goodidea
08-25-2022, 13:12
Ở đời, chúng ta thường quên đi những ǵ chúng ta đă có và đang có, con người thật là mâu thuẫn, chỉ biết t́m kiếm thêm mà không biết quan tâm đến người khác. Những vật không đáng giá của người này chính là những vật mong uớc của người kia.
Một nhà tỷ phú nọ v́ muốn con trai ḿnh hiểu được hoàn cảnh cuộc sống, thấy rơ tận mắt những người dân quê lam lũ vất vả, đầu đội trời, chân đạp đất mà vẫn nghèo khó. Hai cha con nghỉ lại một tuần tại một làng quê xa xôi, hẻo lánh, nơi có đời sống thiếu thốn, khó khăn về mọi mặt. Sau một tuần t́m hiểu đời sống người dân quê và trở về nhà, người cha mới hỏi con, “con thấy chuyến đi chơi này ra sao?” “Dạ thưa cha, chuyến đi này rất nhiều điều bổ ích cho con.” “Con có thấy cuộc sống cực khổ, thiếu thốn, khó khăn của người dân quê không?” “Dạ, có!” “Con nhận thấy ǵ trong cuộc sống của họ?” “Dạ thưa cha, con thấy nhà ḿnh chỉ có mỗi một con chó mà họ th́ có tới sáu con. Nhà ḿnh chỉ có một hồ bơi nhỏ ở giữa vườn c̣n họ th́ có cả một ḍng sông tàu thuyền chạy suốt cả buổi mới hết.
Nhà ḿnh th́ phải nhập cảng những chiếc đèn chính hiệu từ Nhật Bản để treo trong vườn c̣n họ th́ không cần đến, v́ họ có cả một bầu trời đầy sao chiếu sáng lúc ban đêm. Nhà của ḿnh c̣n giới hạn nên nh́n thoáng qua là thấy hết từ trong nhà ra đến cổng, c̣n nhà họ có thể ngồi nh́n xuyên suốt tới tận chân trời. Nhà ḿnh chỉ có một miếng đất nhỏ để gieo trồng hoa màu, cây trái, c̣n họ có cả một cánh đồng ruộng bao la c̣ bay thẳng cánh. Nhà ḿnh phải có người ở để giúp việc c̣n họ th́ không cần, v́ họ tự lo cho nhau được.
Chúng ta phải bỏ tiền ra để mua đồ ăn thức uống, c̣n họ th́ tự trồng trọt, chăn nuôi và tự túc về thực phẩm. Nhà ḿnh phải có tường cao bao quanh để bảo vệ c̣n họ th́ không cần, họ có những người bạn tốt để đùm bọc, trông ngó, ḍm chừng lẫn nhau”.
Trước những lư luận sắc bén của người con trai, người cha không c̣n lời nào để khuyên nhủ con ḿnh. Người con nói tiếp, “dạ thưa cha, con rất cám ơn cha đă cho con một chuyến tham quan khảo sát đầy thú vị, so với người dân quê th́ gia đ́nh ta c̣n quá nghèo nàn, lạc hậu, con sẽ cố gắng làm nên sự nghiệp đến khi nào hơn họ mới thôi”.
Ở đời, chúng ta thường quên đi những ǵ chúng ta đă có và đang có, con người thật là mâu thuẫn, chỉ biết t́m kiếm thêm mà không biết quan tâm đến người khác. Những vật không đáng giá của người này chính là những vật mong uớc của người kia. Đời là như vậy! Hạnh phúc sẽ đến nếu chúng ta biết bằng ḷng với những ǵ ta đang có thay v́ chỉ nghĩ đến mộng uớc muốn có thêm cho riêng ḿnh. Hăy tận hưởng những ǵ chúng ta đang có, nhất là gia đ́nh, người thân, bạn bè đang chung sống với ta.
