florida80
09-07-2020, 20:18
Bạt ngàn ven biển miền Trung xưa là những trảng, lùm, bụi xương rồng đứng chôn chân dưới cái nắng chang chang trên các triền cát cháy.
"Nấu canh lưỡi rồng bỏ ớt cho cay..."
Bạt ngàn ven biển miền Trung xưa là những trảng, lùm, bụi xương rồng đứng chôn chân dưới cái nắng chang chang trên các triền cát cháy.
"Nấu canh lưỡi rồng bỏ ớt cho cay
Họ xương rồng đa phần “dữ tợn” bởi ḿnh tua tủa đầy gai; những chiếc gai độc đâm vào thịt da sẽ khiến tấy sưng, nhức buốt. Giống xương rồng tai thỏ (có thân phẳng, dẹp thành từng bản h́nh e-líp nối nhau giống tai con thỏ) cũng không ngoại lệ. Người đất Phú gọi nó là cây bàn chải bởi hai mặt dẹp của nó đều tua tủa gai giống hệt một cây bàn chải cọ nhà!
Vậy nhưng có một “phiên bản” của giống xương rồng này lại khá dễ thương bởi thân nh́n giống hệt; nhưng ḿnh mẩy lại trụi trơn không (hoặc có rất ít) gai. Lạ lùng hơn, chúng c̣n có thể dùng để… ăn. Ngon không ngon lắm nhưng tốt cho sức khỏe. Và lại thay thế được món rau xanh vốn hơi khan hiếm nơi làng biển giữa những ngày hè trời chang chang nắng. Giống ấy được gọi là cây lưỡi long, tức lưỡi rồng…
Ấu thơ tôi chạy loạn từ quê ra ngụ cư làng Cát. Ngôi làng có nhà nhà “phân ranh” với nhau bởi những hàng bàn chải gai chông chơm chởm. Nhưng ấy chỉ là phần “hậu” - tức phía sau nhà - để giữ an ninh. Mặt trước nhà cây bàn chải được trồng thay bằng cây lưỡi rồng - vẫn cái hàng rào thẫm xanh nhưng thân thiện hơn nhiều bởi tấm thân trơn trụi mượt mà không gai góc. “Rào” nào cũng có dăm ba cái lỗ do lũ nhỏ khoét, chui từ lúc lưỡi rồng c̣n nhỏ. Chui riết ṃn luôn thành lối tắt: những cây lưỡi rồng trưởng thành vươn cao vẫn ư tứ mọc né ḿnh, chừa “khoảng trống thiên thần” cho các cô/ cậu chủ nhỏ ngày ngày c̣n có chỗ chui qua chui lại mà… giao lưu. Chưa hết đâu; tṛ chơi bày hàng của mấy cô cậu c̣n lén bẻ thân lưỡi rồng non đem băm vằm làm “món ăn” lên đĩa lên mâm. Lén thôi; chứ mẹ biết thể nào cũng bị mắng hoặc ăn đ̣n chắc cú!
Sở dĩ mẹ cấm phá lưỡi rồng non bởi đó chính là nguồn rau xanh tự nhiên không phải mất công t́m xa cho dân nghèo làng Cát. Bữa cơm chỉ cần có ít tôm hoặc cá; ra rào bẻ thêm năm bảy miếng lưỡi rồng non đem lạng (hớt) sạch mấy ụ gai cho khỏi nhám, xắt nhỏ, phơi héo sơ cho bớt nhớt là có thể đem nấu canh cùng tôm hoặc cá được rồi. Canh lưỡi rồng ăn lần đầu chưa quen có thể khó chịu v́ vị chua nhơn nhớt; nhưng quen rồi lại hóa ra… dễ nuốt; nhất là với người già, con nít - khả năng nhai thường bị hạn chế. Vậy nên người già làng Cát thích ăn canh lưỡi rồng.
