troopy
06-21-2022, 10:07
Nhân 'Lễ kỷ niệm 45 năm hành tŕnh tiến tới lật đổ chế độ diệt chủng Pol Pot' (20-6-1977 - 20-6-2022), Thủ tướng Campuchia Hun Sen đă có bài phát biểu. Chúng tôi xin đăng toàn văn bài phát biểu này.
https://intermati.com/forum/attachment.php?attac hmentid=2071437&stc=1&d=1655806023
Thủ tướng Campuchia Hun Sen - Ảnh: TTCP
Hôm nay là "Lễ kỷ niệm 45 năm hành tŕnh tiến tới lật đổ chế độ diệt chủng Pol Pot" (20-6-1977 - 20-6-2022) và chúng ta tổ chức khánh thành một số hạng mục trong khu tưởng niệm ở khu Koh Thmar X16 ở huyện Memot, tỉnh Tbong Khmum.
Tôi xin bày tỏ lời cảm ơn tới ngài Phạm Minh Chính, Thủ tướng Chính phủ nước Cộng ḥa xă hội chủ nghĩa Việt Nam và đoàn đại biểu đến dự buổi lễ, gặp gỡ người dân Campuchia và khánh thành một số hạng mục trong khu tưởng niệm này.
Cảm ơn Thủ tướng Phạm Minh Chính đă cho tôi thắp hương và gặp gỡ những người dân Việt Nam đă cứu mạng tôi 45 năm về trước.
Nhân đây, tôi xin đưa ra một số câu hỏi để các đại biểu trong và ngoài nước cùng thảo luận và làm rơ.
Câu hỏi thứ nhất: Tôi có nên sang Việt Nam hay không? Nếu tôi không thực hiện việc này (sang Việt Nam t́m đường cứu nước) th́ rơ ràng tôi sẽ chết và không rơ diễn biến sau này sẽ thế nào v́ thời kỳ đó, không ai có thể xin ǵ từ Pol Pot… Pol Pot có thể giết hết mọi người.
Câu hỏi thứ hai: Hành tŕnh này dẫn đến đâu? Hành tŕnh tiến tới lật đổ chế độ Pol Pot đă mang lại ḥa b́nh, tiến tới Hiệp định ḥa b́nh Paris, tiếp tục tiến tới thắng lợi cuối cùng là thực hiện chính sách "Thắng - Thắng" ḥa hợp và độc lập dân tộc, vượt qua mọi khó khăn để trở thành nước có thu nhập trung b́nh, với tỉ lệ đói nghèo dưới 10%.
Năm nay là Lễ kỷ niệm 45 năm hành tŕnh của tôi và cũng kỷ niệm 55 năm quan hệ ngoại giao hai nước. Tôi cần giải thích để mọi người hiểu là tôi có 4 lựa chọn vào thời điểm đó:
Sử dụng lực lượng khoảng 1 trung đoàn của tôi khoảng 2.000 người, sau này bị chia nhỏ và một số bị giết. Tôi có thể chỉ huy 1.500 người tấn công huyện Memot này. Tuy nhiên cách này rất liều lĩnh và lực lượng này có thể bị tiêu diệt sau vài tuần.
Sang Việt Nam để xây dựng lại lực lượng.
Không làm ǵ cả để Pol Pot giết.
Tự sát.
Cuối cùng tôi đă quyết định lựa chọn thứ hai là t́m đường sang Việt Nam để xây dựng lại tổ chức kháng chiến. Để đưa ra lựa chọn này là rất khó khăn bởi tôi phải rời xa Tổ quốc, rời xa người vợ đang mang thai 5 tháng, không phải chuyện đùa đối với một thanh niên mới chỉ 25 tuổi như tôi hồi đó.
Tuy nhiên, chỉ khoanh tay nh́n hay để Pol Pot giết hại hoặc tự sát đều không phải lựa chọn tốt. Dù chỉ có 1% hy vọng, hoặc ít hơn tôi vẫn phải làm việc này.
