trungthuc
03-30-2021, 18:51
Liên Hiệp Châu Âu (EU) đă cấm sử dụng thuật ngữ "siêu thực phẩm" trên nhăn mác trừ khi các thông tin về hàm lượng dinh dưỡng của sản phẩm được công khai rơ ràng.
Hầu hết chúng ta đều đă nghe nói về "siêu thực phẩm", những loại thực phẩm được quảng cáo hoặc truyền miệng là có giá trị dinh dưỡng cao đến mức được xem là thần kỳ. Nó gồm có vô số mặt hàng như trái cây, rau, gia vị, bột và protein.
Nhưng siêu thực phẩm có nghĩa là ǵ và có thật hay không?
Các "siêu thực phẩm" phổ biến
Nhiều loại thực phẩm được coi là siêu thực phẩm do chúng có tác dụng bồi bổ cho sức khỏe và pḥng chống bệnh tật. Hầu hết chúng đều có nguồn gốc từ thực vật, một số lại có nguồn gốc động vật, chẳng hạn như cá hồi.
https://sohanews.sohacdn.com/thumb_w/660/160588918557773824/2021/3/29/photo-1-16170037187841641571 608.jpg
Các chuyên gia về dinh dưỡng đôi khi gọi các loại thực phẩm được liệt kê dưới đây là siêu thực phẩm mặc dù họ thừa nhận là chưa hề có một định nghĩa nào về thuật ngữ này:
· Quả việt quất
· Cải xoăn
· Quả câu kỷ tử (goji)
- Hạt chia
· Củ maca
· Tảo xoắn
· Trái cây họ cam quưt
· Quả acai
· Ca cao
· Gừng
· Tỏi
· Hạt lanh
· Ớt
· Trái thạch lựu
· Cỏ lúa ḿ
· Nghệ
· Trà xanh
· Cá hồi
· Bơ
· Rau cải
· Củ cải
Đây chỉ là những loại siêu thực phẩm phổ biến, và c̣n rất nhiều mặt hàng khác được gọi là siêu thực phẩm chưa được liệt kê ở đây.
Siêu thực phẩm có thật không?
Mặc dù không có định nghĩa nhất định về siêu thực phẩm và các chuyên gia y tế c̣n hoài nghi về khái niệm này, th́ một số loại thực phẩm thường được xem là "siêu thực phẩm" cũng có vài tác dụng tốt nhất định với sức khỏe.
Ví dụ, quả mọng, thường được coi là một loại siêu thực phẩm, có một số lợi ích sức khỏe nhất định. Một số nghiên cứu chỉ ra rằng quả mọng có thể giúp cải thiện chức năng mạch máu và giảm các yếu tố nguy cơ của bệnh tim mạch. Tuy nhiên, cần có các nghiên cứu chuyên sâu hơn để xác minh những điều này.
Chế độ ăn nhiều rau thuộc họ cải, chẳng hạn như cải xoăn, bông cải xanh và súp lơ cũng có liên quan đến việc giảm nguy cơ mắc bệnh tim và một số bệnh ung thư.
Ngoài ra, củ tỏi đă được chứng minh là có tác dụng chống ung thư, ngăn ngừa bệnh tiểu đường và tăng huyết áp, trong khi, trái cây họ cam quưt chứa nhiều chất chuyển hóa chống viêm và chống ôxy hóa, bao gồm flavonoid, alkaloid, carotenoid, coumarins, axit phenolic và tinh dầu.
Có vẻ hầu hết các thực phẩm được coi là "siêu thực phẩm" đều có lợi cho sức khỏe theo cách này hay cách khác. Điều này là do chúng thường có chứa nhiều vitamin, khoáng chất và các hợp chất thực vật có lợi, chẳng hạn như polyphenol và carotenoid có tác động tích cực đến sức khỏe bao gồm giảm viêm và chống lại sự phá huỷ tế bào. Ngoài ra, carotenoid và polyphenol là các chất chống ôxy hóa, có thể chống lại sự mất cân bằng ở cấp độ tế bào, làm giúp chậm quá tŕnh lăo hóa.
Tuy nhiên, một số loại siêu thực phẩm lại được cho là tốt hơn các loại khác, mặc dù không có bằng chứng cụ thể nào cho điều này. Ví dụ, cải xoăn(kale) được cho là một siêu thực phẩm mà nhiều người nghĩ rằng tốt hơn các loại rau khác. Nhưng trên thực tế, dù cải xoăn thực sự tốt cho sức khỏe v́ có tác dụng giảm viêm và ngăn ngừa ung thư, nhưng điều này không có nghĩa là các loại rau khác không có tác dụng hoặc phải ăn cải xoăn mới khoẻ mạnh hơn.
