Romano
05-15-2021, 01:38
Ít giờ trước, tờ Ynet đăng tải bài viết của nhà phân tích Giora Eiland có tiêu đề: "Israel needlessly limping from one Gaza flareup to the next" (tạm dịch: Israel không cần thiết phải bước cà nhắc từ đợt bùng phát này với Gaza sang đợt khác).
Nhằm đem lại cho độc giả cái nh́n đa chiều (Ynet là trang tin trực tuyến của tờ báo Israel Yedioth Ahronot) trong bối cảnh cuộc xung đột Israel - Palestine đang dần trở thành một cuộc chiến tranh, chúng tôi xin được lược dịch bài viết.
Israel mới là bên "châm ng̣i" cho xung đột?
Để hiểu được lư do kích động bạo lực diễn ra ở Jerusalem và các vụ khai hỏa rocket từ Dải Gaza, cần phải xem xét những sự kiện này trong bối cảnh rộng lớn hơn.
Chúng ta cần "mổ xẻ" một cách nghiêm túc không chỉ động cơ của người Palestine, mà c̣n so sánh lợi ích thực sự và hành động của Israel đối với đất đai trong khu vực.
Khi khoảng cách giữa lợi ích và hành động của Israel ngày càng gia tăng, chúng ta càng thấy rơ rằng họ mới là bên có lỗi chính.
Đầu tiên, đó là về Jerusalem - cụ thể hơn là việc Israel mở rộng các khu định cư ở khu vực Jerusalem, chẳng hạn như Ramot, Giv'at Ze'ev, Pisgat Ze'ev, Gilo... với lư do "đáp ứng nhu cầu của thành phố".Mặt khác, Israel không có lợi ích cố hữu trong việc khuyến khích nhiều người Do Thái sống trong các khu dân cư Arab đông đúc ở Đông Jerusalem.
Khi hàng chục người Do Thái theo chủ nghĩa dân tộc nhất quyết muốn sống ở trung tâm Silwan chỉ cách Núi Đền vài trăm mét và cũng là nơi sinh sống của hàng chục ngh́n người Palestine, điều này đă gây ra căng thẳng không cần thiết.
Đây không phải là một sự cố cá biệt, mà là một sáng kiến của Israel diễn ra ở hầu hết các khu vực Arab ở Đông Jerusalem - một hành động được người Palestine coi là cố t́nh "chọc ổ kiến lửa".
Khi cảnh sát Israel cho phép các tổ chức phân biệt chủng tộc như Lehava đưa những kẻ quá khích tới khu vực Cổng Damascus trong tháng Ramadan, không ngạc nhiên rằng điều này đă dẫn đến bạo lực.
Đă quen với t́nh trạng xung đột, giới lănh đạo Israel sẽ không t́m cách giải quyết "vấn đề Palestine"?
Chính sách của Israel đối với "vấn đề Palestine" trong vài năm qua là để quản lư chứ không giải quyết. Mối quan tâm chính của Tel Aviv là ngăn chặn các cuộc đụng độ không cần thiết.
Trên thực tế, nhà nước Do Thái đang tích cực khuyến khích những đợt bùng phát xung đột này, bắt đầu bằng việc họ hoàn toàn không hành động để ngăn chặn các cuộc tấn công "đáp trả" của những kẻ cực đoan Do Thái cho đến bạo lực gần đây ở Jerusalem.
Khi Israel sáp nhập Đông Jerusalem sau Chiến tranh 6 ngày năm 1967, họ đă cho phép người dân Palestine cư trú, khiến họ rơi vào t́nh trạng lấp lửng về chính trị.Khi người Palestine ở Đông Jerusalem hỏi họ có thể bỏ phiếu cho ai giữa Knesset (Quốc hội Israel) hay Hội đồng Lập pháp Palestine (PLC - cơ quan lập pháp của Chính quyền Dân tộc Palestine), Israel cũng không trả lời.
Điều này đă tạo thêm một lư do gây căng thẳng không chỉ với người Palestine mà c̣n với cộng đồng quốc tế.
Và sau đó là Dải Gaza.
Trước hết cần phải nói rằng kể từ năm 2006, vùng đất Palestine này đă là một quốc gia trên thực tế, và cũng như tất cả các thực thể có chủ quyền khác, nó có quyền tự chủ.
