PDA

View Full Version : Thông điệp của Saudi Arabia khi tổ chức đàm phán ḥa b́nh cho Ukraine


Hanna
08-06-2023, 02:28
Saudi Arabia có mối quan hệ tốt với Nga kể từ khi xung đột ở Ukraine nổ ra, duy tŕ liên lạc trực tiếp với Moskva và dự kiến ​​Riyadh sẽ thông báo cho Moskva về kết quả của cuộc họp tại Jeddah.Theo tờ Politico (Mỹ) ngày 4/8, Saudi Arabia đang coi hội nghị toàn cầu tại Jeddah về Ukraine vào cuối tuần này là cơ hội để thể hiện ḿnh là nhà môi giới ḥa b́nh.

Quốc gia Trung Đông trên đă bị một số nước phương Tây cho là “vi phạm nhân quyền” sau vụ sát hại nhà báo Jamal Khashoggi vào năm 2018. Nhưng vào cuối tuần này, Saudi Arabia sẽ nâng cao h́nh ảnh của ḿnh với tư cách là một nhà kiến ​​tạo ḥa b́nh khi tổ chức đàm phán về cuộc xung đột ở Ukraine.

Hàng chục cố vấn an ninh quốc gia và các quan chức cấp cao đă đến thành phố Jeddah bên Biển Đỏ để tham dự một cuộc họp khai mạc vào tối 4/8.

Mục đích của cuộc gặp là tập hợp các quốc gia từ “Nam bán cầu”, chẳng hạn như Ấn Độ, Brazil và Nam Phi - cũng như các quốc gia thuộc EU, cùng với Mỹ và Canada - để xem xét những nỗ lực của Ukraine nhằm môi giới cho một kế hoạch ḥa b́nh. Ukraine có đại diện tại hội nghị, nhưng phía Nga th́ không.

Cuộc họp cuối tuần này – diễn ra sau một cuộc họp tương tự ở Copenhagen vào tháng 6 vừa qua - là nỗ lực mới nhất của Saudi Arabia nhằm cải thiện h́nh ảnh của ḿnh sau vụ sát hại nhà báo Khashoggi, xảy ra tại đại sứ quán Saudi Arabia ở Istanbul.

Saudi Arabia đă đóng một "vai tṛ rất tích cực" trong cuộc họp ở Copenhagen (Đan Mạch), hai quan chức có quan hệ trực tiếp về cuộc họp nói với Politico. Và bây giờ, họ đang đóng vai chủ nhà. Đây là một nỗ lực tiếp theo của Riyadh khi tự cho ḿnh là một người mối giới ngoại giao.

Trong một thỏa thuận mang tính bước ngoặt do Trung Quốc làm trung gian hồi đầu năm nay, Saudi Arabia đă đồng ư nối lại quan hệ ngoại giao với Iran. Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Jake Sullivan đă ghé thăm Jeddah vào tuần trước trong bối cảnh có thông tin rằng một bước đột phá sâu rộng ở Trung Đông, trong đó có cuộc xung đột giữa Israel và Palestine, có thể sắp diễn ra.

Riyadh giờ đây sẽ t́m cách tận dụng sức mạnh ngoại giao của ḿnh cho cuộc xung đột ở Ukraine. Saudi Arabia đă có mối quan hệ tốt với Nga kể từ khi xung đột ở Ukraine bắt đầu nổ ra, duy tŕ liên lạc trực tiếp với Moskva, chẳng hạn như t́m cách môi giới một thỏa thuận để hồi hương trẻ em Ukraine.

Cả Saudi Arabia và Nga đều là thành viên của nhóm các quốc gia xuất khẩu dầu mỏ OPEC + và Thái tử Mohammed bin Salman đă thảo luận với Tổng thống Nga Vladimir Putin vào tháng trước sau quyết định cắt giảm sản lượng dầu của Riyadh.

