View Full Version : USA Nhật kư thời sự hôm nay 8/6/2022
Quan chức Ukraine cho biết lực lượng Nga đang kiểm soát hơn 90% tỉnh Lugansk, sau khi khiến lực lượng Ukraine phải rút về ngoại ô thành phố Severodonetsk. Trong bài đăng trên mạng xă hội ngày 8/6, Serhiy Gaidai cho biết hầu hết Severodonetsk nằm dưới sự kiểm soát của Nga, song các khu công nghiệp thành phố vẫn do lực lượng Ukraine kiểm soát. "Nga đang tạm thời kiểm soát hơn 90% khu vục Lugansk", ông cho biết. Ông Gaidai khẳng định giao tranh ở Severodonetsk vẫn tiếp tục. "Không thể nói là người Nga đă kiểm soát hoàn toàn thành phố".
Cựu tổng thống Nga Dmitry Medvedev đăng trên mạng xă hội đe dọa phương Tây: “Tôi thường xuyên được hỏi, tại sao những chia sẻ của tôi ở trên Telegram (về phương Tây) lại dữ dội như vậy. Bởi v́ đó là bọn khốn nạn, ngu ngốc và quái đản. Và khi c̣n sống, tôi sẽ làm bất cứ điều ǵ có thể để khiến chúng biến mất”. Ông ta viết như vậy sau khi con trai ông ta đang sống ở Mỹ bị hủy visa và có 2 ngày để trở về Nga.
Điện Kremlin hôm 8/6 nói các lệnh trừng phạt của phương Tây đối với Moscow phải được dỡ bỏ trước khi ngũ cốc của Nga có thể được chuyển đến thị trường quốc tế.
Hai bước đi lầm lẫn của Tập Cận B́nh, trong nước và bên ngoài, không thể nào che giấu được. Lư Khắc Cường biết, và biết rằng quan chức cán bộ cũng biết. Cho nên cuộc tranh giành ảnh hưởng và quyền lực đă bắt đầu.
Trong khi nền kinh tế Mỹ và toàn cầu đối diện với dự báo u ám chưa từng có, rủi ro khủng hoảng có thể xảy trong ngắn và trung hạn, th́ các canh bạc trên thị trường tài chính lại nóng lên bởi các con bạc muốn tất tay trước khi 'gà gáy sáng'. Bán khống là một canh bạc vô cùng rủi ro, bất chấp thất bại 18 tháng trước trong canh bạc GameStop và AMC, hiện tại Phố Wall lại hứng khởi với bán khống các doanh nghiệp này, đánh bạc vào sự sụp đổ của chúng. Không biết lần này các nhà đầu tư nhỏ c̣n sức để làm nên một cơn sóng như 18 tháng trước hay không?
Liên quan đến việc ông Nguyễn Thanh Long, cựu Bộ trưởng Bộ Y tế, bị khởi tố, khám xét và bắt tạm giam vào tối ngày 7.6.2022 để điều tra về tội lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ trong vụ án thổi giá kit xét nghiệm tại Công ty CP công nghệ Việt Á và nhiều địa phương, luật sư Lê Trung Phát cho biết tội danh ông Long vừa bị khởi tố đối mặt với khung h́nh phạt tù từ 10-15 năm tù.
Điện Kremlin hôm 8/6 nói các lệnh trừng phạt của phương Tây đối với Moscow phải được dỡ bỏ trước khi ngũ cốc của Nga có thể được chuyển đến thị trường quốc tế.
Người phát ngôn Điện Kremlin, Dmitry Peskov, nói với các phóng viên tại một cuộc họp báo rằng: “Tổng thống (Vladimir) Putin nói rằng để cho lượng ngũ cốc của Nga được cung cấp ra thị trường quốc tế, các biện pháp trừng phạt trực tiếp và gián tiếp đối với Nga phải được dỡ bỏ”.
Ông nói các biện pháp trừng phạt mà phương Tây áp đặt nhằm đáp trả cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine đang ảnh hưởng đến bảo hiểm vận chuyển, các khoản thanh toán và khả năng tiếp cận các cảng của châu Âu.
Ông cho biết thêm rằng “không có cuộc thảo luận thực chất nào” về việc dỡ bỏ chúng được diễn ra.
Ukraine và Nga hợp lại chiếm gần một phần ba nguồn cung lúa ḿ toàn cầu, trong khi Nga cũng là nhà xuất khẩu phân bón chủ chốt và Ukraine là nhà cung cấp chính về ngô và dầu hướng dương.
Hoạt động xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine đă bị đ́nh trệ do Nga phong tỏa các cảng ở Biển Đen, nhưng Moscow đổ lỗi là do Ukraine không gỡ ḿn khỏi các cảng này.
Bộ trưởng Ngoại giao Sergei Lavrov hôm 8/6 nói Ukraine có trách nhiệm giải quyết các vấn đề về những chuyến hàng ngũ cốc bằng cách gỡ ḿn khỏi hướng tiếp cận các cảng của họ, và Moscow không cần phải hành động ǵ v́ họ đă thực hiện các cam kết cần thiết.
Ông Peskov và Ngoại trưởng Sergei Lavrov đều cáo buộc rằng xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine chỉ chiếm một phần nhỏ trên thị trường toàn cầu.
“Theo những ǵ chúng tôi biết, lượng ngũ cốc ít hơn nhiều so với những ǵ người Ukraine nói”, ông Peskov nói. “Không cần phải phóng đại tầm quan trọng của nguồn dự trữ ngũ cốc này trong quan điểm về tác động của chúng đối với thị trường quốc tế”.
Ngoại trưởng Lavrov cáo buộc phương Tây đă thổi phồng vấn đề liên quan đến xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine và biến nó thành một “thảm họa toàn cầu”.
Theo Tổ chức Nông lương Liên Hiệp Quốc, Ukraine là nước xuất khẩu lúa ḿ lớn thứ 5 trên thế giới, với thị phần toàn cầu là 10% trong những năm gần đây.
Chiến dịch quân sự của Nga ở Ukraine đă khiến giá ngũ cốc, dầu ăn, nhiên liệu và phân bón tăng vọt.
Phố Wall lại đánh bạc 'bán khống' lớn nhất trong năm với GameStop và AMC’
B́nh luận Trà Nguyễn • 11:36, 08/06/22
Trong khi nền kinh tế Mỹ và toàn cầu đối diện với dự báo u ám chưa từng có, rủi ro khủng hoảng có thể xảy trong ngắn và trung hạn, th́ các canh bạc trên thị trường tài chính lại nóng lên bởi các con bạc muốn tất tay trước khi 'gà gáy sáng'. Bán khống là một canh bạc vô cùng rủi ro, bất chấp thất bại 18 tháng trước trong canh bạc GameStop và AMC, hiện tại Phố Wall lại hứng khởi với bán khống các doanh nghiệp này, đánh bạc vào sự sụp đổ của chúng. Không biết lần này các nhà đầu tư nhỏ c̣n sức để làm nên một cơn sóng như 18 tháng trước hay không?
Số liệu trên thị trường tài chính Phố Wall cho thấy những nhà đầu tư lại đặt cược vào ván bạc 'bán khống' cổ phiếu GameStop và AMC; tỷ lệ bán khống hai cổ phiếu này đă lên mức cao nhất trong một năm qua.
Cách đánh bạc qua nghiệp vụ 'Bán khống'
Khi các nhà đầu tư nhỏ tăng đặt cược vào canh bạc bán khống GameStop và AMC, các cổ phiếu vốn được các ông lớn Phố Wall lựa chọn đánh bạc, kiếm lời dựa trên sự giảm giá của các cổ phiếu này. Các nhà đầu tư nhỏ Phố Wall đă đối đầu với ông lớn Phố Wall trong câu chuyện về GameStop và AMC khi giữ giá cổ phiếu GameStop và AMC lên cao, nhất quyết không bán ra để các ông lớn Phố Wall không có hàng bù vào phần đă bán khống trước đó.
Đối với các nhà đầu tư truyền thống, một phương pháp kiếm lời quen thuộc là mua thấp bán cao. Tuy nhiên, các tài phiệt Phố Wall có một cách thức kiếm lời khác là bán khống cổ phiếu, và dùng truyền thông tung tin xấu về công ty đó để đẩy giá xuống và mua bù lại với giá rẻ. Nghiệp vụ bán khống được cho phép trên thị trường chứng khoán Việt Nam.
Cách cá mập hay ông lớn Phố Wall kiếm tiền như sau: các cá mập không sở hữu mă cổ phiếu A, họ đi mượn/vay một lượng lớn cổ phiếu A từ những nhà môi giới/người sở hữu trong một khoảng thời gian nhất định. Giả sử tại thời điểm mượn cổ phiếu, giá một cổ phiếu là 10 USD. Các cá mập bán cổ phiếu này đi, gọi là "bán khống". Sau đó, các cá mập Phố Wall sẽ tung tin xấu về công ty đó trên CNBC hoặc các phương tiện truyền thông đại chúng lớn khác, để giá cổ phiếu giảm xuống ví dụ c̣n 2 USD và họ sẽ mua để trả lại. Như vậy, các cá mập vẫn có một cổ phiếu như ban đầu và số tiền lời chênh lệch từ việc bán khống và mua bù lại là 8 USD.
Tất nhiên việc này không dễ làm được với người đầu tư nhỏ lẻ b́nh thường, v́ họ không sở hữu hay có khả năng tác động lên các tập đoàn truyền thông, nhưng đối với các quỹ đầu tư lớn và những nhà tài phiệt phố Wall, các ông chủ thật sự của những tập đoàn truyền thông đại chúng th́ hoàn toàn có thể làm được. Nhờ sức mạnh "mềm này", các quỹ đầu tư và tài phiệt phố Wall đă nhiều lần sử dụng cách thức trên để kiếm lợi nhuận siêu khổng lồ.
Vụ đối đầu khét tiếng 18 tháng trước
Đây chính xác là những ǵ mà các cá mập Phố Wall đă làm với Gamestop. Chỉ là lần này, các nhà đầu tư nhỏ của Mỹ không tin truyền thông và Phố Wall nữa, họ âm thầm liên kết nhau và đánh bại Phố Wall bằng tạo ra cầu khủng, đẩy giá cổ phiếu Gamestop lên cao ngất. Phố Wall vốn quen cách kiếm tiền bằng cách d́m giá cổ phiếu qua chiêu bài “báo cáo phân tích của chuyên gia”, “truyền thông”... hiện đă thực sự bất lực! Họ buộc phải mua lại cổ phiếu Gamestop với giá cao ngất để trả lại cổ phiếu cho người sở hữu và chịu mức lỗ kỷ lục.
Sự việc bắt đầu từ vài tuần trước, vào tháng 1/2021, khi xuất hiện một thành viên ẩn danh của diễn đàn Reddit tên là Wall Street Bets (“r / wallstreetbets”). Những thành viên của diễn đàn này nhận thấy rằng Melvin Capital Management, một quỹ đầu tư trị giá hơn 12 tỷ đô la, đang nắm giữ một vị thế bán hay bán khống (short position) lớn cổ phiếu của GameStop — quỹ này đang đặt cược hơn 55 triệu đô la vào sự sụt giảm cổ phiếu của GameStop, theo nhà đầu tư khởi nghiệp Shaan Puri.
