Log in

View Full Version : Nợ "Ấm Ớ" -


florida80
02-27-2022, 19:06
Xin thưa ngay với bạn đọc là chữ “NỢ ẤM Ớ” tôi viết ở đây hoàn toàn đứng đắn, hoàn toàn không có dụng ư giễu cợt, chỉ v́ không biết dùng chữ nào khác để diễn tả câu chuyện dưới đây:
“Tôi không hề nợ ông bạn này một thứ ǵ, tiền cũng không mà “ân t́nh” lại càng không! Thế mà tôi đă phải xuống nước năn nỉ ông ta, nhận là ḿnh nợ, và cũng đă…trả cho ông ta gấp cả chục lần cái mà ḿnh không hề NỢ!”
Câu chuyện tuy hơi dài ḍng, nhưng đối với những ai đă đi tù ‘cải tạo’, có lẽ dễ thông cảm hơn.

Ngày 22 tháng 5 năm 1980, sau gần 4 năm tù và nhiều lần chuyển trại, tới Hóc Môn th́ tôi nhận được “Lệnh Tha” và được phóng thích 2 ngày sau đó, t́nh cờ lại trùng vào đúng ngày sinh nhật của tôi.
Sở dĩ tôi nằm tù 4 năm, lâu hơn các chuyên viên khác một năm v́ từng bị kỷ luật.
Cuộc đời tù ở Hóc Môn tương đối nhàn hạ và nhờ dư đất canh tác, nên một số “cải tạo viên” giỏi về mưu sinh, đă trồng rau, bầu, bí, mướp… v…v hoặc nuôi gà, vịt, để ‘cải thiện’.

Nhân vật ‘chủ nợ’ cuả tôi trong câu chuyện, là một ông Thiếu úy già, gốc Hạ sĩ quan, đi lính từ thời Tây, hơn tôi khá nhiều tuổi, dân Nghệ An, có cái tên rất lạ và dễ nhớ là “Nguyễn Văn RA”.
Ban đầu ông Ra có biệt danh là ‘Ra-ăng-ten’, sau được gán thêm một biệt danh nữa là “Ra Vịt”, cả hai đều không phải tên Tây, mà chỉ v́ ông có nuôi một đàn vịt 7, 8 con. (đây là một ‘đặc ân’ cuả tên trưởng trại giam dành cho “Ra Vịt”, nhờ công tác chính cuả ông là làm ‘ăng-ten’, chuyên báo cáo ‘tư tưởng’ và ‘hành động’ cuả các trại viên cho bọn cán bộ).
Đời sống thiếu thốn trong tù và gốc gác “chó ăn đá gà ăn muối”, cùng quê hương với hồ chí minh, nên ông Ra xem đàn vịt là một gia tài cực lớn, sẵn sàng hy sinh tính mạng ḿnh để bảo vệ … mấy con vịt!

Thú thật cho tới ngày hôm nay, tôi cũng chưa từng gập người đàn ông nào ‘đẹp người, đẹp nết’ hơn ông ‘Ra Vịt’. Nhan sắc của ông thuộc loại tổng hợp của ‘hồn thiêng sông núi’ !
Và ông rất hănh diện về nhan sắc trời cho này, mà một anh bạn đă mô tả rất chính xác:
-Cứ đem đôi mắt ti hí và đôi môi trông như cái ‘L … trâu đến tháng đẻ’ của thủ tướng Phạm văn Đồng, gắn vào khuôn mặt dài như mặt ngựa cuả Tổng Bí Thư Lê Duẩn là thành một bức chân dung hoàn chỉnh của đồng chí Nguyễn Văn Ra (!).
Thế nhưng ông Ra vẫn lấy làm tiếc v́ bộ răng vẩu đă làm cho giọng nói của ông thiếu đi…’cái uy’ của đồng chí tổng bí thư!
Điều không may cho tôi là ông ‘Ra ăng-ten’ lại làm “tổ trưởng” và chỗ nằm ngay cạnh tôi.
Sống cạnh ông này thật đến khổ, v́ ban đêm ông đem nhốt mấy con vịt cho ngủ chung trong mùng, do sợ bày vịt đi lạc hoặc bị đánh cắp.
Tôi mất ngủ v́ mùi vịt hôi, ám khắp người mà trong trại giam lại thiếu nước tắm ! Mùi vịt th́ lâu rồi cũng quen, nhưng lũ vịt cứ lục đục và cạp cạp cả đêm th́ chịu, không tài nào quen được.