Ngài Phạm Minh Chính vừa rồi đă tổng kết rất rơ ràng về quan hệ giữa hai nước chúng ta trong giai đoạn lịch sử này. Những năm 1970 lực lượng Campuchia rất nhỏ, quân đội Việt Nam là chủ lực, luôn đi trước tấn công, quân đội Campuchia đi sau…
Trong 5 người chúng tôi sang Việt Nam thời đó, 2 người đă mất. Tôi đă quyết định đúng khi không đưa cả trung đoàn sang, mà chỉ đưa một số người, trong đó có 4 người sắp bị Pol Pot bắt. Nếu mang nhiều người sẽ bị hiểu lầm là mang quân sang tấn công Việt Nam, bởi lúc đó Pol Pot đă tấn công một số khu vực của Việt Nam.
Đó là thời điểm rất nguy nan. Khi sang đến Việt Nam, tôi nh́n về phía Campuchia và nước mắt lưng tṛng, tự nghĩ 13 tuổi đă phải rời xa gia đ́nh do không có trường học và 25 tuổi phải rời bỏ Tổ quốc.
Sáng nay lúc thắp hương tại địa điểm dừng chân khi vào Việt Nam, tôi đă khóc… Tôi không cầm được nước mắt v́ những đau khổ của ḿnh 45 năm trước. Tôi tưởng tôi sẽ bị bắt lúc vào Việt Nam, nhưng ngược lại tôi được chào đón và được mời ăn bữa cơm do người Việt Nam nấu…
Chúng tôi hồi ấy không được ăn cơm đă hơn một năm rồi. Vào lúc 2h chiều hôm trước, tôi đă cho mở kho lương và chia cho binh sĩ của cả trung đoàn, và tôi không nhận bất cứ hạt gạo nào.
Khi rời Campuchia sang Việt Nam, tôi phải viết thư cho vợ, một bức thư rất khó viết, v́ tôi không dám viết trong thư sẽ đi đâu, và không rơ khi viết xong bức thư này có chết hay không; hoặc khi sang bên kia biên giới bị đánh úp bởi một lực lượng nào đó…
Bức thư này đang được dựng thành phim. Giờ đang có một bộ phim quay được 20%; có khoảng 50 tập cho đến 54 tập, sẽ ra mắt vào năm 2023.
Nếu không có ngày 20-6-1977 th́ cũng không có ngày 12-5-1978, và nếu không có ngày 12-5-1978 (ngày thành lập Lực lượng vũ trang cách mạng đoàn kết cứu nước Campuchia, đơn vị tiền thân của Cách mạng Campuchia do Samdech Hun Sen làm chỉ huy trưởng) th́ cũng không có ngày 2-12-1978 (ngày thành lập Ủy ban Trung ương Mặt trận đoàn kết dân tộc cứu nước Campuchia do Samdech Heng Som Rin làm chủ tịch, Samdech Hun Sen làm ủy viên).
Tôi không phải là người chỉ huy quân đội, mà là người thành lập quân đội. Việt Nam đă đồng ư cho tôi xây dựng lực lượng sau khi tôi gặp ngài Trần Văn Trà lúc đó là Tư lệnh Quân khu 7, và ngài Văn Tiến Dũng - tổng tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam (ngày 27-9-1977).
Ngài Trần Văn Trà nói với tôi Việt Nam chỉ hỗ trợ về hậu cần, huấn luyện, về chính trị th́ Campuchia chịu trách nhiệm. Tôi nói không ai hiểu rơ người Campuchia hơn người Campuchia và người soạn giáo tŕnh cho quân đội chính là tôi.
Việt Nam đă dành đất ǵn giữ hài cốt quân nhân chúng ta ở Việt Nam. Bây giờ để cho các quư ngài (Phó thủ tướng, Bộ trưởng Nội vụ Sar Kheng và Phó thủ tướng, Bộ trưởng Quốc pḥng Tea Banh) xem xét có nên mang hết số hài cốt về Campuchia hay không và chôn cất tại khu vực lịch sử này. Việt Nam đă và đang hồi hương hài cốt quân nhân Việt Nam, chúng ta cũng nên hồi hương hài cốt của các chiến sĩ Mặt trận đoàn kết cứu quốc Campuchia.
Tháng 5-1978, có nhóm nổi dậy của Samdech Heng Sam Rin và Samdech Chia Xim và chúng tôi đă bắt tay cùng nhau để mở rộng lực lượng kháng chiến; kết hợp với các lực lượng yêu nước khác thành lập Mặt trận đoàn kết cứu quốc của Campuchia.