https://sohanews.sohacdn.com/thumb_w/660/160588918557773824/2021/3/29/cai-xoan-16170044873281275034 556.jpg
Cải xoăn (kale) được các bà nội trợ tin tưởng như một siêu thực phẩm giúp trẻ hóa và thải độc... (Nguồn: Internet)
https://sohanews.sohacdn.com/thumb_w/660/160588918557773824/2021/3/29/photo-1-16170037201724448929 96.jpg
Nhưng cải bẹ xanh, rất phổ biến ở Việt Nam với giá rẻ hơn nhiều, lại chứa hàm lượng của 17 chất dinh dưỡng cao hơn cải xoăn. (Nguồn: Internet)
Nhiều loại rau khác như cải xoong, rau cải th́a (Bok choy), và cải Thụy Sĩ mặc dù không phổ biến như cải xoăn nhưng cũng rất bổ dưỡng và có lợi cho sức khỏe. Các loại rau này cũng chứa rất nhiều hợp chất chống viêm và chống ôxy hóa.
Bên cạnh đó, một nghiên cứu đă kiểm tra nồng độ chất dinh dưỡng của các loại rau và phát hiện rằng cải xoong, cải bắp thảo, cải th́a, củ cải đường, rau bina (spinach), rau diếp xoăn, romaine, cải bẹ xanh đều chứa hàm lượng 17 chất dinh dưỡng (kali, canxi, sắt, thiamin, riboflavin, niacin, folate, kẽm và vitamin A, B6, B12 và C) cao hơn cải xoăn.
Cá hồi (Salmon) là một ví dụ khác về một thực phẩm vẫn được xem là có giá trị thượng đẳng về mặt dinh dưỡng. Cá hồi là một nguồn omega-3 dồi dào. Nhưng các loại cá khác như cá trích, cá thu và cá ṃi cũng chứa nhiều omega-3 mà lại có giá rẻ hơn.
https://sohanews.sohacdn.com/thumb_w/660/160588918557773824/2021/3/29/photo-2-16170037207311333045 884.jpg
Cá ṃi kho cà chua, món ăn quen thuộc của người Việt Nam, chứa hàm lượng Omega-3 không kém cá hồi mà lại rẻ hơn rất nhiều. (Nguồn: Internet)
Điều này cho thấy rằng, không chỉ riêng loại siêu thực phẩm có nhiều giá trị dinh dưỡng mà nhiều loại thực phẩm khác cũng có tác dụng tốt tương tự. Chỉ là chúng không được quảng cáo phổ biến như các siêu thực phẩm bán trên thị trường.
Quan trọng nhất: Duy tŕ chế độ ăn uống cân bằng
Mặc dù các thực phẩm được coi là "siêu thực phẩm" có thể mang lại nhiều lợi ích, nhưng chúng ta không thể chỉ tiêu thụ một loại thức ăn. Ngoài ra, nếu chế độ ăn có chứa "siêu thực phẩm" nhưng lại đi kèm các thành phần khác chủ yếu là các thực phẩm chế biến nhanh hoặc có lượng đường cao th́ giá trị của "siêu thực phẩm" cũng chỉ bị thu hẹp lại, c̣n rất ít.
Ngược lại, chế độ ăn uống bao gồm nhiều loại thực phẩm như trái cây, rau, đậu, hạt, trứng, gia vị, thảo mộc, cá… và chỉ có một lượng nhỏ thức ăn được chế biến sẵn sẽ giúp tăng tăng cường sức khỏe và chống lại bệnh tật, ngay cả khi không có siêu thực phẩm bên trong. V́ thực phẩm tự nhiên chứa các chất dinh dưỡng mà cơ thể con người cần phải có để hoạt động tốt được . Chế độ ăn chủ yếu là thực phẩm tự nhiên, đặc biệt là nhiều rau và trái cây có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh và kéo dài được tuổi thọ.
https://sohanews.sohacdn.com/thumb_w/660/160588918557773824/2021/3/29/photo-3-16170037201951793549 516.jpg
Các món ăn quen thuộc của bữa ăn gia đ́nh Việt Nam dùng nhiều rau quả tươi và thực phẩm tại chỗ, mang lại hiệu quả dinh dưỡng cân bằng với giá rẻ hơn "siêu thực phẩm" rất nhiều.
Cũng cần lưu ư chế độ ăn uống chỉ là một yếu tố tạo nên sức khỏe tổng quát. V́ vậy, ngoài ăn uống cần chú ư đến các yếu tố khác bao gồm hoạt động về thể chất, giấc ngủ, tâm sinh lư và di truyền.
Thiếu ngủ, ít vận động và căng thẳng về tâm lư có thể làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh và tử vong sớm. Ngoài ra, cũng cần phải kể đến các yếu tố di truyền có thể làm tăng khả năng mắc một số bệnh.
