trungthuc
08-21-2022, 21:24
Các cuộc tấn công thành công nhằm phá hoại căn cứ không quân Saki của Nga ở Crimea là "câu trả lời" âm thầm của Kiev cho chiến thuật "máy xay thịt" của phía Nga.
https://cdnmedia.baotintuc.v n/Upload/0gYjdiNY41wQIbPeRYyP vA/files/2022/08/Nga-Ukraine/saki-base.jpeg
Ảnh chụp từ vệ tinh sân bay quân sự Saki trên bán đảo Crimea, với nhiều máy bay bị phá hủy sau vụ cháy nổ ngày 9/8/2022.
Theo tờ The Conversation, Tổng thống Vladimir Putin được cho là đă cách chức vị chỉ huy hạm đội Biển Đen của Nga chỉ ba ngày sau cuộc tấn công vào căn cứ không quân Saki ở Crimea, trong bối cảnh Ukraine đang chuyển hướng chiến lược trành giành lại các vùng lănh thổ bị chiếm đóng ở miền Nam, và đặc biệt là Crimea.
Các phi đội máy bay Nga được cho là đă di chuyển vào các căn cứ nằm sâu hơn bên trong bán đảo hoặc trong lảnh thổ của Nga. Thủ phủ Crimea, Sevastopol, nơi đặt trụ sở chỉ huy hạm đội Biển Đen, đang trong t́nh trạng báo động cao do mới bị drone tấn công phá hoại cách đây vài ngày. Ukraine đă đe dọa tấn công và phá hủy cây cầu nổi tiếng trên eo biển Kerch nối lảnh thổ Nga với Crimea.
Chỉ trong ṿng một tuần lể từ ngày 9 đến 16/8 đă xảy ra hai cuộc tấn công lớn nhằm vào các mục tiêu quân sự ở Crimea, trong đó một vụ đă phá hủy kho chứa đạn dược và máy bay quân sự. Hơn 3.000 người đă phải bị sơ tán.
Mặc dù lúc ban đầu Ukraine c̣n do dự trong việc thừa nhận các cuộc tấn công, nhưng sau đó ngày càng rơ, tác giả của chúng là do các lực lượng đặc biệt Ukraine tiến hành.
Bàn đảo Crimea không c̣n an toàn
Bán đảo Crimea đă được Nga chiếm đóng và sáp nhập trái phép vào năm 2015 và trở thành căn cứ chiến lược của lực lượng Nga trong cuộc chiến xâm lược ở Ukraine hồi tháng 2 năm nay.
Mặc dù Ukraine trước đó đă vạch ra kế hoạch nhằm giành lại quyền kiểm soát toàn bộ lănh thổ của ḿnh nhưng một cuộc phản công lớn vẫn có nhiều phần bất ngờ. Kiev tuy có khả năng để pḥng thủ hiệu quả, nhưng hiện đang thiếu hụt quân số và trang thiết bị cho một cuộc tấn công với quy mô lớn.
Ngoại trưởng Ukraine Oleksii Reznikov ngày 17/8 công khai giải thích rằng, các kế hoạch bao gồm tấn công các mục tiêu quân sự nằm sâu bên trong lănh thổ do Nga kiểm soát (đặc biệt là ở Crimea) nhằm làm suy yếu khả năng của cquân Nga trong việc trấn giữ tiền tuyến.
Các cuộc tấn công kiểu phá hoại ở Crimea được cho là do lực lượng đặc biệt phối hợp với đám kháng chiến Ukraine nằm vùng thực hiện, tấn công vào phi trường Nga và các kho chứa đạn dược. Ngoại trưởng Reznikov giải thích với tờ Washington Post: "Chúng tôi đang sử dụng một chiến lược để phá hủy các kho dự trữ lương thực của họ, các kho chứa đạn dược, phá hủy trụ sở, sở chỉ huy của họ… Đó là câu trả lời của chúng tôi cho 'chiến thuật xay thịt' của họ".
Giới chức trách Nga đă buộc phải thừa nhận rằng số bom, đạn được cất giữ tại căn cứ không quân Saki trên bờ biển phía Tây Crimea nh́n ra Biển Đen đă bị phát nổ vào ngày 16/8/2022, nhưng không nhấn mạnh vào sự thiệt hại đă gây ra. Tuy nhiên, qua quan sát từ h́nh ảnh vệ tinh của các công ty độc lập cho thấy có ít nhất là 8 máy bay phản lực quân sự của Nga tại căn cứ đă bị phá hủy hoàn toàn.
