệ giữa dơi và những vụ bùng phát dịch bệnh mới đây ở Trung Quốc. Những cuộc thí nghiệm này có mục đích là để chứng minh là những mầm bệnh này nguy hiểm như thế nào khi một đôi lần nó nhảy từ những súc vật chủ nhà sang con người. Nhưng các chuyên gia nói cuộc nghiên cứu cũng đă mang theo một nguy cơ tiềm ẩn: sự có thể là chính pḥng thí nghiệm có thể trở thành nơi giúp cho sự lây lan của chính căn bệnh mà các khoa học gia đang t́m cách ngăn ngừa.
Hôm đầu tháng 5, cộng đồng t́nh báo Hoa kỳ phổ biến một bản thẩm định vốn chính thức kết luận là virus đằng sau đại dịch coronavirus phát xuất từ Trung Quốc. Tuy khẳng định là mầm bệnh không phải do con người tạo ra hay do con người biến đổi gene, tuyên bố đă cố t́nh từ chối không chịu bác bỏ triển vọng là virus có thể thoát ra từ hệ thống pḥng thí nghiệm ở Vũ Hán vốn đă đi tiên phong trong việc nghiên cứu toàn cầu về các virus do loài dơi truyền tải vốn đă liên hệ với nhiều dịch bệnh trong thập niên qua.
Văn pḥng Giám đốc T́nh báo Quốc gia tuyên bố “Cộng đồng t́nh báo sẽ tiếp tục nghiên cứu cẩn thận những thông tin để quyết định xem liệu dịch bệnh bắt đầu qua liên hệ với những súc vật nhiễm bệnh hay là kết quả của một tai nạn ở một pḥng thí nghiệm tại Vũ Hán.”
https://i.imgur.com/RCf3at1.gif
Nhưng, mặc dầu những sự truy t́m gắt gao, nguồn gốc của coronavirus mới này vẫn c̣n mờ ám vào lúc này cũng như khi trường hợp đầu tiên xuất hiện ở Trung Cộng. Trong khi các nhà phân tích t́nh báo và nhiều khoa học gia coi lư thuyết nguồn gốc từ một pḥng thí nghiệm là có thể được về phương diện kỹ thuật, chưa có bằng cớ trực tiếp nào xuất hiện để cho thấy là coronavirus thoát ra từ những cơ sở nghiên cứu ở Vũ Hán. Nhiều khoa học gia lư luận là những bằng cớ ngả rơ ràng đến một sự lây lan tự nhiên: một sự gặp gỡ cho đến nay chưa được biết vào cuối mùa thu năm ngoái cho phép virus nhảy từ con dơi hay một con vật khác sang người.
Tiến sĩ Jason Rao, một chuyên gia về an toàn sinh học, cựu cố vấn chính sách cao cấp của Tổng thống Barack Obama và hiện nay là tổng quản trị của Health Security Partners, một tổ chức bất vụ lợi tập trung vào giảm đe dọa sinh học toàn cầu, nói “Có nhiều triển vọng hơn là Mẹ Thiên nhiên cứ có một bước đi trước chúng ta và đă tạo ra những mầm bệnh mới lạ, nay có thể di chuyển rất hữu hiệu từ người sang người.”
Các viên chức và khoa học gia Trung Cộng đă hăng hái bác bỏ bất cứ liên hệ nào giữa đại dịch coronavirus và trung tâm nghiên cứu nổi bật của họ, vốn bao gồm một cơ sở an toàn cao mang tên Viện Nghiên cứu Virus Vũ Hán. Người cầm đầu toán ở Vũ Hán, Bác sĩ Thạch Chính Lệ, lư luận là viện chưa từng sở hữu loại coronavirus gây đại dịch. Trong một bức thư trên truyền thông xă hội bà nói là bà “đánh cá cuộc đời của ḿnh” là đại dịch này “không dính dáng ǵ đến pḥng thí nghiệm.”