Qua câu chuyện nhà tỷ phú và đứa con trai đă cho ta một bài học lư thú của cuộc đời. Tiền bạc của cải thuộc về năm nhà có thể bị cuốn trôi trong tích tắc như nhà lũ lụt, nhà hoả hoạn, nhà trộm cướp, nhà vua quan tịch thâu và con cái bất hiếu phá sản. Thừa hưởng của cải vật chất mà không có hiểu biết chân chính và nhận thức sáng suốt th́ coi chừng tán gia bại sản trong nay mai, chỉ một đêm thôi mọi thứ đều thay đổi cả, tiền muôn bạc vạn nay thời c̣n đâu.
Nhà tỷ phú nọ muốn cho con ḿnh có cái nh́n xa trông rộng nên mới bắt đầu cho cậu t́m hiểu đời sống khó khăn, vất vả, chân lấm tay bùn của người vùng sâu, vùng xa mà vẫn thiếu trước hụt sau. Tất cả chỉ v́ không biết gieo nhân quả tốt trong quá khứ để con ḿnh không ỷ lại và cao ngạo mà cố gắng gieo trồng phước báu thêm, nhưng ḷng tham của con người quả thật như giếng sâu không đáy, không biết bao nhiêu để được gọi là đủ.
Đạo Phật không dừng lại ở nơi tối tăm mà luôn dùng ánh sáng trí tuệ để chuyển hóa si mê, u tối thành trong sáng, hiện thực. Trên đời này không ǵ quư bằng an vui và hạnh phúc. Vàng bạc, gấm vóc, lụa là, thức ăn sơn hào hải vị, vũ khí tối tân chỉ làm con người tăng trưởng thêm ḷng tham lam, ích kỷ, sân si, nóng giận và giết hại lẫn nhau; càng nhiều mưu cầu, tham đắm riêng tư th́ càng thêm khổ đau chồng chất, chỉ cần muốn ít biết đủ theo khả năng hiện tại th́ nghèo khó vẫn an vui, hạnh phúc. Trớ trêu thay, thế gian này không biết bao nhà tỉ phú đă phải bỏ mạng sa trường v́ hụt hẫng bên bờ hạnh phúc, họ cứ mải mê chạy theo trường đời danh lợi, quyền cao chức trọng để rồi phải ra đi trong tủi hận ưu phiền.
Chúng ta cứ bám víu, dính mắc vào nhu cầu vật chất quá nhiều nên quanh năm suốt tháng đều bị nó trói buộc. Những nhà tỉ phú đâu có thiếu thốn, nghèo khó nhưng tại sao vẫn phải tự tử? Hạnh phúc nhất của con người là từ nội tâm trong sáng, thanh tịnh. Tuy sống giữa cơi đời nhiều ô nhiễm, đầy dẫy tham lam, thù hận, si mê nhưng ta không bị ḍng đời cuốn trôi và nhấn ch́m, vẫn làm việc phục vụ chúng sinh vô điều kiện mà không dính mắc, đắm nhiễm. Đó mới là người có trí tuệ rộng lớn.
Có hai điều rất cần thiết trong việc làm một người tốt:
Thứ nhất: tu dưỡng đạo đức và hoàn thiện bản thân bằng cách dứt ác làm lành.
Thứ hai: có trách nhiệm, bổn phận đối với gia đ́nh và xă hội. Một gia đ́nh an vui, hạnh phúc con cháu phải biết hiếu thảo với ông bà cha mẹ, biết kính trên nhường dưới, sống vui vẻ, thuận thảo với nhau và sẵn sàng cưu mang, giúp đỡ nhiệt t́nh trong mọi trường hợp. Bên cạnh đó ta c̣n phải biết tuỳ theo nhân duyên để đem an vui, hạnh phúc đến với mọi người.
Trong suốt quá tŕnh tu học, dấn thân để từng bước làm bậc hiền Thánh nhằm để giác ngộ, giải thoát cho ḿnh và người, chúng ta lại quên đi trách nhiệm và bổn phận thương yêu, đùm bọc, giúp đỡ lẫn nhau bằng t́nh người trong cuộc sống với trái tim yêu thươngvà hiểu biết. Muốn trở thành bậc hiền Thánh trong hiện tại và mai sau không phải chúng ta từ bỏ thân phận làm người để đi t́m một giá trị cao thượng nào khác mà muốn làm bậc hiền Thánh cũng phải từ con người mà ra; nhưng làm thế nào để thực hiện đạo làm người một cách sâu sắc?
