Romano
02-10-2023, 04:00
Cuộc xung đột Nga - Ukraine sắp tṛn 1 năm diễn ra với triển vọng kết thúc chiến sự mờ nhạt và tiềm ẩn nguy cơ leo thang xung đột.
Triển vọng mờ nhạt
Cuộc xung đột ở Ukraine được dự báo sẽ chưa thể kết thúc vào năm 2023 cùng với nhận định từ Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ Mark Milley rằng, khó có khả năng Ukraine giành lại các vùng lănh thổ do Nga kiểm soát trong năm nay.
Nga đă tuyên bố sẽ theo đuổi chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine cho tới khi nào hoàn thành các mục tiêu mà Tổng thống V.Putin đề ra và không nhượng bộ bất kỳ điều kiện tiên quyết nào với Ukraine. Trong khi đó, với mục tiêu không để Ukraine thua, phương Tây đă đáp lại thỉnh cầu của Kiev và hỗ trợ vũ khí để nước này tiếp tục chiến đấu. Nhờ sự hỗ trợ liên tục và quan trọng đó từ Mỹ và các nước phương Tây, Kiev vẫn có thể trụ vững sau gần một năm chiến tranh không cân sức với Nga.
Tháng 12/2022, Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết ông sẵn sàng đàm phán với tất cả các bên liên quan trong cuộc xung đột nhưng Kiev và phương Tây đă bác bỏ khả năng này. Thậm chí, Giám đốc CIA William Burns c̣n cho rằng, trong khi hầu hết các cuộc xung đột đều kết thúc trên bàn đàm phán th́ những đánh giá của CIA cho thấy "Nga chưa nghiêm túc về những cuộc đàm phán thực sự".
Trong năm 2022, Nga và Ukraine đă nhiều lần đàm phán song cũng không mang lại kết quả. Thực tế hiện nay cho thấy, hầu như có rất ít khả năng các bên tham gia đàm phán, mà nếu có, cũng khó mang lại giải pháp chấm dứt xung đột. Mọi ưu thế trên thực địa – nếu có, sẽ được thiết lập thông qua quân sự. Chính v́ thế, triển vọng chấm dứt cuộc xung đột Ukraine trong năm 2023 vẫn chỉ là một triển vọng mờ nhạt.
Chiến sự có thể sớm tăng nhiệt trở lại
Trong bài phát biểu trước Đại hội đồng Liên hợp quốc về những nhiệm vụ ưu tiên trong năm 2023, Tổng thư kư Liên hợp quốc Antonio Guterres đă chỉ ra rằng, t́nh h́nh Ukraine sẽ đứng đầu chương tŕnh nghị sự của Liên hợp quốc khi ngày kỷ niệm một năm xung đột Nga - Ukraine đang đến gần.
Bày tỏ lo ngại về t́nh h́nh chiến sự, người đứng đầu Liên hợp quốc cũng chỉ ra thực tế rằng, triển vọng ḥa b́nh đang giảm dần, trong khi nguy cơ leo thang hơn nữa và đổ máu cứ tiếp tục gia tăng.
Theo nguồn tin t́nh báo cấp cao Ukraine, Nga có thể huy động thêm 500.000 quân trong vài tháng tới để mở chiến dịch mới, tín hiệu cho thấy chiến sự có thể sớm tăng nhiệt lại. Từ tháng 9/2022, Nga đă ra lệnh động viên một phần. Việc tăng cường lực lượng giúp quân đội Nga pḥng thủ hiệu quả hơn và nối lại các chiến dịch tấn công. Theo các nguồn tin, lực lượng bổ sung của Nga có khoảng 150.000 - 200.000 binh lính đang trải qua huấn luyện và sẽ tham gia vào các cuộc giao tranh ở Ukraine trong tương lai gần.
Ngày 6/2/2022, Phó giám đốc Cơ quan T́nh báo Quốc pḥng Ukraine Vadym Skibitskyi dự báo: "Nga sẽ huy động tới 500.000 quân để mở chiến dịch tấn công ở miền Đông và Nam Ukraine vào xuân hè 2023 nhằm bổ sung cho 300.000 người huy động vào tháng 10/2022”.
Ông Skibitskyi cho biết đợt huy động mới của Nga sẽ kéo dài khoảng 2 tháng, với các đợt tấn công có thể diễn ra ở tỉnh Donetsk, Lugansk và Zaporizhzhia, trong khi duy tŕ thế pḥng thủ tại Kherson và Crimea.
Hiện nay, giới lănh đạo Ukraine dự đoán, Nga sẽ tiến hành một chiến dịch tấn công mới ở Donbass và các khu vực phía Nam Ukraine trước khi các xe tăng hạng nặng cũng như vũ khí tiên tiến từ phương Tây được chuyển giao cho Kiev.
