goodidea
12-08-2021, 02:50
Tôi đến cậu thợ khóa hay ngồi ở đầu phố để làm thêm một chiếc ch́a khóa dự trữ đề pḥng khi thất lạc, ḿnh già rồi, hay lẩn thẩn.
Cậu xách ra một xâu rất nhiều phôi khóa, t́m một cái có rănh giống ch́a cũ của tôi. Cậu cập cái phôi mới chọn vào một bàn kẹp, cập cái ch́a cũ vào một bàn kẹp khác để làm mẫu chép h́nh. Một đầu ḍ giống như lưỡi dao ép sát vào phần có gai của mẫu, vừa chuyển động dọc theo mẫu, vừa lên lên xuống xuống theo lồi lơm các gai đó. Một lưỡi phay nhỏ xíu cũng gắn với cơ cấu chép h́nh, vừa chuyển động dọc theo phôi, vừa lên lên xuống xuống đồng bộ với cái đầu ḍ bên kia và nhanh chóng cắt phôi tạo ra các gai ch́a khóa mới giống hệt ch́a khóa cũ. Cậu tháo ra dũa sơ các ba via cho khỏi sắc nhọn. Cậu chập hai cái ch́a với nhau, sít sịn sịt. Tôi móc túi lấy ống khóa ra tra thử, mở dễ dàng. Tất cả chỉ chưa đến 10 phút. Tôi vốn cầm theo một quyển sách để đọc khi ngồi chờ mà loáng một cái đă xong rồi. Đứng lên vừa trả tiền tôi vừa khen:
- Rất nhanh, rất sáng tạo. Thiết bị cũng gọn nhẹ. Cháu giỏi lắm.
-Dạ. Con học lơm của người khác đấy ạ.
- Cháu làm nghề này thú vị đây.
- Dạ, đâu có ǵ thú vị ạ. Cái nghề ngồi đầu đường xó chợ mà bác.
- Cháu nói thế. Khi cần t́m đỏ mắt không ra thợ khóa đó.
- Con xin lỗi mà nói rằng cái nghề này tuy chân chính mà lại gắn bó với một biểu tượng nhục nhă của xă hội đó bác.
- Sao?
- Dạ, cái khóa là một biểu tượng của sự không tin cậy giữa con người với con người.
Hết sức ngạc nhiên trước câu nói này, tôi lại ngồi xuống nghe chuyện. Nh́n kỹ cậu thợ khóa trẻ, cũng có vẻ thư sinh. Hơi đen chắc do cả ngày ngoài nắng gió.
- Cháu làm thợ khóa bao lâu rồi?
- Dạ ba năm rồi ạ.
- Trước đó cháu làm ǵ?
- Dạ ... dạ... con dạy học.
Tôi lấy làm lạ .
- Cháu dạy môn ǵ và v́ sao thôi dạy học?
- Dạ con dạy Sử cấp ba. Do con bị viêm thanh quản, nói tiếng khao khao như thế này. Không chữa được. Cũng không muốn nhà trường khó nhọc t́m việc khác cho ḿnh, con xin nghỉ.
- Thế làm thợ khóa thu nhập ra sao?
- Dạ, cũng tương đương khi đi dạy.
Tôi thấy thích anh chàng nầy.
- Cháu nói về cái khóa sâu sắc lắm.
Dường như tôi bắt đúng làn sóng của cậu ấy, cậu sôi nổi:
- Bác thấy đó, người ta liên tục sáng tạo ra các loại khóa mà kẻ gian cũng liên tục sáng tạo ra cách mở trộm. Có người ghé hiệu thuốc chỉ 5 phút cũng phải khóa xe máy, nhưng kẻ gian chỉ cần 10 giây để mở được khóa và trộm xe.
Trong Thành phố, biết bao ngôi nhà phải có rào sắt kiên cố, trên đỉnh rào c̣n phải có hàng lưỡi mác nhọn ghê hồn. Có người c̣n chưa yên tâm, quấn thêm dây thép gai lưỡi búa sắc như dao trên đầu rào. C̣n ổ khóa cổng th́ muôn phần hiện đại chắc chắn. Sao lại phải đến thế?
Có vẻ thấy tôi chăm chú nghe, cậu nói tiếp:
- Hằng ngày con thường đi qua một nhà hàng ở phường Thảo Điền này. Ông bà chủ người Tây Ban Nha phải dùng xích sắt khóa cái thùng rác bằng nhựa của họ v́ đă từng bị mất cắp. Có nhục không? Họ nghĩ về môi trường xă hội, về con người Việt Nam thế nào?
Tôi thở dài:
- Ờ, trước đây từng có thời nhà không cần cổng, vườn không cần rào. Có thể khép cửa không cần khóa mà yên tâm cấy cày cả buổi ngoài đồng.
