Romano
07-12-2022, 01:41
Câu chuyện của Sri Lanka giờ đây đă trở thành câu chuyện cảnh báo cho những quốc gia đang ngập trong nợ nần hoặc đối mặt với khủng hoảng tài chính nghiêm trọng.
Cuộc khủng hoảng kinh tế đă dẫn đến bất ổn chính trị nghiêm trọng tại Sri Lanka. Khoảng trống quyền lực ở quốc gia này ngày càng lớn hơn sau khi Tổng thống Gotabaya Rajapaksa và Thủ tướng Ranil Wickremesinghe từ chức theo yêu cầu của những người biểu t́nh. Dù ông Rajapaksa chưa đưa ra phát biểu trực tiếp, Chủ tịch Quốc hội Sri Lanka cho biết, ông sẽ từ chức vào ngày 13/7.
Hồi chuông cảnh báo
Thảm họa tiền tệ và chính trị tại Sri Lanka bắt nguồn từ nhiều yếu tố như các khoản nợ quá lớn, lạm phát gia tăng và những sai lầm trong quản lư tài chính. Nhưng Sri Lanka không phải là nền kinh tế duy nhất đang gặp khó khăn nghiêm trọng khi giá lương thực, nhiên liệu và các mặt hàng chủ lực khác tăng cao. Hồi chuông báo động đang vang lên đối với nhiều nền kinh tế trên thế giới, từ Pakistan đến Venezuela, Zimbabwe và Guinea.
Câu chuyện của Sri Lanka giờ đây đă trở thành câu chuyện cảnh báo cho những quốc gia đang ngập trong nợ nần hoặc đối mặt với khủng hoảng tài chính nghiêm trọng. Nguyên nhân chính xác gây ra vấn đề này ở mỗi quốc gia rất khác nhau, nhưng tất cả đều chịu rủi ro trước t́nh trạng giá thực phẩm và nhiên liệu gia tăng, một phần do cuộc xung đột Nga-Ukraine, một phần do dịch bệnh Covid-19 gây gián đoạn hoạt động du lịch và các hoạt động kinh doanh khác. Ngân hàng Thế giới ước tính, thu nhập b́nh quân đầu người ở các nền kinh tế đang phát triển trong năm nay sẽ thấp hơn 5% so với mức trước đại dịch.
Khủng hoảng kinh tế đang làm bùng phát các cuộc biểu t́nh ở nhiều quốc gia, trong khi đó, việc tăng lăi suất cho vay hay vay nợ ngắn hạn hay để tài trợ cho các gói cứu trợ đại dịch đă khiến nhiều nước vốn đang phải gồng minh chi trả các khoản nợ lớn rơi vào t́nh trạng điêu đứng. Theo thống kê của Liên Hợp Quốc, hơn một nửa số quốc gia nghèo nhất thế giới đang đối mặt hoặc chính thức lâm vào cảnh túng quẫn.
Một số quốc gia như Zambia và Lebanon đă nỗ lực t́m kiếm sự hỗ trợ trên toàn thế giới để có được các khoản vay mới hoặc cơ cấu lại số tiền nợ của họ. C̣n Pakistan, cũng giống như Sri Lanka, đang gấp rút đàm phán với Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) với hy vọng khôi phục gói cứu trợ 6 tỷ USD bị tŕ hoăn sau khi chính phủ của cựu Thủ tướng Imran Khan bị băi nhiệm vào tháng 4 vừa qua. Dự trữ ngoại tệ đang xuống mức thấp kỷ lục. Giá nhiên liệu gia tăng đă khiến lạm phát tăng trên 21%. Đồng rupee của Pakistan đă giảm khoảng 30% so với đồng USD. Để nhận được chấp thuận của IMF, Thủ tướng nước này, ông Shahbaz Sharif đă băi bỏ trợ cấp nhiên liệu và áp đặt mức thuế mới 10% đối với các ngành công nghiệp lớn để giúp khôi phục phần nào nền kinh tế đang lâm vào khủng hoảng nghiêm trọng.
Tại Zimbabwe, lạm phát đă tăng 130%, làm dấy lên lo ngại nước này có thể quay trở lại viễn cảnh đen tối như năm 2008, với tỷ lệ lạm phát ở mức 500 tỷ %, khiến đồng nội tệ ZWD gần như không có giá trị trên thực tế và buộc chính phủ phải phụ thuộc vào USD và đồng tiền của các nước láng giềng (đồng rand Nam Phi). Zimbabwe đang phải nỗ lực tạo ra một đồng bạc xanh phù hợp với nền kinh tế của đất nước vốn đă bị vùi dập bởi t́nh trạng phi công nghiệp hóa, đầu tư thấp, xuất khẩu giảm và nợ công cao.
Ngân hàng Thế giới đă hạ dự báo tăng trưởng đối với các nền kinh tế đang phát triển, từ mức 4,6% xuống c̣n 3,4% trong năm nay. Cuộc xung đột Nga-Ukraine cùng quyết định tăng lăi suất của FED đă khiến nhiên liệu và nhiều mặt hàng nhập khẩu khan hiếm. Khoản nợ của nhiều quốc gia cũng tăng lên khi lăi suất cho vay gia tăng.