Những cuộc tấn công này là rất quan trọng v́ một số lư do sau. Trước hết, điều này cho thấy cách mà Ukraine đă có thể triển khai lực lượng kháng chiến và lực lượng đặc biệt bên trong Crimea và có thể là các vùng lănh thổ khác để tiến hành các cuộc tấn công kiểu du kích vào quâng Nga. Chiến thuật này không thể bị đối phó bằng loại h́nh thức chiến tranh thông thường cường độ cao mà phía Nga đang áp dụng.
Ukraine không có hỏa tiển với tầm bắn có thể nhắm vào các căn cứ của Nga bên ngoài lănh thổ do Ukraine kiểm soát, v́ vậy đây là một chiến thuật quân sự mới. Nó có thể gây ra nhiều hậu quả sâu rộng, tác đống xấu đến tinh thần chiến đấu của quân Nga v́ Crimea giờ đây đă trở thành một vùng lănh thổ không an toàn, đe dọa sư ưu thế của Nga ở miền Đông Ukraine.
Giới truyền thông Nga t́m cách bưng bít, hạ thấp các cuộc tấn công của Ukraine vào Crimea đồng thời không ngừng lên án v́ chúng cho rằng Ukraine đă xâm phạm vào lảnh thổ của Nga(?). Tuy nhiên, thực chất đám lănh đạo Nga đang nh́n nhận vấn đề này với mức độ nghiêm trọng hơn. Họ hiểu rằng vấn đề an ninh của Crimea không c̣n được bảo đảm để cho đám du khách Nga có thể thông thả đến nghỉ mát như trước đây.
Rơ ràng, mục tiêu lớn hơn của Ukraine là đẩy Nga ra khỏi toàn bộ lănh thổ mà họ đă chiếm đóng, bao gồm cả Crimea. Vào ngày 19/3/2021, gần một năm trước khi cuộc xâm lăng của Nga bắt đầu, Hội đồng Quốc pḥng và An ninh Quốc gia Ukraine đă thông qua chiến lược giành lại Crimea và tái sáp nhập bán đảo với phần c̣n lại của đất nước. Nhưng vào thời điểm đó không có triển vọng nào về một chiến dịch quân sự để đạt được điều này.
https://cdnmedia.baotintuc.v n/Upload/0gYjdiNY41wQIbPeRYyP vA/files/2022/08/Ukraine/bien-den-map.png
Bản đồ khu vực Biển Đen, với bán đảo Crimea bị Nga chiếm đóng trái phép. (Ảnh: The Conversation)
Hiện nay khi Nga và Ukraine đang xảy ra xung đột chiến tranh, chính phủ Ukraine đưa ra quan điểm rằng phải đẩy lui hoàn toàn quân Nga ra khỏi toàn bộ lănh thổ của ḿnh trước khi có thể kết thúc xung đột. Nhưng liệu mục tiêu này có thể đạt được hay không th́ vẫn c̣n phải chờ xem.
Hiện tại, chưa rơ liệu Ukraine có thể tập hợp nguồn lực quân sự từ các đồng minh cho các hoạt động tấn công quy mô lớn có thể đẩy lui Nga ra khỏi khu vực Donbas và Crimea hay không.
Tầm mức quan trọng của bán đảo Crimea
Quy chế của Crimea là một cốt lơi tranh chấp giữa Nga và Ukraine kể từ khi khối Liên Xô bị tan ră, nhưng nơi đây có một lịch sử sâu sắc hơn nhiều. Hải quân Nga dưới thời Sa hoàng Peter I đă xác định các bến cảng tự nhiên của Crimea ở Biển Đen là một tài sản chiến lược quan trọng.
Trong thời kỳ Xô Viết, Crimea là một phần của Nga cho đến khi nhà lănh đạo Liên Xô Nikita Khrushchev giao vùng lănh thổ này cho Ukraine vào năm 1954. Khi Liên Xô bị tan ră, biên giới của các quốc gia trong khối Đông Âu tách ra độc lập vẫn là biên giới của các nước Cộng ḥa thuộc Liên Xô cũ và do đó Crimea vẫn là một phần của Ukraine, nhưng ngay từ đầu, đă có sự bất măn sâu sắc ở Nga.
Điều này là do tầm mức quan trọng chiến lược của bán đảo và bởi v́ 60% dân số của Crimea là người Nga được di dân vào.
