Log in

View Full Version : Cuộc đời kỳ lạ 20 năm của người đàn ông "huyền thoại" từ tù nhân trở thành nhà toán học "cực hiếm"


troopy
03-20-2021, 04:03
Năm 2010, Christopher Havens bị kết án 25 năm v́ tội ngộ sát. Nhưng đến năm 2020, công tŕnh nghiên cứu đầu tiên về số học của anh được xuất bản trên tạp chí học thuật nổi tiếng nhất thế giới. Anh trở thành tù nhân "huyền thoại" duy nhất có thể giải được các phương tŕnh toán học chưa có lời giải theo phương pháp đặc biệt hiếm có.

Các bức tường của pḥng giam nơi Christopher Havens đang thụ án được phủ kín bởi các tờ giấy viết. Những tờ giấy ghi đầy các chữ số và những nét vẽ bằng tiếng Hy Lạp đă che kín chiếc bàn khiêm tốn và tạo thành một bức tranh dán tường chắp vá từ chiếc bàn cho đến phủ khắp căn pḥng 8x12m2.

Cai tù và những tù nhân khác khi đi ngang qua pḥng giam của anh ấy thường nh́n đi nh́n lại hai lần để chắc xem anh ấy đang làm ǵ trong đó. Anh như một kẻ quái dị, nhưng điều đó không quan trọng. Lúc này tâm trí của anh đang hướng đến một nơi khác, nơi tràn ngập các phương tŕnh toán học khó nhất thế giới.

Havens đă có những năm tháng phải chạy trốn pháp luật. Giống như hầu hết những kẻ nghiện khác, anh nhiều lần đă hứa sẽ thoát ra khỏi cuộc sống nghiện ngập, nhưng vẫn không làm được. Và chuyện ǵ đến rồi cũng sẽ đến. Vào năm 2010, khi đó anh đang sống ở Olympia, Washington, trong cơn phê thuốc, lúc xảy ra xô xát, quá sợ hăi, Havens đă vô t́nh giết một kẻ bán ma túy

Havens bị phán quyết 25 năm tù giam và được chuyển đến nhà tù Tiểu bang Washington ở Walla Walla, Washington.

Quyết định dành 25 năm để trả nợ cho xă hội với tư cách là một nhà toán học

Tại nhà tù, lúc đầu, anh bắt đầu "quản lư" một băng đảng. Một trong những nhiệm vụ của anh là đánh nhau với các tù nhân khác. Chỉ hai tháng sau khi anh bước qua song sắt nhà tù, sự lựa chọn đó đă khiến anh đến đây: "Một pḥng giam nhỏ và lạnh lẽo, nơi đèn được bật 24 giờ mỗi ngày và những tù nhân xung quanh anh th́ giải pḥng sự tức giận và thất vọng của họ bằng cách la hét, đấm vào tường, và thỉnh thoảng trát phân vào lỗ thông hơi của máy lạnh". Havens không thể ngủ được, v́ vậy anh bắt đầu chơi Sudoku và suy nghĩ về những khoảng thời gian mà ḿnh đă đánh mất.

Một buổi chiều, mặc dù không biết rơ thời gian trong ngày v́ đèn luôn được bật sáng, Havens có thể nghe thấy một nhân viên nhà tù chuyển qua khe cửa thứ ǵ đó cho các tù nhân khác, và họ gọi anh ta là "Mr.G". Lúc đầu, Havens không hỏi anh ta đang phát ǵ, bởi thấy hài ḷng với tṛ Sudoku của ḿnh. Nhưng, ngày tháng trôi qua, anh nhận ra ḿnh cần nhiều hơn để có thể vượt qua quăng thời gian ở đây. Anh hỏi G. chính xác những ǵ mà các tù nhân khác đang nhận được. Anh G. không trả lời. Nhưng ngày hôm sau, một tập tài liệu toán học trượt qua khe cửa pḥng giam của anh.

https://intermati.com/forum/attachment.php?attac hmentid=1759655&stc=1&d=1616212963
Mẹ của Havens cho biết con trai bà đă bộc lộ tài năng toán học ngay từ khi c̣n nhỏ và các giáo viên thường nhờ cậu dạy kèm cho các học sinh khác.

Từ bỏ việc học khi c̣n ở tuổi vị thành niên, Havens dễ dàng quên rằng anh luôn giỏi với những con số. Ở trường tiểu học, mẹ của Havens, Tery Forte, đă bị sốc bởi con trai ḿnh có vẻ nhanh chóng tiếp thu mọi thứ, đặc biệt là môn Toán. Bà là một y tá, bà học tốt nhưng không xuất sắc trong các lớp Toán. Tuy nhiên, đến năm lớp 4, con trai bà đă tiến xa đến mức các giáo viên thường nhờ cậu dạy kèm cho các học sinh khác.

