Romano
01-02-2022, 16:30
Các filter trên mạng xă hội với khả năng chỉnh sửa đường nét khuôn mặt khiến nhiều người tự ti, thất vọng về ngoại h́nh thật của ḿnh.
Đă có lúc, việc sử dụng hiệu ứng làm đẹp khi quay video TikTok tưởng chừng vô hại với Mia. Nó giúp cô trông như đă trang điểm, che bớt nọng cằm, nắn chỉnh cấu trúc xương để gương mặt tới gần hơn với sự hoàn hảo.
Dần dần, Mia trở nên quá quen với việc sử dụng filter và suưt không nhận ra chính ḿnh khi nh́n vào gương.
“Khi dùng hiệu ứng chỉnh sửa quá nhiều, bạn liên tục có kỳ vọng rằng ḿnh nên trông như trên ảnh. Khi nhận ra ḿnh không giống vậy, những suy nghĩ mặc cảm bắt đầu xuất hiện”, cô nói với The Guardian
Kỳ vọng thiếu thực tế về vẻ đẹp
Filter trên các nền tảng như TikTok, Instagram, Snapchat không phải là mới nhưng chúng đă phát triển từ những chiếc mũ ngộ nghĩnh, tai cún con và tính năng phóng to hài hước thành các hiệu ứng làm đẹp tinh tế.
Ngoài việc bổ sung lớp trang điểm, nhiều filter cũng thay đổi tỷ lệ khuôn mặt người dùng để phù hợp với tiêu chuẩn vẻ đẹp của phụ nữ phương Tây với khuôn mặt thon gọn, mũi nhỏ và đôi môi căng mọng, theo The Guardian.
Mia bắt đầu sử dụng filter khi một trong những video TikTok của cô bất ngờ nổi tiếng và lượng người theo dơi đột ngột tăng vọt. Khi đó, cô nặng 100 kg và cảm thấy rất lo lắng v́ có nhiều lượt xem.
“Các hiệu ứng trên TikTok rất hoàn hảo và tự nhiên. V́ vậy, tôi dùng chúng để cảm thấy tốt hơn một chút về bản thân. Nhưng thành thật mà nói, h́nh ảnh đó thậm chí c̣n không giống tôi”, Mia chia sẻ.
Cô kể rằng ḿnh từng nằm trên giường khóc nhiều đêm v́ cảm thấy xấu xí. “Tôi đă 30 tuổi rồi mà c̣n cảm thấy vậy. Thật đáng sợ khi tưởng tượng một đứa trẻ 10 tuổi dùng những hiệu ứng này”, cô nói.
Tiến sĩ Jasmine Fardouly, chuyên gia về h́nh ảnh cơ thể tại Đại học New South Wales (Australia), cho biết việc tiếp xúc với những h́nh ảnh mang tiêu chuẩn không thực tế về sắc đẹp rất có hại cho người dùng, theo nghiên cứu cô thực hiện năm 2021.
“Sự thật là không ai có thể mang vẻ ngoài như những h́nh ảnh đă thêm hiệu ứng. Chúng khiến gương mặt của mọi người như được đổ cùng khuôn”, cô nói.
Khi sử dụng hiệu ứng trên TikTok, Instagram hoặc Snapchat, một nhăn dán nhỏ mang tên filter sẽ xuất hiện trên video. Tuy nhiên, Fardouly nói rằng việc chỉ ra filter được dùng như trên không thực sự có tác dụng. Người xem chỉ cảm thấy tốt hơn nếu thấy vẻ ngoài thật, chưa qua chỉnh sửa.
Nghiên cứu chỉ ra mối quan hệ chặt chẽ giữa h́nh ảnh cơ thể tiêu cực và việc chỉnh sửa ảnh nhưng chưa rơ theo chiều hướng nào: ḷng tự tôn bị giảm do dùng hiệu ứng quá nhiều, hay những người vốn tự ti về cơ thể sẽ thường dùng hiệu ứng hơn?
“Sự bất măn về cơ thể là một dấu hiệu dự báo chứng rối loạn ăn uống, trầm cảm và ḷng tự tôn thấp. Ngoài ra, điều này c̣n có mối liên hệ với mong muốn phẫu thuật thẩm mỹ”, Fardouly cho biết.
Đây là điều mà Amy Hall-Hanson đă trực tiếp trải nghiệm. Dù đă vật lộn với mặc cảm ngoại h́nh nhiều năm, cô chưa bao giờ quá chú tâm đến môi ḿnh cho đến khi bắt đầu sử dụng hiệu ứng làm đẹp cho mọi bức ảnh trên Snapchat và Instagram.
“Có một vài hiệu ứng làm môi tôi trông rất đẹp và khiến tôi muốn chỉnh sửa nó. Tôi bắt đầu thử đánh son tràn viền môi. Khi soi gương, tôi luôn cảm thấy môi ḿnh quá mỏng. Đă có thời gian tôi phải tạm ngừng chụp ảnh bản thân cho đến khi thấy ổn hơn”, cô kể lại.