Tuy nhiên, trong Bản ghi nhớ Budapest năm 1994, Nga và Mỹ cùng với các nước kư kết khác đă bảo đảm sự an ninh và toàn vẹn lănh thổ của Ukraine để đổi lại Kiev cho phép loại bỏ các vũ khí hạt nhân khỏi lănh thổ của ḿnh.
Nga đă t́m cách kiểm soát Ukraine một cách gián tiếp thông qua mối dính líu thân thiết với Tổng thống Ukraine khi đó là Viktor Fedorovych Yanukovych. Nhưng sau các cuộc biểu t́nh Maidan lan rộng trên đường phố Kiev trong năm 2013 và việc từ bỏ kế hoạch xích lại gần EU, ông Yanukovych đă bị Quốc hội phế truất và phải sống lưu vong ở Nga. Vào tháng 2/2014, Nga quyết định sáp nhập Crimea sau một cuộc trưng cầu dân ư gian lận được tổ chức trên bán đảo này.
Các phân tích gia ở Ukraine và phương Tây hiện nay đều tin rằng, không có triển vọng ngay lập tức về việc Nga tham gia vào các cuộc đàm phán nghiêm túc về chấm dứt cuộc xung đột, bất chấp những cuộc tấn công của phía Ukraine ở Crimea hiện nay.
Điều này có thể thay đổi nếu t́nh trạng bế tắc xảy ra khi cả Nga và Ukraine đều không nh́n thấy triển vọng thực tế nào về việc cải thiện vị thế của họ. Crimea có thể trở thành một trở ngại lớn trong các cuộc đàm phán.
Càng kéo dài thời gian, Ukraine có thể phải chịu áp lực lớn hơn nhiều từ các đồng minh về sự kết thúc một cuộc xung đột kéo dài, chấp nhận nhượng bộ với ít mục tiêu hơn là giành lại toàn bộ lănh thổ nguyên vẹn trước đây của ḿnh.
Vấn đề Crimea vẫn c̣n nhiều khó khăn v́ nơi đây có phần lớn dân số nói tiếng Nga. Kết quả cuối cùng sẽ không chỉ phụ thuộc vào chiến dịch quân sự, mà c̣n phụ thuộc vào thái độ của người dân ở bán đảo tranh chấp này.
https://cdnmedia.baotintuc.v n/Upload/0gYjdiNY41wQIbPeRYyP vA/files/2022/08/Nga-Ukraine/saki-base.jpeg
Ảnh chụp từ vệ tinh sân bay quân sự Saki trên bán đảo Crimea, với nhiều máy bay bị phá hủy sau vụ cháy nổ ngày 9/8/2022.
Theo tờ The Conversation, Tổng thống Vladimir Putin được cho là đă cách chức vị chỉ huy hạm đội Biển Đen của Nga chỉ ba ngày sau cuộc tấn công vào căn cứ không quân Saki ở Crimea, trong bối cảnh Ukraine đang chuyển hướng chiến lược trành giành lại các vùng lănh thổ bị chiếm đóng ở miền Nam, và đặc biệt là Crimea.
Các phi đội máy bay Nga được cho là đă di chuyển vào các căn cứ nằm sâu hơn bên trong bán đảo hoặc trong lảnh thổ của Nga. Thủ phủ Crimea, Sevastopol, nơi đặt trụ sở chỉ huy hạm đội Biển Đen, đang trong t́nh trạng báo động cao do mới bị drone tấn công phá hoại cách đây vài ngày. Ukraine đă đe dọa tấn công và phá hủy cây cầu nổi tiếng trên eo biển Kerch nối lảnh thổ Nga với Crimea.
Chỉ trong ṿng một tuần lể từ ngày 9 đến 16/8 đă xảy ra hai cuộc tấn công lớn nhằm vào các mục tiêu quân sự ở Crimea, trong đó một vụ đă phá hủy kho chứa đạn dược và máy bay quân sự. Hơn 3.000 người đă phải bị sơ tán.
Mặc dù lúc ban đầu Ukraine c̣n do dự trong việc thừa nhận các cuộc tấn công, nhưng sau đó ngày càng rơ, tác giả của chúng là do các lực lượng đặc biệt Ukraine tiến hành.