Vai tṛ can dự của NATO càng khiến t́nh h́nh chiến sự trở nên “khó đoán”
Trong thời gian trở lại đây, Nga đă phát thông điệp cảnh báo rằng, việc phương Tây viện trợ vũ khí cho Ukraine đang đẩy NATO vào chiến sự và động thái này sẽ khiến t́nh h́nh "leo thang khó đoán".
Bộ trưởng Quốc pḥng Nga Sergei Shoigu nói: "Mỹ và đồng minh đang cố kéo dài xung đột lâu nhất có thể… Để làm vậy, họ chuyển vũ khí tấn công hạng nặng và công khai kêu gọi Ukraine chiếm giữ các vùng lănh thổ của chúng tôi. Những hành động này đang kéo NATO vào xung đột và nguy cơ dẫn đến một mức độ leo thang khó đoán".
Đề cập tới t́nh h́nh thực địa, ông Shoigu cho biết các lực lượng Nga "đang có tiến triển với thắng lợi" ở các khu vực quanh thành phố Bakhmut và Ugledar, tỉnh Donetsk.
Ngày 5/2, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky thừa nhận t́nh h́nh ở Donetsk "rất khó khăn", với nhiều trận đánh ác liệt đang diễn ra, trong khi Bakhmut, Ugledar và các khu vực khác bị tấn công liên tục. Nhà lănh đạo Ukraine cho rằng Nga đang tăng áp lực trên hướng Donetsk nhằm giành kết quả trước thời điểm tṛn một năm chiến sự.
Ukraine cho rằng, trước t́nh huống trên, việc trang bị cho nước này các loại vũ khí là rất cần thiết để ngăn chặn các cuộc tấn công của Nga, đồng thời giúp Ukraine tăng cường hỏa lực trước nguy cơ phải đối mặt với một cuộc tấn công mùa Xuân từ Moscow.
Cần hành động để chấm dứt xung đột
Theo số liệu từ Văn pḥng Cao ủy Nhân quyền Liên hợp quốc (OHCHR) công bố vào tháng 1/2023, đă có 18.096 dân thường thương vong (6.952 người thiệt mạng và 11.144 người bị thương) kể từ khi Nga phát động chiến dịch quân sự tại Ukraine từ ngày 24/2/2022.
Xung đột kéo dài tại Ukraine đă buộc hàng triệu người phải rời bỏ nhà cửa, trong đó có khoảng 7,9 triệu người đang t́m kiếm chốn dung thân ở các nước châu Âu. Trong khi đó, ở ngay tại đất nước Ukraine, có khoảng 5,91 triệu người, 65% trong số họ là phụ nữ và trẻ em gái phải sống tị nạn.
Việc phá hủy và đóng cửa trường học do xung đột tại Ukraine cũng được dự báo sẽ có tác động lâu dài đến trẻ em và thanh thiếu niên. Ước tính có khoảng 5,7 triệu trẻ em trong độ tuổi đi học đă bị ảnh hưởng trực tiếp, trong đó có 3,6 triệu trẻ nghỉ học do các cơ sở giáo dục phải đóng cửa sớm.
Ngay từ khi nổ ra vào tháng 2/2022, cuộc xung đột Nga-Ukraine đă được ví như một cơn địa chấn địa chính trị làm rung chuyển thế giới. Ở thời điểm hiện tại, cuộc xung đột vẫn chưa biết đến bao giờ kết thúc, song thế giới đă trải qua nhiều đổi thay. Cuộc xung đột Ukraine giờ không c̣n là vấn đề mang tính cục bộ mà đă nhanh chóng được đẩy lên phạm vi toàn cầu khi ảnh hưởng đến nhiều mặt đời sống con người, từ chính trị, quân sự, cho tới an ninh, kinh tế, ngoại giao...
Đối với Nga và Ukraine, dù cuộc chiến có kết thúc như thế nào đi nữa cũng đều để lại những tổn thất cho cả đôi bên. Tuy nhiên, bên cạnh những tổn thất có thể đo đếm được, chiến tranh luôn để lại những vết sẹo vô h́nh, đó là những nỗi ám ảnh về tâm lư, những mất mát mà không biết đến bao giờ mới nguôi ngoai. Ngay cả khi cuộc xung đột đang tiềm ẩn nhiều yếu tố khó đoán th́ có một thực tế chắc chắn rằng, cả Nga, Ukraine và cộng đồng thế giới đều không mong muốn cuộc chiến này kéo dài vô tận. Đó cũng chính là thông điệp mà Tổng thư kư Liên hợp quốc Antonio Guterres đă nhấn mạnh, sẵn sàng hỗ trợ các bên chấm dứt xung đột trên cơ sở Hiến chương Liên hợp quốc và luật pháp quốc tế./.