Không chỉ do mạng xă hội
Dù không có giải pháp đơn giản nào, mạng xă hội có thể thực hiện một số điều nhằm giảm thiểu tác hại tiềm ẩn từ các hiệu ứng làm đẹp ảo, theo Fardourly.
“Tôi nghĩ rằng các thuật toán có thể được cập nhật để đưa những h́nh ảnh đa dạng hơn về vẻ ngoài đến mọi người. Sự tiện lợi và dễ dàng khi sử dụng hiệu ứng cũng là một vấn đề. Nếu filter đó thay đổi cấu trúc khuôn mặt và thúc đẩy những h́nh ảnh thiếu thực tế về sắc đẹp, các nền tảng cũng có thể xóa bỏ chúng”, cô nói.
Fardouly cũng cho rằng các nền tảng mạng xă hội không nên là bên duy nhất chịu trách nhiệm về tác hại gây ra bởi những tiêu chuẩn vẻ đẹp không lành mạnh.
“Rất nhiều vấn đề với mạng xă hội xuất phát từ mong muốn của con người trong cuộc sống. Ai cũng muốn xuất hiện một cách tích cực trước người khác. Mạng xă hội chỉ cung cấp công cụ để kiểm soát vẻ ngoài và khiến ta dành thêm nhiều thời gian chăm chút cách thể hiện bản thân. Đó là nguyên nhân gây tác hại”, cô nói.Mia nhận ra điều đó khi nói chuyện với bạn về việc xem xét tiêm thuốc tan mỡ để loại bỏ nọng cằm.
“Khi nghe kể, bạn tôi nh́n tôi rất khó hiểu, như thể đang hỏi: ‘Bạn đang nói ǵ vậy? Bạn đâu có nọng cằm’”, cô kể lại.
Sau khi nh́n thẳng vào gương mặt không hoàn hảo và xa lạ của ḿnh trong gương, Mia nhận ra cô không c̣n sống đúng với thông điệp mà bản thân từng muốn truyền tải qua mạng xă hội.
“Một phần nội dung của tôi là về việc chấp nhận con người và vẻ ngoài của ḿnh. Nhưng tôi nhận ra tất cả sẽ là dối trá nếu tôi c̣n tiếp tục sử dụng hiệu ứng ảo”, Mia nói.
“Một ngày nọ, tôi thức dậy và nói với chính ḿnh: ‘Nếu c̣n đăng nội dung, ḿnh sẽ không sử dụng hiệu ứng nữa’. Và kể từ đó, tôi chưa hề dùng”, cô kể.
Đă có lúc, việc sử dụng hiệu ứng làm đẹp khi quay video TikTok tưởng chừng vô hại với Mia. Nó giúp cô trông như đă trang điểm, che bớt nọng cằm, nắn chỉnh cấu trúc xương để gương mặt tới gần hơn với sự hoàn hảo.
Dần dần, Mia trở nên quá quen với việc sử dụng filter và suưt không nhận ra chính ḿnh khi nh́n vào gương.
“Khi dùng hiệu ứng chỉnh sửa quá nhiều, bạn liên tục có kỳ vọng rằng ḿnh nên trông như trên ảnh. Khi nhận ra ḿnh không giống vậy, những suy nghĩ mặc cảm bắt đầu xuất hiện”, cô nói với The Guardian
Kỳ vọng thiếu thực tế về vẻ đẹp
Filter trên các nền tảng như TikTok, Instagram, Snapchat không phải là mới nhưng chúng đă phát triển từ những chiếc mũ ngộ nghĩnh, tai cún con và tính năng phóng to hài hước thành các hiệu ứng làm đẹp tinh tế.
Ngoài việc bổ sung lớp trang điểm, nhiều filter cũng thay đổi tỷ lệ khuôn mặt người dùng để phù hợp với tiêu chuẩn vẻ đẹp của phụ nữ phương Tây với khuôn mặt thon gọn, mũi nhỏ và đôi môi căng mọng, theo The Guardian.
Mia bắt đầu sử dụng filter khi một trong những video TikTok của cô bất ngờ nổi tiếng và lượng người theo dơi đột ngột tăng vọt. Khi đó, cô nặng 100 kg và cảm thấy rất lo lắng v́ có nhiều lượt xem.
“Các hiệu ứng trên TikTok rất hoàn hảo và tự nhiên. V́ vậy, tôi dùng chúng để cảm thấy tốt hơn một chút về bản thân. Nhưng thành thật mà nói, h́nh ảnh đó thậm chí c̣n không giống tôi”, Mia chia sẻ.
Cô kể rằng ḿnh từng nằm trên giường khóc nhiều đêm v́ cảm thấy xấu xí. “Tôi đă 30 tuổi rồi mà c̣n cảm thấy vậy. Thật đáng sợ khi tưởng tượng một đứa trẻ 10 tuổi dùng những hiệu ứng này”, cô nói.