Đó là chưa kể ban đêm tôi ngủ mà cứ phải đưa tay bịt chặt phía bên dưới, do những cơn ác mộng xảy đến thường xuyên: giữa đêm lũ vịt đói với những cặp mỏ dài và cứng như thép, tốc mùng xông vào, bạ ǵ mổ đấy, th́ có khi ḿnh lại mất khả năng có người ‘nối dơi tông đường’, trong lúc vẫn c̣n độc thân, chưa vợ con ǵ cả!
Thêm nữa ở cạnh ông này, tôi bỗng dưng phải … tu ‘tịnh khẩu’ v́ lư do tự vệ!

Nói cho ngay, ban đầu ‘Ra Vịt’ đối với tôi cũng khá dễ chịu, do ông ta bị ‘cô lập’, v́ chẳng ai dại ǵ mà ‘dây với hủi’, nên chỉ c̣n ḿnh tôi phải ngồi chịu đựng để nghe ông ta độc thoại.
Câu chuyện đắc ư nhất ông ta kể cho tôi nghe cả trăm lần:
“… Sở dĩ tui có tên RA là v́ ở ‘quê Bác’, chẳng hiểu sao đàn bà đều … đẻ khó ?! nên khi mạ tui chuyển bụng sanh tui, ba tui cứ đứng cạnh vưà dậm chân vừa hét … ‘mạ mi, RA mau đi !’, Thế là tui … phọt Ra”

Nuôi vịt trong tù là một công việc cực kỳ vất vả, do đất Hóc Môn khô cằn, rất khó kiếm đồ ăn cho vịt, nên mỗi ngày ông Ra lại phải chầu chực xin chút cơm thừa cuả bọn cán bộ. Tuy nhiên coi bộ cũng rất khó khăn, v́ bọn việt cộng có thói quen thường liếm đến hạt cơm cuối cùng để khỏi phải rửa bát ! Những ngày thiếu cơm, v́ lo vịt đói, ông Ra phải chầu chưc ở cầu tiêu của trại, dùng chiếc vợt múc gịi bưng lên cho bầy vịt cuả ông … sơi.

Chắc nhiều người chưa từng được chứng kiến cảnh mỗi khi ông khệ nệ đặt đĩa gịi xuống, đàn vịt cũng phải rùng ḿnh … bỏ chạy.
Ngoài công việc nuôi vịt, ‘Ra ăng-ten’ c̣n một thú vui khác là mỗi đêm trước khi ngủ, ông móc trong ba-lô ra tấm h́nh cô con gái cưng, ngắm nghía say sưa rồi ch́a cho tôi xem, xuưt xoa khen ngợi vẻ đẹp của con gái v́ trông cô ta… giống y như bố !!!

Dù xấu tính nhưng kể ra ‘Ra Vịt’ cũng có tầm nh́n xa không thua ǵ… bác Hồ: chỉ những sĩ quan c̣n trẻ và độc thân – trong đó có tôi – mới được ông mang h́nh con gái ra khoe và đối xử ‘nương tay’ đôi chút, dành cho những công việc ít nặng nhọc và không báo cáo những ‘phát ngôn linh tinh’. Xem như một cách … đầu tư để kén rể !

Tôi đang sống yên lành nhờ cái mác độc thân, bỗng một hôm ‘Ra Vịt’ chuyển sang xem tôi là kẻ thù ‘không đội trời chung’! Chỉ v́ một buổi sáng, chẳng hiểu sao khuôn mặt luôn khó đăm đăm của ông ta tự nhiên nhẹ nhơm hơn, và ông ‘ban ơn’ cho toàn đội được nghỉ lao động một ngày.