Israel có hai mối quan tâm chính liên quan đến Dải Gaza đó là an ninh và hệ sinh thái.
Đối với Hamas, những người đang kiểm soát Dải Gaza, mối quan tâm chính của họ là tài chính, v́ nếu không cải thiện cơ sở hạ tầng và nền kinh tế khu vực, họ có thể sẽ phải đối mặt với nguy cơ không c̣n được người dân địa phương ủng hộ và bị lật đổ.
Cả Israel và Hamas đều mong muốn tiếp tục ḥa b́nh và phát triển, và đây là những điểm giao nhau của hai phía.
Điều đó có nghĩa là Dải Gaza càng phát triển, Hamas càng có nhiều thứ để mất nếu gây chiến với Israel.Đây cũng chính là sự cân nhắc đă định hướng cho hành động của Hezbollah ở Lebanon, dẫn đến một khu vực biên giới tương đối b́nh lặng với Israel trong 15 năm qua.
Cũng giống như Hezbollah, Hamas không chỉ là một nhóm khủng bố mà là một thực thể chính trị hoạt động với sự cẩn trọng và có tính toán.Các nhà lănh đạo của Israel có thể đạt được một thỏa thuận nào đó với Dải Gaza, nhưng họ đă bác bỏ điều này - không phải v́ nó mâu thuẫn với lợi ích quốc gia mà v́ những động cơ chính trị không chính đáng khác.
Kể từ năm 2006, các chính phủ của Israel đă làm quen với cái gọi là "ḥa b́nh" đi cùng với các vụ bắn rocket lẻ tẻ cứ vài tháng xảy ra một lần và xung đột quân sự toàn diện nổ ra vài năm một lần.
Không có bất kỳ ai trong giới chính trị gia Israel đủ can đảm để nói thẳng ra điều này - v́ họ sẽ không thể giải thích nó với những người Do Thái sống gần biên giới với Gaza, những người bị buộc vào thế phải sống dưới "cái bóng của chiến tranh", cố tồn tại từ đợt bùng phát này sang đợt bùng phát khác.
Trong khi các động cơ chi phối cuộc xung đột Israel-Palestine đang thay đổi, "bức tranh tổng thể" vẫn đang trở nên tŕ trệ một cách nguy hiểm.
Nhằm đem lại cho độc giả cái nh́n đa chiều (Ynet là trang tin trực tuyến của tờ báo Israel Yedioth Ahronot) trong bối cảnh cuộc xung đột Israel - Palestine đang dần trở thành một cuộc chiến tranh, chúng tôi xin được lược dịch bài viết.
Israel mới là bên "châm ng̣i" cho xung đột?
Để hiểu được lư do kích động bạo lực diễn ra ở Jerusalem và các vụ khai hỏa rocket từ Dải Gaza, cần phải xem xét những sự kiện này trong bối cảnh rộng lớn hơn.
Chúng ta cần "mổ xẻ" một cách nghiêm túc không chỉ động cơ của người Palestine, mà c̣n so sánh lợi ích thực sự và hành động của Israel đối với đất đai trong khu vực.
Khi khoảng cách giữa lợi ích và hành động của Israel ngày càng gia tăng, chúng ta càng thấy rơ rằng họ mới là bên có lỗi chính.
Đầu tiên, đó là về Jerusalem - cụ thể hơn là việc Israel mở rộng các khu định cư ở khu vực Jerusalem, chẳng hạn như Ramot, Giv'at Ze'ev, Pisgat Ze'ev, Gilo... với lư do "đáp ứng nhu cầu của thành phố".Mặt khác, Israel không có lợi ích cố hữu trong việc khuyến khích nhiều người Do Thái sống trong các khu dân cư Arab đông đúc ở Đông Jerusalem.
Khi hàng chục người Do Thái theo chủ nghĩa dân tộc nhất quyết muốn sống ở trung tâm Silwan chỉ cách Núi Đền vài trăm mét và cũng là nơi sinh sống của hàng chục ngh́n người Palestine, điều này đă gây ra căng thẳng không cần thiết.
Đây không phải là một sự cố cá biệt, mà là một sáng kiến của Israel diễn ra ở hầu hết các khu vực Arab ở Đông Jerusalem - một hành động được người Palestine coi là cố t́nh "chọc ổ kiến lửa".