Sau khi Havens hoàn thành các phương tŕnh của anh G, anh bắt đầu tự học lượng giác, giải tích và sau đó là các khái niệm nâng cao như tổng siêu bội. Khi anh gọi điện cho mẹ để hỏi mua sách về lượng giác, bà hơi ngạc nhiên. Không phải v́ anh chưa học hết Trung học, bà biết anh thông minh, mà là cuối cùng anh đă nảy sinh mong muốn làm điều ǵ đó bằng trí tuệ của ḿnh. Vài tuần sau, khi anh yêu cầu một cuốn sách về giải tích, bà không c̣n ngạc nhiên "Khi nó c̣n bé nếu quyết tâm làm điều ǵ đó, nó sẽ làm đến cùng." Forte nói.

Lần đầu tiên sau một thời gian dài – có lẽ từ khi c̣n nhỏ - Havens nhận ra ḿnh có một tài năng quư giá. Anh từng là một tên trộm vặt tử tế và là một kẻ nghiện ma tuư nặng, nhưng những năm tháng chỉ biết làm tốt việc xấu đă khiến anh trở nên rỗng tuếch. Bây giờ, mỗi phương tŕnh đă giải được trở thành niềm vui duy nhất của anh. Anh cảm thấy b́nh yên. Anh đă có định hướng mới cho cuộc sống. "Và tôi đă yêu", anh ấy nói. Anh quyết định dành 25 năm trong tù của ḿnh để chuẩn bị cho một tương lai với toán học, cùng ư tưởng có lẽ một ngày nào đó anh có thể trả nợ cho xă hội với tư cách là một nhà toán học.

Havens bắt đầu tự học lượng giác, giải tích và các khái niệm nâng cao như tổng siêu bội.


https://intermati.com/forum/attachment.php?attac hmentid=1759654&stc=1&d=1616212963
Havens, cùng với chị gái Jean Havens, cho biết anh rất biết ơn sự hỗ trợ của gia đ́nh, bao gồm cả việc mẹ anh gửi sách và giấy cho anh.

Trong ṿng một tháng, Havens đă yêu cầu những cuốn sách giáo tŕnh rất khó hiểu, như Hàm siêu bội suy biến, mà Forte (mẹ của Havens) nói "Tôi muốn hỏi, con có thể đánh vần từ đó không? Bởi v́ mẹ không biết con đang nói về cái ǵ." Khi Havens chuyển ra khỏi nơi biệt giam và trở lại với pḥng giam, bạn bè của anh đă nhận thấy sự thay đổi. "Lúc đó, tôi quan tâm đến việc học của ḿnh hơn là quan tâm đến những ǵ xảy ra ở trại giam", Havens chia sẻ. Cuối cùng, một trong những tù nhân nói, "Anh không thuộc về chúng tôi." Và Havens đă trả lời "Anh biết không, anh nói đúng".

Havens bị hạn chế truy cập máy tính, v́ vậy anh hầu như viết tất cả bằng tay. Các trang về toán học cùng các định lư thường kéo dài trên màn h́nh máy tính khi anh t́m kiếm các công thức có thể dẫn đến lời giải. Những trang này là một trong số rất nhiều trang mà anh đă gửi đến Đại học Turin ở Ư, cho thấy công việc mà anh đang giải quyết những bài toán chưa có lời giải trước đó. Vào tháng 1 năm 2020, công tŕnh nghiên cứu hay nhất của anh về vấn đề này đă được xuất bản trên tạp chí Research in Number Theory (Nghiên cứu về số học).

Nếu nhà tù không phải là nơi mà anh đang bị giam, th́ có lẽ anh có thể t́m thấy "bản thân" của ḿnh trong số các nhà toán học chuyên nghiệp trên thế giới. Vào tháng 1 năm 2013, Havens đă viết thư cho Nhà xuất bản Khoa học Toán học, một tổ chức xuất bản một số tạp chí toán học hàn lâm có uy tín. Anh giải thích rằng anh là một tù nhân đang cố gắng học toán cao cấp. "Tôi đă hỏi họ một số tạp chí của họ, và xem họ có biết ai để trao đổi thư từ không." Vài tuần sau, anh nhận được một ghi chú lịch sự ngụ ư rằng các tạp chí quá bận rộn để trao đổi. Và trong một khoảnh khắc, Havens một lần nữa cô đơn.