Ta phải luôn tự biết trách ḿnh, t́m lỗi chính ḿnh để sửa sai; phải biết xem xét từng ư nghĩ, lời nói, hành vi của ḿnh, điều ác dù rất nhỏ cũng nên tránh, điều thiện dù khó khăn đến đâu cũng không từ nan và hiểu biết rơ ràng điều xấu và điều tốt; phải biết thanh lọc nội tâm, biết kiểm soát tâm và biết nh́n lại chính ḿnh; phải đối với mọi người luôn khoan dung, tử tế một cách sâu sắc và luôn e ngại làm người khác tổn thương; tử tế, sâu sắc có nghĩa là hiểu thấu, thông cảm và chia sẻ được những nỗi đau của người khác.
Ta phải là người độ lượng, bao dung, biết yêu thương con người mà không tính toán so đo ta-người, được-mất; dù làm rất nhiều việc thiện lành tốt đẹp nhưng trong ḷng không hề có chút ư nghĩ mưu cầu danh lợi, phước báo; chấp nhận những thiệt tḥi bản thân để giữ vững đạo lư làm người.
Ngoài việc bản thân ra sức tu tập, chúng ta cũng cần hiểu thêm về việc giúp đỡ những người nghèo khổ bằng vật chất lẫn tinh thần. Chúng ta biết tu dưỡng giá trị đạo đức tâm linh nên khi đem lợi ích vật chất đến cho mọi người ta cần san sẻ thêm đạo lư làm người để họ có niềm tin vào nhân quả và tin chính ḿnh là chủ nhân ông của bao điều hoạ phúc. Ta đến với đạo Phật là đang đi t́m con đường giác ngộ của bậc Thánh và ta biết được con đường này bắt đầu bằng đạo làm người. Khi chúng ta tu tập thật tốt và hoàn hảo, ta sẽ trở nên những người thánh thiện có nhân cách, đạo đức tốt và hay đem niềm vui đến với mọi người. Khi ta khôn lớn trưởng thành, bước chân vào đời ta sẽ t́m kiếm giá trị cuộc sống và sẽ nhận ra “t́nh thương chính là hạnh phúc của con người''. Nó có thể là t́nh cảm lứa đôi, t́nh cảm gia đ́nh, bè bạn và cao hơn nữa là t́nh người trong cuộc sống.
T́nh thương đó là tấm ḷng yêu thương chân thành và trong sáng, là một thứ t́nh cảm chỉ trao đi mà không cần nhận lại, không vụ lợi, không tính toán, nghĩ suy, thấy khổ liền giúp đỡ và san sẻ một cách nhiệt t́nh. Có thể nói, t́nh thương là một thứ t́nh cảm đẹp đẽ luôn tồn tạitrong bản chất của mỗi con người. Kết quả của sự yêu thương là sự hoà hợp của trái tim, cái được gọi là trái tim biết thổn thức và rung động trong sự sẻ chia và nâng đỡ cho nhau.
Theo quan niệm xưa, một số người cho rằng sự giàu nghèo, sang hèn đă được sắp đặt sẵn trước sau như một, không thể đổi thay. Ai theo quan niệm này th́ sự sống bị khựng lại, không phát huy được năng lực đóng góp, phục vụ tha nhân mà chỉ sống ỷ lại, cầu cạnh vào người khác v́ nghĩ số phận ḿnh đă như vậy. Thế gian này có lắm chuyện xảy ra cho ta thấy rơ trường đời là nơi đấu tranh, giành giựt, chém giết lẫn nhau chỉ v́ “cái ta” hẹp ḥi, giả dối.
Vậy chúng ta cần phải mở rộng tấm ḷng nhân ái để biến thù hận thành thương yêu từ quan niệm sai lầm chấp có bản ngă là “thật ta”. Chúng ta hăy biết bao dung và độ lượng bằng trái tim hiểu biết để dung ḥa với muôn loài vật. Hiện tại chúng ta không những có rất nhiều điều xấu xa, tội lỗi mà cũng có rất nhiều điều thiện lành, tốt đẹp. Chúng ta cần phải duy tŕ, bồi đắp, tu dưỡng như biết bố thí, cúng dường, giúp đỡ, sẻ chia. Sự sáng suốt, b́nh đẳng xét ra ai cũng có; nếu ta biết cố gắng vun bồi th́ việc lợi ích ǵ chúng ta cũng làm được.