Khi cảnh sát Israel cho phép các tổ chức phân biệt chủng tộc như Lehava đưa những kẻ quá khích tới khu vực Cổng Damascus trong tháng Ramadan, không ngạc nhiên rằng điều này đă dẫn đến bạo lực.
Đă quen với t́nh trạng xung đột, giới lănh đạo Israel sẽ không t́m cách giải quyết "vấn đề Palestine"?
Chính sách của Israel đối với "vấn đề Palestine" trong vài năm qua là để quản lư chứ không giải quyết. Mối quan tâm chính của Tel Aviv là ngăn chặn các cuộc đụng độ không cần thiết.
Trên thực tế, nhà nước Do Thái đang tích cực khuyến khích những đợt bùng phát xung đột này, bắt đầu bằng việc họ hoàn toàn không hành động để ngăn chặn các cuộc tấn công "đáp trả" của những kẻ cực đoan Do Thái cho đến bạo lực gần đây ở Jerusalem.
Khi Israel sáp nhập Đông Jerusalem sau Chiến tranh 6 ngày năm 1967, họ đă cho phép người dân Palestine cư trú, khiến họ rơi vào t́nh trạng lấp lửng về chính trị.Khi người Palestine ở Đông Jerusalem hỏi họ có thể bỏ phiếu cho ai giữa Knesset (Quốc hội Israel) hay Hội đồng Lập pháp Palestine (PLC - cơ quan lập pháp của Chính quyền Dân tộc Palestine), Israel cũng không trả lời.
Điều này đă tạo thêm một lư do gây căng thẳng không chỉ với người Palestine mà c̣n với cộng đồng quốc tế.
Và sau đó là Dải Gaza.
Trước hết cần phải nói rằng kể từ năm 2006, vùng đất Palestine này đă là một quốc gia trên thực tế, và cũng như tất cả các thực thể có chủ quyền khác, nó có quyền tự chủ.
Israel có hai mối quan tâm chính liên quan đến Dải Gaza đó là an ninh và hệ sinh thái.
Đối với Hamas, những người đang kiểm soát Dải Gaza, mối quan tâm chính của họ là tài chính, v́ nếu không cải thiện cơ sở hạ tầng và nền kinh tế khu vực, họ có thể sẽ phải đối mặt với nguy cơ không c̣n được người dân địa phương ủng hộ và bị lật đổ.
Cả Israel và Hamas đều mong muốn tiếp tục ḥa b́nh và phát triển, và đây là những điểm giao nhau của hai phía.
Điều đó có nghĩa là Dải Gaza càng phát triển, Hamas càng có nhiều thứ để mất nếu gây chiến với Israel.Đây cũng chính là sự cân nhắc đă định hướng cho hành động của Hezbollah ở Lebanon, dẫn đến một khu vực biên giới tương đối b́nh lặng với Israel trong 15 năm qua.
Cũng giống như Hezbollah, Hamas không chỉ là một nhóm khủng bố mà là một thực thể chính trị hoạt động với sự cẩn trọng và có tính toán.Các nhà lănh đạo của Israel có thể đạt được một thỏa thuận nào đó với Dải Gaza, nhưng họ đă bác bỏ điều này - không phải v́ nó mâu thuẫn với lợi ích quốc gia mà v́ những động cơ chính trị không chính đáng khác.
Kể từ năm 2006, các chính phủ của Israel đă làm quen với cái gọi là "ḥa b́nh" đi cùng với các vụ bắn rocket lẻ tẻ cứ vài tháng xảy ra một lần và xung đột quân sự toàn diện nổ ra vài năm một lần.
Không có bất kỳ ai trong giới chính trị gia Israel đủ can đảm để nói thẳng ra điều này - v́ họ sẽ không thể giải thích nó với những người Do Thái sống gần biên giới với Gaza, những người bị buộc vào thế phải sống dưới "cái bóng của chiến tranh", cố tồn tại từ đợt bùng phát này sang đợt bùng phát khác.
Trong khi các động cơ chi phối cuộc xung đột Israel-Palestine đang thay đổi, "bức tranh tổng thể" vẫn đang trở nên tŕ trệ một cách nguy hiểm.