Là một người nghiện đang hồi phục, Havens biết rơ điều này và nhận ra sự bấp bênh của chính ḿnh. "Nếu bạn quen ai đó đang ở giữa quá tŕnh chuyển đổi và họ đang cố gắng thay đổi, họ không có bất kỳ sự hỗ trợ nào, đối với nhiều người, điều đó sẽ khiến họ quay lại với con đường trước đây" anh nói. Havens tự nhủ rằng anh sẽ không bị sa ngă, không phải lúc này.

Nhà tù là một nơi hỗn loạn. Tất nhiên, ở đây có những quy tắc, nhưng họ thường rất tuỳ tiện và bất ổn. Các nhân viên cải huấn có thể làm gián đoạn hoạt động hàng ngày bất cứ lúc nào bằng cách khoá cửa các buồng giam. Và gần như bạn phải phụ thuộc vào họ. Khi bạn tắm rửa, ăn uống, làm việc hay là ngủ đều do người khác ra lệnh. Đôi khi nhà tù cũng rất ồn ào, nhưng bằng cách nào đó, nó cũng trở nên rất yên tĩnh. Havens ít nhiều hiểu rằng 25 năm tiếp theo của cuộc đời ḿnh sẽ diễn ra như thế nào. Nhưng toán học đă giúp Havens cảm thấy ḿnh không bị g̣ bó. Theo nhiều cách, toán học là liều thuốc giải độc hoàn hảo cho việc bị giam giữ, và có nhiều tù nhân đang bắt đầu với môn toán như một cách trốn thoát khỏi thực tại.

Tiến sĩ Gary Gordon, giáo sư toán học tại Đại học Lafayette ở Easton, Pennsylvania cho biết anh từng chỉnh sửa phần "Problem" (Bài toán) của Math Horizons, một tạp chí cấp đại học dành cho những người đam mê toán học. Đối với mỗi ấn bản, anh đưa ra một bài toán phức tạp nhưng không quá khó và độc giả sẽ gửi cho anh bài giải của họ. Không ǵ lạ khi một số bài giải đến từ những tù nhân. Anh nói: "Chúng luôn được viết bằng tay, v́ vậy khi chúng gửi đến đều luôn nổi bật."Năm 2015, Gordon đă nhận được một lời giải từ Havens. Anh đă bị ấn tượng bởi sự khéo léo trong cách giải của Havens. Rơ ràng là anh ấy không có nền tảng toán học điển h́nh v́ anh ấy không sử dụng các dạng toán mà Gordon mong đợi sẽ thấy trong quá tŕnh giải. Tuy nhiên, anh vẫn trả lời đúng.

Nhưng Havens không hài ḷng với việc giải những bài toán số học cơ bản. Anh muốn trở thành một nhà toán học thực thụ, một người nghiêm túc nghiên cứu các bài toán khó hơn. Trong lá thư gửi đến Nhà xuất bản Khoa học Toán học, Havens đă bày tỏ niềm đam mê của ḿnh với số học, đó là nghiên cứu về số nguyên. Thuyết về số học bao gồm những thứ như số học mô-đun, nơi các mẫu số lặp lại giúp chúng ta hiểu những thứ như thời gian trong một ngày 24 giờ trên đồng hồ 12 giờ. Nó cực kỳ hữu ích trong các ứng dụng đời thực như để tạo mă vạch và thực hiện mă hóa. Trong khi các biên tập viên tại Nhà xuất bản Khoa học Toán học đánh giá thấp khả năng của Havens, một người nào đó đă chuyển lá thư của Havens đến một người bạn của ḿnh, Marta Cerruti, tiến sĩ, giáo sư tại Đại học McGill ở Montreal.

Cerruti cho biết cô đă thúc giục cha ḿnh, Umberto Cerruti, Tiến sĩ, một giáo sư tại Đại học Turin, gửi cho Havens một bài toán. Những ǵ Havens gửi lại là một công thức dài, phức tạp, được viết tay. "Cha tôi đă nhập công thức vào máy tính của ḿnh và thật ngạc nhiên, kết quả là chính xác!" cô ấy viết. Umberto Cerruti sau đó gửi cho Havens một bài toán khác, bài toán này vẫn chưa có lời giải. Havens không biết điều đó. Hầu hết mọi người có thể đă nhận được nhiệm vụ thứ hai của Cerruti và bỏ cuộc khi họ thấy vẫn chưa có lời giải. Nhưng Havens không thể Google nó và cho rằng nó đă được giải quyết. V́ vậy, anh ấy đă vào việc...

VietBF@sưu tập