sunshine1104
10-07-2023, 06:17
Giá nhà thuê trung b́nh tại EU đă tăng 19% thập kỷ qua do nguồn cung mới hạn hẹp trong khi ngày càng nhiều người bỏ ư định mua nhà.
Tháng 9 luôn là thời điểm bận rộn với thị trường nhà cho thuê ở Paris, khi sinh viên quay trở lại thành phố sau kỳ nghỉ hè. Nhưng vào năm nay, những người t́m pḥng giá rẻ đối mặt với thách thức khó khăn hơn bao giờ hết.
Nghiên cứu được Deloitte công bố vào tháng 8 cho hay Paris là thành phố thuê nhà đắt đỏ thứ hai ở EU - sau Dublin, với chi phí thuê trung b́nh 28,5 euro mỗi m2. Tại đây, lượng giao dịch bất động sản giảm 23% trong quư II. Không thể mua được nhà do lăi suất cao, nhiều người cần thuê hơn khiến thị trường thêm thắt chặt.
Housing Europe, tổ chức bảo trợ làm việc với các nhóm cung cấp nhà ở xă hội cho biết trong thập kỷ tính đến năm 2022, giá thuê nhà trung b́nh ở EU đă tăng 19% và bán nhà tăng 47%. Những năm gần đây, các cú sốc bên ngoài rất nhiều như Covid-19, khủng hoảng năng lượng, chi phí sinh hoạt tăng, cùng góp phần khiến t́nh h́nh trên toàn thị trường nhà ở tệ hơn.
Tại các thành phố trên khắp châu Âu, giá thuê nhà tăng cùng với chi phí năng lượng và thực phẩm leo thang đang buộc người dân phải điều chỉnh lối sống, đặc biệt là giới trẻ. Tại 27 nước thành viên EU, hơn 25% người 15 đến 29 tuổi cho biết phải sống trong điều kiện chật chội vào 2022. Tại Ireland, 30% thanh niên từ 18 đến 24 tuổi vẫn sống với bố mẹ, tăng gần 10% trong 5 năm.
Ruth Owen, Phó giám đốc FEANTSA, liên đoàn gồm các tổ chức làm việc với người vô gia cư trụ sở tại Brussels, cho biết cuộc khủng hoảng nhà thuê đă kéo dài hàng chục năm. "Vấn đề mang tính cơ bản là chi phí nhà ở đă tăng nhanh hơn thu nhập trong nhiều thập kỷ ở EU và đă tăng tốc ở nhiều nơi", Owen cho biết.
Có rất ít hy vọng để sớm cải thiện. Giữa tháng 9, Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) đă nâng lăi suất cơ bản lên mức kỷ lục 4%. Nó sẽ duy tŕ ở mức cao "cho đến khi cần thiết" để đẩy lùi lạm phát, theo Giám đốc ECB Christine LaGarde.
Nguồn cung nhà mới lại suy giảm. Xây dựng nhà trên khắp eurozone đă chậm lại ở mức thấp nhất kể từ tháng 4/2020, do chi phí xây dựng cao và các vấn đề về chuỗi cung ứng gây ra bởi đại dịch Covid-19 và xung đột Ukraine.
Theo báo cáo năm 2023 của cơ quan nghiên cứu Viện IFO ở Munich, khoảng 1,58 triệu ngôi nhà mới dự kiến được hoàn thành vào 2025 trên 19 quốc gia châu Âu, ít hơn 14% so với năm 2022. Vấn đề đặc biệt nghiêm trọng ở Đức, nơi dự kiến số lượng nhà ở xây mới sẽ giảm 32% trong giai đoạn 2023-2025.
Ngoài ra, c̣n có những vấn đề dai dẳng với nhà ở hiện hữu. Angela Baldellou, Giám đốc tổ chức phi chính phủ về nhà ở Observatorio CSCAE (Tây Ban Nha), cho biết châu Âu có một lượng nguồn cung nhà đă cũ và kém hiệu quả năng lượng. "Chúng ta cần điều chỉnh về mặt hiệu quả sử dụng năng lượng, và nguồn dự trữ nhà v́ dân số châu Âu đang già đi hàng năm", bà nói.
Diana Yordanova, Giám đốc truyền thông của Housing Europe, cho biết một giải pháp khả thi đ̣i hỏi phải "đạt được sự cân bằng tốt giữa các mục tiêu bền vững và nhu cầu về nhà ở, khả năng chi trả và nơi ở dễ sống hơn".
