cha12 ba
08-23-2020, 16:36
08/23/20
OPINION
NYT: Where Do Republicans Go From Here?
David Brooks
Biên dịch: Theinterpreter
https://www.vietbf.com/forum/attachment.php?attac hmentid=1641264&stc=1&d=1598200509
Quan Điểm
Đảng Cộng ḥa trông hoàn toàn thất bại ở mọi nơi mà Trump trực tiếp tiếp cận. Tuy nhiên, dưới các góc nh́n khác vẫn tồn tại sự sôi nổi của cánh hữu.
Johnathan V. Last cho rằng Tổng thống Trump sẽ tại v́ măi măi. Ông Last là biên tập viên của The Bulwalk, một trang mạng bảo thủ không mấy thân thiện với Trump, lập luận rằng nếu thất cử vào tháng Mười một, Trump sẽ đổ thừa rằng thua v́ bị gian lận. Ông sẽ buộc các đảng viên Đảng Cộng ḥa phải ủng hộ cáo buộc đó. Ông sẽ có một chương tŕnh truyền h́nh, xách động các cuộc biểu t́nh, và thậm thụt tái tranh cử vào năm 2024.
Trump vẫn sẽ là trung tâm của tất cả những ǵ Cộng Hoà. Các đảng viên Cộng ḥa với nhiều tham vọng sẽ phải tự buộc ḿnh với một đế chế đang hấp hối nếu vẫn c̣n muốn có tương lai với đảng. Nguyên cả đảng Cộng ḥa sẽ trở thành cuồng Trump và sẽ bị bại năo thêm bốn năm nữa.
Tôi bái phục Last v́ ông đă đưa ra một viễn cảnh sau cuộc bầu cử 2020 thậm chí c̣n bi quan hơn cả tôi nghĩ!
Tiên đoán của tôi là nếu Trump thất cử kỳ này, hàng triệu đảng viên Cộng ḥa sẽ cho rằng họ cũng chẳng ưa ǵ một gă thua cuộc và láo lếu như vậy. Trump sẽ bị họ quên lăng như họ từng làm với Sarah Palin. Nhưng có một thứ sẽ tồn tại, đó là chủ nghĩa Trump.
Quan điểm thế giới căn bản của Trump về vấn đề nhập cư, thương mại, chính sách đối ngoại, vv...vv… sẽ uốn nắn Đảng Cộng ḥa cho nhiều chục năm tới, giống như quan điểm của Reagan trước đây. Hàng ngàn người bảo thủ sáng suốt hơn sẽ gầy dựng lại một đảng mới sau năm 2020, nhưng là một đảng được dựng lên dựa vào khuôn khổ mà Trump đă thiết lập.
Tôi cho rằng chủ nghĩa Trump sẽ tồn tại lâu dài hơn Trump bởi v́ lịch sử của một Đảng Cộng ḥa hiện đại là lịch sử của sự thay đổi về tư tưởng.
Nếu bạn lớn lên với những giá trị bảo thủ và trong thời đại của Đảng Cộng ḥa vào những thập niên 1980 và 1990, bạn đă ít nhiều sống trong những luận thuyết của Ronald Reagan-Margaret Thatcher. Đó là sự giới hạn quyền lực của chính phủ, khuyến khích nền dân chủ toàn thế giới, xây dựng thị trường tự do năng động trong nước và trau dồi những cá nhân có đầy nhiệt t́nh, năng nổ, ngay thẳng, có đầu óc kinh doanh, có tư tưởng độc lập, trung thành với bạn và mạnh mẽ với thù.
Trong nhiều thập niên kế, giới bảo thủ rất hài ḷng với mô h́nh đó. Nhưng sau nhiều năm, họ bắt đầu thấy những giới hạn của nó. Nó chống chính phủ đến nỗi không thể dựa vào chính phủ để giải quyết các vấn đề chung. Nó chú tâm đến việc đào tạo cá nhân tới nỗi không có một danh từ nào để thúc đẩy ư thức về cộng đồng cũng như trách nhiệm cá nhân trong tập thể. Thành ra, họ đă nhảy thoát khỏi mô h́nh của Reagan và cố tạo ra một mô h́nh bảo thủ mới hơn, cập nhật hơn.