Con người ta thường hay có bệnh ỷ lại và v́ ḷng tham lam, ích kỷ nên ai cũng muốn vơ vét về cho ḿnh nhiều hơn. Nếu chúng ta đang được thừa hưởng gia tài của cha mẹ để lại, ta phải biết không có ǵ tự nhiên khi không hay do ông trời nào ban cho ḿnh mà chính ta đă tạo nhân quả tốt trong nhiều đời. Quy luật hưởng phước th́ hết phước nên ta phải biết gieo tạo phước đức không ngừng nghỉ. Ta hăy cố gắng diệt bớt ḷng tham lam, ích kỷ, si mê, nóng giận. “Tu” chính là sự chuyển hoá ḷng kiêu mạn, chấp ngă mà biết bố thí, cúng dường, thương người, cứu vật, khoan dung, độ lượng và rộng răi.
Bất cứ hành động tốt đẹp nào ta cảm thấy có nhiều lợi ích cho người và vật th́ hăy cố gắng quên ḿnh để thực hành làm theo. Đă đành rằng “tâm tức Phật - Phật tức tâm”, nhưng hiện giờ c̣n làm chúng sinh th́ ta phải biết chắc một điều tâm ḿnh c̣n mê lầm, chưa được như tâm Phật, v́ tâm Phật sáng suốt, chân thật, từ bi và trí tuệ. Chúng ta cần phải thành thật, cố gắngkiểm điểm lại ḿnh, nghiệm xét nơi ḿnh để thấy rơ điều ǵ xấu xa, tội lỗi; điều ǵ hiểm độc, tà vạy; điều ǵ mê lầm mà cố gắng sửa đổi cho đến khi hoàn toàn viên măn mới thôi.
Nếu chúng ta muốn được an vui, hạnh phúc th́ ḿnh phải biết làm chủ bản thân qua thân-miệng-ư, không cho những tâm tư, vọng động xấu ác phát sinh. Sửa đổi hành vi tức là sửa đổi những điều xấu ác của ư nghĩ, lời nói và hành động. Thân thường hay giết hại, trộm cướp, tà dâm. Miệng thường hay nói dối, dèm pha, chỉ trích, phê phán đúng sai, phải quấy, hơn thua… Ấy là hành vi hại ḿnh, hại người mà ít ai tránh khỏi.
Ngày nay, toàn nhân loại chỉ sống trong hồi hộp, lo âu, sợ hăi, bất an v́ các hành vi giết hại, trộm cướp, nói dối, uống rượu say sưa gieo tạo quá nhiều tai họa ghê gớm. Khi ta sửa đổi hành vi cũng phải sửa đổi tánh t́nh, v́ tánh t́nh xấu xa gây nguy hại nhiều hơn. Tham lam, sân hận, si mê, kiêu mạn, nghi ngờ là những tâm tánh xấu cố hữu mà chúng ta cần phải loại trừ. Ai có thân cũng tham sống sợ chết, đó là bản năng thứ nhất. Bản năng thứ hai là chất chứa ḷng tham như giếng sâu không đáy, bất cứ cái tốt, cái đẹp đều muốn vơ vét cho riêng ḿnh, muốn cho ta là trên hết c̣n ai đói khát mặc kệ; xem tiền bạc, của cải hơn mạng sống người khác; v́ tham chút lợi danh mà làm đời sống nhân loại bị điêu đứng.
Song, muốn sửa đổi tâm tánh xấu xa một cách dễ dàng đến tận gốc th́ ta trước tiên phải sửa đổi quan niệm chất chứa tham lam, hẹp ḥi, ích kỷ. Để thực hành đúng chữ "Tu" trong đạo Phật ta phải biết dứt ác, làm lành bằng cách sửa sai và chuyển hoá những tâm niệm tham lam, ích kỷ, oán hờn, nóng giận, ngu si, tối tăm, ganh ghét, tật đố thành vô lượng trí tuệ và từ bi.
