Gibbs
12-09-2023, 17:05
Cứ đến kỳ xét danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân (NSND), Nghệ sĩ ưu tú (NSUT) giới văn học, nghệ thuật xứ An Nam lại tự bôi tro trát trấu vào mặt ḿnh.
NSUT chẳng nói làm ǵ, giỏi tí nghề, có tí chuyên môn phong tặng là được.
Nhưng NSND không thể lơ mơ, tầm phào v́ nó gắn với hai chữ “NHÂN DÂN”.
Hiểu nôm na những sản phẩm nghệ thuật, văn học của nghệ sĩ phải phục vụ nhân dân đất nước, được nhân dân công nhận đánh giá, đó mới thực sự là Nghệ sĩ Nhân dân.
Họ lập Hội đồng, họ đưa ra tiêu chí, tiêu chí lại theo định hướng, đường lối do họ đề ra chẳng thấy trưng cầu, thăm ḍ, khảo sát, lấy ư kiến của nhân dân, coi dân như mẻ, sao có thể gọi là NSND - Gọi là Nghệ sĩ của Đảng, Nghệ sĩ của Nhà nước mới đúng, như thế dân chẳng có ư kiến ư c̣ ǵ, việc của Đảng, Nhà nước - Đảng, Nhà nước cứ làm chẳng liên quan ǵ đến Nhân dân.
Với góc độ mang tính lư luận, NSND phải có sản phẩm phản ánh thời đại, có giá trị lịch sử, dẫn dắt xă hội, con người đến các giá trị “chân- thiện- mĩ”.
Kể từ khi đất nước mở cửa đến nay mỗi lần xét phong danh hiệu NSND, NSUT là có chuyện lùm xùm, kiện cáo, khiếu nại, thậm chí bới móc, vả vào mặt nhau trong giới nghệ thuật, văn học đặc biệt giới biểu diễn chẳng c̣n tí liêm sỉ nào. V́ họ chẳng có sản phẩm nào xứng tầm với danh hiệu, biến danh hiệu thành miếng mồi cho lũ “lục súc tranh công”.
Gọi là “mở cửa” chỉ để mời tiền vào, không phải mở cửa đón không khí dân chủ, đổi mới.
Đổi mới chỉ là đổi mới “Ti vi, tủ lạnh” không phải đổi mới tư tưởng, tự do sáng tạo.
Người nghệ sĩ không được sống trong môi trường dân chủ, tự do sáng tạo là người người nghệ sĩ chết, người nghệ sĩ phải ngửa tay ăn xin, cuộc sống phụ thuộc vào đồng tiền từ ngân sách là cái đầu trở thành nô lệ, bị sai khiến, bị tha hoá, vô liêm sỉ lúc nào không biết.
Trong môi trường ao tù, nước đọng như thế cho nên gần 70 năm đánh thắng mấy cường quốc lớn, một dân tộc được cho là “lương tri thời đại” không có một bộ phim, một tác phẩm văn học, hay các tác phẩm nghệ thuật xứng tấm, ngậm ngùi thừa nhận “văn hoá, giáo dục suy đồi, đạo đức xuống cấp”, biến các danh hiệu cao quư trở thành sự ban ơn, tạo ra các nghệ sĩ hăo, cái danh không bằng cái thực. Phong tặng danh hiệu NSND, NSUT nó thấy gai gai, ngường ngượng.
Chiến thắng Điện Biên Phủ “Nên vành hoa đỏ, nên thiên sử vàng” được tái hiện qua bộ phim triệu đô tốn kém nhất nhất trong lịch sử điện ảnh Việt Nam “Sống cùng lịch sử” của NSND Thanh Vân được tuyên truyền rầm rộ về tính tư tưởng, h́nh tượng nghệ thuật, phản ánh một chiến thắng chói lọi của dân tộc, một tác phẩm điện ảnh “để đời” như đạo diễn Thanh Vân tâm sự.
Bộ phim chiếu ra rạp lèo tèo vài người xem, trong sự chê bai của công chúng v́ những mô tuưp nhàm chán bắt trước điện ảnh Xô Viết. Kết cục phải nhập kho, thành phim quốc doanh chiếu trên truyền h́nh nhân ngày kỷ niệm.
Số phận của bộ phim “Sống cùng lịch sử” cùng chung với nhiều bộ phim khác, để đến bây giờ điện ảnh Việt Nam vẫn c̣n “món nợ” với Điện Biên Phủ, với Đại thắng mùa Xuân 1945, cùng bao biến cố thăng trầm của đất nước.