Đồng thời, sự chú tâm vào công cuộc nghiên cứu của pḥng thí nghiệm làm nổi bật điều mà các chuyên gia nói là những yếu tố nguy hiểm đáng kể tiềm tàng trong loại nghiên cứu mà các khoa học Trung Quốc đang theo đuổi. Những tài liệu khoa bảng được Nhật báo Washington Post t́m hiểu đă ghi nhận nhiều chục vụ đụng độ với những thú vật vốn được biết trước là nơi tàng trữ những virus chết người, kể cả một số những loài liên hệ gần với mầm bệnh đằng sau đại dịch coronavirus. Trong khi các khoa học gia đeo bao tay và mặt nạ và có những biện pháp đề pḥng bảo vệ khác, các chuyên gia Hoa Kỳ xét lại những cuộc thử nghiệm này nói đề pḥng không nhất thiết bảo vệ các nhà nghiên cứu khỏi bị nhiễm những chất độc, trong các hang động hay trong pḥng thí nghiệm.
Nguy cơ này không chỉ giới hạn trong việc tiếp xúc với súc vật. Nhiều chục cuộc nghiên cứu b́nh thường đ̣i hỏi lấy virus từ phân dơi và nuôi nó trong từng đợt để sử dụng cho nhiều cuộc thí nghiệm. Trong một số dự án, các nhà nghiên cứu đă cắt vật liệu gene từ nhiều loại coronavirus khác nhau để tạo nên những ảo ảnh để có thể dễ dàng xâm nhập những tế bào của con người trong các cuộc thử nghiệm.
Cuộc nghiên cứu đó đă giúp trám những lỗ hổng tối quan trọng trong kiến thức của các khoa học gia về những loài loài virus chết người và khiến các khoa học gia Trung Quốc thường xuyên khuyến cáo về triển vọng một loại bệnh kiểu SARS đang có bước nhảy từ dơi sang người. Nhưng với mỗi thí nghiệm lại có những cơ hội cho vô t́nh bị nhiễm mầm bệnh theo các chuyên gia. Thực vậy, những tai nạn như vậy đă xảy ra nhiều chục lần mỗi năm ở những pḥng thí nghiệm an toàn cao trên toàn thế giới kể cả ở Hoa Kỳ.
Viện nghiên cứu National Institute of Health, Bộ Quốc pḥng và các cơ quan chính phủ Hoa Kỳ tiêu tốn nhiều triệu đô la mỗi năm tài trợ cho các cuộc nghiên cứu của các khoa học gia Hoa Kỳ về coronavirus ở loài dơi, những hồ sơ tài chánh liên bang cho thấy. Một số các khoa học gia này đă hợp tác với các đồng nghiệp ở pḥng thí nghiệm ở Vũ Hán.
Tiến sĩ Lynn Klotz, chuyên gia khoa học cao cấp của Trung tâm cho Kiểm soát Vũ Khí và chống Phổ biến, một tổ chức phi vụ lợi ở Washington nói:
“Ngay cả nếu pḥng thí nghiệm an toàn về cơ khí, chúng ta không thể loại bỏ sai lầm của con người. Tai nạn xảy ra, hơn 70 phần trăm lần là v́ có yếu tố con người.”
Hồ sơ tai nạn của các pḥng thí nghiệm Hoa Kỳ cho thấy nhiều vụ nhiễm bệnh bất ngờ và bị nhiễm những vi trùng nguy hiểm, kể cả mầm bệnh liên quan đến anthrax, Ebola, và dịch hạch. Trong khi không có những hồ sơ tương tự về phía các pḥng thí nghiệm Trung Quốc, một phúc tŕnh của phía Trung quốc năm ngoái tả lại “sự thiếu hụt rộng răi về huấn luyện và theo dơi các pḥng thí nghiệm an toàn cao nơi những mầm bệnh đang được nghiên cứu.”