Thông qua việc thành lập Mặt trận này vào ngày 2-12-1978 mà ta tiến tới giải phóng đất nước vào ngày 7-1-1979, một số bà con đă biết, và lịch sử cũng khắc ghi về sự can thiệp của quân đội Việt Nam để cứu người dân Campuchia khỏi chế độ diệt chủng Pol Pot.
Và muốn biết việc Việt Nam can thiệp vào Campuchia đúng hay sai th́ hăy hỏi Ṭa án hỗn hợp Liên Hiệp Quốc và Campuchia. Bản án của ṭa án này đối với bè lũ Pol Pot là sự công nhận của Liên Hiệp Quốc rằng hành động của Việt Nam là đúng đắn, nếu hành động của Việt Nam không đúng, cần ǵ phải xét xử bọn Khmer Đỏ.
Một số người nói rằng tôi là người dẫn quân đội Việt Nam vào "giết hại" nhân dân Campuchia; vậy xin hỏi có bao nhiêu người dân Campuchia bị Việt Nam giết hại? Hay là khởi đầu từ chỗ nhân dân Campuchia chỉ có 5 triệu người, ngày nay đă lên đến 17 triệu; như vậy sau 45 năm kể từ khởi đầu hành tŕnh cứu nước của tôi th́ dân số của Campuchia đă tăng thêm 12 triệu.
Một số người nói tôi có tội khi dẫn quân đội Việt Nam vào Campuchia. Giờ hăy đi hỏi Ṭa án hỗn hợp quốc tế - Campuchia. Ṭa án này được lập nên bởi Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc để xét xử Khmer Đỏ về tội ác chống lại loài người…
Nhờ Việt Nam giúp đỡ cứu tính mạng người dân Campuchia, dù chúng ta phải chịu sự bất công trong một thời gian dài khi nhà nước Cộng ḥa nhân dân Campuchia bị Liên Hiệp Quốc áp đặt trừng phạt, Việt Nam cũng bị "trừng phạt" với cáo buộc xâm lược Campuchia.
Tuy nhiên, giờ đây Việt Nam đă được nhận lại công lư cùng với Đảng Nhân dân Campuchia. Thành công của việc xét xử Khmer Đỏ đă mang lại công bằng cho lực lượng kháng chiến của Campuchia với sự hỗ trợ của quân t́nh nguyện Việt Nam.
Tôi xin khẳng định không phải Việt Nam rút quân sau Hiệp định ḥa b́nh Paris và cần làm rơ điểm này. Việt Nam rút quân hoàn toàn khỏi Campuchia vào ngày 30-9-1989, nghĩa là trước Hiệp định ḥa b́nh Paris 2 năm. Đó là thời điểm ta đang xây dựng lực lượng của ḿnh, tuy nhiên chúng ta có thể kiểm soát được t́nh h́nh. Và mặt quốc tế về vấn đề Campuchia cũng đă kết thúc, bởi giải pháp về Campuchia có hai vấn đề là bối cảnh trong nước và quốc tế.
V́ vậy, khi quân đội Việt Nam rút khỏi Campuchia th́ mặt quốc tế được giải quyết, chỉ c̣n lại mặt nội bộ, mang lại cho Campuchia cơ hội cho nhiều bên liên quan cùng tham gia giải quyết, kể cả các ủy viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc, để đạt được Hiệp định ḥa b́nh Paris.
Đây là điểm lịch sử mà ta cần nhắc lại, bởi một số người cho rằng Việt Nam rút quân là do Hiệp định ḥa b́nh Paris. Điều này không đúng với t́nh h́nh thực tế ở Campuchia…
Dịp kỷ niệm 45 năm hành tŕnh cứu nước của tôi cũng trùng với dịp kỷ niệm 55 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Campuchia. Tôi vừa kư thư gửi ngài Thủ tướng Phạm Minh Chính chúc mừng. Đảng Nhân dân Campuchia đă có quan hệ với Việt Nam trong 2/3 quăng thời gian này.
https://intermati.com/forum/attachment.php?attac hmentid=2071438&stc=1&d=1655806023
Thủ tướng Phạm Minh Chính và Thủ tướng Hun Sen tại lễ kỷ niệm sáng 20-6 - Ảnh: VGP
Nhiều năm qua Việt Nam và Campuchia luôn nỗ lực trong công tác biên giới; nhờ đó chúng ta đă kư văn kiện công nhận thành quả 84% phân giới cắm mốc. Chúng ta đang tiếp tục giải quyết 16% c̣n lại. Hai bên đang tiếp tục thảo luận với nhau.
