PDA

View Full Version : Chile: Một ngôn ngữ bản địa biến mất sau khi người cuối cùng trên thế giới biết ngôn ngữ này qua đời


TinNhanh247
02-23-2022, 08:08
Bà Cristina Calderon hay c̣n gọi là Kuluana Cristina (bà Cristina), ở vùng Magallanes, gần Puerto Williams (Chile) đă qua đời ngày 16/2 ở tuổi 93 v́ COVID-19. Lúc sinh thời, bà thông thạo ngôn ngữ Yamana của cộng đồng người Yagan, sau khi người chị gái qua đời vào năm 2003, bà trở thành người cuối cùng trên thế giới có thể nói được ngôn ngữ này.

Trước đây, bà đă cố gắng để lại kiến thức của ḿnh bằng cách thực hiện một từ điển của ngôn ngữ này với các bản dịch sang tiếng Tây Ban Nha.

https://i.imgur.com/MZVdofJ.jpg

Bà Cristina Calderon là người phụ nữ cuối cùng trên thế giới nói ngôn ngữ bản địa của người Yagan, ảnh chụp ngày 17/5/2019 (Ảnh: Reuters)

https://i.imgur.com/qyXvJ0Z.jpg

Một người phụ nữ ôm di ảnh của bà Cristina Calderon (Ảnh: Reuters)

https://i.imgur.com/atIYB6R.jpg

Người thân khóc thương bà Cristina Calderon (Ảnh: Reuters)

Đi cùng với bà ấy, một phần quan trọng trong kư ức văn hóa của dân tộc chúng tôi đă chẳng c̣n nữa.

Bà Lidia Gonzalez, con gái của bà Calderon, nói trên Twitter. Bà Gonzalez hiện là một trong những đại diện đang soạn thảo hiến pháp mới ở Chile.

https://i.imgur.com/EcbOM6Z.jpg

Người thân khóc thương bà Cristina Calderon (Ảnh: Reuters)

Tuy nhiên, theo bà, cuốn từ điển c̣n có nghĩa là vẫn c̣n có hy vọng bảo tồn ngôn ngữ theo một số h́nh thức nào đó.

Mặc dù bà ấy ra đi khiến rất nhiều kiến thức thực nghiệm có giá trị về mặt ngôn ngữ đă bị mất đi, nhưng khả năng cứu văn và hệ thống hóa ngôn ngữ vẫn c̣n đó.

Bà Gonzalez nói tiếp.

https://i.imgur.com/AyEIsf9.jpg

Người thân khóc thương bà Cristina Calderon (Ảnh: Reuters)

Dù hiện tại vẫn c̣n vài chục người Yagan trong cộng đồng, nhưng qua nhiều thế hệ, họ đă ngừng học ngôn ngữ này, vốn được coi là "biệt lập" v́ rất khó xác định nguồn gốc của các từ của nó.

https://i.imgur.com/LRpOX0J.jpg

Hoa trong đám tang của bà Cristina Calderon (Ảnh: Reuters)

Bà Calderon sống trong một ngôi nhà đơn sơ và kiếm sống bằng nghề bán tất đan ở thị trấn Villa Ukika của Chile, một thị trấn do người Yagan lập nên ở ngoại ô Puerto Williams.

Tổ tiên của họ từng sinh sống trên các quần đảo ở cực nam Nam Mỹ, nay là Chile và Argentina.