VietBF©sưu tập
Một nhà tỷ phú nọ v́ muốn con trai ḿnh hiểu được hoàn cảnh cuộc sống, thấy rơ tận mắt những người dân quê lam lũ vất vả, đầu đội trời, chân đạp đất mà vẫn nghèo khó. Hai cha con nghỉ lại một tuần tại một làng quê xa xôi, hẻo lánh, nơi có đời sống thiếu thốn, khó khăn về mọi mặt. Sau một tuần t́m hiểu đời sống người dân quê và trở về nhà, người cha mới hỏi con, “con thấy chuyến đi chơi này ra sao?” “Dạ thưa cha, chuyến đi này rất nhiều điều bổ ích cho con.” “Con có thấy cuộc sống cực khổ, thiếu thốn, khó khăn của người dân quê không?” “Dạ, có!” “Con nhận thấy ǵ trong cuộc sống của họ?” “Dạ thưa cha, con thấy nhà ḿnh chỉ có mỗi một con chó mà họ th́ có tới sáu con. Nhà ḿnh chỉ có một hồ bơi nhỏ ở giữa vườn c̣n họ th́ có cả một ḍng sông tàu thuyền chạy suốt cả buổi mới hết.
Nhà ḿnh th́ phải nhập cảng những chiếc đèn chính hiệu từ Nhật Bản để treo trong vườn c̣n họ th́ không cần đến, v́ họ có cả một bầu trời đầy sao chiếu sáng lúc ban đêm. Nhà của ḿnh c̣n giới hạn nên nh́n thoáng qua là thấy hết từ trong nhà ra đến cổng, c̣n nhà họ có thể ngồi nh́n xuyên suốt tới tận chân trời. Nhà ḿnh chỉ có một miếng đất nhỏ để gieo trồng hoa màu, cây trái, c̣n họ có cả một cánh đồng ruộng bao la c̣ bay thẳng cánh. Nhà ḿnh phải có người ở để giúp việc c̣n họ th́ không cần, v́ họ tự lo cho nhau được.
Chúng ta phải bỏ tiền ra để mua đồ ăn thức uống, c̣n họ th́ tự trồng trọt, chăn nuôi và tự túc về thực phẩm. Nhà ḿnh phải có tường cao bao quanh để bảo vệ c̣n họ th́ không cần, họ có những người bạn tốt để đùm bọc, trông ngó, ḍm chừng lẫn nhau”.
Trước những lư luận sắc bén của người con trai, người cha không c̣n lời nào để khuyên nhủ con ḿnh. Người con nói tiếp, “dạ thưa cha, con rất cám ơn cha đă cho con một chuyến tham quan khảo sát đầy thú vị, so với người dân quê th́ gia đ́nh ta c̣n quá nghèo nàn, lạc hậu, con sẽ cố gắng làm nên sự nghiệp đến khi nào hơn họ mới thôi”.
Ở đời, chúng ta thường quên đi những ǵ chúng ta đă có và đang có, con người thật là mâu thuẫn, chỉ biết t́m kiếm thêm mà không biết quan tâm đến người khác. Những vật không đáng giá của người này chính là những vật mong uớc của người kia. Đời là như vậy! Hạnh phúc sẽ đến nếu chúng ta biết bằng ḷng với những ǵ ta đang có thay v́ chỉ nghĩ đến mộng uớc muốn có thêm cho riêng ḿnh. Hăy tận hưởng những ǵ chúng ta đang có, nhất là gia đ́nh, người thân, bạn bè đang chung sống với ta.
Qua câu chuyện nhà tỷ phú và đứa con trai đă cho ta một bài học lư thú của cuộc đời. Tiền bạc của cải thuộc về năm nhà có thể bị cuốn trôi trong tích tắc như nhà lũ lụt, nhà hoả hoạn, nhà trộm cướp, nhà vua quan tịch thâu và con cái bất hiếu phá sản. Thừa hưởng của cải vật chất mà không có hiểu biết chân chính và nhận thức sáng suốt th́ coi chừng tán gia bại sản trong nay mai, chỉ một đêm thôi mọi thứ đều thay đổi cả, tiền muôn bạc vạn nay thời c̣n đâu.