Các nhà đầu tư nhỏ lẻ của Reddit đă tổ chức trực tuyến mua cổ phiếu GameStop, việc này đă đẩy giá trị cổ phiếu của GameStop tăng chóng mặt, khiến cho các quỹ đầu tư Phố Wall buộc phải kết thúc vị thế bán để cắt lỗ. Đây được gọi là bán non (short squeeze). Ngược lại, các nhà đầu tư nhỏ sẽ có cơ hội kiếm được lợi nhuận khổng lồ.
Theo Market Watch, giá trị cổ phiếu của GameStop thay v́ giảm để các cá mập Phố Wall kiếm lời, th́ đă tăng tới 1.000% (gấp 10 lần) vào 18 tháng trước, khi vụ đối đầu khét tiếng giữa các nhà đầu tư nhỏ lẻ trên Reddit và các ông lớn phố Wall diễn ra. Canh bạc không ngả bài theo cách mà Phố Wall muốn.
Tuy nhiên, rốt cuộc th́ Phố Wall nắm giữ nguồn tiền, tài nguyên tài chính và cả t́nh cảm của các cơ quan quản lư, giám sát. Vụ việc này đă khiến nền tảng giao dịch cổ phiếu Robinhood (Mă chứng khoán: HOOD) và các công ty môi giới bán lẻ khác hạn chế giao dịch; vốn để bảo vệ cá mập Phố Wall. Các quyết định này dẫn đến một cuộc điều trần trước quốc hội Hoa Kỳ và sự phẫn nộ trên diện rộng.
Ít nhất một quỹ đầu cơ, Melvin Capital, đă thua hàng tỷ USD khi đặt cược vào GameStop, buộc quỹ này phải t́m kiếm một khoản tiền mặt trợ cấp khẩn cấp.
Vụ việc GameStop chưa 'stop'
Có vẻ như chưa hề tổn thất sau vụ việc bị các nhà đầu tư nhỏ đẩy giá cổ phiếu GameStop và AMC khiến các ông lớn Phố Wall phải ngồi trên chảo lửa, hiện tại, cổ phiếu của hai hăng này lại bị Phố Wall đánh cược vào sự sụp đổ một lần nữa.
Dữ liệu để cho thấy số lượng cổ phiếu bán khống của GameStop và AMC tăng cao nhất trong một năm qua. Tỷ lệ bán khống (short interest ratio), một chỉ số đo lường số cổ phiếu hoặc giá trị cổ phiếu bán khống, đang tăng mạnh. Một số nơi dịch là tỷ lệ lăi suất ngắn, nhưng thực tế cách dịch này gây hiểu nhầm và không đúng bản chất của nghiệp vụ bán khống.
Tỷ lệ bán khống được tính bằng tổng số cổ phiếu hoặc giá trị cổ phiếu được bán bởi những người đă vay cổ phiếu và bán khống trước đó nhằm kiếm lời từ việc giá cổ phiếu xuống thấp.
Theo Market Watch, mặc dù tỷ lệ bán khống hiện nay không c̣n lớn đến mức phóng đại như thời điểm các nhà đầu tư nhỏ kiên quyết không bán ra cổ phiếu GameStop và AMC mà họ nắm giữ, thậm chí mua vào để đẩy giá lên cao hồi 18 tháng trước, nhưng tỷ lệ này đang tăng lên một cách đáng báo động.
Dữ liệu từ S3 Partners cho thấy rằng tỷ lệ bán khống của cả GameStop và AMC Entertainment Holdings Inc đang tăng mạnh, hiện đă đạt đến mức cao nhất trong một năm qua. Để so sánh, ngay trước khi cơn sốt giao dịch thực sự bắt đầu cách đây 18 tháng, tỷ lệ bán khống của GameStop đă vượt quá 100%, điều này có thể xảy ra v́ trên lư thuyết, cổ phiếu có thể được vay và bán khống nhiều lần.
Sự gia tăng tỷ lệ bán khống gần đây đă được ghi nhận trong cả hai báo cáo thu nhập của công ty: GameStop đă báo cáo thu nhập của ḿnh trong ba tháng đầu năm 2022 vào tuần trước, trong khi AMC báo cáo vào tháng trước.
Theo dữ liệu của S3 Partners, tỷ lệ bán khống đă tăng tới 23% với GameStop.
Cuộc chiến của 18 tháng trước có lặp lại?
Giá cổ phiếu của GameStop và AMC đang giảm với t́nh h́nh kinh doanh tồi đi. Nhưng câu hỏi đặt ra là bất chấp phân tích cơ bản trở nên tồi tệ, canh bạc GameStop và AMC có đổi chiều nếu các nhà đầu tư nhỏ muốn tấn công Phố Wall một lần nữa?
Ông Michael Pachter của Wedbush, người đă quản lư GameStop từ tháng 2/2002, nói rằng các nhà đầu tư có lư do chính đáng để bán khống cổ phiếu GameStop.
Ông Pachter nói: “Các nguyên tắc cơ bản là tồi tệ, với việc chi tiêu cho các sáng kiến mới (thị trường NFT, ví tiền điện tử) xóa sạch một chút lợi nhuận mà chúng tôi mong đợi họ kiếm được từ hoạt động kinh doanh cốt lơi của ḿnh. Số dư tiền mặt của GameStop đă giảm khoảng 700 triệu USD trong ba quư vừa qua. Họ đă đốt 300 triệu USD tiền mặt trong quư gần đây nhất, nhưng một số trong số đó là sự tích tụ không thể giải thích của hàng tồn kho (họ không trả lời câu hỏi, v́ vậy không ai hiểu họ đang làm ǵ)”.
Cổ phiếu GameStop đă tăng trước khi có báo cáo thu nhập mới nhất của họ, nhưng đă giảm xuống kể từ đó. Chúng giảm gần 10% kể từ đầu năm, trong khi cổ phiếu AMC đă giảm hơn 50% vào thời điểm đó. Cổ phiếu GameStop kết thúc vào thứ Ba tăng 14,4% lúc 146,50 USD, so với mức cao nhất trong 52 tuần là 344,66 USD. Cổ phiếu AMC đóng cửa với mức tăng 9,4% ở mức 13,07 USD, so với mức cao nhất trong 52 tuần là 64,96 USD.
Trà Nguyễn
Chuyên gia 'sói chiến' Trung Quốc kêu gọi cướp lấy TSMC của Đài Loan
B́nh luận Thanh Đoàn • 17:30, 08/06/22
Chắc chắn rằng TSMC, hăng sản xuất chip công nghệ cao lớn nhất thế giới của Đài Loan luôn là ước mơ của Đảng Cộng sản Trung Quốc. Trung Quốc là cường quốc sản xuất chip nhưng lại không thể sản xuất được chip công nghệ cao như TSMC. Trong cuộc khủng hoảng về chip, khát vọng chiếm lấy Đài Loan và sở hữu TSMC được đồn đoán là một trong các động lực chiến tranh của Trung Quốc với quốc đảo này. Giờ không c̣n là đồn đoán nữa, chuyên gia kinh tế của Trung Quốc đă lộ dă tâm cướp lấy TSMC của ĐCSTQ
Vị thế quốc tế và tầm quan trọng của công ty sản xuất chip công nghệ hàng đầu thế giới của TSMC, một tập đoàn sản xuất chip của Đài Loan, đă khiến Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) ngày một khao khát chiếm lấy. Cách sở hữu TSMC nhanh nhất chính là chiếm lấy Đài Loan bằng vũ lực.
Trong khi giới quan sát đồn đoán rằng một trong những động lực để Trung Quốc khai hỏa với Đài Loan chính là khát vọng sở hữu TSMC th́ chuyên gia kinh tế của Trung Quốc không thèm che đậy dă tâm này. Một chuyên gia kinh tế hàng đầu của chế độ Bắc Kinh kêu gào: "chộp lấy" TSMC; ám chỉ sự thâu tóm gấp gáp bằng vũ lực.
Giám đốc chi nhánh Đài Bắc của Sankei Shimbun Nhật Bản Akio Yaita chỉ trích: "Ở Trung Quốc, ngay cả các nhà kinh tế học cũng trở thành chiến binh sói".
Truyền thông nhà nước Trung Quốc, Observer Network đưa tin rằng bà Chen Wenling, nhà kinh tế trưởng của Trung tâm Nghiên cứu Trao đổi Kinh tế Quốc tế Trung Quốc, ngày 30/5/2022, trong khi tham dự Diễn đàn Trung Quốc - Hoa Kỳ do Viện Nghiên cứu Tài chính Chongyang, Đại học Nhân dân Trung Quốc tổ chức, đă bày tỏ quan điểm của ḿnh về mối quan hệ hiện tại giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc.
Thật may cho thế giới: ‘Chiến binh sói’ đang kết liễu ‘Trung Hoa mộng’
Bà tuyên bố rằng trong hoàn cảnh mà phương Tây áp đặt các biện pháp trừng phạt tàn khốc đối với Trung Quốc như trừng phạt đối với Nga, th́ Đài Loan phải được thu hồi về tay Bắc Kinh [bằng vũ lực]. Điều này đặc biệt có ư nghĩa khi Trung Quốc đang trong quá tŕnh tái thiết các chuỗi cung ứng công nghiệp. Bà nói, "TSMC đang đẩy nhanh việc chuyển giao cho Hoa Kỳ, TSMC xây dựng 6 nhà máy ở Hoa Kỳ, chúng ta [Bắc Kinh] không được để quá tŕnh chuyển giao này của TSMC sang Hoa Kỳ được diễn ra".
Với cuộc chiến Ukraine-Nga, bà Chen Wenling kêu gọi chính quyền Bắc Kinh "công khai, hợp lư và làm mọi thứ có thể để hỗ trợ Nga, chẳng hạn như các cuộc tập trận chung Trung-Nga, v.v".
Bà Wenling nói: "chúng ta cũng có thể làm nhiều hơn nữa về mặt thương mại, để Trung Quốc, thông qua 'Vành đai và Con đường', kết nối với liên minh Á-Âu của ông Putin".
Nhận xét của nhà kinh tế học kiểu 'chiến binh sói' của bà Chen Wenling đă thu hút sự chú ư từ mọi tầng lớp xă hội ở Đài Loan.
Ông Akio Yaita, giám đốc chi nhánh Đài Bắc của tập đoàn Sankei Shimbun của Nhật Bản, đăng trên Facebook vào ngày 7/6/2022: "Trước đây, để [có vẻ] như có đại nghĩa trong việc thống nhất Đài Loan, ĐCSTQ đă đưa ra nhiều lời kêu gọi t́nh cảm khác nhau đối với người dân Đài Loan, chẳng hạn như: con cháu nhà Hán, nhà Đường, cùng ngôn ngữ và chủng tộc, máu đặc hơn nước, một gia đ́nh hai bên eo biển, v.v ... Nhưng giờ th́ ĐCSTQ không che đậy nữa, họ đă nói ra suy nghĩ thực".
Akio Yaita chỉ ra rằng bà Chen Wenling đă làm việc trong Quốc vụ viện ĐCSTQ nhiều năm, và nhiều lần tham gia soạn thảo báo cáo công tác chính phủ của Thủ tướng Quốc vụ viện. Ở một khía cạnh nào đó, bà ấy hiểu rất rơ quan điểm chiến lược, hàng đầu của ĐCSTQ.