Giờ th́ đă xa, xa lắm giấc mơ canh lưỡi rồng làng Cát. Mẹ từ lâu về nơi thiên cổ; c̣n tôi xa làng Cát mấy mươi năm để một sớm quay về chợt ngỡ ngàng nhận ra: làng đă từ lâu lên phố! Chỗ những hàng lưỡi rồng xưa kia giờ là tường gạch hoặc trụ bê tông chăng lưới thép, bên trong im ỉm ṭa dọc dăy ngang. Người làng Cát không c̣n nghèo; và cũng không mấy ai c̣n nhớ đến món canh lưỡi rồng quen thuộc thuở “hàn vi”. Mặc kệ những khuyến cáo khoa học; rằng: ăn lưỡi rồng ngừa được nhiều bệnh tật trong đó có ung thư, tốt cho sức khỏe, bữa cơm của người làng Cát giờ vẫn vắng bóng món canh một thời xem như “truyền thống”. Đơn giản v́ lưỡi rồng không ngon bằng các loại rau củ khác - những loại rau củ ngày trước khó t́m nhưng nay trở nên phổ biến khắp nơi. Lại nữa, giờ muốn t́m lưỡi rồng để nấu bát canh cũng hơi bị… khó khăn: làng đă từ lâu lên phố, đất đai quư lắm, có dư đâu mà trồng cái giống lưỡi rồng?
"Nấu canh lưỡi rồng bỏ ớt cho cay..."
ẢNH: TRANG THY
Họ xương rồng đa phần “dữ tợn” bởi ḿnh tua tủa đầy gai; những chiếc gai độc đâm vào thịt da sẽ khiến tấy sưng, nhức buốt. Giống xương rồng tai thỏ (có thân phẳng, dẹp thành từng bản h́nh e-líp nối nhau giống tai con thỏ) cũng không ngoại lệ. Người đất Phú gọi nó là cây bàn chải bởi hai mặt dẹp của nó đều tua tủa gai giống hệt một cây bàn chải cọ nhà!
Vậy nhưng có một “phiên bản” của giống xương rồng này lại khá dễ thương bởi thân nh́n giống hệt; nhưng ḿnh mẩy lại trụi trơn không (hoặc có rất ít) gai. Lạ lùng hơn, chúng c̣n có thể dùng để… ăn. Ngon không ngon lắm nhưng tốt cho sức khỏe. Và lại thay thế được món rau xanh vốn hơi khan hiếm nơi làng biển giữa những ngày hè trời chang chang nắng. Giống ấy được gọi là cây lưỡi long, tức lưỡi rồng…
Ấu thơ tôi chạy loạn từ quê ra ngụ cư làng Cát. Ngôi làng có nhà nhà “phân ranh” với nhau bởi những hàng bàn chải gai chông chơm chởm. Nhưng ấy chỉ là phần “hậu” - tức phía sau nhà - để giữ an ninh. Mặt trước nhà cây bàn chải được trồng thay bằng cây lưỡi rồng - vẫn cái hàng rào thẫm xanh nhưng thân thiện hơn nhiều bởi tấm thân trơn trụi mượt mà không gai góc. “Rào” nào cũng có dăm ba cái lỗ do lũ nhỏ khoét, chui từ lúc lưỡi rồng c̣n nhỏ. Chui riết ṃn luôn thành lối tắt: những cây lưỡi rồng trưởng thành vươn cao vẫn ư tứ mọc né ḿnh, chừa “khoảng trống thiên thần” cho các cô/ cậu chủ nhỏ ngày ngày c̣n có chỗ chui qua chui lại mà… giao lưu. Chưa hết đâu; tṛ chơi bày hàng của mấy cô cậu c̣n lén bẻ thân lưỡi rồng non đem băm vằm làm “món ăn” lên đĩa lên mâm. Lén thôi; chứ mẹ biết thể nào cũng bị mắng hoặc ăn đ̣n chắc cú!