Triển vọng mờ nhạt
Cuộc xung đột ở Ukraine được dự báo sẽ chưa thể kết thúc vào năm 2023 cùng với nhận định từ Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ Mark Milley rằng, khó có khả năng Ukraine giành lại các vùng lănh thổ do Nga kiểm soát trong năm nay.
Nga đă tuyên bố sẽ theo đuổi chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine cho tới khi nào hoàn thành các mục tiêu mà Tổng thống V.Putin đề ra và không nhượng bộ bất kỳ điều kiện tiên quyết nào với Ukraine. Trong khi đó, với mục tiêu không để Ukraine thua, phương Tây đă đáp lại thỉnh cầu của Kiev và hỗ trợ vũ khí để nước này tiếp tục chiến đấu. Nhờ sự hỗ trợ liên tục và quan trọng đó từ Mỹ và các nước phương Tây, Kiev vẫn có thể trụ vững sau gần một năm chiến tranh không cân sức với Nga.
Tháng 12/2022, Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết ông sẵn sàng đàm phán với tất cả các bên liên quan trong cuộc xung đột nhưng Kiev và phương Tây đă bác bỏ khả năng này. Thậm chí, Giám đốc CIA William Burns c̣n cho rằng, trong khi hầu hết các cuộc xung đột đều kết thúc trên bàn đàm phán th́ những đánh giá của CIA cho thấy "Nga chưa nghiêm túc về những cuộc đàm phán thực sự".
Trong năm 2022, Nga và Ukraine đă nhiều lần đàm phán song cũng không mang lại kết quả. Thực tế hiện nay cho thấy, hầu như có rất ít khả năng các bên tham gia đàm phán, mà nếu có, cũng khó mang lại giải pháp chấm dứt xung đột. Mọi ưu thế trên thực địa – nếu có, sẽ được thiết lập thông qua quân sự. Chính v́ thế, triển vọng chấm dứt cuộc xung đột Ukraine trong năm 2023 vẫn chỉ là một triển vọng mờ nhạt.
Chiến sự có thể sớm tăng nhiệt trở lại
Trong bài phát biểu trước Đại hội đồng Liên hợp quốc về những nhiệm vụ ưu tiên trong năm 2023, Tổng thư kư Liên hợp quốc Antonio Guterres đă chỉ ra rằng, t́nh h́nh Ukraine sẽ đứng đầu chương tŕnh nghị sự của Liên hợp quốc khi ngày kỷ niệm một năm xung đột Nga - Ukraine đang đến gần.
Bày tỏ lo ngại về t́nh h́nh chiến sự, người đứng đầu Liên hợp quốc cũng chỉ ra thực tế rằng, triển vọng ḥa b́nh đang giảm dần, trong khi nguy cơ leo thang hơn nữa và đổ máu cứ tiếp tục gia tăng.
Theo nguồn tin t́nh báo cấp cao Ukraine, Nga có thể huy động thêm 500.000 quân trong vài tháng tới để mở chiến dịch mới, tín hiệu cho thấy chiến sự có thể sớm tăng nhiệt lại. Từ tháng 9/2022, Nga đă ra lệnh động viên một phần. Việc tăng cường lực lượng giúp quân đội Nga pḥng thủ hiệu quả hơn và nối lại các chiến dịch tấn công. Theo các nguồn tin, lực lượng bổ sung của Nga có khoảng 150.000 - 200.000 binh lính đang trải qua huấn luyện và sẽ tham gia vào các cuộc giao tranh ở Ukraine trong tương lai gần.
Ngày 6/2/2022, Phó giám đốc Cơ quan T́nh báo Quốc pḥng Ukraine Vadym Skibitskyi dự báo: "Nga sẽ huy động tới 500.000 quân để mở chiến dịch tấn công ở miền Đông và Nam Ukraine vào xuân hè 2023 nhằm bổ sung cho 300.000 người huy động vào tháng 10/2022”.
Ông Skibitskyi cho biết đợt huy động mới của Nga sẽ kéo dài khoảng 2 tháng, với các đợt tấn công có thể diễn ra ở tỉnh Donetsk, Lugansk và Zaporizhzhia, trong khi duy tŕ thế pḥng thủ tại Kherson và Crimea.
Hiện nay, giới lănh đạo Ukraine dự đoán, Nga sẽ tiến hành một chiến dịch tấn công mới ở Donbass và các khu vực phía Nam Ukraine trước khi các xe tăng hạng nặng cũng như vũ khí tiên tiến từ phương Tây được chuyển giao cho Kiev.