"Lần này lư thuyết tóm lấy TSMC" của bà Chen Wenling, ngoài phản cảm với người Đài Loan, c̣n phản trí tuệ về mặt logic cơ bản về kinh tế". Ông Akio Yaita cho rằng TSMC không đặt các nhà máy sản xuất chip tiên tiến nhất của ḿnh ở Trung Quốc v́ môi trường ở Trung Quốc không phù hợp, bao gồm các chính sách đầu tư và ngoại hối của chính quyền địa phương, rủi ro chính trị, danh tiếng quốc tế và môi trường pháp lư.
Ông Akio Yaita cho rằng, doanh nghiệp công nghệ cao cần phải có nhân tài, công nghệ xuất sắc và quan trọng hơn là phải có môi trường để họ có thể thoải mái sáng tạo. Ở một quốc gia tổ chức các cuộc họp ba ngày một lần để t́m hiểu các bài phát biểu quan trọng của các nhà lănh đạo ĐCSTQ, các thay đổi trong chính sách và thực thi phong tỏa mọi lúc, ngay cả khi TSMC tự t́m tới đại lục để đầu tư, tập đoàn này cũng phải sụp đổ trong ṿng vài năm. Việc chiếm lấy TSMC bằng vũ lực giống như việc đào một cây từ rừng mưa nhiệt đới và vận chuyển đến Cao nguyên Hoàng thổ, nơi hiếm khi mưa, rất khó để tồn tại.
Akio Yaita thở dài nói: "Ở Trung Quốc, thuở ban đầu sói lang, rồi sau đó là ngoại giao sói chiến. Bây giờ, ngay cả các nhà kinh tế học cũng trở thành sói. Để nói về vấn đề kinh tế với logic chính trị, chúng ta chỉ có thể nói rằng tương lai thật ảm đạm".
Nhà phê b́nh các vấn đề thời sự Đài Loan, ông Xu Chenhuang cũng nói trong chương tŕnh Advance New Taiwan, "TSMC không phải là của bạn nhưng bạn phải chiếm lấy nó. Đây là khái niệm của một tên cướp".
Ông Xu Chenhuang chế nhạo rằng bài phát biểu của nhà kinh tế học có lẽ dành cho người đại lục, ngoài ra c̣n là một kẻ điên. Ngày bắt đầu sản xuất của nhà máy TSMC tại Hoa Kỳ là từ tháng 3 đến tháng 6 năm sau. "ĐCSTQ có thể xâm chiếm Đài Loan trước tháng 6 năm sau không? Tất nhiên là không. V́ vậy, bà Chen Wenling cố t́nh nói điều này với người đại lục".
Thanh Đoàn
(Theo Secret China)
Nguyễn Hùng
Một số dân biểu nói họ muốn thấy một thủ tướng tham vấn rộng răi hơn khi ra quyết định giống như ông Johnson từng làm khi là thị trưởng London nhưng giờ đă quá kiêu căng và bỏ ngoài tai nhiều lời tư vấn đúng đắn.
Tại nền dân chủ già đời trên thế giới như Anh Quốc, đả thương thủ tướng trên chính trường không có ǵ khó.
Bằng chứng là Thủ tướng Boris Johnson vừa bị tới 148 dân biểu thuộc chính Đảng Bảo thủ của ông bỏ phiếu bất tín nhiệm tối 6/6. Số dân biểu tín nhiệm ông vẫn lớn hơn – 211 người, có lẽ trong đó có cả ông. Chuyện thủ tướng được tham gia bỏ phiếu trong cuộc thử thách độ tín nhiệm của chính ḿnh cũng được cho là điều trớ trêu. Nhưng việc có tới trên 40% dân biểu thuộc chính Đảng Bảo thủ muốn ông Johnson từ chức đă đủ để có người dự đoán rằng đây là mùa hè cuối cùng của ông trong vai tṛ thủ tướng.
Vậy làm sao để khiến một thủ tướng Anh trọng thương trên chính trường? Đơn giản là chỉ cần 15% dân biểu gửi thư tới chủ tịch uỷ ban phụ trách bầu lănh đạo Đảng Bảo thủ nói rằng họ không c̣n tín nhiệm thủ tướng nữa. Con số đó đă đạt được hôm 5/6 và ngay ngày hôm sau cuộc bỏ phiếu đă diễn ra tại pḥng họp số 10 của Nghị viện Anh.
Nhiều dân biểu giận dữ trước việc Thủ tướng Anh đă vi phạm các quy định về cấm tụ họp trong thời gian phong toả v́ Covid trong năm 2020 và 2021, không có chính sách hợp lư tức thời để giúp người dân đối phó với giá cả gia tăng và lúng túng trong việc giải quyết người di cư bất hợp pháp vào Anh cũng như vấn đề biên giới hàng hoá giữa Bắc Ai-len thuộc Anh và phần c̣n lại của nước Anh sau khi vương quốc này rời EU.
Trước khi cuộc bỏ phiếu diễn ra từ 6-8 giờ tối 6/6, ông Boris Johnson có cơ hội phát biểu trước dân biểu của Đảng Bảo thủ nhằm thuyết phục họ bỏ phiếu giữ ông ở lại. Chỉ riêng việc ông Johnson phải đích thân thuyết phục dân biểu thuộc chính đảng của ông giữ ông trên ghế thủ tướng đă cho thấy đó không phải là điều ǵ hay ho.
Một trong các nhà b́nh luận, ông Gavin Barwell, người phụ trách nhân sự cho cựu Thủ tướng Theresa May nói trước giờ bỏ phiếu rằng chỉ cần 133 dân biểu (37% - bằng với số dân biểu bỏ phiếu bất tín nhiệm đối với bà May vài năm trước) bỏ phiếu chống lại ông Johnson nó sẽ đánh dấu “sự khởi đầu của dấu chấm hết” đối với sự nghiệp của ông thủ tướng và con số trên 144 (trên 40%) đáng ra sẽ kết liễu sự nghiệp này nhưng ông Johnson sẽ c̣n giăy giụa.
Con số 148 là lớn hơn nhiều so với dự đoán của chính ông thủ tướng và những người ủng hộ ông. Cho dù bà Theresa May, người tiền nhiệm của ông Johnson, chỉ bị 37% dân biểu bỏ phiếu bất tín nhiệm hồi tháng 12/2018 v́ bất đồng liên quan tới Brexit, bà đă buộc phải từ chức sáu tháng sau đó, thực tế là vào đúng ngày 7/6/2019, tức tṛn ba năm trước.
Các nhà b́nh luận cũng nói rằng con số 148 không phản ánh toàn bộ bức tranh bởi ngoài việc ông thủ tướng được bỏ phiếu tín nhiệm đối với chính ông c̣n có các dân biểu đang nắm giữ các chức vụ do ông Johnson bổ nhiệm và họ bỏ phiếu cho ông thủ tướng có phần do muốn giữ ghế của chính họ.
Một số dân biểu nói họ muốn thấy một thủ tướng tham vấn rộng răi hơn khi ra quyết định giống như ông Johnson từng làm khi là thị trưởng London nhưng giờ đă quá kiêu căng và bỏ ngoài tai nhiều lời tư vấn đúng đắn.
Bản thân ông thủ tướng tuyên bố rằng sự ủng hộ của 59% dân biểu Bảo thủ là chiến thắng “thuyết phục”. Nhưng chỉ cần nh́n các tít trên trang nhất của các báo Anh đă có thể thấy nó chẳng thuyết phục được mấy ai. The Times chạy tít ‘Người chiến thắng bị thương’, cả Metro và Daily Mirror viết ‘Tiệc tàn rồi Boris’, The Guardian đặt tựa ‘Thủ tướng bám víu quyền lực sau cuộc bỏ phiếu tủi nhục’ c̣n The Independent viết ‘Johnson vật vă [khi đă] bị thương’.
Ở Việt Nam vị thủ tướng cuối cùng bị chính các đảng viên trong đảng của ḿnh đ̣i kỷ luật chính là ông Nguyễn Tấn Dũng. Dù lúc đầu Bộ Chính trị không thể thuyết phục Ban chấp hành trung ương kỷ luật ông thủ tướng, ông Dũng đă không đạt được tham vọng trở thành tổng bí thư về sau này. Nhưng Việt Nam chỉ có duy nhất một đảng nên dù đảng đó có tệ hại tới đâu người dân Việt Nam cũng không có lựa chọn nào khác. Tại Anh, có thăm ḍ dư luận cho thấy nếu bầu cử được tổ chức ngày hôm nay, Đảng Lao động đối lập sẽ chiến thắng do cách điều hành đất nước bị động và lúng túng của Đảng Bảo thủ đương quyền. Đây là lư do khác khiến vị trí của ông Johnson sẽ ngày một lung lay nếu đảng của ông thất bại trong hai cuộc bầu cử địa phương sắp diễn ra tại Anh.
Nên dùng từ “thập niên”, không dùng “thập kỷ”
Hiện nay, nhiều tờ báo, tạp chí, người dẫn chương tŕnh (MC) của các đài truyền h́nh và trong các hội nghị, hội thảo, cũng như trong giao tiếp hàng ngày, nhiều người thường dùng từ “thập kỷ” để chỉ thời gian khoảng 10 (mười) năm. Dùng “thập kỷ” như vậy là không giữ ǵn sự trong sáng của tiếng Việt, rất tùy tiện, không chuẩn xác.
“Thập kỷ” là một từ ghép Hán Việt, bao gồm hai từ đơn, là “thập” (tức là 10 - mười) và “kỷ” (c̣n được viết là “kỉ”- i ngắn). Theo “Hán Việt từ điển” của học giả Đào Duy Anh, được Hăn Mạn Tử (tức cụ Phan Bội Châu) hiệu đính, NXB TP. Hồ Chí Minh - 1994, trang 439 (quyển thượng), th́ có nhiều từ “kỷ”, với nhiều nghĩa khác nhau, trong đó có từ “kỷ” chỉ thời gian, gồm hai nghĩa, là: “một năm” và “12 năm” (tức một giáp). Một thế kỷ là 100 năm. Vậy, nếu dùng từ “thập kỷ” th́ có thể hiểu theo hai nghĩa, là: “10 năm” (mười năm), hoặc là “10 x 12 năm = 120 năm” (một trăm hai mươi năm).
C̣n trong “Từ điển tiếng Việt” của Trung tâm Từ điển học và NXB Đà Nẵng, Hà Nội - 1997, trang 894, giải nghĩa “Thập kỉ” (c̣n viết là “thập kỷ”) là: “Từng khoảng thời gian mười năm của một thế kỉ, tính từ năm đầu của thế kỉ trở đi. (Ví dụ) Thập kỉ 70 của thế kỉ XX (từ năm 1970 đến năm 1980)”. Nhưng, cũng chính cuốn từ điển này, ở trang 500, khi giải nghĩa từ “kỉ” chỉ thời gian, lại nêu ra hai nghĩa: Một là - “Đơn vị thời gian địa chất, bậc dưới của đại, dài từ hàng triệu đến hàng chục triệu năm. (Ví dụ) Kỉ carbon”. Hai là - “Khoảng thời gian 12 năm, tức một giáp”. Như vậy, cứ theo “Từ điển tiếng Việt”, th́ “thập kỉ” có nhiều nghĩa: có thể hiểu là 10 (mười) năm - như cách giải thích ở trang 894; lại cũng có thể hiểu là 10 x 12 năm = 120 năm (một trăm hai mươi năm); hoặc 10 (mười) triệu năm; hoặc 10 x 10 triệu năm = 100 triệu năm (một trăm triệu năm - như cách giải thích ở trang 500. Tóm lại, nếu theo “Từ điển tiếng Việt”, th́ nghĩa của từ “thập kỉ” khá là... mênh mông; tức là nó không xác định rơ ràng, chính xác về thời gian!