Cuộc khủng hoảng kinh tế đă dẫn đến bất ổn chính trị nghiêm trọng tại Sri Lanka. Khoảng trống quyền lực ở quốc gia này ngày càng lớn hơn sau khi Tổng thống Gotabaya Rajapaksa và Thủ tướng Ranil Wickremesinghe từ chức theo yêu cầu của những người biểu t́nh. Dù ông Rajapaksa chưa đưa ra phát biểu trực tiếp, Chủ tịch Quốc hội Sri Lanka cho biết, ông sẽ từ chức vào ngày 13/7.
Hồi chuông cảnh báo
Thảm họa tiền tệ và chính trị tại Sri Lanka bắt nguồn từ nhiều yếu tố như các khoản nợ quá lớn, lạm phát gia tăng và những sai lầm trong quản lư tài chính. Nhưng Sri Lanka không phải là nền kinh tế duy nhất đang gặp khó khăn nghiêm trọng khi giá lương thực, nhiên liệu và các mặt hàng chủ lực khác tăng cao. Hồi chuông báo động đang vang lên đối với nhiều nền kinh tế trên thế giới, từ Pakistan đến Venezuela, Zimbabwe và Guinea.
Câu chuyện của Sri Lanka giờ đây đă trở thành câu chuyện cảnh báo cho những quốc gia đang ngập trong nợ nần hoặc đối mặt với khủng hoảng tài chính nghiêm trọng. Nguyên nhân chính xác gây ra vấn đề này ở mỗi quốc gia rất khác nhau, nhưng tất cả đều chịu rủi ro trước t́nh trạng giá thực phẩm và nhiên liệu gia tăng, một phần do cuộc xung đột Nga-Ukraine, một phần do dịch bệnh Covid-19 gây gián đoạn hoạt động du lịch và các hoạt động kinh doanh khác. Ngân hàng Thế giới ước tính, thu nhập b́nh quân đầu người ở các nền kinh tế đang phát triển trong năm nay sẽ thấp hơn 5% so với mức trước đại dịch.
Khủng hoảng kinh tế đang làm bùng phát các cuộc biểu t́nh ở nhiều quốc gia, trong khi đó, việc tăng lăi suất cho vay hay vay nợ ngắn hạn hay để tài trợ cho các gói cứu trợ đại dịch đă khiến nhiều nước vốn đang phải gồng minh chi trả các khoản nợ lớn rơi vào t́nh trạng điêu đứng. Theo thống kê của Liên Hợp Quốc, hơn một nửa số quốc gia nghèo nhất thế giới đang đối mặt hoặc chính thức lâm vào cảnh túng quẫn.
Một số quốc gia như Zambia và Lebanon đă nỗ lực t́m kiếm sự hỗ trợ trên toàn thế giới để có được các khoản vay mới hoặc cơ cấu lại số tiền nợ của họ. C̣n Pakistan, cũng giống như Sri Lanka, đang gấp rút đàm phán với Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) với hy vọng khôi phục gói cứu trợ 6 tỷ USD bị tŕ hoăn sau khi chính phủ của cựu Thủ tướng Imran Khan bị băi nhiệm vào tháng 4 vừa qua. Dự trữ ngoại tệ đang xuống mức thấp kỷ lục. Giá nhiên liệu gia tăng đă khiến lạm phát tăng trên 21%. Đồng rupee của Pakistan đă giảm khoảng 30% so với đồng USD. Để nhận được chấp thuận của IMF, Thủ tướng nước này, ông Shahbaz Sharif đă băi bỏ trợ cấp nhiên liệu và áp đặt mức thuế mới 10% đối với các ngành công nghiệp lớn để giúp khôi phục phần nào nền kinh tế đang lâm vào khủng hoảng nghiêm trọng.
Tại Zimbabwe, lạm phát đă tăng 130%, làm dấy lên lo ngại nước này có thể quay trở lại viễn cảnh đen tối như năm 2008, với tỷ lệ lạm phát ở mức 500 tỷ %, khiến đồng nội tệ ZWD gần như không có giá trị trên thực tế và buộc chính phủ phải phụ thuộc vào USD và đồng tiền của các nước láng giềng (đồng rand Nam Phi). Zimbabwe đang phải nỗ lực tạo ra một đồng bạc xanh phù hợp với nền kinh tế của đất nước vốn đă bị vùi dập bởi t́nh trạng phi công nghiệp hóa, đầu tư thấp, xuất khẩu giảm và nợ công cao.
Ngân hàng Thế giới đă hạ dự báo tăng trưởng đối với các nền kinh tế đang phát triển, từ mức 4,6% xuống c̣n 3,4% trong năm nay. Cuộc xung đột Nga-Ukraine cùng quyết định tăng lăi suất của FED đă khiến nhiên liệu và nhiều mặt hàng nhập khẩu khan hiếm. Khoản nợ của nhiều quốc gia cũng tăng lên khi lăi suất cho vay gia tăng.