PDA

View Full Version : Hệ thống "Pin nước" khổng lồ được thiết kế dưới ḷng đất hứa hẹn thay đổi cuộc đua năng lượng sạch


trungthuc
08-03-2022, 19:57
Không giống như những nhà máy thuỷ điện lộ thiên, công tŕnh xây dựng "pin nước" của Thuỵ Sĩ hoạt động sâu dưới ḷng đất, vừa tạo ra điện lại có thể lưu trữ khi có thiếu hụt về nguồn điện.

https://genk.mediacdn.vn/139269124445442048/2022/8/3/9-16594284059381657063 970-1659491029888-16594910305111076813 667.png
Pin nước khổng lồ chính là một bước tiến lớn đối với hệ thống năng lượng tái tạo của Thuỵ Sĩ. Bắt đầu đi vào hoạt động từ tháng 7/22, pin nước dưới ḷng đất của nhà máy thủy điện Nant de Drance có khả năng lưu trữ năng lượng tương đương với 400.000 pin xe điện.

Robert Gleitz, một đại diện của Hội đồng quản trị Nant de Drance, cho biết nhà máy thuỷ điện nằm trên dăy Alps của Thuỵ Sĩ được trang bị các tuabin linh động và có thể đảo chiều. Điều đó giúp cho nhà máy có thể chuyển từ việc dự trữ năng lượng sang cung cấp điện năng.

Thuỵ Sĩ đă mất đến 14 năm để hoàn thành dự án đồ sộ này. Khoảng 17 km đường hầm được đào dưới ḷng đất, xuyên qua dăy núi Alps. Sáu tuabin được đặt trong một hầm ngầm khổng lồ có chiều dài gấp đôi sân bóng đá, ở độ sâu 600 m dưới ḷng đất.
https://genk.mediacdn.vn/139269124445442048/2022/8/3/photo-1-16594275945861169199 944-1659491037770-16594910380722870209 14.jpg
Nước đổ xuống một ống thép cao hơn tháp Eiffel để cung cấp năng lượng cho 6 tuabin.

Nant de Drance đă tái sử dụng hai hồ chứa sẵn có, nâng hồ cao thêm 21,5 m để tăng gấp đôi sức chứa. Hiện hồ này chứa được lượng nước lớn gấp 6.500 bể bơi đạt tiêu chuẩn Olympic.

Là một trong những nhà máy thuỷ điện lớn nhất, dự án pin nước trị giá 2 tỷ USD có thể đóng vai tṛ quan trọng trong việc ổn định lưới điện của châu Âu, khi châu lục này chuyển đổi sang nguồn năng lượng tái tạo.

https://genk.mediacdn.vn/139269124445442048/2022/8/3/10-16594284429221818436 980-1659491044556-16594910447131518957 801.png
Các nhà máy thuỷ điện tích năng đă hiện diện hơn một thế kỷ qua. Chúng có vai tṛ đặc biệt quan trọng đối với nguồn năng lượng tái tạo. Năng lượng gió và Mặt trời phụ thuộc nhiều vào thời tiết và không thể cung cấp nguồn điện một cách ổn định.

Gleitz nói: "Chúng ta có thể lấy năng lượng (từ lưới điện) khi dư thừa và có thể tái tạo lại khi cần".

Pascal Radue, CEO của GE Renewable Energy Hydro, đơn vị cung cấp các thiết bị cho nhà máy, cho biết rằng Nant de Drance khác biệt với nhiều nhà máy trước đây là sử dụng tuabin thuận nghịch.
https://genk.mediacdn.vn/139269124445442048/2022/8/3/photo-2-16594275960659947633 83-1659491053907-16594910540222119419 256.jpg
Theo như sơ đồ ở trên, pin nước hoạt động dựa trên sự tương tác của ḍng nước ở hai bể chứa có sự chênh lệch về độ cao. Với nguồn điện dư thừa từ các trại năng lượng gió hay Mặt trời, nước sẽ được bơm nước từ hồ chứa thấp lên hồ chứa cao hơn. Khi cần tăng cường sản xuất điện năng, nước từ hồ chứa cao sẽ được xả xuống, chảy qua tuabin và tạo ra nguồn điện.

