xepdemden
09-11-2021, 16:22
https://saigonnhonews.com/wp-content/uploads/2021/09/nhat-quang-1024x682.jpg
Ảnh: Nhật Quang
Thế là đă tṛn hai tháng Sài G̣n bị phong tỏa từ giăn cách theo Chỉ thị 16, rồi 16+ và siết chặt giới nghiêm. Gần cả ngàn điểm bị cách ly, rào chắn, giăng dây, dựng khung kẽm nhưng người nhiễm vẫn nhiều, tử vong vẫn cao. Người dân có tiền cũng ngao ngán, lo âu mà người lao động nghèo lại càng bế tắc, đang thấy rơ cái đói đang đe dọa. Nhà nước cũng t́m mọi cách để trấn an dân chúng bằng nhiều cách, cũng đề ra nhiều biện pháp để không có ai phải đói trong mùa dịch.
Nhưng các kế hoạch lại không thực hiện được trọn vẹn v́ hệ thống lănh đạo ở địa phương thiếu khả năng và óc tổ chức, thiếu trách nhiệm và không sâu sát địa bàn ḿnh phụ trách. Kết quả là dân kêu, nhiều nơi dân liều ḿnh ra đường kéo nhau đi bộ đến cơ quan, trụ sở phường, xă để kêu cứu. Chủ trương không để sót ai, không ai thiếu ăn nhưng thực tế lọt tên, sót tên quá nhiều gây căm phẫn trong dân.
Trách nhiệm này do đội ngũ cán bộ phường xă không có khả năng làm việc. Lâu nay chỉ là viên chức hành chánh, quản lư nhân dân địa phương chứ không có óc tổ chức, điều hành nhân sự và tổ chức công việc. Từ đó đưa đến hậu quả khiến dân ta thán. Đó là chưa kể thành phần vô trách nhiệm và ăn chặn, chia chác những hỗ trợ của nhà nước cho thân nhân và phe cánh của ḿnh.
Phong tỏa, cách ly, giăn cách quá dài khiến cho dân đuối sức, các doanh nghiệp cũng cùng đường phá sản. Ngay những người buôn bán nhỏ bằng những cửa hàng, quán nhỏ cũng cạn vốn, buông xuôi. Những sạp hàng ở các chợ sau thời gian dài không hoạt động, hàng hóa hư hỏng, mốc thiu đành phải đổ bỏ, xem như vốn liếng chẳng c̣n.
Hôm qua nghe phong phanh sẽ sớm giảm giăn cách từ 15 Tháng Chín, cũng vội mừng. Nhưng rồi cũng ngay chiều hôm qua, ông Đức Hải thông báo đó là tin giả. Và từ 15 Tháng Tám, ông Phan Văn Măi, Phó bí thư Thường trực Thành ủy đă phát biểu hiện nay t́nh h́nh dịch bệnh tại thành phố đang diễn biến phức tạp, số ca nhiễm vẫn c̣n cao, hệ thống điều trị quá tải, công tác tiếp nhận điều trị có lúc có nơi chưa đáp ứng kịp, tỉ lệ tử vong chưa giảm.
Các tỉnh lân cận có số ca nhiễm tăng nhanh, nguy cơ tái bùng phát mạnh hơn, khốc liệt hơn nếu “mất cảnh giác”, “chủ quan”. Do đó, thành phố sẽ phải kéo dài thời gian giăn cách xă hội thêm một tháng để từng bước đưa TP.HCM trở về trạng thái b́nh thường mới. Mới đây người dân đặt câu hỏi TP.HCM giăn cách theo kịch bản nào sau ngày 6 Tháng Chín? Thành phố vẫn chưa có câu trả lời cụ thể cho dân yên ḷng. Cũng vẫn đang loay hoay, cũng chưa t́m đường ra tốt nhất.
Trên mạng vẫn lắm tin về kế hoạch sau ngày 15 Tháng Chín với nhiều chi tiết, nhưng Ông Phạm Đức Hải, Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng nhân dân thành phố lại bảo tin giả. Vậy tin nào là chính xác đây? Mạng cũng tin giả, đài cũng có tin giả, báo cũng đầy tin giả, bó tay vậy.