Nhà tỷ phú nọ muốn cho con ḿnh có cái nh́n xa trông rộng nên mới bắt đầu cho cậu t́m hiểu đời sống khó khăn, vất vả, chân lấm tay bùn của người vùng sâu, vùng xa mà vẫn thiếu trước hụt sau. Tất cả chỉ v́ không biết gieo nhân quả tốt trong quá khứ để con ḿnh không ỷ lại và cao ngạo mà cố gắng gieo trồng phước báu thêm, nhưng ḷng tham của con người quả thật như giếng sâu không đáy, không biết bao nhiêu để được gọi là đủ.
Đạo Phật không dừng lại ở nơi tối tăm mà luôn dùng ánh sáng trí tuệ để chuyển hóa si mê, u tối thành trong sáng, hiện thực. Trên đời này không ǵ quư bằng an vui và hạnh phúc. Vàng bạc, gấm vóc, lụa là, thức ăn sơn hào hải vị, vũ khí tối tân chỉ làm con người tăng trưởng thêm ḷng tham lam, ích kỷ, sân si, nóng giận và giết hại lẫn nhau; càng nhiều mưu cầu, tham đắm riêng tư th́ càng thêm khổ đau chồng chất, chỉ cần muốn ít biết đủ theo khả năng hiện tại th́ nghèo khó vẫn an vui, hạnh phúc. Trớ trêu thay, thế gian này không biết bao nhà tỉ phú đă phải bỏ mạng sa trường v́ hụt hẫng bên bờ hạnh phúc, họ cứ mải mê chạy theo trường đời danh lợi, quyền cao chức trọng để rồi phải ra đi trong tủi hận ưu phiền.
Chúng ta cứ bám víu, dính mắc vào nhu cầu vật chất quá nhiều nên quanh năm suốt tháng đều bị nó trói buộc. Những nhà tỉ phú đâu có thiếu thốn, nghèo khó nhưng tại sao vẫn phải tự tử? Hạnh phúc nhất của con người là từ nội tâm trong sáng, thanh tịnh. Tuy sống giữa cơi đời nhiều ô nhiễm, đầy dẫy tham lam, thù hận, si mê nhưng ta không bị ḍng đời cuốn trôi và nhấn ch́m, vẫn làm việc phục vụ chúng sinh vô điều kiện mà không dính mắc, đắm nhiễm. Đó mới là người có trí tuệ rộng lớn.
Có hai điều rất cần thiết trong việc làm một người tốt:
Thứ nhất: tu dưỡng đạo đức và hoàn thiện bản thân bằng cách dứt ác làm lành.
Thứ hai: có trách nhiệm, bổn phận đối với gia đ́nh và xă hội. Một gia đ́nh an vui, hạnh phúc con cháu phải biết hiếu thảo với ông bà cha mẹ, biết kính trên nhường dưới, sống vui vẻ, thuận thảo với nhau và sẵn sàng cưu mang, giúp đỡ nhiệt t́nh trong mọi trường hợp. Bên cạnh đó ta c̣n phải biết tuỳ theo nhân duyên để đem an vui, hạnh phúc đến với mọi người.
Trong suốt quá tŕnh tu học, dấn thân để từng bước làm bậc hiền Thánh nhằm để giác ngộ, giải thoát cho ḿnh và người, chúng ta lại quên đi trách nhiệm và bổn phận thương yêu, đùm bọc, giúp đỡ lẫn nhau bằng t́nh người trong cuộc sống với trái tim yêu thươngvà hiểu biết. Muốn trở thành bậc hiền Thánh trong hiện tại và mai sau không phải chúng ta từ bỏ thân phận làm người để đi t́m một giá trị cao thượng nào khác mà muốn làm bậc hiền Thánh cũng phải từ con người mà ra; nhưng làm thế nào để thực hiện đạo làm người một cách sâu sắc?