Radue cho biết các tuabin giúp ổn định lưới điện. "Với tuabin tốc độ cố định, bạn phải chờ đến khi nhà máy điện hoạt động với tốc độ chính xác mới có thể hoà vào lưới điện", Radue giải thích thêm. "Điều này sẽ gây lăng phí thời gian và năng lượng. Các tuabin tốc độ linh động hơn có thể cung cấp điện cho lưới điện ngay lập tức. Nguy cơ mất điện theo đó cũng giảm đi".

https://genk.mediacdn.vn/139269124445442048/2022/8/3/11-16594284940201995644 567-1659491061805-16594910620052078553 364.png
Trước đây, các trạm thuỷ điện tích trử năng lượng "lộ thiên" thường được xây dựng trên các hệ thống sông ng̣i và cần phải xây đập. Điều này đă gây ảnh hưởng xấu đến đời sống của động vật hoang dă và phá huỷ hệ thống sinh thái.

Ở Thuỵ Sĩ, nơi xây dựng nhà máy thuỷ điện tích năng đầu tiên vào năm 1890, gần một nửa chiều dài sông đă bị tác động. Các con sông tự nhiên ở dăy núi Alps c̣n lại rất ít.
https://genk.mediacdn.vn/139269124445442048/2022/8/3/photo-3-16594275944771054166 140-1659491073217-16594910733307213826 0.jpg
Nant de Drance đă sử dụng cơ sở hạ tầng đập và hồ chứa sẵn có. Phần lớn công việc xây dựng khác được thực hiện dưới ḷng đất, hạn chế tác động xấu của nhà máy đến cảnh quan.

Andrew Blakers, giáo sư kỹ thuật tại Đại học Quốc gia Úc, cho biết đó là lư do mà tại sao các dự án hiện đại dành ưu tiên cho các hệ thống khép kín. Như Nant de Drance, nhà máy điện đă sử dụng cơ sở hạ tầng đập và hồ chứa sẵn có. Bên cạnh đó, phần lớn công việc xây dựng được thực hiện dưới ḷng đất, hạn chế tác động của công tŕnh đến cảnh quan và hệ thống sông trên mặt đất.

Blakers nói: "Thời đại xây đập thủy điện sắp kết thúc". Ông cho biết, các nhà máy thuỷ điện khép kín chiếm một khoảng không gian không quá lớn mà lại bảo đảm cho sự an ninh về năng lượng.

Ông ước tính rằng, để cung cấp điện cho một thành phố 1 triệu dân trong 24 giờ, phương pháp cũ cần đến khoảng 2 km vuông đất bị ngập nước. Thuỷ điện tích năng là một trong những giải pháp tích trữ năng lượng có hiệu quả nhất hiện nay.

Gleitz cho biết, Nant de Drance trả lại lưới điện khoảng 80% số lượng điện năng mà nó sử dụng và lưu trữ được khoảng 20 giờ năng lượng dự pḥng.

https://genk.mediacdn.vn/139269124445442048/2022/8/3/12-16594285428677548202 49-1659491083701-16594910839032248666 36.png
Với hi vọng trở thành "lục địa đầu tiên b́nh thường hóa khí hậu", châu Âu ôm nhiều tham vọng lớn về nguồn năng lượng tái tạo. Vào năm 2020, chỉ có 1/5 tổng số năng lượng của châu Âu là từ nguồn điện năng tái tạo. Đến tháng 5 năm nay, Uỷ ban châu Âu (EC) đă nâng mục tiêu năng lượng tái tạo lên 40-45%.

Blakers nói rằng, các cơ sở mới với khả năng lưu trữ cao là rất cần thiết để đạt được mục tiêu đó. Hiệp hội Lưu trữ Năng lượng châu Âu ước tính rằng châu lục này sẽ cần 200 gigawatt điện dự trữ vào năm 2030, tức sẽ gấp 4 lần khả năng lưu trữ hiện nay. Trong thập kỷ từ năm 2010 đến năm 2020, chỉ có 8 gigawatt lưu trữ được hoà vào lưới điện chung.
https://genk.mediacdn.vn/139269124445442048/2022/8/3/photo-4-16594275949871282944 77-1659491089959-16594910902411318550 986.jpg
Các tuabin được đặt trong một hầm ngầm dài gấp đôi sân bóng đá.