Một số người nói rằng Hun Sen "chịu ơn" Việt Nam và phải cắt đất cho Việt Nam. Nếu tôi cắt đất cho Việt Nam th́ đă không cần phải bỏ ra thời gian 41 năm để đàm phán với Việt Nam. Nếu Việt Nam muốn đất Campuchia th́ Việt Nam đă lấy từ khi c̣n có quân đội ở Campuchia.
Vào thời điểm đó, mặc dù Việt Nam đóng quân ở Campuchia, tôi với tư cách là Bộ trưởng Ngoại giao đă kư kết Hiệp ước vùng nước lịch sử. Chúng ta cũng đă kư Hiệp định về quy chế biên giới năm 1983 và Hiệp ước về hoạch định biên giới năm 1985. Năm 2005 tôi đă cùng với ngài Phan Văn Khải kư Hiệp ước bổ sung 2005. Vào năm 2019, tôi đă cùng ngài Nguyễn Xuân Phúc kư Hiệp ước bổ sung 2019…
Tôi xin khẳng định với nhân dân Campuchia trong và ngoài nước, thông qua báo chí truyền thông và trước mặt ngài Thủ tướng Việt Nam tôi không có quyền cho Việt Nam đất, dù chỉ 1 milimet, và tôi cũng không muốn đất Việt Nam dù chỉ 1 milimet... Việt Nam không có nhu cầu lấy đất của ta, ta cũng không có nhu cầu lấy đất Việt Nam.
Như ngài Phạm Minh Chính nói, chỉ mới có 5 tháng đầu năm 2022, kim ngạch thương mại song phương Việt Nam - Campuchia đă đạt trên 5 tỉ USD. Trước khi có dịch COVID-19, chúng ta chỉ đề ra mục tiêu 5 tỉ USD cho cả năm; nhưng chúng ta đă đạt được hơn 9 tỉ USD.
Hy vọng rằng năm nay kim ngạch thương mại song phương sẽ đạt trên 10 tỉ USD bởi đường biên giới của chúng ta là đường biên giới ḥa b́nh, hợp tác để phát triển. Ở khu vực này (giữa tỉnh Tbong Khmum và B́nh Phước) sau này có thể mở cửa khẩu quốc tế. Hiện nay chưa thống nhất được v́ chúng ta c̣n có một số việc cần phải làm và cũng cần xây dựng cơ sở hạ tầng.
Theo đề nghị của ngài Sao Sokha (phó tổng tư lệnh Quân đội Hoàng gia Campuchia) và ngài Chea Sophara (bộ trưởng Bộ Quy hoạch đô thị, đất đai và xây dựng), tôi đă quyết định giữ lại 1.176ha ở khu vực này để dự pḥng mở khu kinh tế đặc biệt, xây dựng nhà máy hoặc sau này có thể trở thành nơi trao đổi hàng hóa bởi khu vực này gần với cảng biển của Việt Nam…
Hoặc có thể trở thành khu chế biến, bởi nông sản của Campuchia ở đây và khu vực đông bắc rất nhiều. Tôi đề nghị hai bên xem xét về một số cơ chế, và tôi muốn có một số quy định đặc biệt đối với khu vực này… tạo điều kiện cho người dân hai bên qua lại.
Tôi rất vui mừng với lễ kỷ niệm ngày hôm nay và bài phát biểu của Thủ tướng Phạm Minh Chính đại diện cho phía Việt Nam. Tôi rất hài ḷng ôn lại quá tŕnh lịch sử đă gắn kết hai dân tộc chúng ta.
Trước khi buổi lễ bắt đầu, tôi đă sang phía Việt Nam, gặp gỡ những người đă cưu mang, giúp đỡ tôi vào thời điểm đó. Đối với tôi, một bữa cơm thời đó có giá trị bằng hàng trăm, hàng ngh́n, hàng vạn, hàng triệu tấn gạo của ngày hôm nay. Chính v́ vậy nên tôi mới nói rằng: "Gian nan mới biết bạn hiền, hoạn nạn mới hiểu ḷng nhau"...