Nhưng, “Hán Việt từ điển” và “Từ điển tiếng Việt” giải thích từ “kỷ” (hoặc viết là “kỉ”) có một điểm giống nhau, là 12 năm. Do đó, nếu dùng “thập kỷ” (hay “thập kỉ”), th́ nghĩa thông thường, nghĩa phổ biến nhất, sẽ là: 10 x 12 năm = 120 năm!
Từ các cách lư giải trên, cho thấy: Nếu dùng “thập kỷ” (hay “thập kỉ”) để chỉ thời gian khoảng 10 (mười) năm, là không chuẩn xác, dễ hiểu lầm nhiều nghĩa, nhiều khoảng thời gian khác nhau, có thể là 10 năm, có thể là 120 năm, lại cũng có thể là... 100 triệu năm!
Trên một số ít tờ báo, tạp chí có uy tín, những người viết am hiểu về ngôn ngữ và có cách viết thận trọng, đă dùng từ “thập niên” (chứ không dùng “thập kỷ” - ĐNĐ nhấn mạnh) để chỉ khoảng thời gian 10 (mười) năm.
V́ vậy, để tránh hiểu lầm về sự nhiều nghĩa, không xác định rơ về mặt thời gian của từ “thập kỷ”, ta nên dùng từ “thập niên” để chỉ thời gian 10 (mười) năm, hoặc khoảng thời gian 10 (mười) năm. Ví dụ, viết (nói): “Thập niên đầu tiên của thế kỷ XXI, văn hóa - khoa học - kỹ thuật của thế giới đă có thêm những thành tựu to lớn”, để nói về những tiến bộ của văn hóa - khoa học - kỹ thuật thế giới trong khoảng thời gian từ năm 2001 đến năm 2010. “Dùng “thập niên” như vậy vừa chính xác, đơn nghĩa, rơ ràng, dễ hiểu, giữ đúng nguyên nghĩa từ Hán Việt, lại vừa theo đúng nguyên tắc cấu tạo từ của tiếng Việt. Đây là cách dùng đúng nhất. Trong nhiều văn cảnh, dùng “thập niên” c̣n hay hơn, uyển chuyển, hàm súc hơn dùng số từ “chục năm” (thuần Việt) rất nhiều.
Nhân đây, tôi muốn nói thêm. Chuyện chữ nghĩa trên các loại văn bản của Nhà nước, trên các loại báo chí và trong giao tiếp hằng ngày, thực chất là một vấn đề lớn của khoa học về ngôn ngữ và vấn đề giữ ǵn sự trong sáng của tiếng Việt - điều mà Chủ tịch Hồ Chí Minh và Thủ tướng Phạm Văn Đồng rất quan tâm, luôn luôn nhắc nhở những người cầm bút. Một số từ điển của ta, nhiều năm nay, có những sai sót trong việc thống kê và giải nghĩa các từ; cho nên không thể răm rắp tuân theo tất tần tật những ǵ ghi trong các từ điển, nhất là các từ điển c̣n cần phải bàn về tính khoa học (V́ thế mà những người biên soạn “Từ điển tiếng Việt” rất mong được bạn đọc góp ư, phê b́nh, để in lần sau, cuốn từ điển sẽ hoàn thiện hơn). Cũng không nên dựa vào ư kiến ngụy biện: “Do thói quen sử dụng ngôn ngữ...” mà chấp nhận từ “thập kỷ” quá mơ hồ về nghĩa. C̣n, nếu nói “thập kỷ” là một từ sáng tạo (?!) th́ quả là lập luận vi vu, v́ đă gọi là “sáng tạo”- th́ trước hết phải là cái mới, vừa đúng, vừa hay.
Tóm lại, các cơ quan báo chí, người viết văn, viết báo, những người làm công tác tuyên truyền, các nhà giáo và HS-SV nên dùng từ “thập niên”, không nên dùng từ “thập kỷ” để chỉ thời gian khoảng 10 (mười) năm!
Đào Ngọc Đệ
(Hải Pḥng)
Lần gần đây nhất nhân vật số 2 của Trung Quốc sửa chữa chính sách của lănh đạo tối cao, câu chuyện đă không kết thúc tốt đẹp.
Tuần trước, Trung Quốc đă tổ chức một hội nghị trực tuyến về ổn định nền kinh tế. Thủ tướng Lư Khắc Cường phát biểu trước khoảng 100.000 quan chức cấp cao tại hơn 2.800 thành phố trên toàn quốc – đây là quy mô chưa từng có đối với một sự kiện như vậy.
Hội nghị được tổ chức trong lúc nền kinh tế số 2 thế giới đang lao đao sau chính sách zero covid hà khắc và cuộc đàn áp của Chủ tịch Tập Cận B́nh đối với các ngành công nghiệp bất động sản và công nghệ.
Theo truyền thông chính thức của nhà nước, Lư đă nói với những người tham gia: “Những khó khăn trong tháng 3 và đặc biệt là từ tháng 4, ở một số khía cạnh và ở một mức độ nhất định, là lớn hơn những ǵ đă xảy ra vào năm 2020 khi dịch Covid-19 tấn công đất nước.” Ông trích dẫn các chỉ số đang đi xuống về việc làm, sản xuất công nghiệp, tiêu thụ điện năng, và vận chuyển hàng hóa làm ví dụ.
Thủ tướng nhấn mạnh sự cần thiết phải “phối hợp kiểm soát dịch bệnh với phát triển kinh tế và xă hội một cách hiệu quả cao” – một lối diễn đạt mới.
Thủ tướng Lư Khắc Cường đă nói chuyện với khoảng 100.000 quan chức cấp cao là lănh đạo kinh tế tại hơn 2.800 thành phố trên toàn quốc. © Tân Hoa Xă Thượng Hải
Hướng đến quư 2, từ tháng 4 đến tháng 6, Lư kêu gọi các quan chức nỗ lực nhiều hơn để đảm bảo “tăng trưởng kinh tế hợp lư.”
Tuy nhiên, nhiều quan chức sau khi nghe bài phát biểu của Lư đă chia sẻ riêng tư rằng chẩn đoán của thủ tướng về t́nh h́nh hiện tại c̣n u ám hơn các phương tiện truyền thông chính thức đưa tin.
Theo một biên bản lời phát biểu của Lư bị ṛ rỉ, các điểm trọng tâm trong bài phát biểu của Lư là tránh tăng trưởng âm, và đảo ngược tỷ lệ thất nghiệp đang tăng mạnh.
Cùng lúc đó, Lư cũng thông báo rằng Quốc Vụ Viện, tức chính phủ Trung Quốc, sẽ cử các đoàn thanh tra giám sát tới 12 tỉnh trong nước để ngăn chặn bất kỳ nỗ lực nào nhằm thổi phồng số liệu thống kê kinh tế.
Các quan chức địa phương đôi khi sẽ đưa ra những con số như vậy để củng cố thành tích cá nhân của họ, thông báo của thủ tướng đă nhấn mạnh sự lan tràn của vấn nạn này.
Nếu t́nh h́nh kinh tế hiện tại thực sự c̣n tồi tệ hơn những ngày đầu tiên của đợt bùng phát virus, th́ điều đó có nghĩa là nền kinh tế rơ ràng đang ở trong vùng tăng trưởng âm. Kinh tế Trung Quốc đă giảm 6,8% theo các thước đo thực tế trong quư 1 năm 2020.
Đối mặt với t́nh thế khẩn cấp như vậy, Tập không c̣n cách nào khác là phải yêu cầu Thủ tướng Lư giúp ‘cầm máu’ nền kinh tế. Tập gần như đă gạt Lư sang một bên trong suốt 10 năm cầm quyền của ḿnh, nhưng có lẽ giờ đây cả hai đă đạt được thỏa hiệp.
Đối mặt với t́nh trạng khẩn cấp, Tập (trái) không c̣n lựa chọn nào khác ngoài việc nhờ Lư giúp cứu nền kinh tế. © Tân Hoa Xă/Kyodo/Getty Images
Điều kỳ lạ của hội nghị trực tuyến khổng lồ nói trên là nó gần như không được đưa tin trên các phương tiện truyền thông chính thức. Điều đó đă trở thành chủ đề bàn tán trong giới chính trị và quan chức, cũng như trong dân thường.
Con số 100.000 – quả thực rất ấn tượng đối với một hội nghị trực tuyến – không được truyền thông nhà nước công khai, nhưng đă bị phát hiện và đưa tin bởi các hăng truyền thông tư nhân, theo đó gây tranh căi trên toàn quốc.
Hội nghị chỉ là câu chuyện thứ năm trong chương tŕnh thời sự chính vào buổi tối trên Đài Truyền h́nh Trung ương Trung Quốc do nhà nước điều hành.
Hôm sau, tờ Nhân dân Nhật báo, cơ quan ngôn luận của Đảng Cộng sản Trung Quốc, cũng chỉ đăng tin về sự kiện này ở trang năm.
Thay vào đó, truyền thông nhà nước lựa chọn những tin tức kém thú vị hơn nhiều về Tập để làm câu chuyện chính trong ngày, và rơ ràng là bộ phận tuyên truyền của Đảng Cộng sản đă ban hành những chỉ thị mạnh mẽ để tránh đưa tin về hội nghị.
Cư dân mạng bắt đầu đặt câu hỏi trên mạng xă hội: tại sao một sự kiện 100.000 người lại chỉ là câu chuyện số 5 trong ngày. Một số người lưu ư rằng hội nghị trực tuyến này có sự tham dự của thủ tướng và bốn phó thủ tướng Trung Quốc, cùng với các quan chức cấp nội các phụ trách quân đội và cảnh sát – thường là loại tin tức sẽ được săn đón.
Tuy nhiên, những bài phê b́nh trên mạng đă lần lượt bị cơ quan kiểm duyệt xóa bỏ.
Ẩn sau sự bất măn của cư dân mạng là sự ủng hộ rộng răi dành cho Lư, và những lời chỉ trích gián tiếp đối với Tập và những người mà họ coi là tay sai của ông, những người mà họ tin rằng đă đặt chính trị lên trên cuộc sống của người dân, và để mặc cho nền kinh tế sa sút.
T́nh huống này thật ra lại nguy hiểm cho Lư. Ngay cả khi bản thân thủ tướng không có ư định làm suy yếu Tập, ông có thể sẽ trông giống như một quan chức cấp cao đang t́m cách hăm hại nhà lănh đạo hàng đầu.
Một đảng viên lớn tuổi đă có một giải thích thú vị về những ǵ đang diễn ra. “Anh sẽ có thể hiểu được t́nh h́nh nếu hồi tưởng lại ‘Hội nghị Bảy ngh́n Cán bộ’ được tổ chức vào năm 1962.”
Năm đó, hội nghị được tổ chức bí mật của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản đă quy tụ 7.000 quan chức cấp cao từ các tỉnh và khu tự trị, cũng như các xí nghiệp và quân đội.
Hội nghị lớn này thảo luận về Đại Nhảy vọt (1958-1962), một chiến dịch do Mao Trạch Đông lănh đạo, vốn đă phá hủy nền kinh tế nông thôn và được cho là đă khiến hàng chục triệu người chết đói.