Đó là lư do v́ sao mà Nant de Drance trở thành yếu tố rất quan trọng. Rebecca Ellis, người quản trị chính sách năng lượng tại Hiệp hội phi lợi nhuận Thủy điện Quốc tế, cho biết Thuỵ Sĩ có thể giúp ổn định lưới điện của toàn châu Âu v́ nước này nằm ở vị trí trung tâm của lục địa này.

Ellis cho biết, nhà máy điện Nant de Drance đă giúp tăng công suất của các nhà máy Thuỵ Sĩ lên 33%. Điều đó thể hiện vị thế dẫn đầu của Thuỵ Sĩ trong quá tŕnh chuyển đổi sang nguồn năng lượng tái tạo.

Tuy nhiên, Gleitz cho biết v́ quốc gia này không thuộc Liên minh châu Âu, các quy định hiện hành chính vẫn c̣n là một rào cản. Ông nói: "Những quy định thị trường rất khắt khe. Chúng tôi vẫn cần có những thoả thuận chặt chẽ hơn với EU".

Gleitz tiết lộ thêm rằng, thuỷ điện tích trử điện năng có thể giúp bảo đảm vấn đề an ninh năng lượng bên ngoài châu Âu. Blakers và nhóm của ông đă xác định được khoảng 600.000 địa điểm khả thi cho các hệ thống khép kín. Chỉ cần 1% trong số này cũng đủ đáp ứng cho nhu cầu dự trữ năng lượng toàn cầu.

Khi cuộc khủng hoảng về khí hậu gia tăng, Gleitz hy vọng rằng châu Âu sẽ nắm bắt được tiềm năng "tích trữ nguồn năng lượng sạch" nhờ các nhà máy thủy điện tích trử năng lượng này. "Nếu chúng ta muốn đi theo hướng sản xuất điện sạch, th́ Nant de Drance là một trong những bước đệm trên con đường này", Gleitz nói.

Những sáng kiến khác giúp giải quyết vấn đề lưu trữ nguồn năng lượng tái tạo
https://genk.mediacdn.vn/139269124445442048/2022/8/3/photo-5-16594275956208420530 57-1659491097276-16594910974631265080 132.jpg
Pin nước không phải là phương cách duy nhất để lưu trữ năng lượng. Công ty khởi nghiệp Energy Vault của Mỹ - Thuỵ Sĩ đă thiết kế một hệ thống lưu trữ năng lượng cơ học khổng lồ tận dụng trọng lực và những phiến đá 35 tấn. Thiết kế này bao gồm một cần trục 6 tay sẽ nâng phiến đá lên bằng điện dư thừa. Khi các khối đá được hạ xuống, động năng sẽ được biến đổi trở lại thành điện năng.

https://genk.mediacdn.vn/139269124445442048/2022/8/3/photo-6-16594275950051302998 298-1659491102423-16594911025601312901 382.jpg
Công ty Polar Night Energy của Phần Lan lắp đặt "pin cát" đầu tiên trên thế giới để lưu trữ năng lượng từ điện gió và Mặt trời dưới dạng nhiệt trong một silo cách nhiệt chứa 100 tấn cát.

https://genk.mediacdn.vn/139269124445442048/2022/8/3/photo-7-16594275950801784213 19-1659491110526-16594911107551844636 059.jpg
Một phương pháp khác để lưu trữ điện là nén không khí. Năng lượng dư thừa được sử dụng để nén khí và lưu trữ dưới ḷng đất. Khi nhu cầu sử dụng điện tăng, khí nén sẽ được giải phóng qua một tuabin để tạo ra điện. Công ty Hydrostor của Canada đang xây dựng một cơ sở lưu trữ năng lượng nhờ khí nén tại California.

Nguồn: CNN