Thái độ xoay chiều 180 độ này được một anh bạn trẻ vui tính giải thích:
-Đêm qua nghe tiếng vịt kêu, thức dậy đi đái, qua chỗ ông Ra nằm, nh́n vào mùng th́ thấy ông ta đang …”ấy” vịt ! nên sáng ra mặt mũi mới … tươi tỉnh đến thế !
Nhiều anh có thể v́ ṭ ṃ hoặc muốn trêu chọc, c̣n vạch đít lũ vịt ra xem có con nào bị … bệnh trĩ , giống ông Ra, chủ của nó không?!

Cũng chẳng biết lời đồn bắt đầu từ ai, nhưng ông Ra cứ cả quyết tôi là tác giả, v́ chỗ nằm ngay kế bên.
Đó là chưa kể, tôi may mắn hơn, thời gian đó được các anh, em ở bên Mỹ gửi tiền về ‘thăm nuôi’ đều đặn, nhưng tôi lại lờ ông ta đi, không ‘biết điều’ chút nào.

Cũng từ đó ông ta thù tôi ra mặt. Tất cả những công việc nặng nhọc nhất đều trút lên đầu tôi, kèm theo là những báo cáo tôi thuộc thành phần ‘tư sản, ngoan cố, học tập không tiến bộ…’
Kể ra đối với những người đói khổ kinh niên, nếu có bần tiện hoặc xấu tính một chút cũng là điều có thể hiểu được. Nhưng tôi nhất định không cho ông ta một chút ǵ chỉ v́ khinh ghét loại người sẵn sàng chà đạp lên mạng sống của người khác, miễn dành được chút quyền lợi về phần ḿnh.

Trở lại câu chuyện “NỢ”
Ngày tôi nhận được ‘Lệnh Tha’, cùng với vài chục anh em khác, theo thông lệ những người may mắn được về trước sẽ gom góp địa chỉ những anh em c̣n ở lại, giúp liên lạc và nhắn tin tới gia đ́nh họ và để lại tất cả vật dụng và tiền bạc cho các bạn thân.
Thường cũng có một buổi ‘Liên Hoan’ nhỏ được âm thầm tổ chức mừng bạn ḿnh được tha sớm.

“Giặc lái” Mai Văn Kỳ, biệt danh “Kỳ rỗ”, người bạn tù thân nhất của tôi t́nh nguyện công tác này. Kỳ Rỗ, lái máy bay C 130, là một ‘tay chơi’, vô cùng liều lĩnh nhưng hiểu đời và rất tốt bụng. Anh ta liên lạc với một thằng bộ đội nhóc con, (đă bắt đầu biết lợi dụng thời cơ và ăn hối lộ) nhờ mua một bi-đông rượu đế và một con vịt để trổ tài đánh tiết-canh ‘đăi’ tiệc chia tay.

Dĩ nhiên giá con vịt và bi-đông rượu này ít nhất phải gấp 3 lần giá trị thực. Nhưng trong tù, miếng ăn giá trị hơn tiền nhiều. Việc mua bán, trao đổi được thực hiện ở hai bên hàng rào kẽm gai của trại giam và một lời hứa miệng với thằng bộ đội nhận tiền mua giúp:
-Nếu lỡ các anh bị bắt th́ chớ khai em ra! Các anh sẽ bị nguy hiểm hơn em nhiều.

Tôi không hề biết chuyện mua bán đăi đằng này. Nếu biết tôi đă cản ‘Kỳ Rỗ’, v́ hàng ngày chứng kiến cảnh đàn vịt cuả ‘Ra ăng-ten’ ăn gịi, thấy … ớn quá.
Hệ Lụy là ở chỗ đúng hôm đó, đàn vịt cuả ‘Ra Vịt’ bị mất 2 con và lúc chúng tôi bắt đầu vào tiệc th́ bị ‘Ra ăng-ten’ bắt gập.
T́nh ngay lư gian: cả đám chúng tôi chẳng có ai nuôi vịt! Nhưng lại không thể khai ra lư do tại sao có vịt mà ăn!?