- Dạ đó quả là một xă hội thân thiện. Tin cậy lẫn nhau đến thế. Con cũng từng nghe như vậy, nay đâu rồi bác?
Tôi hiểu cậu ấy không chờ tôi trả lời. Cậu không nh́n tôi, thấp giọng nói tiếp:
- Ḷng tin con người bị sứt mẻ ở khắp nơi. Sáng đi chợ, mua một mớ rau cho vợ con ăn, con cũng xót xa rằng khó mà tránh được hóa chất độc hại do người trồng sử dụng v́ hám lợi, họ không phải không biết là hại người khi bán ra thị trường. Trưa ghé hiệu thuốc mua một hộp tinh bột nghệ chữa dạ dày cho vợ, đành nhấm mắt liều mạng không biết có pha bột màu xây dựng trong đó không? Nếu tinh bột nghệ giả bằng bột sắn dây hay bột ḿ tinh th́ đó c̣n là sự lừa đảo có lương tâm. Ôi ḷng tin ở con người!
Cậu nói với sự xúc động của một cha, một người chồng bất lực.
Chúng tôi cùng im lặng.
Một người trẻ như cậu ấy cũng trăn trở với t́nh trạng xuống cấp đạo đức xă hội. Sự dối trá, vô cảm, bạo lực xảy ra quá phổ biến nên trở thành b́nh thường. Trên TV, trên báo mạng đưa đầy rẫy chuyện cướp bóc, trộm cắp, đâm chém... nghe măi rồi thành quen lờn, không c̣n quá xót xa v́ nhân t́nh, không c̣n quá nhức nhối v́ quốc thể.
Cậu ấy cầm cái dũa gạch gạch mạnh trên nền xi măng. Tôi cảm nhận sự bức xúc của cậu.
- Cháu nói đúng với thực tế lắm. Bác cũng có những trải nghiệm và nhận xét tương tự.
Nhưng...
Tôi định làm không khí nhẹ bớt bằng những câu chuyện đầy t́nh người trong đại dịch vừa qua th́ đúng lúc đó một khách hàng khác đến chữa khóa, chấm dứt câu chuyện của chúng tôi...
Tôi đứng dậy chào ra về. Cái ống khóa tŕ nặng trong túi tôi như ḍng suy tư nặng nề chưa dứt.
https://intermati.com/forum/attachment.php?attac hmentid=1942500&stc=1&d=1638931787
VietBF@sưu tập
Cậu xách ra một xâu rất nhiều phôi khóa, t́m một cái có rănh giống ch́a cũ của tôi. Cậu cập cái phôi mới chọn vào một bàn kẹp, cập cái ch́a cũ vào một bàn kẹp khác để làm mẫu chép h́nh. Một đầu ḍ giống như lưỡi dao ép sát vào phần có gai của mẫu, vừa chuyển động dọc theo mẫu, vừa lên lên xuống xuống theo lồi lơm các gai đó. Một lưỡi phay nhỏ xíu cũng gắn với cơ cấu chép h́nh, vừa chuyển động dọc theo phôi, vừa lên lên xuống xuống đồng bộ với cái đầu ḍ bên kia và nhanh chóng cắt phôi tạo ra các gai ch́a khóa mới giống hệt ch́a khóa cũ. Cậu tháo ra dũa sơ các ba via cho khỏi sắc nhọn. Cậu chập hai cái ch́a với nhau, sít sịn sịt. Tôi móc túi lấy ống khóa ra tra thử, mở dễ dàng. Tất cả chỉ chưa đến 10 phút. Tôi vốn cầm theo một quyển sách để đọc khi ngồi chờ mà loáng một cái đă xong rồi. Đứng lên vừa trả tiền tôi vừa khen:
- Rất nhanh, rất sáng tạo. Thiết bị cũng gọn nhẹ. Cháu giỏi lắm.
-Dạ. Con học lơm của người khác đấy ạ.
- Cháu làm nghề này thú vị đây.
- Dạ, đâu có ǵ thú vị ạ. Cái nghề ngồi đầu đường xó chợ mà bác.
- Cháu nói thế. Khi cần t́m đỏ mắt không ra thợ khóa đó.
- Con xin lỗi mà nói rằng cái nghề này tuy chân chính mà lại gắn bó với một biểu tượng nhục nhă của xă hội đó bác.
- Sao?
- Dạ, cái khóa là một biểu tượng của sự không tin cậy giữa con người với con người.
Hết sức ngạc nhiên trước câu nói này, tôi lại ngồi xuống nghe chuyện. Nh́n kỹ cậu thợ khóa trẻ, cũng có vẻ thư sinh. Hơi đen chắc do cả ngày ngoài nắng gió.