Bước nhảy vọt của tôi đến khá sớm. Vào ngày 15 tháng 9 năm 1997, tôi và William Kristol đă viết một bài cho tờ Wall Street Journal về việc mà chúng tôi gọi là Chủ Nghĩa Bảo Thủ Vĩ Đại Quốc Gia (National Greatness Conservatism). Chúng tôi lập luận rằng Đảng Cộng ḥa đă trở nên quá chống đối chính phủ. Chúng tôi đặt câu hỏi “Làm sao người dân Mỹ có thể yêu nước được nếu họ ghét chính phủ của họ?” Chỉ có sự tái xuất chủ nghĩa dân tộc mạnh mẽ của Alexander Hamilton, Henry Clay, và Theodore Roosevelt mới có thể cứu văn được các dự án quốc gia đầy hoài băo, hạ tầng cơ sở, các chương tŕnh liên bang nhằm gia tăng sự năng động của xă hội.
Cuộc tranh cử của ông John McCain vào năm 2000 được coi là gần với Chủ Nghĩa Bảo Thủ Quốc Gia Vĩ Đại nhất. George W. Bush đă đánh bại McCain với bước nhảy vọt của riêng ḿnh, với Chủ Nghĩa Bảo Thủ Nhân Ái (Compassionate Conservatism). (Khi mà ai đó chêm thêm một danh từ hay một cụm từ để diễn giải “Chủ Nghĩa Bảo Thủ”, người đó đă làm một bước nhảy vọt.) đây là một nỗ lực để kết hợp giáo huấn xă hội Thiên Chúa Giáo với chủ nghĩa bảo thủ.
Trong những thập niên qua cũng có nhiều người nhảy vọt. Nhóm đảng viên Cộng ḥa Sam’s Club, do Reihan Salam và đồng nghiệp của tôi là Ross Douthat dẫn đầu, đă mở đường cho việc kết nối Đảng Cộng ḥa với những mối quan tâm của tầng lớp lao động. Những đảng viên Cộng ḥa vùng quê tán dương các cộng đồng ở thị trấn và địa phương. Các nhà Cải cách cố gắng dùng chính phủ để xây dựng nền tảng gia đ́nh cũng như khu hàng xóm vững chắc. Trung tâm Niskanen là một trung tâm tư vấn cho những ai nhảy vọt qua từ chủ nghĩa tự do.
Hầu hết các chính trị gia chính gốc Đảng Cộng ḥa đă bác bỏ những điều này. Họ đă bị mắc kẹt chủ yếu do từ quán tính ngu ngốc và sự mù quáng theo chủ nghĩa Reagan mặc dù ông mất đă lâu và ngay cả khi các vấn đề của quốc gia giờ đă hoàn toàn khác hẳn với những ǵ xảy ra khi ông c̣n sống. Năm này qua năm khác, các chính khách của Đảng Cộng ḥa đă bám vào một mô h́nh đă chết, phát triển các chiến dịch tranh cử chống đối Washington và không hề có một triết lư điều hành tích cực nào khi họ đắc cử.
Bước nhảy vọt của Steve Bannon cuối cùng đă đạt được những ǵ không ai trong chúng ta có thể làm được. Donald Trump và Steve Bannon đă lật đổ mô h́nh của Reagan và áp dụng xu hướng bảo thủ b́nh dân - chủ nghĩa dân tộc dựa trên giai cấp - vốn đă bị bỏ trong một góc xó nào đó của phe cánh hữu.
Bannon và Trump đă bắt trúng mạch của các cử tri Đảng Cộng ḥa. Cả hai đều hiểu rằng bất b́nh và sợ hăi sẽ thúc đẩy được họ nhiều hơn là hy vọng và cơ hội. Nhiều đảng viên Đảng Cộng ḥa cảm thấy họ bị đẩy ra khỏi đất nước của họ bởi tầng lớp trí thức, bởi chủ nghĩa đa văn hoá, bởi chủ nghĩa cực đoan phi tôn giáo.
Trong cuộc tranh cử năm 2016, Trump và Bannon đă từ bỏ cương lĩnh chính thống của Đảng Cộng ḥa như cải cách quyền lợi, hạn chế ngân sách, tự do thương mại, cải cách nhập cư toàn diện. Cả hai đă đi theo chủ nghĩa bảo thủ máu-và-đất kiểu Âu Châu. Đóng cửa nhập cư. Đóng cửa giao dịch. Ta không có ǵ để cống hiến cho thế giới và ta phải tự bảo vệ chính ta.