Văn học càng thê thảm hơn, không một bộ tiểu thuyết, một cuốn truyện dưới bất kỳ thể loại nào phản ánh được một thời kỳ lịch sử bi tráng nhất của dân tộc.
Vài năm đến hẹn lại lên danh sách NSND kéo dài ra măi để làm ǵ? Khi sản phẩm nghệ thuật không tương xứng với danh hiệu cao quư khoác lên người nên giải tán vứt bỏ cái tṛ mèo này đi.
Càng nhiều NSND càng lộ ra sự thối nát của đám “con đàn, con hát của chế độ” tôn vinh cho những kẻ ăn theo nói leo, luồn lọt, chạy chọt danh hăo.
Chủ tịch Liên hiệp các hội Văn học nghệ thuật Việt Nam, Hữu Thỉnh vui mừng loan báo “Nhà nước vẫn nuôi anh em chúng ta” dù thực tế chẳng có văn nghệ sĩ nào có thể sống được bằng chính nghề nghiệp của ḿnh.
Ông cay đắng, thốt lên: “Đẩy 4 vạn văn nghệ sĩ cả nước đi chạy quảng cáo, xin tài trợ kiếm sống th́ thời giờ đâu để trở thành chiến sĩ giữ vững trận địa văn hóa tư tưởng của đất nước".
Nhà nước phong danh hiệu cho văn nghệ sĩ, việc của nhà nước nhà nước cứ làm, ai xứng đáng th́ phong, sao lại bắt nghệ sĩ phải viết đơn.
Người nghệ sĩ chân chính tự họ biết ḿnh là ai, họ chẳng cần xin xỏ những thứ hư danh. Chỉ có những kẻ hăo danh kệch cỡm mới ngửa tay xin cái danh hiệu hăo NDND loè thiên hạ.
Khi nghệ sĩ c̣n phải ăn bám nhà nước, không dám rời bầu sữa của Đảng đừng mong có những NSND đúng nghĩa của nó.
Người nghệ sĩ phải biết dấn thân, độc lập trong tư tưởng, trong cuộc sống mới vươn lên trong vũng bùn lầy.
Ta muốn sống, muốn buồn đau day dứt.
Để trêu người t́nh yêu và hạnh phúc.
T́nh yêu, hạnh phúc ru ngủ chi ta?
Thôi đến lúc phải xua mù bằng lặng.
Mặc miệng cười nhạo báng của trấn gian.
Đời thi sĩ không khổ đau lận đận, khác ǵ biển cả thiếu băo giông.
Chàng phải sống một cuộc đời cơ cực.
Mua âm thanh của bốn phương trời đất.
Đời không cho, vinh hạnh chẳng màng đâu.
(Mikhail Yuryevich Lermontov)
NSUT chẳng nói làm ǵ, giỏi tí nghề, có tí chuyên môn phong tặng là được.
Nhưng NSND không thể lơ mơ, tầm phào v́ nó gắn với hai chữ “NHÂN DÂN”.
Hiểu nôm na những sản phẩm nghệ thuật, văn học của nghệ sĩ phải phục vụ nhân dân đất nước, được nhân dân công nhận đánh giá, đó mới thực sự là Nghệ sĩ Nhân dân.
Họ lập Hội đồng, họ đưa ra tiêu chí, tiêu chí lại theo định hướng, đường lối do họ đề ra chẳng thấy trưng cầu, thăm ḍ, khảo sát, lấy ư kiến của nhân dân, coi dân như mẻ, sao có thể gọi là NSND - Gọi là Nghệ sĩ của Đảng, Nghệ sĩ của Nhà nước mới đúng, như thế dân chẳng có ư kiến ư c̣ ǵ, việc của Đảng, Nhà nước - Đảng, Nhà nước cứ làm chẳng liên quan ǵ đến Nhân dân.
Với góc độ mang tính lư luận, NSND phải có sản phẩm phản ánh thời đại, có giá trị lịch sử, dẫn dắt xă hội, con người đến các giá trị “chân- thiện- mĩ”.
