PDA

View Full Version : Ly hôn tuổi trung niên: V́ sao tỷ lệ ḥa giải thành công thấp?


Hanna
10-21-2021, 04:01
20 năm làm nghề, trong hàng ngàn vụ án từng thụ lư xét xử, thẩm phán Hoàng Thị Bích Duyên (Ṭa án Nhân dân TPHCM) thấy ám ảnh nhất là những án ly hôn. Theo chị, không có "mẫu số chung" trong các nguyên nhân dẫn đến việc ly hôn của các cặp vợ chồng tuổi trung niên.Bởi ở độ tuổi trung niên, họ đă trải nghiệm cuộc hôn nhân của ḿnh qua nhiều cung bậc. Cùng với thời gian họ "trưởng thành" hơn với bản thân và cuộc hôn nhân của chính ḿnh. Điều này khác với những trường hợp vợ chồng trẻ tuổi ly hôn. Thẩm phán Bích Duyên cho biết, hầu hết các cặp vợ chồng đến toà với 3 vấn đề chính, đó là t́nh cảm, tranh chấp nuôi con và phân chia tài sản. Bao nhiêu cặp đôi muốn ly hôn th́ cũng có ngần ấy hoàn cảnh nảy sinh mâu thuẫn.

Có trường hợp, chồng là người lúc nào cũng tất bật với công việc đến nỗi không có thời gian chăm lo cho gia đ́nh. Người vợ quanh năm suốt tháng quay cuồng với việc nhà, chăm con, sự nghiệp của bản thân. Chị dần thay đổi tính t́nh, hay cáu gắt, ch́ chiết chồng. Mâu thuẫn vợ chồng cứ thế tích tụ nhưng họ vẫn nhẫn nhịn, chịu đựng nhau. Khoảng cách t́nh cảm ngày càng nới rộng và đến khi con cái trưởng thành, ra ở riêng, cuộc sống nhàm chán, quanh ra quẩn vào chỉ có "hai thân già" khiến họ không muốn chịu đựng nhau thêm nữa. Khi đến toà, cả hai vợ chồng họ đều không muốn nghe ai hoà giải.

Có cặp vợ chồng trung niên khác, thời trẻ, người vợ từng chịu nhiều ấm ức, đau khổ khi chồng có quan hệ t́nh cảm với người phụ nữ khác nhưng người vợ không ly hôn v́ "muốn các con có cả cha và mẹ". Khi con cái đă trưởng thành, nghĩ lại những đau khổ trong quá khứ, lại chán nản trước thực tại t́nh cảm vợ chồng nguội lạnh, sống chung nhà nhưng như hai người xa lạ, người vợ nhất quyết ly hôn.Các chuyên gia hoà giải cho rằng, tỉ lệ hoà giải thành công dành cho đối tượng trên 60 tuổi thường rất ít. Trong tham luận "Ly hôn xám hiện nay - Thực trạng, nguyên nhân và giải pháp", 2 tác giả: Vũ Thị Minh Ngọc và Nguyễn Hoàng Anh đă phân tích nguyên nhân của các cuộc "ly hôn xám". Theo đó, trong một số trường hợp, ngay trước khi bắt đầu cuộc hôn nhân, quan hệ giữa các cặp đôi có thể đă tiềm ẩn mâu thuẫn và xuất hiện mâu thuẫn. Nhận thức không đầy đủ và cảm tính về quan hệ hôn nhân (coi trọng h́nh thức, coi trọng vật chất, coi trọng t́nh dục...), thời gian t́m hiểu ngắn, văn hoá gia đ́nh khác biệt dẫn đến sự khác biệt trong quan niệm sống... Bên cạnh đó, sự thiếu hiểu biết về pháp luật, sự chuẩn bị tâm lư, những kỹ năng tổ chức cuộc sống gia đ́nh trước khi kết hôn c̣n thiếu hụt có thể là nguyên nhân h́nh thành những mâu thuẫn trong cuộc sống sau này.

Trong quá tŕnh chung sống, một số vấn đề khác cũng có thể là nguyên nhân dẫn đến ly hôn như các cặp vợ chồng phải đối mặt với khác biệt về lối sống, không hợp trong sinh hoạt, thiếu b́nh đẳng trong quan hệ vợ chồng, mâu thuẫn thế hệ dẫn đến mâu thuẫn vợ chồng, ngoại t́nh, sự trái tính trái nết không thể dung hoà của cả hai do biến đổi về tâm lư, tuổi tác...

Nhiều cặp vợ chồng có thể chọn ly hôn sau khi con cái của họ đă lớn và rời khỏi cha mẹ, ra ở riêng. Đây được gọi là "hội chứng tổ trống". Khi những đứa trẻ trưởng thành và rời đi, họ tự hỏi: "Tiếp theo sẽ là ǵ?". Họ không c̣n t́m thấy sự đồng cảm, gắn kết với nhau và ly hôn lúc này trở thành một lựa chọn.

Có một điểm đáng chú ư là trong các cuộc ly hôn nói chung, ly hôn xám nói riêng, số người đứng đơn là phụ nữ có xu hướng gia tăng. Thực trạng này được cho là do những thay đổi trong quan niệm về ly hôn không c̣n nặng nề, phụ nữ ngày càng chủ động hơn trong các lựa chọn của bản thân. Họ mạnh dạn t́m lối thoát, gạt bỏ vỏ bọc "hôn nhân hạnh phúc" để sống cuộc sống của bản thân.

Kết quả Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019 cho thấy, dân số đă ly hôn hoặc ly thân chiếm 2,1% tổng dân số. Tỷ lệ ly hôn ở nước ta đang có xu hướng tăng trong 10 năm qua (năm 2009 là 1%, năm 2019 là 1,8%). Theo phân tích kết quả Tổng điều tra dân số và Nhà ở năm 2019 của Thu Hường (2019), các cặp vợ chồng ly hôn trong độ tuổi 40-50 chiếm khoảng 15%; các cặp vợ chồng ở độ tuổi trên 50 tuổi chiếm khoảng 9%.