Sở dĩ mẹ cấm phá lưỡi rồng non bởi đó chính là nguồn rau xanh tự nhiên không phải mất công t́m xa cho dân nghèo làng Cát. Bữa cơm chỉ cần có ít tôm hoặc cá; ra rào bẻ thêm năm bảy miếng lưỡi rồng non đem lạng (hớt) sạch mấy ụ gai cho khỏi nhám, xắt nhỏ, phơi héo sơ cho bớt nhớt là có thể đem nấu canh cùng tôm hoặc cá được rồi. Canh lưỡi rồng ăn lần đầu chưa quen có thể khó chịu v́ vị chua nhơn nhớt; nhưng quen rồi lại hóa ra… dễ nuốt; nhất là với người già, con nít - khả năng nhai thường bị hạn chế. Vậy nên người già làng Cát thích ăn canh lưỡi rồng.
Giờ th́ đă xa, xa lắm giấc mơ canh lưỡi rồng làng Cát. Mẹ từ lâu về nơi thiên cổ; c̣n tôi xa làng Cát mấy mươi năm để một sớm quay về chợt ngỡ ngàng nhận ra: làng đă từ lâu lên phố! Chỗ những hàng lưỡi rồng xưa kia giờ là tường gạch hoặc trụ bê tông chăng lưới thép, bên trong im ỉm ṭa dọc dăy ngang. Người làng Cát không c̣n nghèo; và cũng không mấy ai c̣n nhớ đến món canh lưỡi rồng quen thuộc thuở “hàn vi”. Mặc kệ những khuyến cáo khoa học; rằng: ăn lưỡi rồng ngừa được nhiều bệnh tật trong đó có ung thư, tốt cho sức khỏe, bữa cơm của người làng Cát giờ vẫn vắng bóng món canh một thời xem như “truyền thống”. Đơn giản v́ lưỡi rồng không ngon bằng các loại rau củ khác - những loại rau củ ngày trước khó t́m nhưng nay trở nên phổ biến khắp nơi. Lại nữa, giờ muốn t́m lưỡi rồng để nấu bát canh cũng hơi bị… khó khăn: làng đă từ lâu lên phố, đất đai quư lắm, có dư đâu mà trồng cái giống lưỡi rồng?
"Nấu canh lưỡi rồng bỏ ớt cho cay..."
Bạt ngàn ven biển miền Trung xưa là những trảng, lùm, bụi xương rồng đứng chôn chân dưới cái nắng chang chang trên các triền cát cháy.
"Nấu canh lưỡi rồng bỏ ớt cho cay
Họ xương rồng đa phần “dữ tợn” bởi ḿnh tua tủa đầy gai; những chiếc gai độc đâm vào thịt da sẽ khiến tấy sưng, nhức buốt. Giống xương rồng tai thỏ (có thân phẳng, dẹp thành từng bản h́nh e-líp nối nhau giống tai con thỏ) cũng không ngoại lệ. Người đất Phú gọi nó là cây bàn chải bởi hai mặt dẹp của nó đều tua tủa gai giống hệt một cây bàn chải cọ nhà!
Vậy nhưng có một “phiên bản” của giống xương rồng này lại khá dễ thương bởi thân nh́n giống hệt; nhưng ḿnh mẩy lại trụi trơn không (hoặc có rất ít) gai. Lạ lùng hơn, chúng c̣n có thể dùng để… ăn. Ngon không ngon lắm nhưng tốt cho sức khỏe. Và lại thay thế được món rau xanh vốn hơi khan hiếm nơi làng biển giữa những ngày hè trời chang chang nắng. Giống ấy được gọi là cây lưỡi long, tức lưỡi rồng…
Ấu thơ tôi chạy loạn từ quê ra ngụ cư làng Cát. Ngôi làng có nhà nhà “phân ranh” với nhau bởi những hàng bàn chải gai chông chơm chởm. Nhưng ấy chỉ là phần “hậu” - tức phía sau nhà - để giữ an ninh. Mặt trước nhà cây bàn chải được trồng thay bằng cây lưỡi rồng - vẫn cái hàng rào thẫm xanh nhưng thân thiện hơn nhiều bởi tấm thân trơn trụi mượt mà không gai góc. “Rào” nào cũng có dăm ba cái lỗ do lũ nhỏ khoét, chui từ lúc lưỡi rồng c̣n nhỏ. Chui riết ṃn luôn thành lối tắt: những cây lưỡi rồng trưởng thành vươn cao vẫn ư tứ mọc né ḿnh, chừa “khoảng trống thiên thần” cho các cô/ cậu chủ nhỏ ngày ngày c̣n có chỗ chui qua chui lại mà… giao lưu. Chưa hết đâu; tṛ chơi bày hàng của mấy cô cậu c̣n lén bẻ thân lưỡi rồng non đem băm vằm làm “món ăn” lên đĩa lên mâm. Lén thôi; chứ mẹ biết thể nào cũng bị mắng hoặc ăn đ̣n chắc cú!