Tiến sĩ Jasmine Fardouly, chuyên gia về h́nh ảnh cơ thể tại Đại học New South Wales (Australia), cho biết việc tiếp xúc với những h́nh ảnh mang tiêu chuẩn không thực tế về sắc đẹp rất có hại cho người dùng, theo nghiên cứu cô thực hiện năm 2021.
“Sự thật là không ai có thể mang vẻ ngoài như những h́nh ảnh đă thêm hiệu ứng. Chúng khiến gương mặt của mọi người như được đổ cùng khuôn”, cô nói.
Khi sử dụng hiệu ứng trên TikTok, Instagram hoặc Snapchat, một nhăn dán nhỏ mang tên filter sẽ xuất hiện trên video. Tuy nhiên, Fardouly nói rằng việc chỉ ra filter được dùng như trên không thực sự có tác dụng. Người xem chỉ cảm thấy tốt hơn nếu thấy vẻ ngoài thật, chưa qua chỉnh sửa.
Nghiên cứu chỉ ra mối quan hệ chặt chẽ giữa h́nh ảnh cơ thể tiêu cực và việc chỉnh sửa ảnh nhưng chưa rơ theo chiều hướng nào: ḷng tự tôn bị giảm do dùng hiệu ứng quá nhiều, hay những người vốn tự ti về cơ thể sẽ thường dùng hiệu ứng hơn?
“Sự bất măn về cơ thể là một dấu hiệu dự báo chứng rối loạn ăn uống, trầm cảm và ḷng tự tôn thấp. Ngoài ra, điều này c̣n có mối liên hệ với mong muốn phẫu thuật thẩm mỹ”, Fardouly cho biết.
Đây là điều mà Amy Hall-Hanson đă trực tiếp trải nghiệm. Dù đă vật lộn với mặc cảm ngoại h́nh nhiều năm, cô chưa bao giờ quá chú tâm đến môi ḿnh cho đến khi bắt đầu sử dụng hiệu ứng làm đẹp cho mọi bức ảnh trên Snapchat và Instagram.
“Có một vài hiệu ứng làm môi tôi trông rất đẹp và khiến tôi muốn chỉnh sửa nó. Tôi bắt đầu thử đánh son tràn viền môi. Khi soi gương, tôi luôn cảm thấy môi ḿnh quá mỏng. Đă có thời gian tôi phải tạm ngừng chụp ảnh bản thân cho đến khi thấy ổn hơn”, cô kể lại.
Không chỉ do mạng xă hội
Dù không có giải pháp đơn giản nào, mạng xă hội có thể thực hiện một số điều nhằm giảm thiểu tác hại tiềm ẩn từ các hiệu ứng làm đẹp ảo, theo Fardourly.
“Tôi nghĩ rằng các thuật toán có thể được cập nhật để đưa những h́nh ảnh đa dạng hơn về vẻ ngoài đến mọi người. Sự tiện lợi và dễ dàng khi sử dụng hiệu ứng cũng là một vấn đề. Nếu filter đó thay đổi cấu trúc khuôn mặt và thúc đẩy những h́nh ảnh thiếu thực tế về sắc đẹp, các nền tảng cũng có thể xóa bỏ chúng”, cô nói.
Fardouly cũng cho rằng các nền tảng mạng xă hội không nên là bên duy nhất chịu trách nhiệm về tác hại gây ra bởi những tiêu chuẩn vẻ đẹp không lành mạnh.
“Rất nhiều vấn đề với mạng xă hội xuất phát từ mong muốn của con người trong cuộc sống. Ai cũng muốn xuất hiện một cách tích cực trước người khác. Mạng xă hội chỉ cung cấp công cụ để kiểm soát vẻ ngoài và khiến ta dành thêm nhiều thời gian chăm chút cách thể hiện bản thân. Đó là nguyên nhân gây tác hại”, cô nói.Mia nhận ra điều đó khi nói chuyện với bạn về việc xem xét tiêm thuốc tan mỡ để loại bỏ nọng cằm.
“Khi nghe kể, bạn tôi nh́n tôi rất khó hiểu, như thể đang hỏi: ‘Bạn đang nói ǵ vậy? Bạn đâu có nọng cằm’”, cô kể lại.
Sau khi nh́n thẳng vào gương mặt không hoàn hảo và xa lạ của ḿnh trong gương, Mia nhận ra cô không c̣n sống đúng với thông điệp mà bản thân từng muốn truyền tải qua mạng xă hội.
“Một phần nội dung của tôi là về việc chấp nhận con người và vẻ ngoài của ḿnh. Nhưng tôi nhận ra tất cả sẽ là dối trá nếu tôi c̣n tiếp tục sử dụng hiệu ứng ảo”, Mia nói.
“Một ngày nọ, tôi thức dậy và nói với chính ḿnh: ‘Nếu c̣n đăng nội dung, ḿnh sẽ không sử dụng hiệu ứng nữa’. Và kể từ đó, tôi chưa hề dùng”, cô kể.