Xin cảm ơn sự tham gia của các Samdech, các quư ông, quư bà…
Chúc mối quan hệ Campuchia - Việt Nam măi măi xanh tươi, đời đời bền vững.
VietBF©sưu tập
https://intermati.com/forum/attachment.php?attac hmentid=2071437&stc=1&d=1655806023
Thủ tướng Campuchia Hun Sen - Ảnh: TTCP
Hôm nay là "Lễ kỷ niệm 45 năm hành tŕnh tiến tới lật đổ chế độ diệt chủng Pol Pot" (20-6-1977 - 20-6-2022) và chúng ta tổ chức khánh thành một số hạng mục trong khu tưởng niệm ở khu Koh Thmar X16 ở huyện Memot, tỉnh Tbong Khmum.
Tôi xin bày tỏ lời cảm ơn tới ngài Phạm Minh Chính, Thủ tướng Chính phủ nước Cộng ḥa xă hội chủ nghĩa Việt Nam và đoàn đại biểu đến dự buổi lễ, gặp gỡ người dân Campuchia và khánh thành một số hạng mục trong khu tưởng niệm này.
Cảm ơn Thủ tướng Phạm Minh Chính đă cho tôi thắp hương và gặp gỡ những người dân Việt Nam đă cứu mạng tôi 45 năm về trước.
Nhân đây, tôi xin đưa ra một số câu hỏi để các đại biểu trong và ngoài nước cùng thảo luận và làm rơ.
Câu hỏi thứ nhất: Tôi có nên sang Việt Nam hay không? Nếu tôi không thực hiện việc này (sang Việt Nam t́m đường cứu nước) th́ rơ ràng tôi sẽ chết và không rơ diễn biến sau này sẽ thế nào v́ thời kỳ đó, không ai có thể xin ǵ từ Pol Pot… Pol Pot có thể giết hết mọi người.
Câu hỏi thứ hai: Hành tŕnh này dẫn đến đâu? Hành tŕnh tiến tới lật đổ chế độ Pol Pot đă mang lại ḥa b́nh, tiến tới Hiệp định ḥa b́nh Paris, tiếp tục tiến tới thắng lợi cuối cùng là thực hiện chính sách "Thắng - Thắng" ḥa hợp và độc lập dân tộc, vượt qua mọi khó khăn để trở thành nước có thu nhập trung b́nh, với tỉ lệ đói nghèo dưới 10%.
Năm nay là Lễ kỷ niệm 45 năm hành tŕnh của tôi và cũng kỷ niệm 55 năm quan hệ ngoại giao hai nước. Tôi cần giải thích để mọi người hiểu là tôi có 4 lựa chọn vào thời điểm đó:
Sử dụng lực lượng khoảng 1 trung đoàn của tôi khoảng 2.000 người, sau này bị chia nhỏ và một số bị giết. Tôi có thể chỉ huy 1.500 người tấn công huyện Memot này. Tuy nhiên cách này rất liều lĩnh và lực lượng này có thể bị tiêu diệt sau vài tuần.
Sang Việt Nam để xây dựng lại lực lượng.
Không làm ǵ cả để Pol Pot giết.
Tự sát.
Cuối cùng tôi đă quyết định lựa chọn thứ hai là t́m đường sang Việt Nam để xây dựng lại tổ chức kháng chiến. Để đưa ra lựa chọn này là rất khó khăn bởi tôi phải rời xa Tổ quốc, rời xa người vợ đang mang thai 5 tháng, không phải chuyện đùa đối với một thanh niên mới chỉ 25 tuổi như tôi hồi đó.
Tuy nhiên, chỉ khoanh tay nh́n hay để Pol Pot giết hại hoặc tự sát đều không phải lựa chọn tốt. Dù chỉ có 1% hy vọng, hoặc ít hơn tôi vẫn phải làm việc này.
Ngài Phạm Minh Chính vừa rồi đă tổng kết rất rơ ràng về quan hệ giữa hai nước chúng ta trong giai đoạn lịch sử này. Những năm 1970 lực lượng Campuchia rất nhỏ, quân đội Việt Nam là chủ lực, luôn đi trước tấn công, quân đội Campuchia đi sau…
Trong 5 người chúng tôi sang Việt Nam thời đó, 2 người đă mất. Tôi đă quyết định đúng khi không đưa cả trung đoàn sang, mà chỉ đưa một số người, trong đó có 4 người sắp bị Pol Pot bắt. Nếu mang nhiều người sẽ bị hiểu lầm là mang quân sang tấn công Việt Nam, bởi lúc đó Pol Pot đă tấn công một số khu vực của Việt Nam.