Sở dĩ mẹ cấm phá lưỡi rồng non bởi đó chính là nguồn rau xanh tự nhiên không phải mất công t́m xa cho dân nghèo làng Cát. Bữa cơm chỉ cần có ít tôm hoặc cá; ra rào bẻ thêm năm bảy miếng lưỡi rồng non đem lạng (hớt) sạch mấy ụ gai cho khỏi nhám, xắt nhỏ, phơi héo sơ cho bớt nhớt là có thể đem nấu canh cùng tôm hoặc cá được rồi. Canh lưỡi rồng ăn lần đầu chưa quen có thể khó chịu v́ vị chua nhơn nhớt; nhưng quen rồi lại hóa ra… dễ nuốt; nhất là với người già, con nít - khả năng nhai thường bị hạn chế. Vậy nên người già làng Cát thích ăn canh lưỡi rồng.
Giờ th́ đă xa, xa lắm giấc mơ canh lưỡi rồng làng Cát. Mẹ từ lâu về nơi thiên cổ; c̣n tôi xa làng Cát mấy mươi năm để một sớm quay về chợt ngỡ ngàng nhận ra: làng đă từ lâu lên phố! Chỗ những hàng lưỡi rồng xưa kia giờ là tường gạch hoặc trụ bê tông chăng lưới thép, bên trong im ỉm ṭa dọc dăy ngang. Người làng Cát không c̣n nghèo; và cũng không mấy ai c̣n nhớ đến món canh lưỡi rồng quen thuộc thuở “hàn vi”. Mặc kệ những khuyến cáo khoa học; rằng: ăn lưỡi rồng ngừa được nhiều bệnh tật trong đó có ung thư, tốt cho sức khỏe, bữa cơm của người làng Cát giờ vẫn vắng bóng món canh một thời xem như “truyền thống”. Đơn giản v́ lưỡi rồng không ngon bằng các loại rau củ khác - những loại rau củ ngày trước khó t́m nhưng nay trở nên phổ biến khắp nơi. Lại nữa, giờ muốn t́m lưỡi rồng để nấu bát canh cũng hơi bị… khó khăn: làng đă từ lâu lên phố, đất đai quư lắm, có dư đâu mà trồng cái giống lưỡi rồng?
"Nấu canh lưỡi rồng bỏ ớt cho cay..."
ẢNH: TRANG THY
Họ xương rồng đa phần “dữ tợn” bởi ḿnh tua tủa đầy gai; những chiếc gai độc đâm vào thịt da sẽ khiến tấy sưng, nhức buốt. Giống xương rồng tai thỏ (có thân phẳng, dẹp thành từng bản h́nh e-líp nối nhau giống tai con thỏ) cũng không ngoại lệ. Người đất Phú gọi nó là cây bàn chải bởi hai mặt dẹp của nó đều tua tủa gai giống hệt một cây bàn chải cọ nhà!