Bác sĩ Viên Chí Minh, khoa học gia trưởng ở Vũ Hán, trong một bài viết cho Tập san An ṭan Sinh học và An ninh Sinh học, viết:
“Chi phí bảo tŕ nói chung đă bị bỏ quên; nhiều pḥng thí nghiêm an toàn sinh học cao không có đủ ngân khoản hoạt động cho những tiến tŕnh thường nhật nhưng tối quan trọng.”
Ông thêm là hầu hết các pḥng thí nghiệm “thiếu các quản trị viên và kỹ sư chuyên môn về an toàn sinh học.”
Trong khi nguồn của đại dịch này tối hậu có lẽ không biết được, điều nói là pḥng thí nghiệm không thể nào liên hệ đến việc thả virus “là không đáng tin cậy” theo Giáo sư Richard Elbright, giáo sư hóa học và hóa sinh học tại viện đại học Rutgers.
Giáo sư David Relman, giáo sư vi sinh học của Viện đại học Stanford nói dịch bệnh ít nhất nhấn mạnh cho thấy nhu cầu cần phải có những tiêu chuẩn khắt khe hơn và theo dơi toàn diện những nghiên cứu liên quan đến những mầm bệnh với khả năng tạo nên thiệt hại rộng lớn cho sức khỏe và nền kinh tế của con người. Ông nói:
“Đă có quá nhiều thí dụ của những tai nạn pḥng thí nghiệm. Chính CDC của chúng ta và mọi người ở những nơi khác đă có tai nạn, ngay cả với những vật liệu nguy hiểm. Không có cách đơn giản nào vượt qua được, bởi con người là không toàn thiện –bất nhất, dễ bị đánh lạc hướng chú ư.”
Chúng ta thực sự không biết.
Nhưng trong khi một sự thả virus v́ tai nạn có thể xảy ra, không có bằng cớ nào về một sự kiện đó xuất hiện. Bà con gần nhất của coronavirus đă tạo nên Covid-19 được biết đă hiện hữu ở Vũ Hán vẫn c̣n là một bà con rất xa theo các khoa học gia. Hôm tháng 3, một cuộc nghiên cứu quan trọng về nguồn gốc của virus trong Tập san Nature Medecine đă nghi ngờ triển vọng một tai nạn, nói “chúng tôi không tin vào bất cứ một kịch bản từ pḥng thí nghiệm có thể xảy ra.”
Những khoa học gia làm việc thân cận với Bác sĩ Thạch và các khoa học gia khác ở Vũ Hán diễn tả toán nghiên cứu là đặc biệt cẩn trọng và cẩn thận. Bác sĩ Maureen Miller, một chuyên gia dịch bệnh học đă từng làm việc với bà Thạch trong một chương tŕnh nghiên cứu virus do Hoa Kỳ tài trợ, bác bỏ lư thuyết nguồn gốc từ pḥng thí nghiệm là “một lư thuyết âm mưu” và nói bà Thạch là “tài giỏi.” Bà Miller nói:
“Bà ta là một nhà khoa học nghiêm chỉnh. Bà rất, rất quyết tâm ngăn cản bất cứ kịch bản nào đang xảy ra hiện nay.”
Lo ngại về đổ lỗi cho Bác sĩ Thạch và các khoa học gia Trung Quốc gia tăng theo sau tin tức là chính phủ Trump t́m cách gây áp lực cho các cơ quan t́nh báo Hoa Kỳ t́m bằng cớ liên hệ giữa pḥng thí nghiệm ở Vũ Hán và dịch bệnh. Nhưng mặc dầu Tổng thống Donald Trump nói là ông có bằng cớ liên hệ giữa pḥng thí nghiệm ở Vũ Hán và đại dịch, các cơ quan t́nh báo nói là quả là phía Trung Quốc đă t́m cách làm giảm nhẹ sự trầm trọng của bệnh dịch nhưng không có bằng cớ là họ t́m cách che dấu một tai nạn pḥng thí nghiệm. Một viên chức t́nh báo nói:
“Điều chúng tôi biết là nó xảy ra tự nhiên. Chúng tôi biết nó đến từ Vũ Hán. Đă có đồn đoán: Liệu nó đến từ chợ thịt rừng hay từ pḥng thí nghiệm, nhưng chúng tôi quả không biết.”