Thật là thú vị nếu Trump lănh đạo với một bộ máy chính quyền đồ sộ nhưng lại thiên về dân túy. Nhưng ông đă hất Bannon ra và giao quyền cho Jared Kushner cùng một đám các ông già vẫn c̣n mắc kẹt với mô h́nh của Reagan. Việc này mang đến nhiều cố chấp, bất tài, và cắt giảm thuế cho giới nhà giàu.
Việc đánh đổ mô h́nh Reagan của Trump và Bannon đă mở đường cho rất nhiều chính trị gia của Đảng Cộng ḥa thực hiện những bước nhảy vọt của riêng ḿnh. Trong ba năm qua, thật thú vị khi chứng kiến một loạt người thuộc đảng Cộng ḥa thoát ly khỏi những quan điểm chính thống cũ và bắt đầu những suy nghĩ mới. Bạn có thể thấy tầm mắt của họ đă được mở rộng: Đột nhiên tôi có thể tự suy nghĩ cho chính bản thân ḿnh. Tôi thấy ḿnh có nhiều cơ hội hơn ḿnh nghĩ.
Sự tự do mới được khai phá của họ không đối nghịch ông Trump, nhưng v́ tầm nh́n chính trị của vị tổng thống này không thực sự rơ ràng, trong mô h́nh của ông ấy vẫn có rất nhiều chỗ để khai triển.
Tương lai của Đảng Cộng ḥa sau năm 2020, hậu Trump nằm trong những bước nhảy vọt đó. Và tương lai đó được đại diện bởi một nhóm nhỏ các thượng nghị sĩ Đảng Cộng ḥa độ tuổi 40, bao gồm Marco Rubio, Josh Hawley, Tom Cotton và Ben Sasse. Họ vào chính trường khi chủ nghĩa Reagan đă lỗi thời. Mặc dù theo chủ nghĩa dân túy, ba trong số họ có bằng cấp cao cấp từ Harvard hoặc Yale. Họ cũng không thân thiết với nhau mấy. Dù đoàn kết bởi một mục tiêu chung, họ lại bị chia rẽ bởi những tham vọng riêng.
(Hết phần 1)
OPINION
NYT: Where Do Republicans Go From Here?
David Brooks
Biên dịch: Theinterpreter
https://www.vietbf.com/forum/attachment.php?attac hmentid=1641264&stc=1&d=1598200509
Quan Điểm
Đảng Cộng ḥa trông hoàn toàn thất bại ở mọi nơi mà Trump trực tiếp tiếp cận. Tuy nhiên, dưới các góc nh́n khác vẫn tồn tại sự sôi nổi của cánh hữu.
Johnathan V. Last cho rằng Tổng thống Trump sẽ tại v́ măi măi. Ông Last là biên tập viên của The Bulwalk, một trang mạng bảo thủ không mấy thân thiện với Trump, lập luận rằng nếu thất cử vào tháng Mười một, Trump sẽ đổ thừa rằng thua v́ bị gian lận. Ông sẽ buộc các đảng viên Đảng Cộng ḥa phải ủng hộ cáo buộc đó. Ông sẽ có một chương tŕnh truyền h́nh, xách động các cuộc biểu t́nh, và thậm thụt tái tranh cử vào năm 2024.
Trump vẫn sẽ là trung tâm của tất cả những ǵ Cộng Hoà. Các đảng viên Cộng ḥa với nhiều tham vọng sẽ phải tự buộc ḿnh với một đế chế đang hấp hối nếu vẫn c̣n muốn có tương lai với đảng. Nguyên cả đảng Cộng ḥa sẽ trở thành cuồng Trump và sẽ bị bại năo thêm bốn năm nữa.
Tôi bái phục Last v́ ông đă đưa ra một viễn cảnh sau cuộc bầu cử 2020 thậm chí c̣n bi quan hơn cả tôi nghĩ!
Tiên đoán của tôi là nếu Trump thất cử kỳ này, hàng triệu đảng viên Cộng ḥa sẽ cho rằng họ cũng chẳng ưa ǵ một gă thua cuộc và láo lếu như vậy. Trump sẽ bị họ quên lăng như họ từng làm với Sarah Palin. Nhưng có một thứ sẽ tồn tại, đó là chủ nghĩa Trump.