Vậy nhưng có một “phiên bản” của giống xương rồng này lại khá dễ thương bởi thân nh́n giống hệt; nhưng ḿnh mẩy lại trụi trơn không (hoặc có rất ít) gai. Lạ lùng hơn, chúng c̣n có thể dùng để… ăn. Ngon không ngon lắm nhưng tốt cho sức khỏe. Và lại thay thế được món rau xanh vốn hơi khan hiếm nơi làng biển giữa những ngày hè trời chang chang nắng. Giống ấy được gọi là cây lưỡi long, tức lưỡi rồng…
Ấu thơ tôi chạy loạn từ quê ra ngụ cư làng Cát. Ngôi làng có nhà nhà “phân ranh” với nhau bởi những hàng bàn chải gai chông chơm chởm. Nhưng ấy chỉ là phần “hậu” - tức phía sau nhà - để giữ an ninh. Mặt trước nhà cây bàn chải được trồng thay bằng cây lưỡi rồng - vẫn cái hàng rào thẫm xanh nhưng thân thiện hơn nhiều bởi tấm thân trơn trụi mượt mà không gai góc. “Rào” nào cũng có dăm ba cái lỗ do lũ nhỏ khoét, chui từ lúc lưỡi rồng c̣n nhỏ. Chui riết ṃn luôn thành lối tắt: những cây lưỡi rồng trưởng thành vươn cao vẫn ư tứ mọc né ḿnh, chừa “khoảng trống thiên thần” cho các cô/ cậu chủ nhỏ ngày ngày c̣n có chỗ chui qua chui lại mà… giao lưu. Chưa hết đâu; tṛ chơi bày hàng của mấy cô cậu c̣n lén bẻ thân lưỡi rồng non đem băm vằm làm “món ăn” lên đĩa lên mâm. Lén thôi; chứ mẹ biết thể nào cũng bị mắng hoặc ăn đ̣n chắc cú!
Sở dĩ mẹ cấm phá lưỡi rồng non bởi đó chính là nguồn rau xanh tự nhiên không phải mất công t́m xa cho dân nghèo làng Cát. Bữa cơm chỉ cần có ít tôm hoặc cá; ra rào bẻ thêm năm bảy miếng lưỡi rồng non đem lạng (hớt) sạch mấy ụ gai cho khỏi nhám, xắt nhỏ, phơi héo sơ cho bớt nhớt là có thể đem nấu canh cùng tôm hoặc cá được rồi. Canh lưỡi rồng ăn lần đầu chưa quen có thể khó chịu v́ vị chua nhơn nhớt; nhưng quen rồi lại hóa ra… dễ nuốt; nhất là với người già, con nít - khả năng nhai thường bị hạn chế. Vậy nên người già làng Cát thích ăn canh lưỡi rồng.
Giờ th́ đă xa, xa lắm giấc mơ canh lưỡi rồng làng Cát. Mẹ từ lâu về nơi thiên cổ; c̣n tôi xa làng Cát mấy mươi năm để một sớm quay về chợt ngỡ ngàng nhận ra: làng đă từ lâu lên phố! Chỗ những hàng lưỡi rồng xưa kia giờ là tường gạch hoặc trụ bê tông chăng lưới thép, bên trong im ỉm ṭa dọc dăy ngang. Người làng Cát không c̣n nghèo; và cũng không mấy ai c̣n nhớ đến món canh lưỡi rồng quen thuộc thuở “hàn vi”. Mặc kệ những khuyến cáo khoa học; rằng: ăn lưỡi rồng ngừa được nhiều bệnh tật trong đó có ung thư, tốt cho sức khỏe, bữa cơm của người làng Cát giờ vẫn vắng bóng món canh một thời xem như “truyền thống”. Đơn giản v́ lưỡi rồng không ngon bằng các loại rau củ khác - những loại rau củ ngày trước khó t́m nhưng nay trở nên phổ biến khắp nơi. Lại nữa, giờ muốn t́m lưỡi rồng để nấu bát canh cũng hơi bị… khó khăn: làng đă từ lâu lên phố, đất đai quư lắm, có dư đâu mà trồng cái giống lưỡi rồng?