Đó là thời điểm rất nguy nan. Khi sang đến Việt Nam, tôi nh́n về phía Campuchia và nước mắt lưng tṛng, tự nghĩ 13 tuổi đă phải rời xa gia đ́nh do không có trường học và 25 tuổi phải rời bỏ Tổ quốc.
Sáng nay lúc thắp hương tại địa điểm dừng chân khi vào Việt Nam, tôi đă khóc… Tôi không cầm được nước mắt v́ những đau khổ của ḿnh 45 năm trước. Tôi tưởng tôi sẽ bị bắt lúc vào Việt Nam, nhưng ngược lại tôi được chào đón và được mời ăn bữa cơm do người Việt Nam nấu…
Chúng tôi hồi ấy không được ăn cơm đă hơn một năm rồi. Vào lúc 2h chiều hôm trước, tôi đă cho mở kho lương và chia cho binh sĩ của cả trung đoàn, và tôi không nhận bất cứ hạt gạo nào.
Khi rời Campuchia sang Việt Nam, tôi phải viết thư cho vợ, một bức thư rất khó viết, v́ tôi không dám viết trong thư sẽ đi đâu, và không rơ khi viết xong bức thư này có chết hay không; hoặc khi sang bên kia biên giới bị đánh úp bởi một lực lượng nào đó…
Bức thư này đang được dựng thành phim. Giờ đang có một bộ phim quay được 20%; có khoảng 50 tập cho đến 54 tập, sẽ ra mắt vào năm 2023.
Nếu không có ngày 20-6-1977 th́ cũng không có ngày 12-5-1978, và nếu không có ngày 12-5-1978 (ngày thành lập Lực lượng vũ trang cách mạng đoàn kết cứu nước Campuchia, đơn vị tiền thân của Cách mạng Campuchia do Samdech Hun Sen làm chỉ huy trưởng) th́ cũng không có ngày 2-12-1978 (ngày thành lập Ủy ban Trung ương Mặt trận đoàn kết dân tộc cứu nước Campuchia do Samdech Heng Som Rin làm chủ tịch, Samdech Hun Sen làm ủy viên).
Tôi không phải là người chỉ huy quân đội, mà là người thành lập quân đội. Việt Nam đă đồng ư cho tôi xây dựng lực lượng sau khi tôi gặp ngài Trần Văn Trà lúc đó là Tư lệnh Quân khu 7, và ngài Văn Tiến Dũng - tổng tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam (ngày 27-9-1977).
Ngài Trần Văn Trà nói với tôi Việt Nam chỉ hỗ trợ về hậu cần, huấn luyện, về chính trị th́ Campuchia chịu trách nhiệm. Tôi nói không ai hiểu rơ người Campuchia hơn người Campuchia và người soạn giáo tŕnh cho quân đội chính là tôi.
Việt Nam đă dành đất ǵn giữ hài cốt quân nhân chúng ta ở Việt Nam. Bây giờ để cho các quư ngài (Phó thủ tướng, Bộ trưởng Nội vụ Sar Kheng và Phó thủ tướng, Bộ trưởng Quốc pḥng Tea Banh) xem xét có nên mang hết số hài cốt về Campuchia hay không và chôn cất tại khu vực lịch sử này. Việt Nam đă và đang hồi hương hài cốt quân nhân Việt Nam, chúng ta cũng nên hồi hương hài cốt của các chiến sĩ Mặt trận đoàn kết cứu quốc Campuchia.
Tháng 5-1978, có nhóm nổi dậy của Samdech Heng Sam Rin và Samdech Chia Xim và chúng tôi đă bắt tay cùng nhau để mở rộng lực lượng kháng chiến; kết hợp với các lực lượng yêu nước khác thành lập Mặt trận đoàn kết cứu quốc của Campuchia.
Thông qua việc thành lập Mặt trận này vào ngày 2-12-1978 mà ta tiến tới giải phóng đất nước vào ngày 7-1-1979, một số bà con đă biết, và lịch sử cũng khắc ghi về sự can thiệp của quân đội Việt Nam để cứu người dân Campuchia khỏi chế độ diệt chủng Pol Pot.