Bàn đảo Crimea không c̣n an toàn
Bán đảo Crimea đă được Nga chiếm đóng và sáp nhập trái phép vào năm 2015 và trở thành căn cứ chiến lược của lực lượng Nga trong cuộc chiến xâm lược ở Ukraine hồi tháng 2 năm nay.
Mặc dù Ukraine trước đó đă vạch ra kế hoạch nhằm giành lại quyền kiểm soát toàn bộ lănh thổ của ḿnh nhưng một cuộc phản công lớn vẫn có nhiều phần bất ngờ. Kiev tuy có khả năng để pḥng thủ hiệu quả, nhưng hiện đang thiếu hụt quân số và trang thiết bị cho một cuộc tấn công với quy mô lớn.
Ngoại trưởng Ukraine Oleksii Reznikov ngày 17/8 công khai giải thích rằng, các kế hoạch bao gồm tấn công các mục tiêu quân sự nằm sâu bên trong lănh thổ do Nga kiểm soát (đặc biệt là ở Crimea) nhằm làm suy yếu khả năng của cquân Nga trong việc trấn giữ tiền tuyến.
Các cuộc tấn công kiểu phá hoại ở Crimea được cho là do lực lượng đặc biệt phối hợp với đám kháng chiến Ukraine nằm vùng thực hiện, tấn công vào phi trường Nga và các kho chứa đạn dược. Ngoại trưởng Reznikov giải thích với tờ Washington Post: "Chúng tôi đang sử dụng một chiến lược để phá hủy các kho dự trữ lương thực của họ, các kho chứa đạn dược, phá hủy trụ sở, sở chỉ huy của họ… Đó là câu trả lời của chúng tôi cho 'chiến thuật xay thịt' của họ".
Giới chức trách Nga đă buộc phải thừa nhận rằng số bom, đạn được cất giữ tại căn cứ không quân Saki trên bờ biển phía Tây Crimea nh́n ra Biển Đen đă bị phát nổ vào ngày 16/8/2022, nhưng không nhấn mạnh vào sự thiệt hại đă gây ra. Tuy nhiên, qua quan sát từ h́nh ảnh vệ tinh của các công ty độc lập cho thấy có ít nhất là 8 máy bay phản lực quân sự của Nga tại căn cứ đă bị phá hủy hoàn toàn.
Những cuộc tấn công này là rất quan trọng v́ một số lư do sau. Trước hết, điều này cho thấy cách mà Ukraine đă có thể triển khai lực lượng kháng chiến và lực lượng đặc biệt bên trong Crimea và có thể là các vùng lănh thổ khác để tiến hành các cuộc tấn công kiểu du kích vào quâng Nga. Chiến thuật này không thể bị đối phó bằng loại h́nh thức chiến tranh thông thường cường độ cao mà phía Nga đang áp dụng.
Ukraine không có hỏa tiển với tầm bắn có thể nhắm vào các căn cứ của Nga bên ngoài lănh thổ do Ukraine kiểm soát, v́ vậy đây là một chiến thuật quân sự mới. Nó có thể gây ra nhiều hậu quả sâu rộng, tác đống xấu đến tinh thần chiến đấu của quân Nga v́ Crimea giờ đây đă trở thành một vùng lănh thổ không an toàn, đe dọa sư ưu thế của Nga ở miền Đông Ukraine.
Giới truyền thông Nga t́m cách bưng bít, hạ thấp các cuộc tấn công của Ukraine vào Crimea đồng thời không ngừng lên án v́ chúng cho rằng Ukraine đă xâm phạm vào lảnh thổ của Nga(?). Tuy nhiên, thực chất đám lănh đạo Nga đang nh́n nhận vấn đề này với mức độ nghiêm trọng hơn. Họ hiểu rằng vấn đề an ninh của Crimea không c̣n được bảo đảm để cho đám du khách Nga có thể thông thả đến nghỉ mát như trước đây.