Đây sẽ không phải là lần cuối
Sự chú trọng hoàn toàn vào loài dơi của viện nghiên cứu ở Vũ Hán và những bệnh tật của nó bắt đầu cách đây 25 năm, khi các nhà nghiên cứu khởi sự điều tra về nguồn gốc của bệnh SARS, một bệnh do virus gây nên đă làm cho khoảng 1,000 người thiệt mạng vào đầu thập niên 2000. Các khoa học gia Trung Quốc dần dà truy nguyên được virus này từ ṇi dơi móng ngựa sống ở những hang động ở tỉnh Vân Nam. Những cuộc nghiên cứu sau đó xác nhận dơi là kho dự trữ thiên nhiên của nhiều loại bệnh do thú vật truyền sang, và qua nhiều năm các khoa học gia ở Vũ Hán đă theo đuổi nhiều cuộc thử nghiệm để nghiên cứu nó, đôi khi hợp tác với các khoa học gia từ Hoa Kỳ, Úc và các quốc gia khác.
Để giảm thiểu nguy cơ nhiễm bệnh t́nh cờ trong khi đi nghiên cứu tại hiện trường, các nhà khoa học đeo kiếng che kín mắt, bao tay chống bị rách và mặt nạ N95 giống như các nhân viên y tế hiện đang sử dụng, những phúc tŕnh khoa học cho thấy. Nhưng những bộ đồ bảo vệ, trong khi có giúp được một phần, không hẳn che chở được cho những người có thể bị cào cấu hay cắn bởi loài dơi này, các khoa học gia Mỹ đă tham gia các cuộc nghiên cứu thú vật sống cho biết. Hơn thế, mặt nạ N95 không đủ để cản trở tất cả virus, ngay cả khi được sử dụng đúng mức.
Một khoa học gia với nhiều kinh nghiệm trong các pḥng thí nghiệm liên bang nghiên cứu mầm bệnh cho con người sử dụng thú vật sống giải thích:
“Dầu cho nhân viên liên hệ với dơi trong thiên nhiên hay trong pḥng thí nghiệm, họ thường xuyên đặt ḿnh có nguy cơ nhiễm bệnh.”
C̣n gây nhiều tranh căi hơn là cuộc nghiên cứu năm 2015 của Viện Vũ Hán về việc tạo điều mà các khoa học gia gọi là “Chimera”, tức là một thứ virus đă bị pha giống vốn bao gồm những yếu tố của hai coronavirus phát xuất từ dơi, kể cả loại virus đă gây nên SARS. Virus bị biến đổi này dễ dàng đột nhập tế bào con người hơn, hữu ích cho các cuộc thử nghiệm. Loại thí nghiệm “gia tăng hiệu năng” –vốn tăng sức cho những yếu tố tự nhiên của độc tố- đă là một nguồn gây tranh căi ở Tây phương v́ tiềm năng nguy hiểm nếu loại bị cải biến nay thoát ra khỏi ṿng kềm tỏa của pḥng thí nghiệm.
Một khoa học gia Hoa Kỳ nói:
“Không một ai làm pḥng thí nghiệm dự định cho ḿnh nhiễm bệnh. Quan ngại của tôi là đây không phải lần cuối chuyện này xảy ra nếu toàn thế giới không áp dụng an toàn tốt hơn và minh bạch trong cách hoạt động ở pḥng thí nghiệm.”
June 2020
Lê Phan (Theo Washington Post)
https://www.youtube.com/results?sear...=the+ wuhan+lab
Họ trở về pḥng thí nghiệm tối tân của họ ở miền trung Hoa lục với những ống nghiệm và lọ chứa đựng những kẻ giết người đă được biết đến –những mầm bệnh liên quan với những căn bệnh chết người cho nhân loại- và cũng có một vài điều ngạc nhiên. Trong nhiều lần, những điều họ thu lượm được bao gồm những loại coronavirus lạ lùng mà từ trước đến nay khoa học con người chưa biết đến.