Quan điểm thế giới căn bản của Trump về vấn đề nhập cư, thương mại, chính sách đối ngoại, vv...vv… sẽ uốn nắn Đảng Cộng ḥa cho nhiều chục năm tới, giống như quan điểm của Reagan trước đây. Hàng ngàn người bảo thủ sáng suốt hơn sẽ gầy dựng lại một đảng mới sau năm 2020, nhưng là một đảng được dựng lên dựa vào khuôn khổ mà Trump đă thiết lập.
Tôi cho rằng chủ nghĩa Trump sẽ tồn tại lâu dài hơn Trump bởi v́ lịch sử của một Đảng Cộng ḥa hiện đại là lịch sử của sự thay đổi về tư tưởng.
Nếu bạn lớn lên với những giá trị bảo thủ và trong thời đại của Đảng Cộng ḥa vào những thập niên 1980 và 1990, bạn đă ít nhiều sống trong những luận thuyết của Ronald Reagan-Margaret Thatcher. Đó là sự giới hạn quyền lực của chính phủ, khuyến khích nền dân chủ toàn thế giới, xây dựng thị trường tự do năng động trong nước và trau dồi những cá nhân có đầy nhiệt t́nh, năng nổ, ngay thẳng, có đầu óc kinh doanh, có tư tưởng độc lập, trung thành với bạn và mạnh mẽ với thù.
Trong nhiều thập niên kế, giới bảo thủ rất hài ḷng với mô h́nh đó. Nhưng sau nhiều năm, họ bắt đầu thấy những giới hạn của nó. Nó chống chính phủ đến nỗi không thể dựa vào chính phủ để giải quyết các vấn đề chung. Nó chú tâm đến việc đào tạo cá nhân tới nỗi không có một danh từ nào để thúc đẩy ư thức về cộng đồng cũng như trách nhiệm cá nhân trong tập thể. Thành ra, họ đă nhảy thoát khỏi mô h́nh của Reagan và cố tạo ra một mô h́nh bảo thủ mới hơn, cập nhật hơn.
Bước nhảy vọt của tôi đến khá sớm. Vào ngày 15 tháng 9 năm 1997, tôi và William Kristol đă viết một bài cho tờ Wall Street Journal về việc mà chúng tôi gọi là Chủ Nghĩa Bảo Thủ Vĩ Đại Quốc Gia (National Greatness Conservatism). Chúng tôi lập luận rằng Đảng Cộng ḥa đă trở nên quá chống đối chính phủ. Chúng tôi đặt câu hỏi “Làm sao người dân Mỹ có thể yêu nước được nếu họ ghét chính phủ của họ?” Chỉ có sự tái xuất chủ nghĩa dân tộc mạnh mẽ của Alexander Hamilton, Henry Clay, và Theodore Roosevelt mới có thể cứu văn được các dự án quốc gia đầy hoài băo, hạ tầng cơ sở, các chương tŕnh liên bang nhằm gia tăng sự năng động của xă hội.
Cuộc tranh cử của ông John McCain vào năm 2000 được coi là gần với Chủ Nghĩa Bảo Thủ Quốc Gia Vĩ Đại nhất. George W. Bush đă đánh bại McCain với bước nhảy vọt của riêng ḿnh, với Chủ Nghĩa Bảo Thủ Nhân Ái (Compassionate Conservatism). (Khi mà ai đó chêm thêm một danh từ hay một cụm từ để diễn giải “Chủ Nghĩa Bảo Thủ”, người đó đă làm một bước nhảy vọt.) đây là một nỗ lực để kết hợp giáo huấn xă hội Thiên Chúa Giáo với chủ nghĩa bảo thủ.
Trong những thập niên qua cũng có nhiều người nhảy vọt. Nhóm đảng viên Cộng ḥa Sam’s Club, do Reihan Salam và đồng nghiệp của tôi là Ross Douthat dẫn đầu, đă mở đường cho việc kết nối Đảng Cộng ḥa với những mối quan tâm của tầng lớp lao động. Những đảng viên Cộng ḥa vùng quê tán dương các cộng đồng ở thị trấn và địa phương. Các nhà Cải cách cố gắng dùng chính phủ để xây dựng nền tảng gia đ́nh cũng như khu hàng xóm vững chắc. Trung tâm Niskanen là một trung tâm tư vấn cho những ai nhảy vọt qua từ chủ nghĩa tự do.