Thế là xong, mong đợi sớm được thoát tù hăm, được ra đường kiếm sống, được có cuộc sống b́nh thường sẽ không thực hiện được, đành chờ thêm thời gian nữa. Th́ chờ thôi, cũng như phải chờ mũi vaccine thứ hai. Tất cả đều thụ động trong tư thế nước đến chân th́ nhảy, chẳng có một kế hoạch chuẩn bị dài hơi nào. Lănh đạo thành phố cho rằng bảo đảm tỉ lệ tiêm chủng vaccine có ư nghĩa quyết định chiến lược pḥng chống dịch. Nhưng theo ông Măi, mặc dù thành phố đă chủ động t́m mua vaccine từ sớm và được Chính phủ chấp thuận nhưng hiện nay vẫn rất khó khăn về nguồn cung.
Biết rơ vũ khí có thể chống được kẻ thù nhưng lại không được trang bị th́ lấy đâu mà chiến đấu. Thua thôi! Biết sắp hết đạn dược mà không có kế hoạch chuẩn bị để tiếp ứng th́ đánh nhau bằng tay không và nước bọt à. Thế là lỗi chủ quan chứ ǵ nữa. Cả một thời gian khá dài, các nước bị bùng phát dịch. Lẽ ra những người biết lo xa, có tầm nh́n đă chuẩn bị vũ khí là vaccine hầu đáp ứng khi dịch đến.
Đằng này lại tự măn với thành tích, khi thế giới rần rần sử dụng vaccine để giảm dịch th́ mới lập quỹ kiếm tiền mua vaccine. Tiền thu được lại bỏ ngân hàng khi vaccine đang là mặt hàng nóng cả thể giới săn t́m. Cho nên khi cần chẳng c̣n nơi bán, chỉ chờ rồi chạy vạy xin khắp nơi. Ai cho lấy nấy chẳng có một kế hoạch ǵ được nữa v́ chẳng có thế chủ động.
Và thế là trong t́nh h́nh dầu sôi lửa bỏng, cần vaccine để cứu th́ lănh đạo bùi ngùi mà bảo rằng cũng đang tiếp tục đàm phán để mua vaccine trong đó có năm triệu liều vaccine của Moderna. Tuy nhiên, hiện nay nhu cầu trên thế giới muốn có vaccine Moderna rất cao, nên việc đàm phán mua loại vacine này rất khó khăn, nhất là việc đưa vaccine về trong Tháng Mười 2021. Người chích Moderna từ cuối Tháng Bảy, hạn 28 ngày và tối đa 42 ngày, giờ tận Tháng Mười mới có thể có thuốc th́ xem như chuyện tiêm chủng thành công cốc.
Đối tượng chích Moderna là nhóm người dễ nhiễm bệnh và đưa đến t́nh trạng nặng nhất. Đó cũng là nhóm dễ tử vong khi bị nhiễm. Thế giới ưu tiên tiêm chủng và theo dơi kỹ lứa tuổi này, nhưng ở nước ta th́ chỉ làm được nửa đường rồi đành để đó. Nghe đồn sẽ chích trộn với Pfizer, báo chí bắt đầu đưa tin một số nước đă thực hiện kiểu đấy nhưng hậu quả thế nào th́ cũng chẳng ai đoán được v́ tất cả đều là thử. Ngay vaccine đang được chích lan tràn khắp nơi cũng chỉ là thử để đối phó kịp thời cơn bùng phát của dịch. Di chứng của nó đối với tế bào, với ADN, với gien của người được chích cũng chưa có báo cáo rơ ràng v́ tất cả đều mới quá, chưa có báo cáo cụ thể.
Đám khoa học gia anti-vaccine, tức chống vaccine, như tiến sĩ Mike Yeadon hay bác sĩ Vladimir Zelenko người Do Thái – những người từng tự hào chữa trị hàng ngàn bệnh nhân nhiễm Covid-19 trong đó có cả Tổng thống Donald Trump, luật sư Rudy Giuliani, Tổng thống Brazil Jair Bolsonaro… – lên án vaccine và cho đó là một âm mưu. Nhưng những người xứ nghèo như Việt Nam th́ cần vaccine để thoát khỏi cơn đại dịch. Ai cũng mong được hai mũi để an tâm và để mong được sống, những lập luận của các ông đành để ngoài tai, chẳng cần biết ai âm mưu và mục đích để làm ǵ…
Việt Nam đă bỏ mất cơ hội để có thể có những biện pháp và chuẩn bị để chống dịch hiệu quả hơn. Tất cả đều quá trễ. T́nh trạng bi đát của TP.HCM trong cơn đại dịch với nhiều mất mát, đau thương đúng ra là bài học lớn để rút ra nhiều kinh nghiệm. Tiếc thay, nhà nước chưa làm được điều đó. Cách tập trung đến 13.000 người và dự trù lên đến 27.000 người trong khu cách ly, điều trị ở Bệnh viện điều trị dă chiến Thới Ḥa, B́nh Dương khiến cho nhiều người lo ngại.