Những điều chính của cuộc nghiên cứu các loại virus của loài dơi từ các nhà nghiên cứu ở Vũ Hán đă được kể ra rành mạch trên hơn 40 cuộc nghiên cứu và phúc tŕnh khoa học được đăng tải diễn tả một cố gắng rộng lớn, đầy tham vọng để khảo sát liên hệ giữa dơi và những vụ bùng phát dịch bệnh mới đây ở Trung Quốc. Những cuộc thí nghiệm này có mục đích là để chứng minh là những mầm bệnh này nguy hiểm như thế nào khi một đôi lần nó nhảy từ những súc vật chủ nhà sang con người. Nhưng các chuyên gia nói cuộc nghiên cứu cũng đă mang theo một nguy cơ tiềm ẩn: sự có thể là chính pḥng thí nghiệm có thể trở thành nơi giúp cho sự lây lan của chính căn bệnh mà các khoa học gia đang t́m cách ngăn ngừa.
Hôm đầu tháng 5, cộng đồng t́nh báo Hoa kỳ phổ biến một bản thẩm định vốn chính thức kết luận là virus đằng sau đại dịch coronavirus phát xuất từ Trung Quốc. Tuy khẳng định là mầm bệnh không phải do con người tạo ra hay do con người biến đổi gene, tuyên bố đă cố t́nh từ chối không chịu bác bỏ triển vọng là virus có thể thoát ra từ hệ thống pḥng thí nghiệm ở Vũ Hán vốn đă đi tiên phong trong việc nghiên cứu toàn cầu về các virus do loài dơi truyền tải vốn đă liên hệ với nhiều dịch bệnh trong thập niên qua.
Văn pḥng Giám đốc T́nh báo Quốc gia tuyên bố “Cộng đồng t́nh báo sẽ tiếp tục nghiên cứu cẩn thận những thông tin để quyết định xem liệu dịch bệnh bắt đầu qua liên hệ với những súc vật nhiễm bệnh hay là kết quả của một tai nạn ở một pḥng thí nghiệm tại Vũ Hán.”
https://i.imgur.com/RCf3at1.gif
Nhưng, mặc dầu những sự truy t́m gắt gao, nguồn gốc của coronavirus mới này vẫn c̣n mờ ám vào lúc này cũng như khi trường hợp đầu tiên xuất hiện ở Trung Cộng. Trong khi các nhà phân tích t́nh báo và nhiều khoa học gia coi lư thuyết nguồn gốc từ một pḥng thí nghiệm là có thể được về phương diện kỹ thuật, chưa có bằng cớ trực tiếp nào xuất hiện để cho thấy là coronavirus thoát ra từ những cơ sở nghiên cứu ở Vũ Hán. Nhiều khoa học gia lư luận là những bằng cớ ngả rơ ràng đến một sự lây lan tự nhiên: một sự gặp gỡ cho đến nay chưa được biết vào cuối mùa thu năm ngoái cho phép virus nhảy từ con dơi hay một con vật khác sang người.
Tiến sĩ Jason Rao, một chuyên gia về an toàn sinh học, cựu cố vấn chính sách cao cấp của Tổng thống Barack Obama và hiện nay là tổng quản trị của Health Security Partners, một tổ chức bất vụ lợi tập trung vào giảm đe dọa sinh học toàn cầu, nói “Có nhiều triển vọng hơn là Mẹ Thiên nhiên cứ có một bước đi trước chúng ta và đă tạo ra những mầm bệnh mới lạ, nay có thể di chuyển rất hữu hiệu từ người sang người.”
Các viên chức và khoa học gia Trung Cộng đă hăng hái bác bỏ bất cứ liên hệ nào giữa đại dịch coronavirus và trung tâm nghiên cứu nổi bật của họ, vốn bao gồm một cơ sở an toàn cao mang tên Viện Nghiên cứu Virus Vũ Hán. Người cầm đầu toán ở Vũ Hán, Bác sĩ Thạch Chính Lệ, lư luận là viện chưa từng sở hữu loại coronavirus gây đại dịch. Trong một bức thư trên truyền thông xă hội bà nói là bà “đánh cá cuộc đời của ḿnh” là đại dịch này “không dính dáng ǵ đến pḥng thí nghiệm.”