Rơ ràng, mục tiêu lớn hơn của Ukraine là đẩy Nga ra khỏi toàn bộ lănh thổ mà họ đă chiếm đóng, bao gồm cả Crimea. Vào ngày 19/3/2021, gần một năm trước khi cuộc xâm lăng của Nga bắt đầu, Hội đồng Quốc pḥng và An ninh Quốc gia Ukraine đă thông qua chiến lược giành lại Crimea và tái sáp nhập bán đảo với phần c̣n lại của đất nước. Nhưng vào thời điểm đó không có triển vọng nào về một chiến dịch quân sự để đạt được điều này.
https://cdnmedia.baotintuc.v n/Upload/0gYjdiNY41wQIbPeRYyP vA/files/2022/08/Ukraine/bien-den-map.png
Bản đồ khu vực Biển Đen, với bán đảo Crimea bị Nga chiếm đóng trái phép. (Ảnh: The Conversation)
Hiện nay khi Nga và Ukraine đang xảy ra xung đột chiến tranh, chính phủ Ukraine đưa ra quan điểm rằng phải đẩy lui hoàn toàn quân Nga ra khỏi toàn bộ lănh thổ của ḿnh trước khi có thể kết thúc xung đột. Nhưng liệu mục tiêu này có thể đạt được hay không th́ vẫn c̣n phải chờ xem.
Hiện tại, chưa rơ liệu Ukraine có thể tập hợp nguồn lực quân sự từ các đồng minh cho các hoạt động tấn công quy mô lớn có thể đẩy lui Nga ra khỏi khu vực Donbas và Crimea hay không.
Tầm mức quan trọng của bán đảo Crimea
Quy chế của Crimea là một cốt lơi tranh chấp giữa Nga và Ukraine kể từ khi khối Liên Xô bị tan ră, nhưng nơi đây có một lịch sử sâu sắc hơn nhiều. Hải quân Nga dưới thời Sa hoàng Peter I đă xác định các bến cảng tự nhiên của Crimea ở Biển Đen là một tài sản chiến lược quan trọng.
Trong thời kỳ Xô Viết, Crimea là một phần của Nga cho đến khi nhà lănh đạo Liên Xô Nikita Khrushchev giao vùng lănh thổ này cho Ukraine vào năm 1954. Khi Liên Xô bị tan ră, biên giới của các quốc gia trong khối Đông Âu tách ra độc lập vẫn là biên giới của các nước Cộng ḥa thuộc Liên Xô cũ và do đó Crimea vẫn là một phần của Ukraine, nhưng ngay từ đầu, đă có sự bất măn sâu sắc ở Nga.
Điều này là do tầm mức quan trọng chiến lược của bán đảo và bởi v́ 60% dân số của Crimea là người Nga được di dân vào.
Tuy nhiên, trong Bản ghi nhớ Budapest năm 1994, Nga và Mỹ cùng với các nước kư kết khác đă bảo đảm sự an ninh và toàn vẹn lănh thổ của Ukraine để đổi lại Kiev cho phép loại bỏ các vũ khí hạt nhân khỏi lănh thổ của ḿnh.
Nga đă t́m cách kiểm soát Ukraine một cách gián tiếp thông qua mối dính líu thân thiết với Tổng thống Ukraine khi đó là Viktor Fedorovych Yanukovych. Nhưng sau các cuộc biểu t́nh Maidan lan rộng trên đường phố Kiev trong năm 2013 và việc từ bỏ kế hoạch xích lại gần EU, ông Yanukovych đă bị Quốc hội phế truất và phải sống lưu vong ở Nga. Vào tháng 2/2014, Nga quyết định sáp nhập Crimea sau một cuộc trưng cầu dân ư gian lận được tổ chức trên bán đảo này.
Các phân tích gia ở Ukraine và phương Tây hiện nay đều tin rằng, không có triển vọng ngay lập tức về việc Nga tham gia vào các cuộc đàm phán nghiêm túc về chấm dứt cuộc xung đột, bất chấp những cuộc tấn công của phía Ukraine ở Crimea hiện nay.
Điều này có thể thay đổi nếu t́nh trạng bế tắc xảy ra khi cả Nga và Ukraine đều không nh́n thấy triển vọng thực tế nào về việc cải thiện vị thế của họ. Crimea có thể trở thành một trở ngại lớn trong các cuộc đàm phán.
Càng kéo dài thời gian, Ukraine có thể phải chịu áp lực lớn hơn nhiều từ các đồng minh về sự kết thúc một cuộc xung đột kéo dài, chấp nhận nhượng bộ với ít mục tiêu hơn là giành lại toàn bộ lănh thổ nguyên vẹn trước đây của ḿnh.
Vấn đề Crimea vẫn c̣n nhiều khó khăn v́ nơi đây có phần lớn dân số nói tiếng Nga. Kết quả cuối cùng sẽ không chỉ phụ thuộc vào chiến dịch quân sự, mà c̣n phụ thuộc vào thái độ của người dân ở bán đảo tranh chấp này.