Hầu hết các chính trị gia chính gốc Đảng Cộng ḥa đă bác bỏ những điều này. Họ đă bị mắc kẹt chủ yếu do từ quán tính ngu ngốc và sự mù quáng theo chủ nghĩa Reagan mặc dù ông mất đă lâu và ngay cả khi các vấn đề của quốc gia giờ đă hoàn toàn khác hẳn với những ǵ xảy ra khi ông c̣n sống. Năm này qua năm khác, các chính khách của Đảng Cộng ḥa đă bám vào một mô h́nh đă chết, phát triển các chiến dịch tranh cử chống đối Washington và không hề có một triết lư điều hành tích cực nào khi họ đắc cử.
Bước nhảy vọt của Steve Bannon cuối cùng đă đạt được những ǵ không ai trong chúng ta có thể làm được. Donald Trump và Steve Bannon đă lật đổ mô h́nh của Reagan và áp dụng xu hướng bảo thủ b́nh dân - chủ nghĩa dân tộc dựa trên giai cấp - vốn đă bị bỏ trong một góc xó nào đó của phe cánh hữu.
Bannon và Trump đă bắt trúng mạch của các cử tri Đảng Cộng ḥa. Cả hai đều hiểu rằng bất b́nh và sợ hăi sẽ thúc đẩy được họ nhiều hơn là hy vọng và cơ hội. Nhiều đảng viên Đảng Cộng ḥa cảm thấy họ bị đẩy ra khỏi đất nước của họ bởi tầng lớp trí thức, bởi chủ nghĩa đa văn hoá, bởi chủ nghĩa cực đoan phi tôn giáo.
Trong cuộc tranh cử năm 2016, Trump và Bannon đă từ bỏ cương lĩnh chính thống của Đảng Cộng ḥa như cải cách quyền lợi, hạn chế ngân sách, tự do thương mại, cải cách nhập cư toàn diện. Cả hai đă đi theo chủ nghĩa bảo thủ máu-và-đất kiểu Âu Châu. Đóng cửa nhập cư. Đóng cửa giao dịch. Ta không có ǵ để cống hiến cho thế giới và ta phải tự bảo vệ chính ta.
Thật là thú vị nếu Trump lănh đạo với một bộ máy chính quyền đồ sộ nhưng lại thiên về dân túy. Nhưng ông đă hất Bannon ra và giao quyền cho Jared Kushner cùng một đám các ông già vẫn c̣n mắc kẹt với mô h́nh của Reagan. Việc này mang đến nhiều cố chấp, bất tài, và cắt giảm thuế cho giới nhà giàu.
Việc đánh đổ mô h́nh Reagan của Trump và Bannon đă mở đường cho rất nhiều chính trị gia của Đảng Cộng ḥa thực hiện những bước nhảy vọt của riêng ḿnh. Trong ba năm qua, thật thú vị khi chứng kiến một loạt người thuộc đảng Cộng ḥa thoát ly khỏi những quan điểm chính thống cũ và bắt đầu những suy nghĩ mới. Bạn có thể thấy tầm mắt của họ đă được mở rộng: Đột nhiên tôi có thể tự suy nghĩ cho chính bản thân ḿnh. Tôi thấy ḿnh có nhiều cơ hội hơn ḿnh nghĩ.
Sự tự do mới được khai phá của họ không đối nghịch ông Trump, nhưng v́ tầm nh́n chính trị của vị tổng thống này không thực sự rơ ràng, trong mô h́nh của ông ấy vẫn có rất nhiều chỗ để khai triển.
Tương lai của Đảng Cộng ḥa sau năm 2020, hậu Trump nằm trong những bước nhảy vọt đó. Và tương lai đó được đại diện bởi một nhóm nhỏ các thượng nghị sĩ Đảng Cộng ḥa độ tuổi 40, bao gồm Marco Rubio, Josh Hawley, Tom Cotton và Ben Sasse. Họ vào chính trường khi chủ nghĩa Reagan đă lỗi thời. Mặc dù theo chủ nghĩa dân túy, ba trong số họ có bằng cấp cao cấp từ Harvard hoặc Yale. Họ cũng không thân thiết với nhau mấy. Dù đoàn kết bởi một mục tiêu chung, họ lại bị chia rẽ bởi những tham vọng riêng.
(Hết phần 1)