Đồng thời, sự chú tâm vào công cuộc nghiên cứu của pḥng thí nghiệm làm nổi bật điều mà các chuyên gia nói là những yếu tố nguy hiểm đáng kể tiềm tàng trong loại nghiên cứu mà các khoa học Trung Quốc đang theo đuổi. Những tài liệu khoa bảng được Nhật báo Washington Post t́m hiểu đă ghi nhận nhiều chục vụ đụng độ với những thú vật vốn được biết trước là nơi tàng trữ những virus chết người, kể cả một số những loài liên hệ gần với mầm bệnh đằng sau đại dịch coronavirus. Trong khi các khoa học gia đeo bao tay và mặt nạ và có những biện pháp đề pḥng bảo vệ khác, các chuyên gia Hoa Kỳ xét lại những cuộc thử nghiệm này nói đề pḥng không nhất thiết bảo vệ các nhà nghiên cứu khỏi bị nhiễm những chất độc, trong các hang động hay trong pḥng thí nghiệm.
Nguy cơ này không chỉ giới hạn trong việc tiếp xúc với súc vật. Nhiều chục cuộc nghiên cứu b́nh thường đ̣i hỏi lấy virus từ phân dơi và nuôi nó trong từng đợt để sử dụng cho nhiều cuộc thí nghiệm. Trong một số dự án, các nhà nghiên cứu đă cắt vật liệu gene từ nhiều loại coronavirus khác nhau để tạo nên những ảo ảnh để có thể dễ dàng xâm nhập những tế bào của con người trong các cuộc thử nghiệm.
Cuộc nghiên cứu đó đă giúp trám những lỗ hổng tối quan trọng trong kiến thức của các khoa học gia về những loài loài virus chết người và khiến các khoa học gia Trung Quốc thường xuyên khuyến cáo về triển vọng một loại bệnh kiểu SARS đang có bước nhảy từ dơi sang người. Nhưng với mỗi thí nghiệm lại có những cơ hội cho vô t́nh bị nhiễm mầm bệnh theo các chuyên gia. Thực vậy, những tai nạn như vậy đă xảy ra nhiều chục lần mỗi năm ở những pḥng thí nghiệm an toàn cao trên toàn thế giới kể cả ở Hoa Kỳ.
Viện nghiên cứu National Institute of Health, Bộ Quốc pḥng và các cơ quan chính phủ Hoa Kỳ tiêu tốn nhiều triệu đô la mỗi năm tài trợ cho các cuộc nghiên cứu của các khoa học gia Hoa Kỳ về coronavirus ở loài dơi, những hồ sơ tài chánh liên bang cho thấy. Một số các khoa học gia này đă hợp tác với các đồng nghiệp ở pḥng thí nghiệm ở Vũ Hán.
Tiến sĩ Lynn Klotz, chuyên gia khoa học cao cấp của Trung tâm cho Kiểm soát Vũ Khí và chống Phổ biến, một tổ chức phi vụ lợi ở Washington nói:
“Ngay cả nếu pḥng thí nghiệm an toàn về cơ khí, chúng ta không thể loại bỏ sai lầm của con người. Tai nạn xảy ra, hơn 70 phần trăm lần là v́ có yếu tố con người.”
Hồ sơ tai nạn của các pḥng thí nghiệm Hoa Kỳ cho thấy nhiều vụ nhiễm bệnh bất ngờ và bị nhiễm những vi trùng nguy hiểm, kể cả mầm bệnh liên quan đến anthrax, Ebola, và dịch hạch. Trong khi không có những hồ sơ tương tự về phía các pḥng thí nghiệm Trung Quốc, một phúc tŕnh của phía Trung quốc năm ngoái tả lại “sự thiếu hụt rộng răi về huấn luyện và theo dơi các pḥng thí nghiệm an toàn cao nơi những mầm bệnh đang được nghiên cứu.”