Bác sĩ đâu, y tá đâu, điều dưỡng đâu mà lo cho xuể? Cứ trở nặng là chết ngay tức th́. Giường bệnh kê sát nhau như những chiếc ghế trên bờ biển lúc đông người. Người chen chúc nhau trong cái mênh mông của căn nhà rộng mà không thấy một thiết bị y tế nào. Kiểu đông đúc như thế này chắc chắn điều kiện vệ sinh không được đảm bảo và sự lây nhiễm chắc là khó tránh và khi bệnh nhân trở nặng cũng chẳng có nhân viên y tế nào có mặt kịp thời để cứu. Đă diễn ra cảnh giành giật nhau hộp cơm, tranh nhau nước uống. T́nh trạng như thế th́ không bao giờ giảm được dịch mà biến thành ổ dịch khổng lồ.
Giáo sư Warren Bennis – từng cố vấn an ninh cho bốn đời tổng thống Mỹ trong đó có Tổng thống John F. Kennedy và Ronald Reagan – đă có một câu nói rất hay về sự khác biệt giữa khả năng lănh đạo và khả năng quản lư cần suy ngẫm: Quản Lư là làm việc cho đúng và Lănh Đạo là làm cho đúng việc (Management is doing things right. Leadership is doing the right things). H́nh như ở nước ta đang có t́nh trạng giẫm chân nhau, không phân biệt ai là lănh đạo và ai là quản lư.
6 Tháng Chín 2021
Sài G̣n ngày lockdown thứ sáu mươi
Đỗ Duy Ngọc
Ảnh: Nhật Quang
Thế là đă tṛn hai tháng Sài G̣n bị phong tỏa từ giăn cách theo Chỉ thị 16, rồi 16+ và siết chặt giới nghiêm. Gần cả ngàn điểm bị cách ly, rào chắn, giăng dây, dựng khung kẽm nhưng người nhiễm vẫn nhiều, tử vong vẫn cao. Người dân có tiền cũng ngao ngán, lo âu mà người lao động nghèo lại càng bế tắc, đang thấy rơ cái đói đang đe dọa. Nhà nước cũng t́m mọi cách để trấn an dân chúng bằng nhiều cách, cũng đề ra nhiều biện pháp để không có ai phải đói trong mùa dịch.
Nhưng các kế hoạch lại không thực hiện được trọn vẹn v́ hệ thống lănh đạo ở địa phương thiếu khả năng và óc tổ chức, thiếu trách nhiệm và không sâu sát địa bàn ḿnh phụ trách. Kết quả là dân kêu, nhiều nơi dân liều ḿnh ra đường kéo nhau đi bộ đến cơ quan, trụ sở phường, xă để kêu cứu. Chủ trương không để sót ai, không ai thiếu ăn nhưng thực tế lọt tên, sót tên quá nhiều gây căm phẫn trong dân.
Trách nhiệm này do đội ngũ cán bộ phường xă không có khả năng làm việc. Lâu nay chỉ là viên chức hành chánh, quản lư nhân dân địa phương chứ không có óc tổ chức, điều hành nhân sự và tổ chức công việc. Từ đó đưa đến hậu quả khiến dân ta thán. Đó là chưa kể thành phần vô trách nhiệm và ăn chặn, chia chác những hỗ trợ của nhà nước cho thân nhân và phe cánh của ḿnh.
Phong tỏa, cách ly, giăn cách quá dài khiến cho dân đuối sức, các doanh nghiệp cũng cùng đường phá sản. Ngay những người buôn bán nhỏ bằng những cửa hàng, quán nhỏ cũng cạn vốn, buông xuôi. Những sạp hàng ở các chợ sau thời gian dài không hoạt động, hàng hóa hư hỏng, mốc thiu đành phải đổ bỏ, xem như vốn liếng chẳng c̣n.