‘Ra ăng-ten’ nổi cơn lôi đ́nh. Chưa bao giờ tôi thấy cảnh một người đàn ông ‘Khóc cho con vịt vừa … nằm xuống chiều qua’ thật t́nh, và hung dữ đến thế!
‘Ra Vịt’ nhào đến như muốn xé xác tôi kèm theo những lời chửi thề cực kỳ tục tĩu:
-Đụ mạ ! Bọn trí thức ‘ngụy quân’ chúng mày toàn là một lũ … ăn cắp.
–Tao sẽ báo cáo cán bộ cho chúng mày bị nhốt rục xương… v…v
‘Kỳ rỗ’ nổi điên vác ngay con dao vừa cắt cổ vịt, định … cắt cổ “Ra Vịt”. Cũng may chúng tôi kịp can lại.

T́nh thế thật khó cho tôi v́ nếu tên ăng-ten này báo cáo cho tụi cán bộ việt cộng th́ chắc tôi cũng không có ngày về. Nhất nhật tại tù…
Sau cùng, một vị Tu Sĩ Tuyên Úy Phật Giáo, suốt đời ăn chay, đă b́nh tĩnh đứng ra…’nhận tội’ trộm vịt do quá … thèm tiết canh!
Chúng tôi gom góp tất cả tiền có được, đưa cho ‘Ra…Vịt’ để đền và ‘dâng’ luôn đĩa tiết canh với con vịt luộc cho ông ta v́ cũng chẳng c̣n hứng thú ǵ.

Trông thấy cảnh ‘Ra Vịt’ vừa khóc vừa ngồm ngoàm nhai như một người sắp chết đói, tôi bỗng thấy buồn nên an ủi anh ta:
-Anh Ra ạ, gia đ́nh tôi bên ngoài dư ăn. Khi nào anh được thả, cứ ghé nhà tôi, tôi sẽ cho anh đủ tiền để ăn thịt vịt một tháng.
Điều kỳ lạ là anh ta không tin lời tôi hứa, bắt tôi viết lời ‘cam kết’ này lên giấy là tôi đă … NỢ anh ta một tháng thịt vịt !!!
Khoảng 2 năm sau, một hôm ‘Ra…Vịt’ đạp xích lô (nghề mới của anh ta) đến nhà tôi đ̣i tôi ‘thưc hiện’ lời cam kết trong ‘giấy nợ’.
“Đă hứa là phải giữ lời !” nên suốt một tháng trời, mỗi buổi chiều, tôi và ‘Kỳ Rỗ’ chễm chệ ngồi trên xích lô do ‘Ra Vịt’ đạp ra nhà ḷng chợ, ngồi nhậu rượu đế với thịt vịt.

Tôi rất hài ḷng về việc làm này, nhờ đọc ở đâu đó lời khuyên:
“Nợ là phải trả, nếu kiếp này không trả th́ kiếp sau cũng sẽ phải trả”
Trong câu chuyện này tôi không hề nợ “Ra Vịt” một thứ ǵ hết: Tiền cũng không mà “ân t́nh” lại càng KHÔNG.
Nhưng tôi vẫn cứ … ‘tạm ứng’ ra mà trả cho anh ta món “NỢ ẤM Ớ” này, v́ ‘duyên khởi trùng trùng’.
Nếu kiếp sau mà tôi có gập lại anh ta th́ cũng chả sao ! Cùng lắm th́ vẫn có thể lại khoác tay nhau ra ngoài quán nhậu rượu đế với thịt vịt, chẳng hận thù ǵ.
Nhưng LỠ chẳng may mà gập phải con gái của anh ta th́ … BỎ MẸ. !

NHH