Và muốn biết việc Việt Nam can thiệp vào Campuchia đúng hay sai th́ hăy hỏi Ṭa án hỗn hợp Liên Hiệp Quốc và Campuchia. Bản án của ṭa án này đối với bè lũ Pol Pot là sự công nhận của Liên Hiệp Quốc rằng hành động của Việt Nam là đúng đắn, nếu hành động của Việt Nam không đúng, cần ǵ phải xét xử bọn Khmer Đỏ.
Một số người nói rằng tôi là người dẫn quân đội Việt Nam vào "giết hại" nhân dân Campuchia; vậy xin hỏi có bao nhiêu người dân Campuchia bị Việt Nam giết hại? Hay là khởi đầu từ chỗ nhân dân Campuchia chỉ có 5 triệu người, ngày nay đă lên đến 17 triệu; như vậy sau 45 năm kể từ khởi đầu hành tŕnh cứu nước của tôi th́ dân số của Campuchia đă tăng thêm 12 triệu.
Một số người nói tôi có tội khi dẫn quân đội Việt Nam vào Campuchia. Giờ hăy đi hỏi Ṭa án hỗn hợp quốc tế - Campuchia. Ṭa án này được lập nên bởi Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc để xét xử Khmer Đỏ về tội ác chống lại loài người…
Nhờ Việt Nam giúp đỡ cứu tính mạng người dân Campuchia, dù chúng ta phải chịu sự bất công trong một thời gian dài khi nhà nước Cộng ḥa nhân dân Campuchia bị Liên Hiệp Quốc áp đặt trừng phạt, Việt Nam cũng bị "trừng phạt" với cáo buộc xâm lược Campuchia.
Tuy nhiên, giờ đây Việt Nam đă được nhận lại công lư cùng với Đảng Nhân dân Campuchia. Thành công của việc xét xử Khmer Đỏ đă mang lại công bằng cho lực lượng kháng chiến của Campuchia với sự hỗ trợ của quân t́nh nguyện Việt Nam.
Tôi xin khẳng định không phải Việt Nam rút quân sau Hiệp định ḥa b́nh Paris và cần làm rơ điểm này. Việt Nam rút quân hoàn toàn khỏi Campuchia vào ngày 30-9-1989, nghĩa là trước Hiệp định ḥa b́nh Paris 2 năm. Đó là thời điểm ta đang xây dựng lực lượng của ḿnh, tuy nhiên chúng ta có thể kiểm soát được t́nh h́nh. Và mặt quốc tế về vấn đề Campuchia cũng đă kết thúc, bởi giải pháp về Campuchia có hai vấn đề là bối cảnh trong nước và quốc tế.
V́ vậy, khi quân đội Việt Nam rút khỏi Campuchia th́ mặt quốc tế được giải quyết, chỉ c̣n lại mặt nội bộ, mang lại cho Campuchia cơ hội cho nhiều bên liên quan cùng tham gia giải quyết, kể cả các ủy viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc, để đạt được Hiệp định ḥa b́nh Paris.
Đây là điểm lịch sử mà ta cần nhắc lại, bởi một số người cho rằng Việt Nam rút quân là do Hiệp định ḥa b́nh Paris. Điều này không đúng với t́nh h́nh thực tế ở Campuchia…
Dịp kỷ niệm 45 năm hành tŕnh cứu nước của tôi cũng trùng với dịp kỷ niệm 55 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Campuchia. Tôi vừa kư thư gửi ngài Thủ tướng Phạm Minh Chính chúc mừng. Đảng Nhân dân Campuchia đă có quan hệ với Việt Nam trong 2/3 quăng thời gian này.
https://intermati.com/forum/attachment.php?attac hmentid=2071438&stc=1&d=1655806023
Thủ tướng Phạm Minh Chính và Thủ tướng Hun Sen tại lễ kỷ niệm sáng 20-6 - Ảnh: VGP
Nhiều năm qua Việt Nam và Campuchia luôn nỗ lực trong công tác biên giới; nhờ đó chúng ta đă kư văn kiện công nhận thành quả 84% phân giới cắm mốc. Chúng ta đang tiếp tục giải quyết 16% c̣n lại. Hai bên đang tiếp tục thảo luận với nhau.