Lưu Thiếu Kỳ và Mao Trạch Đông vào năm 1962. Một hội nghị được tổ chức bí mật vào năm đó đă quy tụ 7.000 quan chức cấp cao trên khắp đất nước. © Getty Images
Hội nghị đă khép lại bước chuyển hướng thiên tả thất bại của chính sách kinh tế và bắt đầu quá tŕnh tái thiết nền kinh tế.
Số lượng người tham gia hội nghị là nhiều chưa từng có vào thời điểm đó. Nhưng sự kiện không hề được công bố rộng răi.
Quyết định che giấu tin tức là nhằm bảo vệ uy tín của Mao. Việc các phương tiện truyền thông không chính thức đưa tin về hội nghị trực tuyến năm 2022 cũng gợi lên những quan ngại tương tự.
Thế nhưng, Hội nghị Bảy ngh́n Cán bộ c̣n có một phần tiếp theo kinh hoàng.
Sau hội nghị năm 1962, Chủ tịch Trung Quốc lúc bấy giờ là Lưu Thiếu Kỳ đă trở thành động lực thúc đẩy quá tŕnh tái thiết kinh tế. Nhưng khi Mao giành lại quyền lực thông qua Cách mạng Văn hóa (1966-1976), Lưu đă trở thành mục tiêu số 1.
Ông bị khai trừ khỏi đảng, bị gán cho là kẻ phản bội, bị tra tấn liên tục, và cuối cùng phải mất mạng.
Các chính sách thiên tả được đưa ra trong vài năm qua theo sáng kiến của Tập đôi khi được mô tả là “tiểu Đại Nhảy vọt” v́ chúng bỏ qua các nguyên tắc cơ bản của nền kinh tế.
Những chính sách đó đang bắt đầu được chỉnh sửa theo sáng kiến của Lư, dù chỉ là điều chỉnh âm thầm.
Nhưng nếu Tập vẫn là nhà lănh đạo cao nhất của Trung Quốc tại đại hội toàn quốc của Đảng Cộng sản vào mùa thu này, th́ luôn có khả năng các chính sách thiên tả của ông sẽ xuất hiện trở lại với h́nh thức thậm chí c̣n cực đoan hơn sau vài năm nữa.
Khi nh́n lại, lịch sử Đảng Cộng sản Trung Quốc cho thấy chính sách kinh tế và tranh giành quyền lực là hai mặt của một đồng xu. “Tiểu Đại Nhảy vọt” của Tập hẳn sẽ không dễ dàng bị dẹp bỏ.
Trong cuộc họp trực tuyến 100.000 người, Lư cho biết Trung Quốc sẽ công bố hướng dẫn triển khai chi tiết cho một gói các biện pháp kinh tế nhằm ổn định tăng trưởng vào cuối tháng 5.
Thượng Hải đă kết thúc hai tháng phong tỏa vào thứ Tư, nhưng chính sách zero covid của Trung Quốc vẫn tiếp tục phủ bóng đen lên nền kinh tế quốc gia. © Getty Images
Trung Quốc có kế hoạch huy động tất cả các tổ chức chính quyền trung ương và địa phương, cùng các công ty nhà nước, cũng như đẩy nhanh việc thực hiện các dự án phát triển cơ sở hạ tầng, bao gồm cả việc nối lại quá tŕnh xây dựng nhà máy điện hạt nhân.
Qua đó, Trung Quốc đặt mục tiêu tránh tăng trưởng âm trong quư 2, và sau đó đạt được sự phục hồi với tốc độ nhanh chóng trong quư 3. Nếu mọi việc suôn sẻ, kết quả ấy sẽ đưa nền kinh tế quay trở lại với mục tiêu tăng trưởng hàng năm của chính phủ, khoảng 5,5% vào năm 2022, Lư hy vọng.
Thượng Hải đă dỡ bỏ lệnh phong tỏa kéo dài hai tháng vào thứ Tư, nhưng chính sách zero covid sẽ tiếp tục ảnh hưởng đến nền kinh tế ở nhiều vùng khác nhau của đất nước.
Cục Thống kê Quốc gia đă công bố hôm thứ Ba rằng chỉ số nhà quản trị mua hàng, hay PMI, đối với lĩnh vực sản xuất của Trung Quốc đang nằm dưới 50, tức ngưỡng suy thoái – tháng thứ ba liên tiếp tính đến tháng 5 này.
Ngoài ra, thị trường bất động sản lao dốc cũng đang đặt gánh nặng lên nền kinh tế.
Trong giai đoạn này, rất khó để vẽ ra một bức tranh lạc quan về nền kinh tế Trung Quốc. Và do đó, mặt c̣n lại của đồng xu – cuộc chiến giành quyền lực – sẽ c̣n tiếp diễn.
Katsuji Nakazawa là nhà báo và biên tập viên cao cấp của Nikkei, hiện sinh sống tại Tokyo. Ông đă dành bảy năm làm phóng viên thường trú ở Trung Quốc và sau đó trở thành trưởng văn pḥng Trung Quốc. Ông đă nhận Giải Nhà báo Quốc tế Vaughn-Ueda năm 2014.
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Katsuji Nakazawa, “Premier Li’s economic rebuild has a dangerous precedent,” Nikkei Asia, 02/06/2022
Chiến sự tiếp diễn dữ dội tại thành phố Severodonetsk, tỉnh Luhansk, miền đông Ukraina. Thống đốc tỉnh Luhansk, hôm qua 08/06/2022, khẳng định quân đội Ukraina ‘‘rất khó’’ bảo vệ được Severodonetsk, trong bối cảnh quân Nga ‘‘tập trung toàn lực’’ tấn công thành phố chiến lược này.
Theo thông báo của Bộ Tổng Tham Mưu quân đội Ukraina sáng hôm nay, các đơn vị Ukraina đă một lần nữa ‘‘đẩy lùi’’ các đợt tấn công của địch tại thành phố Severodonetsk. Tổng thống Volodymyr Zelensky tối hôm qua khẳng định các binh sĩ Ukraina sẽ tiếp tục ‘‘cuộc kháng cự anh hùng’’ để bảo vệ thành phố chiến lược vùng Donbass.
Như vậy phía Ukraina gián tiếp bác bỏ thông tin của bộ Quốc Pḥng Nga khẳng định ‘‘đă giải phóng toàn bộ các khu dân cư’’, và việc ‘‘kiểm soát khu công nghiệp thành phố và các địa điểm phụ cận’’ đang tiếp diễn. Tuy nhiên, các lực lượng Ukraina bám trụ tại thành phố chiến lược này đang chịu áp lực cao độ.
Thống đốc tỉnh Luhansk, ông Serguiï Gaïdaï, nhấn mạnh giữ được Severodonetsk là ‘‘điều gần như không thể’’, quân đội Ukraina ‘‘có thể cần phải tạm rút đi’’. Lănh đạo tỉnh Lugank cũng nói thêm triệt thoái khỏi thành phố không có nghĩa là bỏ rơi hẳn thành phố chiến lược này.
Phát biểu trên Đài Ukraina 1+1, vị lănh đạo tỉnh cho biết thành phố đă bị quân Nga chiếm một phần từ nhiều ngày nay, và hiện tại ‘‘kẻ thù đang huy động toàn lực để cắt đứt tuyến xa lộ huyết mạch Lyssytchansk-Bakhmout’’. Thành phố Lyssytchansk nằm sát Severodonetsk, chỉ cách một con sông. Cắt đứt tuyến đường này sẽ cho phép quân Nga dễ dàng kiểm soát Severodonetsk. Quân đội Nga hiện oanh kích liên tục toàn bộ khu vực 24/24 giờ, đặc biệt tại Lyssytchansk.
Theo AFP, phía Ukraina liên tục kêu gọi các đồng minh viện trợ khẩn cấp vũ khí hạng nặng, đặc biệt là các loại pháo có tầm bắn xa hơn, để hy vọng đẩy lùi được quân Nga, hiện chiếm ưu thế vượt trội về hỏa lực tại Donbass. Mới đây, một số nước phương Tây đă cung cấp pháo phản lực đa ṇng có tầm bắn 80 km cho Kiev. Đây là loại pháo có tầm bắn xa hơn pháo binh Nga tại chỗ. Tuy nhiên, không rơ đến khi nào các lực lượng Ukraina tại khu vực này mới có trong tay loại vũ khí nói trên.
Đây là những ước tính chỉ ra về tổn thất chiến đấu của Nga tính đến ngày 8/6, theo Lực lượng vũ trang Ukraine.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">These are the indicative estimates of Russia’s combat losses as of June 8, according to the Armed Forces of Ukraine. <a href="https://t.co/5zLDgtU6Nt">pic.twitter.com/5zLDgtU6Nt</a></p>— The Kyiv Independent (@KyivIndependent) <a href="https://twitter.com/KyivIndependent/status/1534433778885705730? ref_src=twsrc%5Etfw">June 8, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Một kho lưu trữ vũ khí khác của Nga gần đây đă bị bắn trúng bởi hỏa lực gián tiếp của Ukraine ở miền Đông - với ít nhất hai xe tải vận tải bị phá hủy cùng với đạn dược.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr"><a href="https://twitter.com/hashtag/Ukraine?src=hash&ref _src=twsrc%5Etfw">#Ukraine</a>: Another Russian storage location was hit by Ukrainian indirect fire in the East recently- with at least two transport trucks destroyed, along with ammunition. <a href="https://t.co/q82mjBaFUc">pic.twitter.com/q82mjBaFUc</a></p>— 🇺🇦 Ukraine Weapons Tracker (@UAWeapons) <a href="https://twitter.com/UAWeapons/status/1534594251891298304? ref_src=twsrc%5Etfw">June 8, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Những đứa trẻ Ukraine ở Mariupol phá vỡ các hộp đạn mà chúng sẽ dùng để đốt lửa và bắt đầu nấu một số món ăn ngoài trời.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Ukrainian kids in Mariupol breaking up ammunition boxes that they will use to make fire and start cooking some food outdoors. <br> <a href="https://t.co/wNUNrp8DFu">pic.twitter.com/wNUNrp8DFu</a></p>— Visegrád 24 (@visegrad24) <a href="https://twitter.com/visegrad24/status/1534337192667103232? ref_src=twsrc%5Etfw">June 8, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Người Ba Lan có cái nh́n tiêu cực nhất về Nga trong số 53 quốc gia được khảo sát về Chỉ số Nhận thức Dân chủ năm 2022.
87% người Ba Lan nh́n nhận nước Nga theo cách tiêu cực.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Poles have the most negative view of Russia among the 53 countries surveyed for the 2022 Democracy Perception Index.<br><br>87% of Poles see Russia in a negative way. <a href="https://t.co/gaB9nAlVNb">pic.twitter.com/gaB9nAlVNb</a></p>— Visegrád 24 (@visegrad24) <a href="https://twitter.com/visegrad24/status/1534563386750648325? ref_src=twsrc%5Etfw">June 8, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Nga đă đánh bom một siêu thị ở Kharkiv.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="da" dir="ltr">Russia has bombed a supermarket in Kharkiv. <a href="https://t.co/Ut3KJGJObX">pic.twitter.com/Ut3KJGJObX</a></p>— Visegrád 24 (@visegrad24) <a href="https://twitter.com/visegrad24/status/1534464864160256000? ref_src=twsrc%5Etfw">June 8, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Nga đă phóng ít nhất 2100 tên lửa chống lại Ukraine kể từ khi bắt đầu cuộc xâm lược của họ.