Bác sĩ Viên Chí Minh, khoa học gia trưởng ở Vũ Hán, trong một bài viết cho Tập san An ṭan Sinh học và An ninh Sinh học, viết:
“Chi phí bảo tŕ nói chung đă bị bỏ quên; nhiều pḥng thí nghiêm an toàn sinh học cao không có đủ ngân khoản hoạt động cho những tiến tŕnh thường nhật nhưng tối quan trọng.”
Ông thêm là hầu hết các pḥng thí nghiệm “thiếu các quản trị viên và kỹ sư chuyên môn về an toàn sinh học.”
Trong khi nguồn của đại dịch này tối hậu có lẽ không biết được, điều nói là pḥng thí nghiệm không thể nào liên hệ đến việc thả virus “là không đáng tin cậy” theo Giáo sư Richard Elbright, giáo sư hóa học và hóa sinh học tại viện đại học Rutgers.
Giáo sư David Relman, giáo sư vi sinh học của Viện đại học Stanford nói dịch bệnh ít nhất nhấn mạnh cho thấy nhu cầu cần phải có những tiêu chuẩn khắt khe hơn và theo dơi toàn diện những nghiên cứu liên quan đến những mầm bệnh với khả năng tạo nên thiệt hại rộng lớn cho sức khỏe và nền kinh tế của con người. Ông nói:
“Đă có quá nhiều thí dụ của những tai nạn pḥng thí nghiệm. Chính CDC của chúng ta và mọi người ở những nơi khác đă có tai nạn, ngay cả với những vật liệu nguy hiểm. Không có cách đơn giản nào vượt qua được, bởi con người là không toàn thiện –bất nhất, dễ bị đánh lạc hướng chú ư.”
Chúng ta thực sự không biết.
Nhưng trong khi một sự thả virus v́ tai nạn có thể xảy ra, không có bằng cớ nào về một sự kiện đó xuất hiện. Bà con gần nhất của coronavirus đă tạo nên Covid-19 được biết đă hiện hữu ở Vũ Hán vẫn c̣n là một bà con rất xa theo các khoa học gia. Hôm tháng 3, một cuộc nghiên cứu quan trọng về nguồn gốc của virus trong Tập san Nature Medecine đă nghi ngờ triển vọng một tai nạn, nói “chúng tôi không tin vào bất cứ một kịch bản từ pḥng thí nghiệm có thể xảy ra.”
Những khoa học gia làm việc thân cận với Bác sĩ Thạch và các khoa học gia khác ở Vũ Hán diễn tả toán nghiên cứu là đặc biệt cẩn trọng và cẩn thận. Bác sĩ Maureen Miller, một chuyên gia dịch bệnh học đă từng làm việc với bà Thạch trong một chương tŕnh nghiên cứu virus do Hoa Kỳ tài trợ, bác bỏ lư thuyết nguồn gốc từ pḥng thí nghiệm là “một lư thuyết âm mưu” và nói bà Thạch là “tài giỏi.” Bà Miller nói:
“Bà ta là một nhà khoa học nghiêm chỉnh. Bà rất, rất quyết tâm ngăn cản bất cứ kịch bản nào đang xảy ra hiện nay.”
Lo ngại về đổ lỗi cho Bác sĩ Thạch và các khoa học gia Trung Quốc gia tăng theo sau tin tức là chính phủ Trump t́m cách gây áp lực cho các cơ quan t́nh báo Hoa Kỳ t́m bằng cớ liên hệ giữa pḥng thí nghiệm ở Vũ Hán và dịch bệnh. Nhưng mặc dầu Tổng thống Donald Trump nói là ông có bằng cớ liên hệ giữa pḥng thí nghiệm ở Vũ Hán và đại dịch, các cơ quan t́nh báo nói là quả là phía Trung Quốc đă t́m cách làm giảm nhẹ sự trầm trọng của bệnh dịch nhưng không có bằng cớ là họ t́m cách che dấu một tai nạn pḥng thí nghiệm. Một viên chức t́nh báo nói:
“Điều chúng tôi biết là nó xảy ra tự nhiên. Chúng tôi biết nó đến từ Vũ Hán. Đă có đồn đoán: Liệu nó đến từ chợ thịt rừng hay từ pḥng thí nghiệm, nhưng chúng tôi quả không biết.”