Ta phải luôn tự biết trách ḿnh, t́m lỗi chính ḿnh để sửa sai; phải biết xem xét từng ư nghĩ, lời nói, hành vi của ḿnh, điều ác dù rất nhỏ cũng nên tránh, điều thiện dù khó khăn đến đâu cũng không từ nan và hiểu biết rơ ràng điều xấu và điều tốt; phải biết thanh lọc nội tâm, biết kiểm soát tâm và biết nh́n lại chính ḿnh; phải đối với mọi người luôn khoan dung, tử tế một cách sâu sắc và luôn e ngại làm người khác tổn thương; tử tế, sâu sắc có nghĩa là hiểu thấu, thông cảm và chia sẻ được những nỗi đau của người khác.
Ta phải là người độ lượng, bao dung, biết yêu thương con người mà không tính toán so đo ta-người, được-mất; dù làm rất nhiều việc thiện lành tốt đẹp nhưng trong ḷng không hề có chút ư nghĩ mưu cầu danh lợi, phước báo; chấp nhận những thiệt tḥi bản thân để giữ vững đạo lư làm người.
Ngoài việc bản thân ra sức tu tập, chúng ta cũng cần hiểu thêm về việc giúp đỡ những người nghèo khổ bằng vật chất lẫn tinh thần. Chúng ta biết tu dưỡng giá trị đạo đức tâm linh nên khi đem lợi ích vật chất đến cho mọi người ta cần san sẻ thêm đạo lư làm người để họ có niềm tin vào nhân quả và tin chính ḿnh là chủ nhân ông của bao điều hoạ phúc. Ta đến với đạo Phật là đang đi t́m con đường giác ngộ của bậc Thánh và ta biết được con đường này bắt đầu bằng đạo làm người. Khi chúng ta tu tập thật tốt và hoàn hảo, ta sẽ trở nên những người thánh thiện có nhân cách, đạo đức tốt và hay đem niềm vui đến với mọi người. Khi ta khôn lớn trưởng thành, bước chân vào đời ta sẽ t́m kiếm giá trị cuộc sống và sẽ nhận ra “t́nh thương chính là hạnh phúc của con người''. Nó có thể là t́nh cảm lứa đôi, t́nh cảm gia đ́nh, bè bạn và cao hơn nữa là t́nh người trong cuộc sống.
T́nh thương đó là tấm ḷng yêu thương chân thành và trong sáng, là một thứ t́nh cảm chỉ trao đi mà không cần nhận lại, không vụ lợi, không tính toán, nghĩ suy, thấy khổ liền giúp đỡ và san sẻ một cách nhiệt t́nh. Có thể nói, t́nh thương là một thứ t́nh cảm đẹp đẽ luôn tồn tạitrong bản chất của mỗi con người. Kết quả của sự yêu thương là sự hoà hợp của trái tim, cái được gọi là trái tim biết thổn thức và rung động trong sự sẻ chia và nâng đỡ cho nhau.
Theo quan niệm xưa, một số người cho rằng sự giàu nghèo, sang hèn đă được sắp đặt sẵn trước sau như một, không thể đổi thay. Ai theo quan niệm này th́ sự sống bị khựng lại, không phát huy được năng lực đóng góp, phục vụ tha nhân mà chỉ sống ỷ lại, cầu cạnh vào người khác v́ nghĩ số phận ḿnh đă như vậy. Thế gian này có lắm chuyện xảy ra cho ta thấy rơ trường đời là nơi đấu tranh, giành giựt, chém giết lẫn nhau chỉ v́ “cái ta” hẹp ḥi, giả dối.
Vậy chúng ta cần phải mở rộng tấm ḷng nhân ái để biến thù hận thành thương yêu từ quan niệm sai lầm chấp có bản ngă là “thật ta”. Chúng ta hăy biết bao dung và độ lượng bằng trái tim hiểu biết để dung ḥa với muôn loài vật. Hiện tại chúng ta không những có rất nhiều điều xấu xa, tội lỗi mà cũng có rất nhiều điều thiện lành, tốt đẹp. Chúng ta cần phải duy tŕ, bồi đắp, tu dưỡng như biết bố thí, cúng dường, giúp đỡ, sẻ chia. Sự sáng suốt, b́nh đẳng xét ra ai cũng có; nếu ta biết cố gắng vun bồi th́ việc lợi ích ǵ chúng ta cũng làm được.