Hơn 600 chiếc trong số đó được phóng từ Belarus.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Russia has launched at least 2100 missiles against Ukraine since the start of their invasion.<br><br>More than 600 of them were launched from Belarus. <a href="https://t.co/A4GJimVYPw">pic.twitter.com/A4GJimVYPw</a></p>— Visegrád 24 (@visegrad24) <a href="https://twitter.com/visegrad24/status/1534595249686945792? ref_src=twsrc%5Etfw">June 8, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Zelensky: 'Số phận của Donbas quyết định ở Sievierodonetsk.'
Trong bài phát biểu hàng ngày, Tổng thống Volodymyr Zelensky cho biết thành phố vẫn là tâm điểm của các cuộc xung đột trong khu vực.
“Đó là một trận chiến rất khốc liệt. Có lẽ, một trong những khó khăn nhất của cuộc chiến này, ”
Na Uy đă viện trợ 22 xe pháo tự hành M109 cùng với thiết bị, phụ tùng và đạn dược cho Ukraine.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Norway has donated 22 M109 self-propelled howitzers with equipment, spare parts and ammunition to Ukraine.<br><br>🇳🇴🇺🇦 <a href="https://t.co/9o1M03O0WS">pic.twitter.com/9o1M03O0WS</a></p>— Visegrád 24 (@visegrad24) <a href="https://twitter.com/visegrad24/status/1534456696256581633? ref_src=twsrc%5Etfw">June 8, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Theo các chuyên gia, các cuộc phản công thành công của Ukraine là dấu hiệu cho thấy sức mạnh chiến đấu của Nga đang suy giảm, bất chấp việc Điện Kremlin tập trung lực lượng lớn trong khu vực.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">According to experts, the successful Ukrainian counterattacks are an indication of declining Russian combat power, despite the Kremlin’s massive concentration of forces in the area.<a href="https://t.co/PNwBruWKZO">https://t.co/PNwBruWKZO</a></p>— The Kyiv Independent (@KyivIndependent) <a href="https://twitter.com/KyivIndependent/status/1534628774205181954? ref_src=twsrc%5Etfw">June 8, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Cựu Thủ tướng # Đức Gerhard Schröder đă rút lại quyết định được đề cử vào ban giám đốc của # Gasprom. Khi được đề cử vào vị trí này, Vladimir Putin đă bày tỏ hy vọng rằng #Russia sẽ có một người có thể nhận dữ liệu về nguồn cung cấp năng lượng cho #Europe.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Former <a href="https://twitter.com/hashtag/German?src=hash&ref_ src=twsrc%5Etfw">#German</a> Chancellor Gerhard Schröder withdrew his decision to be nominated to <a href="https://twitter.com/hashtag/Gazprom?src=hash&ref _src=twsrc%5Etfw">#Gazprom</a>'s board of directors. When he was nominated for the position, Vladimir Putin expressed the hope that <a href="https://twitter.com/hashtag/Russia?src=hash&ref_ src=twsrc%5Etfw">#Russia</a> would have a person who could receive data on energy supplies to <a href="https://twitter.com/hashtag/Europe?src=hash&ref_ src=twsrc%5Etfw">#Europe</a>. <a href="https://t.co/we9RO0MX9h">pic.twitter.com/we9RO0MX9h</a></p>— NEXTA (@nexta_tv) <a href="https://twitter.com/nexta_tv/status/1534612538398326786? ref_src=twsrc%5Etfw">June 8, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Merkel nói về Putin: "Họ coi phương Tây là kẻ thù, nghĩ rằng họ liên tục bị sỉ nhục. Tôi không đồng ư với điều đó. Nhưng tôi biết ông ấy nghĩ như thế nào". Bà Merkel cho rằng lẽ ra bà phải phản ứng gay gắt hơn với việc sáp nhập #Crimea, nhưng bà sẽ không xin lỗi về các chính sách của ḿnh.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Merkel about Putin:"He sees whole West as an enemy, thinks that he is constantly being humiliated. I don't agree with that. But I knew how he thought". Merkel thinks she should have reacted more harshly to annexation of <a href="https://twitter.com/hashtag/Crimea?src=hash&ref_ src=twsrc%5Etfw">#Crimea</a>, but she is not going to apologize for her policies. <a href="https://t.co/5xrn9T10Yy">pic.twitter.com/5xrn9T10Yy</a></p>— NEXTA (@nexta_tv) <a href="https://twitter.com/nexta_tv/status/1534609878517522434? ref_src=twsrc%5Etfw">June 8, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Cảnh quay bằng máy bay không người lái đáng chú ư cho thấy một cặp máy bay Su-25 của Ukraine thuộc Lữ đoàn Hàng không Quân đội Biệt kích 16 đang phóng tên lửa về phía các mục tiêu của Nga.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Remarkable drone footage showing a pair of Ukrainian Su-25 aircrafts from the 16th Separate Army Aviation Brigade launching rockets toward their Russian targets.<a href="https://twitter.com/hashtag/Russia?src=hash&ref_ src=twsrc%5Etfw">#Russia</a> <a href="https://twitter.com/hashtag/Ukraine?src=hash&ref _src=twsrc%5Etfw">#Ukraine</a> <a href="https://t.co/N5laaZ9Vpf">pic.twitter.com/N5laaZ9Vpf</a></p>— BlueSauron👁️ (@Blue_Sauron) <a href="https://twitter.com/Blue_Sauron/status/1534449225148276737? ref_src=twsrc%5Etfw">June 8, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr"><a href="https://twitter.com/hashtag/Ukraine?src=hash&ref _src=twsrc%5Etfw">#Ukraine</a>: Crazy first-person footage of a Ukrainian Su-25 air support jet flying over the combat zone in the East almost skimming the trees.<br>As seen, the jet is armed with a classic setup - 4 B-13L 122mm rocket pods and 2 PTB-800 drop tanks. <a href="https://t.co/Zi2XK2WUDJ">pic.twitter.com/Zi2XK2WUDJ</a></p>— 🇺🇦 Ukraine Weapons Tracker (@UAWeapons) <a href="https://twitter.com/UAWeapons/status/1534562353332748289? ref_src=twsrc%5Etfw">June 8, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Máy bay chiến đấu Su-25 của Nga đă tiến hành các cuộc không kích lớn vào các vị trí của Ukraine
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Russian Su-25 fighter jets launched massive air strikes on Ukraine positions<br><br>Watch video for details <a href="https://t.co/60Fpp6lS2Q">pic.twitter.com/60Fpp6lS2Q</a></p>— Hindustan Times (@htTweets) <a href="https://twitter.com/htTweets/status/1531876949324288008? ref_src=twsrc%5Etfw">June 1, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Quân đội Ukraine đang nỗ lực trấn giữ trong đống đổ nát ở Sievierodonetsk, nơi đă phải hứng chịu một cuộc tấn công nặng nề mới của lực lượng Nga vào ngày 8/6. Nga xem việc chiếm được thành phố công nghiệp là ch́a khóa để kiểm soát khu vực Luhansk xung quanh.
Ở miền nam Ukraine, một chiến trường lớn khác trong cuộc chiến, các nhà chức trách cho biết các cuộc tấn công của Nga vào các khu nông nghiệp, bao gồm cả các nhà kho, đang làm gia tăng cuộc khủng hoảng lương thực toàn cầu, làm dấy lên lo ngại về nạn đói ở một số nước đang phát triển.
Thổ Nhĩ Kỳ đă tiếp đón Ngoại trưởng Nga để thảo luận về kế hoạch của Liên Hiệp Quốc nhằm mở một hành lang ở Biển Đen cho việc xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine.
Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov nói Ukraine trước tiên phải gỡ ḿn khỏi các cảng của ḿnh - một động thái mà Kyiv lo ngại sẽ khiến họ dễ bị tấn công hơn trước các cuộc tấn công từ ngoài biển vào.
Các lực lượng Nga đă tập trung trong nhiều tuần lễ để chiếm giữ Sievierodonetsk, nơi cư trú của khoảng 106.000 người trước khi Moscow xâm lược Ukraine vào ngày 24/2. Thống đốc khu vực Luhansk nói các lực lượng Ukraine sẽ không từ bỏ thành phố.
“Giao tranh vẫn đang diễn ra dữ dội và không ai sẽ từ bỏ thành phố, ngay cả khi quân đội của chúng tôi phải lùi lại vị trí tốt hơn. Điều này không có nghĩa là ai đó sẽ từ bỏ thành phố - sẽ không ai từ bỏ bất cứ điều ǵ. Nhưng (họ) có thể sẽ buộc phải rút lui”, ông Serhiy Gaidai nói với đài truyền h́nh Ukraine.
Ông nói các lực lượng Nga sẽ tăng cường pháo kích và bắn phá cả Sievierodonetsk và thành phố bên cạnh nhỏ hơn là Lysychansk trên bờ Tây sông Siverskyi Donets.
Luhansk và tỉnh Donetsk liền kề tạo thành khu vực Donbas, vốn là nơi Moscow đă tuyên bố chủ quyền cho các phần tử ly khai nói tiếng Nga, những người đă nắm giữ phía đông của khu vực kể từ năm 2014.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy nói trong một tuyên bố bằng video hôm 7/6 rằng: “Sự bảo vệ anh hùng tuyệt đối của Donbas vẫn đang diễn ra”. Ông nói: “Những kẻ chiếm đóng không tin rằng sức kháng cự của quân đội chúng ta lại mạnh mẽ đến như vậy và giờ họ đang cố gắng mang những nguồn lực mới cho Donbas”.
Nga đă chuyển trọng tâm sang khu vực Donbas kể từ khi lực lượng của họ bị đánh bại ở ngoại ô Kyiv vào tháng Ba.
Văn pḥng của ông Zelenskyy cho biết 2 người đă thiệt mạng và 2 người bị thương ở vùng Luhansk trong 24 giờ qua, 5 thường dân bị thương ở vùng Donetsk, 4 người thiệt mạng và 11 người bị thương ở vùng Kharkiv.
Tại Sloviansk, một trong những thành phố Donbas chính vẫn do Ukraine nắm giữ, cách Sievierodonetsk khoảng 85 km (53 dặm) về phía tây, những phụ nữ có con nhỏ xếp hàng để nhận hàng cứu trợ trong khi những người dân khác xách xô nước đi khắp thành phố.
Hầu hết cư dân đă chạy trốn nhưng các nhà chức trách cho biết khoảng 24.000 người vẫn c̣n trong thành phố, trên tuyến đường của một cuộc tấn công dự kiến của các lực lượng Nga đang tập trung lại ở phía bắc.
Tại Kharkiv, thành phố lớn thứ hai của Ukraine, người dân đang dọn dẹp đống đổ nát sau trận pháo kích vào ngày hôm trước. Tháng trước, Ukraine đă đẩy lùi các lực lượng Nga ra khỏi vùng ngoại ô của thành phố, nhưng Nga vẫn tấn công rải rác.
Nguyễn Huỳnh
(VNTB) - Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, bà Nguyễn Thị Hồng cho rằng ngoài rủi ro mất vốn, ngân hàng c̣n đối mặt với tính thanh khoản khi cho vay trong lĩnh vực bất động sản.
