Log in

View Full Version : ÔNG ĐỒ VÀ ÔNG THỢ CẠO


goodidea
08-28-2021, 07:44
Thật khó để t́m ra mối quan hệ giữa ông đồ và ông thợ cạo. Hai người như hai thái cực. Ông đồ nho nhă, ông thợ cạo xuề xoà. Ông đồ nghiêm cẩn, ông thợ cạo tếu táo. Ông đồ hay chữ, ông thợ cạo không có nửa chữ dắt lưng quần...
Nhưng cuộc sống cũng muôn màu muôn vẻ và rất phong phú về t́nh huống, mối quan hệ để gắn kết họ với nhau.
Một người trong làng đồng canh với cha tôi là một ông thợ cạo. Tuổi trẻ ông đi lính cho Pháp, sang cả châu Phi, châu Âu và về nhà làm thợ cạo từ sau năm 1954.
Cha tôi thời trẻ được đi học, học cả chữ nho, cả tiếng Pháp. Một thời gian dạy chữ nho, chữ quốc ngữ, dạy b́nh dân học vụ từ năm 1955 rồi chuyển sang dạy vỡ ḷng cho trẻ con trong làng và phụ đạo văn, toán cho con cháu trong nhà hết cấp 1. Ông là thầy giáo dạy tôi lâu nhất. Từ vỡ ḷng đến hết cấp 1. Cấp 2 ông không dạy. Rồi đến cấp 3 ông lại dạy tôi Tiếng Pháp. Ông mất khi tôi đang học lớp 8. Nếu c̣n, ông đă hơn trăm tuổi.
Cha tôi luôn tươi cười, mặt sáng, mắt sáng và quan hệ rộng. Từ ông bần cố nông đến ông bà địa chủ, từ anh lấy đêm làm ngày đến ông Viện trưởng Viện Mỹ thuật Việt Nam, từ ông ăn xin ở đ́nh làng đến các cụ hưu trí cho ta và cho Tây, từ đứa bé con nói c̣n chưa sơi đến các cụ râu tóc bạc phơ..., tất cả h́nh như đều thân thiết với cha tôi, gặp cha tôi đều chào hỏi và đều gọi cha tôi là Ông Giáo. Đến mức có lần cùng đi trên đường làng gặp một người không chào. Tôi hỏi sao người ấy không chào cha, cha tôi bảo v́ người ấy là người thiên hạ.
Nhưng dạy học sinh th́ ông rất nghiêm khắc. Ông có thước, roi tre, roi mây và 100% học sinh của ông đều được thưởng thức v́ một lẽ đứng thứ ba chỉ sau quỷ ma là biết rồi. Nhưng không ai oán ông v́ bị ông vụt. Các phụ huynh khi biết con bị vụt th́ đều đánh thêm không cần hỏi lư do v́: Chỉ khi mày có tội th́ Ông Giáo mới đánh.
Đổi lại, học sinh của cha tôi học giỏi, có chữ đẹp nhất vùng. Mấy chục năm sau khi ông mất làng vẫn tự hào chữ đẹp.
100% học sinh của ông, tức là cả làng đều được ông bẻ hộ răng sữa khi thay răng. Ông bẻ răng nhanh, gọn, không đau và có thủ thuật. Hầu hết đều không biết ḿnh bị bẻ thế nào.
Ông pha mực cho học sinh viết cho đều mầu mực. Ông mua mực về pha cho học sinh.
Rất nhiều các cậu bé cô bé không có tên, chỉ được gọi là cu, gái... hay những cái tên xấu, vào học ông, ông đặt tên lại và làm giấy khai sinh cho. Ông là thầy dạy hầu như cả làng, từ b́nh dân học vụ đến vỡ ḷng nên các cụ 80 đến trẻ em 6 tuổi trong làng đều là học sinh của ông.
Khi ông mất, cả làng khăn trắng đưa ông ra đồng. Đám tang kéo dài. Khi quan tài đă ra đến nghĩa trang mà đoàn đưa tang vẫn chưa ra hết khỏi làng.
Lại quay lại với ông thợ cạo đồng canh với cha tôi. Hai ông đều nhiều con, lại đồng canh nên cũng thân thiết. Cha tôi dạy vỡ ḷng không ăn lương nhà nước mà học tṛ trả học phí cho thầy. Mỗi năm làng có trung b́nh 100 trẻ em học vỡ ḷng. Mỗi học sinh 7 hào một năm. Cha tôi thường nói vui, lương ông bằng lương chuẩn úy 55 đồng một tháng v́ thể nào cũng có ǵ học sinh khó khăn quá cha tôi không lấy tiền học phí. Khi ông phó cạo có con học cha tôi, hai ông thống nhất cha tôi không lấy tiền học phí, c̣n ông phó cạo không lấy tiền cắt tóc của 4 anh em chúng tôi.
Chúng tôi không thích cắt tóc ở đấy, v́ rất hay bị cốc đầu. Cái khăn trùm th́ bẩn, khai khai và tông đơ cùn, nhai tóc, đau lắm, ghê lắm. Khổ nhất là ông gh́ đầu, bẻ cổ sái cả cổ vẫn chưa cắt xong. Mỏi quá kêu là ăn cốc ngay, đau lắm. Ngồi chờ mà nói chuyện cũng ăn cốc. Hỏi th́ ông bảo con tao trong lớp nói chuyện bị ăn roi th́ chúng mày nói chuyện cũng ăn cốc.
Về kể với bố th́ ông ph́ cười hỏi: Thế bây giờ c̣n đau không? Chúng tôi bảo không, nhưng lúc ấy đau lắm. Ông cười: Vậy không sao. Chịu khó vậy các con ạ. Chúng tôi bảo thôi cho chúng con cắt người khác. Ông bảo thôi cứ cắt đấy không mất tiền. Các con cắt chỗ khác thầy lại mất tiền. Thế là chúng tôi lại mang đầu đến cho ông ấy gh́, bẻ, cốc. Nghĩ lại cũng thấy vui.
Tóm lại, cái giống nhau của thầy đồ và ông phó cạo là gơ đầu trẻ con và hai ông đều dựa vào nghề để miễn tiền dịch vụ cho các con của ḿnh
Cuộc sống thật là phong phú, vui và hóm hỉnh nhỉ?

VietBF@sưu tập