Hôm qua nghe phong phanh sẽ sớm giảm giăn cách từ 15 Tháng Chín, cũng vội mừng. Nhưng rồi cũng ngay chiều hôm qua, ông Đức Hải thông báo đó là tin giả. Và từ 15 Tháng Tám, ông Phan Văn Măi, Phó bí thư Thường trực Thành ủy đă phát biểu hiện nay t́nh h́nh dịch bệnh tại thành phố đang diễn biến phức tạp, số ca nhiễm vẫn c̣n cao, hệ thống điều trị quá tải, công tác tiếp nhận điều trị có lúc có nơi chưa đáp ứng kịp, tỉ lệ tử vong chưa giảm.
Các tỉnh lân cận có số ca nhiễm tăng nhanh, nguy cơ tái bùng phát mạnh hơn, khốc liệt hơn nếu “mất cảnh giác”, “chủ quan”. Do đó, thành phố sẽ phải kéo dài thời gian giăn cách xă hội thêm một tháng để từng bước đưa TP.HCM trở về trạng thái b́nh thường mới. Mới đây người dân đặt câu hỏi TP.HCM giăn cách theo kịch bản nào sau ngày 6 Tháng Chín? Thành phố vẫn chưa có câu trả lời cụ thể cho dân yên ḷng. Cũng vẫn đang loay hoay, cũng chưa t́m đường ra tốt nhất.
Trên mạng vẫn lắm tin về kế hoạch sau ngày 15 Tháng Chín với nhiều chi tiết, nhưng Ông Phạm Đức Hải, Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng nhân dân thành phố lại bảo tin giả. Vậy tin nào là chính xác đây? Mạng cũng tin giả, đài cũng có tin giả, báo cũng đầy tin giả, bó tay vậy.
Thế là xong, mong đợi sớm được thoát tù hăm, được ra đường kiếm sống, được có cuộc sống b́nh thường sẽ không thực hiện được, đành chờ thêm thời gian nữa. Th́ chờ thôi, cũng như phải chờ mũi vaccine thứ hai. Tất cả đều thụ động trong tư thế nước đến chân th́ nhảy, chẳng có một kế hoạch chuẩn bị dài hơi nào. Lănh đạo thành phố cho rằng bảo đảm tỉ lệ tiêm chủng vaccine có ư nghĩa quyết định chiến lược pḥng chống dịch. Nhưng theo ông Măi, mặc dù thành phố đă chủ động t́m mua vaccine từ sớm và được Chính phủ chấp thuận nhưng hiện nay vẫn rất khó khăn về nguồn cung.
Biết rơ vũ khí có thể chống được kẻ thù nhưng lại không được trang bị th́ lấy đâu mà chiến đấu. Thua thôi! Biết sắp hết đạn dược mà không có kế hoạch chuẩn bị để tiếp ứng th́ đánh nhau bằng tay không và nước bọt à. Thế là lỗi chủ quan chứ ǵ nữa. Cả một thời gian khá dài, các nước bị bùng phát dịch. Lẽ ra những người biết lo xa, có tầm nh́n đă chuẩn bị vũ khí là vaccine hầu đáp ứng khi dịch đến.
Đằng này lại tự măn với thành tích, khi thế giới rần rần sử dụng vaccine để giảm dịch th́ mới lập quỹ kiếm tiền mua vaccine. Tiền thu được lại bỏ ngân hàng khi vaccine đang là mặt hàng nóng cả thể giới săn t́m. Cho nên khi cần chẳng c̣n nơi bán, chỉ chờ rồi chạy vạy xin khắp nơi. Ai cho lấy nấy chẳng có một kế hoạch ǵ được nữa v́ chẳng có thế chủ động.
Và thế là trong t́nh h́nh dầu sôi lửa bỏng, cần vaccine để cứu th́ lănh đạo bùi ngùi mà bảo rằng cũng đang tiếp tục đàm phán để mua vaccine trong đó có năm triệu liều vaccine của Moderna. Tuy nhiên, hiện nay nhu cầu trên thế giới muốn có vaccine Moderna rất cao, nên việc đàm phán mua loại vacine này rất khó khăn, nhất là việc đưa vaccine về trong Tháng Mười 2021. Người chích Moderna từ cuối Tháng Bảy, hạn 28 ngày và tối đa 42 ngày, giờ tận Tháng Mười mới có thể có thuốc th́ xem như chuyện tiêm chủng thành công cốc.