Con người ta thường hay có bệnh ỷ lại và v́ ḷng tham lam, ích kỷ nên ai cũng muốn vơ vét về cho ḿnh nhiều hơn. Nếu chúng ta đang được thừa hưởng gia tài của cha mẹ để lại, ta phải biết không có ǵ tự nhiên khi không hay do ông trời nào ban cho ḿnh mà chính ta đă tạo nhân quả tốt trong nhiều đời. Quy luật hưởng phước th́ hết phước nên ta phải biết gieo tạo phước đức không ngừng nghỉ. Ta hăy cố gắng diệt bớt ḷng tham lam, ích kỷ, si mê, nóng giận. “Tu” chính là sự chuyển hoá ḷng kiêu mạn, chấp ngă mà biết bố thí, cúng dường, thương người, cứu vật, khoan dung, độ lượng và rộng răi.
Bất cứ hành động tốt đẹp nào ta cảm thấy có nhiều lợi ích cho người và vật th́ hăy cố gắng quên ḿnh để thực hành làm theo. Đă đành rằng “tâm tức Phật - Phật tức tâm”, nhưng hiện giờ c̣n làm chúng sinh th́ ta phải biết chắc một điều tâm ḿnh c̣n mê lầm, chưa được như tâm Phật, v́ tâm Phật sáng suốt, chân thật, từ bi và trí tuệ. Chúng ta cần phải thành thật, cố gắngkiểm điểm lại ḿnh, nghiệm xét nơi ḿnh để thấy rơ điều ǵ xấu xa, tội lỗi; điều ǵ hiểm độc, tà vạy; điều ǵ mê lầm mà cố gắng sửa đổi cho đến khi hoàn toàn viên măn mới thôi.
Nếu chúng ta muốn được an vui, hạnh phúc th́ ḿnh phải biết làm chủ bản thân qua thân-miệng-ư, không cho những tâm tư, vọng động xấu ác phát sinh. Sửa đổi hành vi tức là sửa đổi những điều xấu ác của ư nghĩ, lời nói và hành động. Thân thường hay giết hại, trộm cướp, tà dâm. Miệng thường hay nói dối, dèm pha, chỉ trích, phê phán đúng sai, phải quấy, hơn thua… Ấy là hành vi hại ḿnh, hại người mà ít ai tránh khỏi.
Ngày nay, toàn nhân loại chỉ sống trong hồi hộp, lo âu, sợ hăi, bất an v́ các hành vi giết hại, trộm cướp, nói dối, uống rượu say sưa gieo tạo quá nhiều tai họa ghê gớm. Khi ta sửa đổi hành vi cũng phải sửa đổi tánh t́nh, v́ tánh t́nh xấu xa gây nguy hại nhiều hơn. Tham lam, sân hận, si mê, kiêu mạn, nghi ngờ là những tâm tánh xấu cố hữu mà chúng ta cần phải loại trừ. Ai có thân cũng tham sống sợ chết, đó là bản năng thứ nhất. Bản năng thứ hai là chất chứa ḷng tham như giếng sâu không đáy, bất cứ cái tốt, cái đẹp đều muốn vơ vét cho riêng ḿnh, muốn cho ta là trên hết c̣n ai đói khát mặc kệ; xem tiền bạc, của cải hơn mạng sống người khác; v́ tham chút lợi danh mà làm đời sống nhân loại bị điêu đứng.
Song, muốn sửa đổi tâm tánh xấu xa một cách dễ dàng đến tận gốc th́ ta trước tiên phải sửa đổi quan niệm chất chứa tham lam, hẹp ḥi, ích kỷ. Để thực hành đúng chữ "Tu" trong đạo Phật ta phải biết dứt ác, làm lành bằng cách sửa sai và chuyển hoá những tâm niệm tham lam, ích kỷ, oán hờn, nóng giận, ngu si, tối tăm, ganh ghét, tật đố thành vô lượng trí tuệ và từ bi.
VietBF©sưu tập