Mặc dù không rơ liệu Thái tử Mohammed bin Salman có tham dự cuộc họp vào cuối tuần này hay không, nhưng Saudi Arabia dự kiến ​​sẽ thông báo cho Nga về kết quả của cuộc họp.

Trước đó cuộc họp tương tự ở Đan Mạch đă kết thúc mà không có thông cáo chính thức - một dấu hiệu cho thấy nhiệm vụ khó khăn mà cộng đồng quốc tế phải đối mặt khi t́m cách tập hợp sự ủng hộ để chấm dứt giao tranh ở Ukraine.

Tạo cơ hội ḥa b́nh?

Về phần ḿnh, Ukraine ủng hộ mạnh mẽ sáng kiến ​​mới nhất của Saudi Arabia - Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đă bất ngờ dừng chân tại Jeddah trên đường tới hội nghị thượng đỉnh G7 vào tháng 5 năm nay, có bài phát biểu trước Liên đoàn Arập và gặp gỡ ông Salman.

Tổng thống Zelensky mới đây cho biết ông coi cuộc gặp lần này là một bước trên con đường hướng tới một hội nghị thượng đỉnh về ḥa b́nh toàn cầu, mà ông hy vọng sẽ được tổ chức vào mùa thu, mặc dù một cuộc gặp cấp nguyên thủ quốc gia và chính phủ có thể diễn ra vào tháng 9 tại G20 hoặc Đại hội đồng Liên hợp quốc.

Nhưng ngay cả có hội nghị thượng đỉnh như vậy cũng vẫn c̣n thách thức. Vấn đề mà các nhà đàm phán phải đối mặt là một câu hỏi cơ bản: Ai có thể định nghĩa ḥa b́nh?

Ukraine vẫn kiên định với kế hoạch ḥa b́nh 10 điểm của họ, thậm chí c̣n lập luận rằng công thức ḥa b́nh này không chỉ có hiệu quả ở Ukraine mà c̣n ở các nơi khác trên thế giới.

Kiev cũng muốn làm nổi bật kế hoạch ḥa b́nh của ḿnh, trong khi Nga thường xuyên đưa ra cách giải thích ḥa b́nh của riêng ḿnh ở các quốc gia không liên kết, đặc biệt là ở “Nam bán cầu”.

Trong tuần này, Tổng thống Brazil Luiz Inácio Lula da Silva cho biết cả Nga và Ukraine đều chưa sẵn sàng cho ḥa b́nh - một lời ám chỉ rằng Kiev thường bị các nước ngoài phương Tây coi là “đồng gây hấn”. Nhưng một điểm mấu chốt trong kế hoạch 10 điểm của Ukraine là "yêu cầu Nga tái khẳng định sự toàn vẹn lănh thổ của Ukraine và rút toàn bộ lực lượng quân sự khỏi nước này" - điều Moskva khó có thể chấp nhận.

Bất chấp điều đó, những người liên quan đến công tác chuẩn bị cho cuộc họp ở Saudi Arabia lần này tiếp tục hy vọng có tiến triển. Cuộc thảo luận trong 2 ngày sẽ được cấu trúc xung quanh 10 chủ đề phụ. Theo một tài liệu tóm tắt, chúng bao gồm các chủ đề như an ninh lương thực và năng lượng; trả tự do cho các tù nhân và những người bị cưỡng bức trục xuất, bao gồm cả trẻ em; an ninh sinh thái,...

Các quốc gia châu Âu dường như đă gặp nhau trước cuộc họp để đảm bảo rằng thông điệp có sự gắn kết. Nhưng cuối cùng, những người tham dự sẽ phải đối mặt với một hành động cân bằng khó khăn: Nỗ lực đạt được tiến bộ ngoại giao trong khi không có sự tham gia của Nga. “Điều quan trọng là chúng tôi có một kết quả chấp nhận được đối với người dân Ukraine”, một quan chức EU giấu tên cho biết.