- Cháu làm thợ khóa bao lâu rồi?
- Dạ ba năm rồi ạ.
- Trước đó cháu làm ǵ?
- Dạ ... dạ... con dạy học.
Tôi lấy làm lạ .
- Cháu dạy môn ǵ và v́ sao thôi dạy học?
- Dạ con dạy Sử cấp ba. Do con bị viêm thanh quản, nói tiếng khao khao như thế này. Không chữa được. Cũng không muốn nhà trường khó nhọc t́m việc khác cho ḿnh, con xin nghỉ.
- Thế làm thợ khóa thu nhập ra sao?
- Dạ, cũng tương đương khi đi dạy.
Tôi thấy thích anh chàng nầy.
- Cháu nói về cái khóa sâu sắc lắm.
Dường như tôi bắt đúng làn sóng của cậu ấy, cậu sôi nổi:
- Bác thấy đó, người ta liên tục sáng tạo ra các loại khóa mà kẻ gian cũng liên tục sáng tạo ra cách mở trộm. Có người ghé hiệu thuốc chỉ 5 phút cũng phải khóa xe máy, nhưng kẻ gian chỉ cần 10 giây để mở được khóa và trộm xe.
Trong Thành phố, biết bao ngôi nhà phải có rào sắt kiên cố, trên đỉnh rào c̣n phải có hàng lưỡi mác nhọn ghê hồn. Có người c̣n chưa yên tâm, quấn thêm dây thép gai lưỡi búa sắc như dao trên đầu rào. C̣n ổ khóa cổng th́ muôn phần hiện đại chắc chắn. Sao lại phải đến thế?
Có vẻ thấy tôi chăm chú nghe, cậu nói tiếp:
- Hằng ngày con thường đi qua một nhà hàng ở phường Thảo Điền này. Ông bà chủ người Tây Ban Nha phải dùng xích sắt khóa cái thùng rác bằng nhựa của họ v́ đă từng bị mất cắp. Có nhục không? Họ nghĩ về môi trường xă hội, về con người Việt Nam thế nào?
Tôi thở dài:
- Ờ, trước đây từng có thời nhà không cần cổng, vườn không cần rào. Có thể khép cửa không cần khóa mà yên tâm cấy cày cả buổi ngoài đồng.
- Dạ đó quả là một xă hội thân thiện. Tin cậy lẫn nhau đến thế. Con cũng từng nghe như vậy, nay đâu rồi bác?
Tôi hiểu cậu ấy không chờ tôi trả lời. Cậu không nh́n tôi, thấp giọng nói tiếp:
- Ḷng tin con người bị sứt mẻ ở khắp nơi. Sáng đi chợ, mua một mớ rau cho vợ con ăn, con cũng xót xa rằng khó mà tránh được hóa chất độc hại do người trồng sử dụng v́ hám lợi, họ không phải không biết là hại người khi bán ra thị trường. Trưa ghé hiệu thuốc mua một hộp tinh bột nghệ chữa dạ dày cho vợ, đành nhấm mắt liều mạng không biết có pha bột màu xây dựng trong đó không? Nếu tinh bột nghệ giả bằng bột sắn dây hay bột ḿ tinh th́ đó c̣n là sự lừa đảo có lương tâm. Ôi ḷng tin ở con người!
Cậu nói với sự xúc động của một cha, một người chồng bất lực.
Chúng tôi cùng im lặng.
Một người trẻ như cậu ấy cũng trăn trở với t́nh trạng xuống cấp đạo đức xă hội. Sự dối trá, vô cảm, bạo lực xảy ra quá phổ biến nên trở thành b́nh thường. Trên TV, trên báo mạng đưa đầy rẫy chuyện cướp bóc, trộm cắp, đâm chém... nghe măi rồi thành quen lờn, không c̣n quá xót xa v́ nhân t́nh, không c̣n quá nhức nhối v́ quốc thể.
Cậu ấy cầm cái dũa gạch gạch mạnh trên nền xi măng. Tôi cảm nhận sự bức xúc của cậu.
- Cháu nói đúng với thực tế lắm. Bác cũng có những trải nghiệm và nhận xét tương tự.
Nhưng...
Tôi định làm không khí nhẹ bớt bằng những câu chuyện đầy t́nh người trong đại dịch vừa qua th́ đúng lúc đó một khách hàng khác đến chữa khóa, chấm dứt câu chuyện của chúng tôi...
Tôi đứng dậy chào ra về. Cái ống khóa tŕ nặng trong túi tôi như ḍng suy tư nặng nề chưa dứt.
https://intermati.com/forum/attachment.php?attac hmentid=1942500&stc=1&d=1638931787
VietBF@sưu tập