V́ vậy, lời khuyên là nên tập trung vào chất lượng tổng quát của chế độ ăn uống cũng như các yếu tố khác thay v́ chỉ chú trọng vào các loại siêu thực phẩm thường được quảng cáo rầm rộ.
Hầu hết chúng ta đều đă nghe nói về "siêu thực phẩm", những loại thực phẩm được quảng cáo hoặc truyền miệng là có giá trị dinh dưỡng cao đến mức được xem là thần kỳ. Nó gồm có vô số mặt hàng như trái cây, rau, gia vị, bột và protein.
Nhưng siêu thực phẩm có nghĩa là ǵ và có thật hay không?
Các "siêu thực phẩm" phổ biến
Nhiều loại thực phẩm được coi là siêu thực phẩm do chúng có tác dụng bồi bổ cho sức khỏe và pḥng chống bệnh tật. Hầu hết chúng đều có nguồn gốc từ thực vật, một số lại có nguồn gốc động vật, chẳng hạn như cá hồi.
https://sohanews.sohacdn.com/thumb_w/660/160588918557773824/2021/3/29/photo-1-16170037187841641571 608.jpg
Các chuyên gia về dinh dưỡng đôi khi gọi các loại thực phẩm được liệt kê dưới đây là siêu thực phẩm mặc dù họ thừa nhận là chưa hề có một định nghĩa nào về thuật ngữ này:
· Quả việt quất
· Cải xoăn
· Quả câu kỷ tử (goji)
- Hạt chia
· Củ maca
· Tảo xoắn
· Trái cây họ cam quưt
· Quả acai
· Ca cao
· Gừng
· Tỏi
· Hạt lanh
· Ớt
· Trái thạch lựu
· Cỏ lúa ḿ
· Nghệ
· Trà xanh
· Cá hồi
· Bơ
· Rau cải
· Củ cải
Đây chỉ là những loại siêu thực phẩm phổ biến, và c̣n rất nhiều mặt hàng khác được gọi là siêu thực phẩm chưa được liệt kê ở đây.
Siêu thực phẩm có thật không?
Mặc dù không có định nghĩa nhất định về siêu thực phẩm và các chuyên gia y tế c̣n hoài nghi về khái niệm này, th́ một số loại thực phẩm thường được xem là "siêu thực phẩm" cũng có vài tác dụng tốt nhất định với sức khỏe.
Ví dụ, quả mọng, thường được coi là một loại siêu thực phẩm, có một số lợi ích sức khỏe nhất định. Một số nghiên cứu chỉ ra rằng quả mọng có thể giúp cải thiện chức năng mạch máu và giảm các yếu tố nguy cơ của bệnh tim mạch. Tuy nhiên, cần có các nghiên cứu chuyên sâu hơn để xác minh những điều này.
Chế độ ăn nhiều rau thuộc họ cải, chẳng hạn như cải xoăn, bông cải xanh và súp lơ cũng có liên quan đến việc giảm nguy cơ mắc bệnh tim và một số bệnh ung thư.
Ngoài ra, củ tỏi đă được chứng minh là có tác dụng chống ung thư, ngăn ngừa bệnh tiểu đường và tăng huyết áp, trong khi, trái cây họ cam quưt chứa nhiều chất chuyển hóa chống viêm và chống ôxy hóa, bao gồm flavonoid, alkaloid, carotenoid, coumarins, axit phenolic và tinh dầu.
Có vẻ hầu hết các thực phẩm được coi là "siêu thực phẩm" đều có lợi cho sức khỏe theo cách này hay cách khác. Điều này là do chúng thường có chứa nhiều vitamin, khoáng chất và các hợp chất thực vật có lợi, chẳng hạn như polyphenol và carotenoid có tác động tích cực đến sức khỏe bao gồm giảm viêm và chống lại sự phá huỷ tế bào. Ngoài ra, carotenoid và polyphenol là các chất chống ôxy hóa, có thể chống lại sự mất cân bằng ở cấp độ tế bào, làm giúp chậm quá tŕnh lăo hóa.
Tuy nhiên, một số loại siêu thực phẩm lại được cho là tốt hơn các loại khác, mặc dù không có bằng chứng cụ thể nào cho điều này. Ví dụ, cải xoăn(kale) được cho là một siêu thực phẩm mà nhiều người nghĩ rằng tốt hơn các loại rau khác. Nhưng trên thực tế, dù cải xoăn thực sự tốt cho sức khỏe v́ có tác dụng giảm viêm và ngăn ngừa ung thư, nhưng điều này không có nghĩa là các loại rau khác không có tác dụng hoặc phải ăn cải xoăn mới khoẻ mạnh hơn.