Đối tượng chích Moderna là nhóm người dễ nhiễm bệnh và đưa đến t́nh trạng nặng nhất. Đó cũng là nhóm dễ tử vong khi bị nhiễm. Thế giới ưu tiên tiêm chủng và theo dơi kỹ lứa tuổi này, nhưng ở nước ta th́ chỉ làm được nửa đường rồi đành để đó. Nghe đồn sẽ chích trộn với Pfizer, báo chí bắt đầu đưa tin một số nước đă thực hiện kiểu đấy nhưng hậu quả thế nào th́ cũng chẳng ai đoán được v́ tất cả đều là thử. Ngay vaccine đang được chích lan tràn khắp nơi cũng chỉ là thử để đối phó kịp thời cơn bùng phát của dịch. Di chứng của nó đối với tế bào, với ADN, với gien của người được chích cũng chưa có báo cáo rơ ràng v́ tất cả đều mới quá, chưa có báo cáo cụ thể.
Đám khoa học gia anti-vaccine, tức chống vaccine, như tiến sĩ Mike Yeadon hay bác sĩ Vladimir Zelenko người Do Thái – những người từng tự hào chữa trị hàng ngàn bệnh nhân nhiễm Covid-19 trong đó có cả Tổng thống Donald Trump, luật sư Rudy Giuliani, Tổng thống Brazil Jair Bolsonaro… – lên án vaccine và cho đó là một âm mưu. Nhưng những người xứ nghèo như Việt Nam th́ cần vaccine để thoát khỏi cơn đại dịch. Ai cũng mong được hai mũi để an tâm và để mong được sống, những lập luận của các ông đành để ngoài tai, chẳng cần biết ai âm mưu và mục đích để làm ǵ…
Việt Nam đă bỏ mất cơ hội để có thể có những biện pháp và chuẩn bị để chống dịch hiệu quả hơn. Tất cả đều quá trễ. T́nh trạng bi đát của TP.HCM trong cơn đại dịch với nhiều mất mát, đau thương đúng ra là bài học lớn để rút ra nhiều kinh nghiệm. Tiếc thay, nhà nước chưa làm được điều đó. Cách tập trung đến 13.000 người và dự trù lên đến 27.000 người trong khu cách ly, điều trị ở Bệnh viện điều trị dă chiến Thới Ḥa, B́nh Dương khiến cho nhiều người lo ngại.
Bác sĩ đâu, y tá đâu, điều dưỡng đâu mà lo cho xuể? Cứ trở nặng là chết ngay tức th́. Giường bệnh kê sát nhau như những chiếc ghế trên bờ biển lúc đông người. Người chen chúc nhau trong cái mênh mông của căn nhà rộng mà không thấy một thiết bị y tế nào. Kiểu đông đúc như thế này chắc chắn điều kiện vệ sinh không được đảm bảo và sự lây nhiễm chắc là khó tránh và khi bệnh nhân trở nặng cũng chẳng có nhân viên y tế nào có mặt kịp thời để cứu. Đă diễn ra cảnh giành giật nhau hộp cơm, tranh nhau nước uống. T́nh trạng như thế th́ không bao giờ giảm được dịch mà biến thành ổ dịch khổng lồ.
Giáo sư Warren Bennis – từng cố vấn an ninh cho bốn đời tổng thống Mỹ trong đó có Tổng thống John F. Kennedy và Ronald Reagan – đă có một câu nói rất hay về sự khác biệt giữa khả năng lănh đạo và khả năng quản lư cần suy ngẫm: Quản Lư là làm việc cho đúng và Lănh Đạo là làm cho đúng việc (Management is doing things right. Leadership is doing the right things). H́nh như ở nước ta đang có t́nh trạng giẫm chân nhau, không phân biệt ai là lănh đạo và ai là quản lư.
6 Tháng Chín 2021
Sài G̣n ngày lockdown thứ sáu mươi
Đỗ Duy Ngọc