Về việc tăng giá, thổi giá thị trường bất động sản, bà Hồng cho hay đă có quy định chỉ đạo ngân hàng thương mại khi cho vay phải đánh giá tài sản đảm bảo. Tổ chức tín dụng cho vay có tài sản đảm bảo ở những địa bàn mà giá bất động sản bong bóng cao th́ phải cẩn trọng kiểm soát rủi ro.
Về nhu cầu mua nhà để ở và sửa chữa, theo Thống đốc có 2,2 triệu tỷ đồng dư nợ bất động sản, th́ 65% cho nhu cầu ở và sửa chữa nhà, phục vụ tiêu dùng. Với nhu cầu mua nhà với người thu thập thấp, cũng có chính sách và hiện gói hỗ trợ lăi suất 2% cũng đă triển khai cho vay cho đối tượng như mua nhà ở xă hội…
Số liệu báo cáo của Ngân hàng Nhà nước cho biết tín dụng bất động sản hiện chiếm khoảng 12% trong tổng dư nợ nền kinh tế. Trong cơ cấu tín dụng bất động sản, cho vay mua bất động sản để sử dụng chiếm 68%, c̣n lại là kinh doanh bất động sản.
Trước đó, Ngân hàng Nhà nước đặt ra mục tiêu tăng trưởng tín dụng năm 2022 là 14% và có thể linh hoạt cao hơn hoặc thấp hơn, tùy theo diễn biến của nền kinh tế. Tuy nhiên, sau đó th́ Ngân hàng Nhà nước đă có chỉ đạo kiểm soát chặt tín dụng bất động sản, vào những khách hàng lớn, dự án lớn, các dự án BOT, BT giao thông, chỉ tạo điều kiện cho bất động sản nhà ở, tín dụng tiêu dùng phục vụ nhu cầu thực, chính đáng.
“Năm 2022, Ngân hàng Nhà nước sẽ kiểm soát chặt hơn nữa ḍng tiền chảy vào bất động sản, trái phiếu doanh nghiệp, đặc biệt sẽ siết chặt tín dụng bất động sản có tính chất đầu cơ”, ông Đào Minh Tú, Phó thống đốc Ngân hàng Nhà nước khẳng định.
Ông Lê Xuân Nghĩa, chuyên gia tài chính - ngân hàng cũng cho rằng, nếu không siết chặt t́nh trạng ngân hàng cho vay sân sau, bắt tay với doanh nghiệp bất động sản mua trái phiếu doanh nghiệp để đảo nợ…, th́ đến một lúc nào đó, mức độ nguy hiểm sẽ lan rộng và ngoài tầm tay của cơ quan thanh tra giám sát.
Vấn đề này cũng được cổ đông của ngân hàng quan tâm trong mùa đại hội cổ đông năm 2022.
Tại đại hội cổ đông thường niên 2022, cổ đông VIB (ngân hàng thương mại cổ phần Quốc tế Việt Nam) đặt câu hỏi chất vấn ban lănh đạo về danh mục cho vay và kế hoạch tài trợ của ngân hàng cho việc phát triển các dự án bất động sản.
Trả lời câu hỏi này, ông Đặng Văn Sơn, Phó chủ tịch hội đồng quản trị cho biết, danh mục cho vay của VIB có 87% là khách hàng cá nhân, 10% khách hàng doanh nghiệp và 3% là các định chế tài chính. Trong đó, cho vay có tài sản bảo đảm là bất động sản chiếm khoảng 48% danh mục cho vay khách hàng cá nhân. Đây cũng là sản phẩm mà VIB cho vay nhiều nhất.
Để nâng cao hiệu quả tín dụng và xử lư nợ xấu, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cho biết đă yêu cầu thực hiện nghiêm quy định cho vay, đảm bảo đủ điều kiện, trích lập dự pḥng nợ rủi ro. Trường hợp doanh nghiệp khó khăn, hệ thống thực hiện tái cơ cấu, tạo điều kiện cho doanh nghiệp tiếp tục vay, cũng như tổ chức tín dụng chủ động trích lập dự pḥng, trường hợp xảy ra có giải pháp xử lư nợ xấu.
Cụ thể hơn, Phó thống đốc Đào Minh Tú khẳng định cơ quan quản lư tiền tệ không có chủ trương siết tín dụng bất động sản, mà là kiểm soát chặt rủi ro cho vay trong lĩnh vực này.
Lănh đạo Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cho biết trong bối cảnh tín dụng tăng trưởng tích cực, cùng với gói cho vay hỗ trợ lăi suất 2%/năm có hạn mức 40.000 tỷ đồng, tương đương có khoảng 1 triệu tỷ đồng dư nợ được đưa ra nền kinh tế, Ngân hàng nhà nước đă tính tới việc nới hạn mức tăng trưởng tín dụng cho các ngân hàng để đáp ứng nhu cầu vốn của doanh nghiệp.
“Tôi cho rằng sở dĩ các quan chức của ngân hàng không mấy ngại chuyện tín dụng địa ốc v́ rất đơn giản là quyền đại diện chủ sở hữu đất đai được mặc định là Nhà nước. Mà đă là Nhà nước với nhau, th́ sao lại ngại ngần?” – một nhà báo nhận xét như vậy.
Hà Nguyên
(VNTB) - Ông Chu Ngọc Anh có thể được coi là tội phạm, nhưng hiện tại ông vẫn là một công dân “không có tội”.
Khái niệm tội phạm được định nghĩa cụ thể tại điều 8, Bộ luật h́nh sự 2015: “Tội phạm là hành vi nguy hiểm cho xă hội được quy định trong Bộ luật h́nh sự, do người có năng lực trách nhiệm h́nh sự hoặc pháp nhân thương mại thực hiện một cách cố ư hoặc vô ư, xâm phạm độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lănh thổ Tổ quốc, xâm phạm chế độ chính trị, chế độ kinh tế, nền văn hóa, quốc pḥng, an ninh, trật tự, an toàn xă hội, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, xâm phạm quyền con người, quyền, lợi ích hợp pháp của công dân, xâm phạm những lĩnh vực khác của trật tự pháp luật xă hội chủ nghĩa mà theo quy định của Bộ luật này phải bị xử lư h́nh sự”.
Cố ư phạm tội được quy định tại điều 10 của Bộ luật h́nh sự 2015. Theo đó, việc phạm tội trong những trường hợp sau đây được coi là cố ư: Người phạm tội nhận thức rơ hành vi của ḿnh là nguy hiểm cho xă hội, thấy trước hậu quả của hành vi đó và mong muốn hậu quả xảy ra; Người phạm tội nhận thức rơ hành vi của ḿnh là nguy hiểm cho xă hội, thấy trước hậu quả của hành vi đó có thể xảy ra, tuy không mong muốn nhưng vẫn có ư thức để mặc cho hậu quả xảy ra.
C̣n vô ư phạm tội được quy định tại điều 11 của Bộ luật h́nh sự 2015: Người phạm tội tuy thấy trước hành vi của ḿnh có thể gây ra hậu quả nguy hại cho xă hội nhưng cho rằng hậu quả đó sẽ không xảy ra hoặc có thể ngăn ngừa được. Người phạm tội không thấy trước hành vi của ḿnh có thể gây ra hậu quả nguy hại cho xă hội, mặc dù phải thấy trước và có thể thấy trước hậu quả đó.
Hiến pháp 2013, Điều 31.1 quy định “Người bị buộc tội được coi là không có tội cho đến khi được chứng minh theo tŕnh tự luật định và có bản án kết tội của Ṭa án đă có hiệu lực pháp luật”.
Như vậy về nguyên tắc pháp lư cho thấy tính đến thời điểm này th́ ông Chu Ngọc Anh là “nghi phạm”.
Bộ luật h́nh sự hiện hành quy định rơ người bị buộc tội chỉ được coi là người bị kết án khi bản án của ṭa án có hiệu lực. Tuy nhiên, việc buộc tội phải trải qua các giai đoạn tố tụng khác nhau và có nhiều cách gọi khác nhau đối với người bị buộc tội.
Cụ thể, từ trước giai đoạn khởi tố vụ án h́nh sự và trong giai đoạn xác minh tin báo tố giác tội phạm th́ đối với những người bị người khác tố giác được gọi là người bị tố giác, người bị kiến nghị khởi tố.
C̣n đối với người bị giữ trong trường hợp khẩn cấp, bị bắt trong trường hợp phạm tội quả tang, bị bắt theo quyết định truy nă hoặc người phạm tội tự thú, đầu thú và đối với họ đă có quyết định tạm giữ th́ được gọi là người bị tạm giữ theo điều 59 Bộ luật tố tụng h́nh sự hiện hành.
Nghi can và nghi phạm là hai thuật ngữ khá phổ biến, đặc biệt trong lĩnh vực tố tụng h́nh sự. Tuy nhiên, trong Hiến pháp, Bộ luật tố tụng h́nh sự và các văn bản pháp lư liên quan khác lại không có quy định về hai thuật ngữ này.
Ở góc độ ngữ nghĩa, “nghi can” được hiểu là người bị nghi là có liên quan đến vụ án và thuộc trường hợp chưa bị bắt. C̣n “nghi phạm” được hiểu là người bị nghi là tội phạm, có dấu hiệu của một tội phạm và đă bị lệnh bắt.
Quy định tại khoản 1 điều 60 Bộ luật tố tụng h́nh sự năm 2015 th́ “Bị can là người hoặc pháp nhân bị khởi tố về h́nh sự. Quyền và nghĩa vụ của bị can là pháp nhân được thực hiện thông qua người đại diện theo pháp luật của pháp nhân theo quy định của Bộ luật này”.
Theo khoản 1 điều 61 Bộ luật tố tụng h́nh sự năm 2015, bị cáo là người hoặc pháp nhân đă bị ṭa án quyết định đưa ra xét xử. Quyền và nghĩa vụ của bị cáo là pháp nhân được thực hiện thông qua người đại diện theo pháp luật của pháp nhân theo quy định của Bộ luật này. Như vậy, trong giai đoạn xét xử, khi có quyết định của toà án đưa bị can ra xét xử th́ người hoặc pháp nhân mới được gọi là bị cáo.
Nếu chưa có quyết định của toà án đưa ra xét xử th́ vẫn chưa được gọi là bị cáo, cho dù hồ sơ vụ án cùng bản cáo trạng quyết định truy tố đă được gửi cho toà án.
Như vậy việc báo chí đưa tin dạng mặc định về “phạm tội” ở giai đoạn điều tra, không riêng trường hợp của ông Chu Ngọc Anh như phân tích nêu trên, mà tất cả các vụ án khác lâu nay, đặc biệt là ở án thuộc nhóm an ninh quốc gia, cho thấy nhân quyền đă bị vi phạm công khai và đầy thách thức.
Vào 8 giờ tối ngày Thứ Ba 7 tháng 6 2022, các pḥng phiếu tại Cali đă chính thức đóng cửa. Tiến tŕnh kiểm phiếu cho kỳ bầu cử sơ bộ bắt đầu. Nhận xét chung đầu tiên: tỉ lệ cử tri California đi bỏ phiếu rất thấp, chỉ vào khoảng 18%. Một số kết quả bầu cử ban đầu ghi nhận tại Quận Cam- nơi có đông đảo cư dân gốc Việt- tính đến 7:00 sáng ngày Thứ Tư 8 tháng 6:
– Cuộc đua vào vị trí Dân Biểu Liên Bang Địa Hạt 45 diễn ra giữa ba ứng cử viên: Jay Chen (Dân Chủ), Michelle Steel (Cộng Ḥa), Long Phạm (Cộng Ḥa). Theo electionresults, hiện nay bà Michelle đang dẫn đầu với tỉ lệ 49.3%, tiếp theo là ông Chen 41.2%. Ông Long Phạm đạt tỉ lệ đáng khích lệ 9.5%.