Kịch bản tồi tệ nhất là t́nh trạng thiếu nhà ở chất lượng tốt, giá cả phải chăng có thể sẽ đẩy giá lên cao hơn và làm giảm khả năng tiếp cận của những người ít có khả năng mua nhất. Trong lúc này, niềm tin vào thị trường đang ở mức thấp.
Nghiên cứu từ công ty tư vấn pháp lư toàn cầu Weil, Gotshal & Manges cho biết bất động sản là lĩnh vực gặp khó khăn nhất ở châu Âu vào năm 2023, chịu mức độ bất ổn tài chính, biến động lớn và rủi ro gia tăng.
Yordanova cho rằng để tránh khủng hoảng làm rung chuyển thị trường có thể đ̣i hỏi phải thay đổi cách tiếp cận ở một số quốc gia và thành phố. Ở nhiều nước, vấn đề là nhà ở được coi là tài sản và thường bị đầu cơ.
"Nếu nh́n vào một số hệ thống nhà ở thành công nhất trên khắp châu Âu, chúng ta sẽ thấy sự đầu tư liên tục vào nhà ở xă hội, để khi thị trường rơi vào khủng hoảng, những người dễ bị tổn thương nhất sẽ không rơi vào t́nh trạng khó khăn", bà nêu.
Theo số liệu từ FEANTSA, số người vô gia cư ở EU đă tăng 30% kể từ năm 2019. Gần 900.000 người phải ngủ ngoài đường hoặc ở trong những nơi ở dành cho người vô gia cư mỗi đêm.
Tuy nhiên, vẫn có một số câu chuyện thành công ở châu Âu. Vienna (Áo), đầu tư khoảng 500 triệu euro vào xây dựng và cải tạo nhà ở cũng như hỗ trợ tài chính cho các hộ gia đ́nh có thu nhập thấp. Gần 60% dân số sống các loại h́nh nhà ở xă hội.
Phần Lan đưa ra một ví dụ khác về cách chính sách dài hạn của chính phủ có thể giảm thiểu t́nh trạng vô gia cư. Cách tiếp cận của họ hoạt động dựa trên nguyên tắc "nhà ở là trên hết", công nhận nhà ở là một quyền cơ bản của con người mà một khi được cung cấp sẽ đóng vai tṛ là nền tảng để giải quyết các vấn đề khác.
Owen tin rằng những sáng kiến tương tự có thể thực hiện được trên khắp EU. "Bước đầu tiên để giải quyết t́nh h́nh ở EU là một cam kết chính trị", bà nói.
Tháng 9 luôn là thời điểm bận rộn với thị trường nhà cho thuê ở Paris, khi sinh viên quay trở lại thành phố sau kỳ nghỉ hè. Nhưng vào năm nay, những người t́m pḥng giá rẻ đối mặt với thách thức khó khăn hơn bao giờ hết.
Nghiên cứu được Deloitte công bố vào tháng 8 cho hay Paris là thành phố thuê nhà đắt đỏ thứ hai ở EU - sau Dublin, với chi phí thuê trung b́nh 28,5 euro mỗi m2. Tại đây, lượng giao dịch bất động sản giảm 23% trong quư II. Không thể mua được nhà do lăi suất cao, nhiều người cần thuê hơn khiến thị trường thêm thắt chặt.
Housing Europe, tổ chức bảo trợ làm việc với các nhóm cung cấp nhà ở xă hội cho biết trong thập kỷ tính đến năm 2022, giá thuê nhà trung b́nh ở EU đă tăng 19% và bán nhà tăng 47%. Những năm gần đây, các cú sốc bên ngoài rất nhiều như Covid-19, khủng hoảng năng lượng, chi phí sinh hoạt tăng, cùng góp phần khiến t́nh h́nh trên toàn thị trường nhà ở tệ hơn.
Tại các thành phố trên khắp châu Âu, giá thuê nhà tăng cùng với chi phí năng lượng và thực phẩm leo thang đang buộc người dân phải điều chỉnh lối sống, đặc biệt là giới trẻ. Tại 27 nước thành viên EU, hơn 25% người 15 đến 29 tuổi cho biết phải sống trong điều kiện chật chội vào 2022. Tại Ireland, 30% thanh niên từ 18 đến 24 tuổi vẫn sống với bố mẹ, tăng gần 10% trong 5 năm.
Ruth Owen, Phó giám đốc FEANTSA, liên đoàn gồm các tổ chức làm việc với người vô gia cư trụ sở tại Brussels, cho biết cuộc khủng hoảng nhà thuê đă kéo dài hàng chục năm. "Vấn đề mang tính cơ bản là chi phí nhà ở đă tăng nhanh hơn thu nhập trong nhiều thập kỷ ở EU và đă tăng tốc ở nhiều nơi", Owen cho biết.