https://sohanews.sohacdn.com/thumb_w/660/160588918557773824/2021/3/29/cai-xoan-16170044873281275034 556.jpg
Cải xoăn (kale) được các bà nội trợ tin tưởng như một siêu thực phẩm giúp trẻ hóa và thải độc... (Nguồn: Internet)
https://sohanews.sohacdn.com/thumb_w/660/160588918557773824/2021/3/29/photo-1-16170037201724448929 96.jpg
Nhưng cải bẹ xanh, rất phổ biến ở Việt Nam với giá rẻ hơn nhiều, lại chứa hàm lượng của 17 chất dinh dưỡng cao hơn cải xoăn. (Nguồn: Internet)
Nhiều loại rau khác như cải xoong, rau cải th́a (Bok choy), và cải Thụy Sĩ mặc dù không phổ biến như cải xoăn nhưng cũng rất bổ dưỡng và có lợi cho sức khỏe. Các loại rau này cũng chứa rất nhiều hợp chất chống viêm và chống ôxy hóa.
Bên cạnh đó, một nghiên cứu đă kiểm tra nồng độ chất dinh dưỡng của các loại rau và phát hiện rằng cải xoong, cải bắp thảo, cải th́a, củ cải đường, rau bina (spinach), rau diếp xoăn, romaine, cải bẹ xanh đều chứa hàm lượng 17 chất dinh dưỡng (kali, canxi, sắt, thiamin, riboflavin, niacin, folate, kẽm và vitamin A, B6, B12 và C) cao hơn cải xoăn.
Cá hồi (Salmon) là một ví dụ khác về một thực phẩm vẫn được xem là có giá trị thượng đẳng về mặt dinh dưỡng. Cá hồi là một nguồn omega-3 dồi dào. Nhưng các loại cá khác như cá trích, cá thu và cá ṃi cũng chứa nhiều omega-3 mà lại có giá rẻ hơn.
https://sohanews.sohacdn.com/thumb_w/660/160588918557773824/2021/3/29/photo-2-16170037207311333045 884.jpg
Cá ṃi kho cà chua, món ăn quen thuộc của người Việt Nam, chứa hàm lượng Omega-3 không kém cá hồi mà lại rẻ hơn rất nhiều. (Nguồn: Internet)
Điều này cho thấy rằng, không chỉ riêng loại siêu thực phẩm có nhiều giá trị dinh dưỡng mà nhiều loại thực phẩm khác cũng có tác dụng tốt tương tự. Chỉ là chúng không được quảng cáo phổ biến như các siêu thực phẩm bán trên thị trường.
Quan trọng nhất: Duy tŕ chế độ ăn uống cân bằng
Mặc dù các thực phẩm được coi là "siêu thực phẩm" có thể mang lại nhiều lợi ích, nhưng chúng ta không thể chỉ tiêu thụ một loại thức ăn. Ngoài ra, nếu chế độ ăn có chứa "siêu thực phẩm" nhưng lại đi kèm các thành phần khác chủ yếu là các thực phẩm chế biến nhanh hoặc có lượng đường cao th́ giá trị của "siêu thực phẩm" cũng chỉ bị thu hẹp lại, c̣n rất ít.
Ngược lại, chế độ ăn uống bao gồm nhiều loại thực phẩm như trái cây, rau, đậu, hạt, trứng, gia vị, thảo mộc, cá… và chỉ có một lượng nhỏ thức ăn được chế biến sẵn sẽ giúp tăng tăng cường sức khỏe và chống lại bệnh tật, ngay cả khi không có siêu thực phẩm bên trong. V́ thực phẩm tự nhiên chứa các chất dinh dưỡng mà cơ thể con người cần phải có để hoạt động tốt được . Chế độ ăn chủ yếu là thực phẩm tự nhiên, đặc biệt là nhiều rau và trái cây có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh và kéo dài được tuổi thọ.
https://sohanews.sohacdn.com/thumb_w/660/160588918557773824/2021/3/29/photo-3-16170037201951793549 516.jpg
Các món ăn quen thuộc của bữa ăn gia đ́nh Việt Nam dùng nhiều rau quả tươi và thực phẩm tại chỗ, mang lại hiệu quả dinh dưỡng cân bằng với giá rẻ hơn "siêu thực phẩm" rất nhiều.
Cũng cần lưu ư chế độ ăn uống chỉ là một yếu tố tạo nên sức khỏe tổng quát. V́ vậy, ngoài ăn uống cần chú ư đến các yếu tố khác bao gồm hoạt động về thể chất, giấc ngủ, tâm sinh lư và di truyền.
Thiếu ngủ, ít vận động và căng thẳng về tâm lư có thể làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh và tử vong sớm. Ngoài ra, cũng cần phải kể đến các yếu tố di truyền có thể làm tăng khả năng mắc một số bệnh.
V́ vậy, lời khuyên là nên tập trung vào chất lượng tổng quát của chế độ ăn uống cũng như các yếu tố khác thay v́ chỉ chú trọng vào các loại siêu thực phẩm thường được quảng cáo rầm rộ.