Đây sẽ không phải là lần cuối
Sự chú trọng hoàn toàn vào loài dơi của viện nghiên cứu ở Vũ Hán và những bệnh tật của nó bắt đầu cách đây 25 năm, khi các nhà nghiên cứu khởi sự điều tra về nguồn gốc của bệnh SARS, một bệnh do virus gây nên đă làm cho khoảng 1,000 người thiệt mạng vào đầu thập niên 2000. Các khoa học gia Trung Quốc dần dà truy nguyên được virus này từ ṇi dơi móng ngựa sống ở những hang động ở tỉnh Vân Nam. Những cuộc nghiên cứu sau đó xác nhận dơi là kho dự trữ thiên nhiên của nhiều loại bệnh do thú vật truyền sang, và qua nhiều năm các khoa học gia ở Vũ Hán đă theo đuổi nhiều cuộc thử nghiệm để nghiên cứu nó, đôi khi hợp tác với các khoa học gia từ Hoa Kỳ, Úc và các quốc gia khác.
Để giảm thiểu nguy cơ nhiễm bệnh t́nh cờ trong khi đi nghiên cứu tại hiện trường, các nhà khoa học đeo kiếng che kín mắt, bao tay chống bị rách và mặt nạ N95 giống như các nhân viên y tế hiện đang sử dụng, những phúc tŕnh khoa học cho thấy. Nhưng những bộ đồ bảo vệ, trong khi có giúp được một phần, không hẳn che chở được cho những người có thể bị cào cấu hay cắn bởi loài dơi này, các khoa học gia Mỹ đă tham gia các cuộc nghiên cứu thú vật sống cho biết. Hơn thế, mặt nạ N95 không đủ để cản trở tất cả virus, ngay cả khi được sử dụng đúng mức.
Một khoa học gia với nhiều kinh nghiệm trong các pḥng thí nghiệm liên bang nghiên cứu mầm bệnh cho con người sử dụng thú vật sống giải thích:
“Dầu cho nhân viên liên hệ với dơi trong thiên nhiên hay trong pḥng thí nghiệm, họ thường xuyên đặt ḿnh có nguy cơ nhiễm bệnh.”
C̣n gây nhiều tranh căi hơn là cuộc nghiên cứu năm 2015 của Viện Vũ Hán về việc tạo điều mà các khoa học gia gọi là “Chimera”, tức là một thứ virus đă bị pha giống vốn bao gồm những yếu tố của hai coronavirus phát xuất từ dơi, kể cả loại virus đă gây nên SARS. Virus bị biến đổi này dễ dàng đột nhập tế bào con người hơn, hữu ích cho các cuộc thử nghiệm. Loại thí nghiệm “gia tăng hiệu năng” –vốn tăng sức cho những yếu tố tự nhiên của độc tố- đă là một nguồn gây tranh căi ở Tây phương v́ tiềm năng nguy hiểm nếu loại bị cải biến nay thoát ra khỏi ṿng kềm tỏa của pḥng thí nghiệm.
Một khoa học gia Hoa Kỳ nói:
“Không một ai làm pḥng thí nghiệm dự định cho ḿnh nhiễm bệnh. Quan ngại của tôi là đây không phải lần cuối chuyện này xảy ra nếu toàn thế giới không áp dụng an toàn tốt hơn và minh bạch trong cách hoạt động ở pḥng thí nghiệm.”
June 2020
Lê Phan (Theo Washington Post)
https://www.youtube.com/results?sear...=the+ wuhan+lab