Một số người nói rằng Hun Sen "chịu ơn" Việt Nam và phải cắt đất cho Việt Nam. Nếu tôi cắt đất cho Việt Nam th́ đă không cần phải bỏ ra thời gian 41 năm để đàm phán với Việt Nam. Nếu Việt Nam muốn đất Campuchia th́ Việt Nam đă lấy từ khi c̣n có quân đội ở Campuchia.
Vào thời điểm đó, mặc dù Việt Nam đóng quân ở Campuchia, tôi với tư cách là Bộ trưởng Ngoại giao đă kư kết Hiệp ước vùng nước lịch sử. Chúng ta cũng đă kư Hiệp định về quy chế biên giới năm 1983 và Hiệp ước về hoạch định biên giới năm 1985. Năm 2005 tôi đă cùng với ngài Phan Văn Khải kư Hiệp ước bổ sung 2005. Vào năm 2019, tôi đă cùng ngài Nguyễn Xuân Phúc kư Hiệp ước bổ sung 2019…
Tôi xin khẳng định với nhân dân Campuchia trong và ngoài nước, thông qua báo chí truyền thông và trước mặt ngài Thủ tướng Việt Nam tôi không có quyền cho Việt Nam đất, dù chỉ 1 milimet, và tôi cũng không muốn đất Việt Nam dù chỉ 1 milimet... Việt Nam không có nhu cầu lấy đất của ta, ta cũng không có nhu cầu lấy đất Việt Nam.
Như ngài Phạm Minh Chính nói, chỉ mới có 5 tháng đầu năm 2022, kim ngạch thương mại song phương Việt Nam - Campuchia đă đạt trên 5 tỉ USD. Trước khi có dịch COVID-19, chúng ta chỉ đề ra mục tiêu 5 tỉ USD cho cả năm; nhưng chúng ta đă đạt được hơn 9 tỉ USD.
Hy vọng rằng năm nay kim ngạch thương mại song phương sẽ đạt trên 10 tỉ USD bởi đường biên giới của chúng ta là đường biên giới ḥa b́nh, hợp tác để phát triển. Ở khu vực này (giữa tỉnh Tbong Khmum và B́nh Phước) sau này có thể mở cửa khẩu quốc tế. Hiện nay chưa thống nhất được v́ chúng ta c̣n có một số việc cần phải làm và cũng cần xây dựng cơ sở hạ tầng.
Theo đề nghị của ngài Sao Sokha (phó tổng tư lệnh Quân đội Hoàng gia Campuchia) và ngài Chea Sophara (bộ trưởng Bộ Quy hoạch đô thị, đất đai và xây dựng), tôi đă quyết định giữ lại 1.176ha ở khu vực này để dự pḥng mở khu kinh tế đặc biệt, xây dựng nhà máy hoặc sau này có thể trở thành nơi trao đổi hàng hóa bởi khu vực này gần với cảng biển của Việt Nam…
Hoặc có thể trở thành khu chế biến, bởi nông sản của Campuchia ở đây và khu vực đông bắc rất nhiều. Tôi đề nghị hai bên xem xét về một số cơ chế, và tôi muốn có một số quy định đặc biệt đối với khu vực này… tạo điều kiện cho người dân hai bên qua lại.
Tôi rất vui mừng với lễ kỷ niệm ngày hôm nay và bài phát biểu của Thủ tướng Phạm Minh Chính đại diện cho phía Việt Nam. Tôi rất hài ḷng ôn lại quá tŕnh lịch sử đă gắn kết hai dân tộc chúng ta.
Trước khi buổi lễ bắt đầu, tôi đă sang phía Việt Nam, gặp gỡ những người đă cưu mang, giúp đỡ tôi vào thời điểm đó. Đối với tôi, một bữa cơm thời đó có giá trị bằng hàng trăm, hàng ngh́n, hàng vạn, hàng triệu tấn gạo của ngày hôm nay. Chính v́ vậy nên tôi mới nói rằng: "Gian nan mới biết bạn hiền, hoạn nạn mới hiểu ḷng nhau"...
Xin cảm ơn sự tham gia của các Samdech, các quư ông, quư bà…
Chúc mối quan hệ Campuchia - Việt Nam măi măi xanh tươi, đời đời bền vững.
VietBF©sưu tập