– Cuộc tranh dành vị trí Dân Biểu Tiểu Bang Địa Hạt 70 có lẽ được cộng đồng gốc Việt chú ư nhiều nhất, bởi v́ có đến 4 ứng cử viên gốc Việt: Diedre Thu Hà (Dân Chủ), Trí Tạ, Kimberly Hồ, Ted Bùi (đều là Cộng Ḥa). Theo ocvote, Ứng cử viên Diedre Thu Hà hiện đang dẫn trước với tỉ lệ 38.47%, theo sau là Trí Tạ 22.22%. Hai ứng cử viên Ted Bùi và Kimberly Hồ có tỉ lệ rất sát là 13.91% và 13.89%
– Cho chức vụ Thượng Nghị Sĩ Tiểu Bang Địa Hạt 36, ứng cử viên Janet Nguyễn (Cộng Ḥa) đang dẫn trước ứng cử viên Kim Carr (Dân Chủ) với tỉ lê 57.47% và 42.53%
– Cho vị trí Giám Sát Viên Quận Cam Địa Hạt 2, ứng cử viên Vicente Sarmiento đang dẫn với tỉ lệ 31.63%, ứng cử viên gốc Việt Kim Bernice Nguyễn (Nghị Viên Thành Phố Garden Grove) theo sau với tỉ lệ 23.31%.
– Cho vị trí Chánh Lục Sự Quận Cam, ứng cử viên gốc Việt Hugh Nguyễn đang dẫn đầu với tỉ lệ rất xa là 83.62%.
– Tại San Jose, ông Biên Lê có thể vào chung kết với Maya Esparza tranh chức vụ nghị viên khu vực 7.
Hoài Nguyễn
(VNTB) - Nói lời sau cùng trước khi hội đồng xét xử nghị án, ông Tất Thành Cang (cựu phó bí thư Thành ủy TP.HCM) bật khóc.
Ông Cang cũng nhắn gửi đến cán bộ cấp dưới hăy v́ trách nhiệm lương tâm khi tŕnh bày báo cáo với các cấp.
Ông Cang khóc lóc nói, trong suốt quá tŕnh công tác, ông luôn nỗ lực thực hiện tốt nhiệm vụ được giao. 20 năm là Đảng viên, bản thân ông luôn quan niệm phải hoàn thành tốt nhiệm vụ mà Đảng phân công.
“Bị cáo luôn phấn đấu v́ lư tưởng của Đảng, trong bất cứ hoàn cảnh nào bị cáo cũng không bao giờ phản bội lư tưởng Đảng. Trong quá tŕnh thực hiện nhiệm vụ, không ngại khó, không ngại khổ cùng tập thể giải quyết nhiệm vụ chính trị, kinh tế xă hội, hoàn thành trách nhiệm với nhân dân thành phố. Bị cáo luôn thực hiện nhiệm vụ v́ sự ổn định, phát triển của thành phố, dân giàu nước mạnh. Chưa bao giờ giải quyết việc ǵ mà tư lợi cá nhân” - ông Cang tŕnh bày.
Ngoài ra, ông Cang c̣n nói rằng vụ án xảy ra có liên quan đến ông nhưng nằm ngoài suy nghĩ và mong muốn của ông. “Mong hội đồng xét xử quan tâm, xem xét đầy đủ, khách quan cho bị cáo. Qua đây, bị cáo muốn gửi lời xin lỗi tới gia đ́nh v́ đă làm ảnh hưởng đến truyền thống gia đ́nh” - ông Cang nói.
Bị cáo Tất Thành Cang cũng bày tỏ mong muốn các cán bộ công chức v́ lương tâm, trách nhiệm, v́ nhân dân khi tŕnh bày báo cáo với các cấp chính quyền cần tŕnh bày trung thực, đầy đủ, khách quan để người lănh đạo đưa ra quyết định đúng đắn.
Nói lời cuối trước toà sáng 17-1-2018, Trịnh Xuân Thanh đă liên tục khóc, nghẹn ngào xin lỗi lănh đạo Đảng, Nhà nước và đặc biệt là Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng. Mong có cơ hội được trở về nhà bên bố mẹ, người thân.
“Bị cáo rất ân hận, rất hối hận. Cháu muốn gửi lời xin lỗi bác Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, rất mong bác tha thứ cho cháu cũng như người con, người cháu trong gia đ́nh, tạo điều kiện để cháu được gặp bố mẹ, vợ con”, Trịnh Xuân Thanh khóc nấc, nói lời cuối cùng trước toà.
Tuy không khóc, nhưng ông Đinh La Thăng đă viện dẫn đến lời của Tổng bí thư trong bào chữa khi nói về việc xử lư cán bộ sai phạm: “Mỗi việc đều có bối cảnh và nguyên nhân của nó. Do đó phải xem xét, đánh giá một cách toàn diện, có cách nh́n hướng về tương lai để xử lư.
Xử lư cán bộ không phải dập cho người ta không ngóc lên được mà xử lư để cho họ khắc phục sửa chữa, để tiến bộ, trưởng thành và quan trọng để cho họ thấy sai. Khi Tổng Bí thư phát biểu ư này, bị cáo thấy được, cảm nhận được sự nhân văn sâu sắc của Tổng Bí thư. Bị cáo thấy rằng đây là tư tưởng của Bác Hồ đă được cụ thể hóa...
Bị cáo đề nghị Hội đồng xét xử, Viện Kiểm sát có đường lối xử lư công tâm khách quan trong bối cảnh của thời điểm. Đề nghị Hội đồng xét xử xem xét với tinh thần thấu t́nh đạt lư, đúng căn cứ, pháp luật và công bằng cho cán bộ dầu khí, không v́ tư lợi mà chỉ muốn tập đoàn phát triển nhanh theo đúng kỳ vọng của Chính phủ”.
“Bị cáo xin lỗi Đảng, nhân dân và các thế hệ người lao động dầu khí v́ sai phạm của ḿnh” - ông Thăng kết thúc bài bào chữa của ḿnh như một tham luận hùng biện với nhiều nghẹn ngào.
V́ sao có nghẹn ngào nước mắt quỵ lụy, và cũng có nghẹn ngào của cám cảnh?
Có lẽ sự nghẹn ngào của các quư ông cựu đảng viên ở trên là tất yếu, bởi không nghẹn ngào sao được khi mà một Đảng sinh ra từ nhân dân, nguyện chiến đấu quên ḿnh v́ độc lập dân tộc, thống nhất đất nước; phấn đấu hết ḿnh v́ lợi ích của nhân dân, vậy mà ở một số nơi, một số thời điểm lại tiếp tục có biểu hiện xa dân, rời dân, suy giảm nghiêm trọng niềm tin của nhân dân.
Không nghẹn ngào sao được khi một số đồng chí của các quư ông kể trên, họ là cán bộ cao cấp cả đương chức và nguyên chức, nhưng lại có những việc làm chưa gương mẫu, nói không đi đôi với làm, ảnh hưởng đến uy tín, đến h́nh ảnh của Đảng, song vẫn b́nh chân như vại, c̣n quư ông th́ phải vướng ṿng lao lư bởi chính các đồng chí của ḿnh…
Với chiêu chi “hoa hồng” khủng và sự tiếp tay của hàng loạt cán bộ, kit test Việt Á được “dọn đường” đến các cơ sở y tế trên 62 tỉnh/thành, giá bán cao ngất ngưởng.
Tính đến nay, Công ty Việt Á đă cung ứng kit xét nghiệm cho CDC và các cơ sở y tế khác của 62 tỉnh, TP trên cả nước, với doanh thu khoảng gần 4.000 tỉ đồng.
Và để có thể “vươn ṿi” đến từng địa phương như đă nêu, Công ty Việt Á sử dụng chiêu chi “hoa hồng” với số tiền cực khủng. Dưới sự chỉ đạo của Phan Quốc Việt, nhân viên công ty đă chi tới gần 800 tỉ đồng nhằm lại quả cho lănh đạo các cơ sở y tế.
Kết quả điều tra ban đầu cho thấy, hàng loạt bị can là lănh đạo các Trung tâm Kiểm soát bệnh tật và bệnh viện đă bị khởi tố, bắt giam v́ nhận tiền liên quan đến Việt Á.
Điển h́nh, tại Hải Dương, ông Phạm Duy Tuyến, giám đốc CDC tỉnh này nhận của Việt Á số tiền lên tới 27 tỉ đồng. Thông qua việc “bôi trơn”, Công ty Việt Á đă bán được kit xét nghiệm COVID-19 cho CDC Hải Dương thông qua 5 hợp đồng với tổng giá trị 151 tỉ đồng.
Hay như tại Phú Thọ, ông Trần Gia Phú, phó giám đốc Trung tâm xét nghiệm thuộc Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ, nhận hơn 2 tỉ đồng của Công ty Việt Á, sau khi tham mưu cho lănh đạo bệnh viện mua sản phẩm kit test.
Hoặc tại Bắc Giang, ông Lâm Văn Tuấn, giám đốc CDC tỉnh có hành vi thông đồng, cấu kết với Phan Quốc Việt và những người liên quan trong việc tổ chức đấu thầu mua kit xét nghiệm do Công ty Việt Á sản xuất, với tổng giá trị hơn 148 tỉ đồng. Thông qua một công ty, Việt Á chi % ngoài hợp đồng với 44 tỉ đồng, sau đó công ty này trích lại cho ông Tuấn.
Tính đến nay, tổng cộng đă có hơn 60 bị can bị khởi tố trong vụ án liên quan đến kit test Việt Á.
Trong đó, hai bị can từng giữ chức vụ cao nhất là Nguyễn Thanh Long (cựu bộ trưởng Bộ Y tế) và Chu Ngọc Anh (cựu chủ tịch UBND TP Hà Nội, cựu bộ trưởng Bộ KH&CN). Cả hai bị xác định suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống; có các vi phạm gây hậu quả rất nghiêm trọng, làm thất thoát, lăng phí lớn ngân sách nhà nước.
Cũng tại hai bộ trên, nhiều bị can từng là lănh đạo cấp cao đă bị khởi tố: Phạm Công Tạc (cựu thứ trưởng Bộ KH&CN), Trịnh Thanh Hùng (cựu vụ phó Vụ Khoa học và công nghệ các ngành kinh tế kỹ thuật, Bộ KH&CN), Nguyễn Minh Tuấn (cựu vụ trưởng Vụ Trang thiết bị và công tŕnh y tế, Bộ Y tế), Nguyễn Nam Liên (cựu vụ trưởng Vụ Kế hoạch tài chính, Bộ Y tế)…
Hàng loạt bị can khác là giám đốc CDC các địa phương, cán bộ các cơ sở y tế tại nhiều tỉnh, thành trên cả nước cũng đă bị khởi tố.
Và con số hơn 60 bị can liên quan vụ Việt Á vẫn sẽ chưa dừng lại.
vBulletin® v3.8.9, Copyright ©2000-2025, vBulletin Solutions, Inc.