Có rất ít hy vọng để sớm cải thiện. Giữa tháng 9, Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) đă nâng lăi suất cơ bản lên mức kỷ lục 4%. Nó sẽ duy tŕ ở mức cao "cho đến khi cần thiết" để đẩy lùi lạm phát, theo Giám đốc ECB Christine LaGarde.
Nguồn cung nhà mới lại suy giảm. Xây dựng nhà trên khắp eurozone đă chậm lại ở mức thấp nhất kể từ tháng 4/2020, do chi phí xây dựng cao và các vấn đề về chuỗi cung ứng gây ra bởi đại dịch Covid-19 và xung đột Ukraine.
Theo báo cáo năm 2023 của cơ quan nghiên cứu Viện IFO ở Munich, khoảng 1,58 triệu ngôi nhà mới dự kiến được hoàn thành vào 2025 trên 19 quốc gia châu Âu, ít hơn 14% so với năm 2022. Vấn đề đặc biệt nghiêm trọng ở Đức, nơi dự kiến số lượng nhà ở xây mới sẽ giảm 32% trong giai đoạn 2023-2025.
Ngoài ra, c̣n có những vấn đề dai dẳng với nhà ở hiện hữu. Angela Baldellou, Giám đốc tổ chức phi chính phủ về nhà ở Observatorio CSCAE (Tây Ban Nha), cho biết châu Âu có một lượng nguồn cung nhà đă cũ và kém hiệu quả năng lượng. "Chúng ta cần điều chỉnh về mặt hiệu quả sử dụng năng lượng, và nguồn dự trữ nhà v́ dân số châu Âu đang già đi hàng năm", bà nói.
Diana Yordanova, Giám đốc truyền thông của Housing Europe, cho biết một giải pháp khả thi đ̣i hỏi phải "đạt được sự cân bằng tốt giữa các mục tiêu bền vững và nhu cầu về nhà ở, khả năng chi trả và nơi ở dễ sống hơn".
Kịch bản tồi tệ nhất là t́nh trạng thiếu nhà ở chất lượng tốt, giá cả phải chăng có thể sẽ đẩy giá lên cao hơn và làm giảm khả năng tiếp cận của những người ít có khả năng mua nhất. Trong lúc này, niềm tin vào thị trường đang ở mức thấp.
Nghiên cứu từ công ty tư vấn pháp lư toàn cầu Weil, Gotshal & Manges cho biết bất động sản là lĩnh vực gặp khó khăn nhất ở châu Âu vào năm 2023, chịu mức độ bất ổn tài chính, biến động lớn và rủi ro gia tăng.
Yordanova cho rằng để tránh khủng hoảng làm rung chuyển thị trường có thể đ̣i hỏi phải thay đổi cách tiếp cận ở một số quốc gia và thành phố. Ở nhiều nước, vấn đề là nhà ở được coi là tài sản và thường bị đầu cơ.
"Nếu nh́n vào một số hệ thống nhà ở thành công nhất trên khắp châu Âu, chúng ta sẽ thấy sự đầu tư liên tục vào nhà ở xă hội, để khi thị trường rơi vào khủng hoảng, những người dễ bị tổn thương nhất sẽ không rơi vào t́nh trạng khó khăn", bà nêu.
Theo số liệu từ FEANTSA, số người vô gia cư ở EU đă tăng 30% kể từ năm 2019. Gần 900.000 người phải ngủ ngoài đường hoặc ở trong những nơi ở dành cho người vô gia cư mỗi đêm.
Tuy nhiên, vẫn có một số câu chuyện thành công ở châu Âu. Vienna (Áo), đầu tư khoảng 500 triệu euro vào xây dựng và cải tạo nhà ở cũng như hỗ trợ tài chính cho các hộ gia đ́nh có thu nhập thấp. Gần 60% dân số sống các loại h́nh nhà ở xă hội.
Phần Lan đưa ra một ví dụ khác về cách chính sách dài hạn của chính phủ có thể giảm thiểu t́nh trạng vô gia cư. Cách tiếp cận của họ hoạt động dựa trên nguyên tắc "nhà ở là trên hết", công nhận nhà ở là một quyền cơ bản của con người mà một khi được cung cấp sẽ đóng vai tṛ là nền tảng để giải quyết các vấn đề khác.
Owen tin rằng những sáng kiến tương tự có thể thực hiện được trên khắp EU. "Bước đầu tiên để giải quyết t́nh h́nh ở EU là một cam kết chính trị", bà nói.