Vai tṛ can dự của NATO càng khiến t́nh h́nh chiến sự trở nên “khó đoán”
Trong thời gian trở lại đây, Nga đă phát thông điệp cảnh báo rằng, việc phương Tây viện trợ vũ khí cho Ukraine đang đẩy NATO vào chiến sự và động thái này sẽ khiến t́nh h́nh "leo thang khó đoán".
Bộ trưởng Quốc pḥng Nga Sergei Shoigu nói: "Mỹ và đồng minh đang cố kéo dài xung đột lâu nhất có thể… Để làm vậy, họ chuyển vũ khí tấn công hạng nặng và công khai kêu gọi Ukraine chiếm giữ các vùng lănh thổ của chúng tôi. Những hành động này đang kéo NATO vào xung đột và nguy cơ dẫn đến một mức độ leo thang khó đoán".
Đề cập tới t́nh h́nh thực địa, ông Shoigu cho biết các lực lượng Nga "đang có tiến triển với thắng lợi" ở các khu vực quanh thành phố Bakhmut và Ugledar, tỉnh Donetsk.
Ngày 5/2, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky thừa nhận t́nh h́nh ở Donetsk "rất khó khăn", với nhiều trận đánh ác liệt đang diễn ra, trong khi Bakhmut, Ugledar và các khu vực khác bị tấn công liên tục. Nhà lănh đạo Ukraine cho rằng Nga đang tăng áp lực trên hướng Donetsk nhằm giành kết quả trước thời điểm tṛn một năm chiến sự.
Ukraine cho rằng, trước t́nh huống trên, việc trang bị cho nước này các loại vũ khí là rất cần thiết để ngăn chặn các cuộc tấn công của Nga, đồng thời giúp Ukraine tăng cường hỏa lực trước nguy cơ phải đối mặt với một cuộc tấn công mùa Xuân từ Moscow.
Cần hành động để chấm dứt xung đột
Theo số liệu từ Văn pḥng Cao ủy Nhân quyền Liên hợp quốc (OHCHR) công bố vào tháng 1/2023, đă có 18.096 dân thường thương vong (6.952 người thiệt mạng và 11.144 người bị thương) kể từ khi Nga phát động chiến dịch quân sự tại Ukraine từ ngày 24/2/2022.
Xung đột kéo dài tại Ukraine đă buộc hàng triệu người phải rời bỏ nhà cửa, trong đó có khoảng 7,9 triệu người đang t́m kiếm chốn dung thân ở các nước châu Âu. Trong khi đó, ở ngay tại đất nước Ukraine, có khoảng 5,91 triệu người, 65% trong số họ là phụ nữ và trẻ em gái phải sống tị nạn.
Việc phá hủy và đóng cửa trường học do xung đột tại Ukraine cũng được dự báo sẽ có tác động lâu dài đến trẻ em và thanh thiếu niên. Ước tính có khoảng 5,7 triệu trẻ em trong độ tuổi đi học đă bị ảnh hưởng trực tiếp, trong đó có 3,6 triệu trẻ nghỉ học do các cơ sở giáo dục phải đóng cửa sớm.
Ngay từ khi nổ ra vào tháng 2/2022, cuộc xung đột Nga-Ukraine đă được ví như một cơn địa chấn địa chính trị làm rung chuyển thế giới. Ở thời điểm hiện tại, cuộc xung đột vẫn chưa biết đến bao giờ kết thúc, song thế giới đă trải qua nhiều đổi thay. Cuộc xung đột Ukraine giờ không c̣n là vấn đề mang tính cục bộ mà đă nhanh chóng được đẩy lên phạm vi toàn cầu khi ảnh hưởng đến nhiều mặt đời sống con người, từ chính trị, quân sự, cho tới an ninh, kinh tế, ngoại giao...
Đối với Nga và Ukraine, dù cuộc chiến có kết thúc như thế nào đi nữa cũng đều để lại những tổn thất cho cả đôi bên. Tuy nhiên, bên cạnh những tổn thất có thể đo đếm được, chiến tranh luôn để lại những vết sẹo vô h́nh, đó là những nỗi ám ảnh về tâm lư, những mất mát mà không biết đến bao giờ mới nguôi ngoai. Ngay cả khi cuộc xung đột đang tiềm ẩn nhiều yếu tố khó đoán th́ có một thực tế chắc chắn rằng, cả Nga, Ukraine và cộng đồng thế giới đều không mong muốn cuộc chiến này kéo dài vô tận. Đó cũng chính là thông điệp mà Tổng thư kư Liên hợp quốc Antonio Guterres đă nhấn mạnh, sẵn sàng hỗ trợ các bên chấm dứt xung đột trên cơ sở Hiến chương Liên hợp quốc và luật pháp quốc tế./.