Kể từ khi đất nước mở cửa đến nay mỗi lần xét phong danh hiệu NSND, NSUT là có chuyện lùm xùm, kiện cáo, khiếu nại, thậm chí bới móc, vả vào mặt nhau trong giới nghệ thuật, văn học đặc biệt giới biểu diễn chẳng c̣n tí liêm sỉ nào. V́ họ chẳng có sản phẩm nào xứng tầm với danh hiệu, biến danh hiệu thành miếng mồi cho lũ “lục súc tranh công”.
Gọi là “mở cửa” chỉ để mời tiền vào, không phải mở cửa đón không khí dân chủ, đổi mới.
Đổi mới chỉ là đổi mới “Ti vi, tủ lạnh” không phải đổi mới tư tưởng, tự do sáng tạo.
Người nghệ sĩ không được sống trong môi trường dân chủ, tự do sáng tạo là người người nghệ sĩ chết, người nghệ sĩ phải ngửa tay ăn xin, cuộc sống phụ thuộc vào đồng tiền từ ngân sách là cái đầu trở thành nô lệ, bị sai khiến, bị tha hoá, vô liêm sỉ lúc nào không biết.
Trong môi trường ao tù, nước đọng như thế cho nên gần 70 năm đánh thắng mấy cường quốc lớn, một dân tộc được cho là “lương tri thời đại” không có một bộ phim, một tác phẩm văn học, hay các tác phẩm nghệ thuật xứng tấm, ngậm ngùi thừa nhận “văn hoá, giáo dục suy đồi, đạo đức xuống cấp”, biến các danh hiệu cao quư trở thành sự ban ơn, tạo ra các nghệ sĩ hăo, cái danh không bằng cái thực. Phong tặng danh hiệu NSND, NSUT nó thấy gai gai, ngường ngượng.
Chiến thắng Điện Biên Phủ “Nên vành hoa đỏ, nên thiên sử vàng” được tái hiện qua bộ phim triệu đô tốn kém nhất nhất trong lịch sử điện ảnh Việt Nam “Sống cùng lịch sử” của NSND Thanh Vân được tuyên truyền rầm rộ về tính tư tưởng, h́nh tượng nghệ thuật, phản ánh một chiến thắng chói lọi của dân tộc, một tác phẩm điện ảnh “để đời” như đạo diễn Thanh Vân tâm sự.
Bộ phim chiếu ra rạp lèo tèo vài người xem, trong sự chê bai của công chúng v́ những mô tuưp nhàm chán bắt trước điện ảnh Xô Viết. Kết cục phải nhập kho, thành phim quốc doanh chiếu trên truyền h́nh nhân ngày kỷ niệm.
Số phận của bộ phim “Sống cùng lịch sử” cùng chung với nhiều bộ phim khác, để đến bây giờ điện ảnh Việt Nam vẫn c̣n “món nợ” với Điện Biên Phủ, với Đại thắng mùa Xuân 1945, cùng bao biến cố thăng trầm của đất nước.
Văn học càng thê thảm hơn, không một bộ tiểu thuyết, một cuốn truyện dưới bất kỳ thể loại nào phản ánh được một thời kỳ lịch sử bi tráng nhất của dân tộc.
Vài năm đến hẹn lại lên danh sách NSND kéo dài ra măi để làm ǵ? Khi sản phẩm nghệ thuật không tương xứng với danh hiệu cao quư khoác lên người nên giải tán vứt bỏ cái tṛ mèo này đi.
Càng nhiều NSND càng lộ ra sự thối nát của đám “con đàn, con hát của chế độ” tôn vinh cho những kẻ ăn theo nói leo, luồn lọt, chạy chọt danh hăo.
Chủ tịch Liên hiệp các hội Văn học nghệ thuật Việt Nam, Hữu Thỉnh vui mừng loan báo “Nhà nước vẫn nuôi anh em chúng ta” dù thực tế chẳng có văn nghệ sĩ nào có thể sống được bằng chính nghề nghiệp của ḿnh.
Ông cay đắng, thốt lên: “Đẩy 4 vạn văn nghệ sĩ cả nước đi chạy quảng cáo, xin tài trợ kiếm sống th́ thời giờ đâu để trở thành chiến sĩ giữ vững trận địa văn hóa tư tưởng của đất nước".
Nhà nước phong danh hiệu cho văn nghệ sĩ, việc của nhà nước nhà nước cứ làm, ai xứng đáng th́ phong, sao lại bắt nghệ sĩ phải viết đơn.
Người nghệ sĩ chân chính tự họ biết ḿnh là ai, họ chẳng cần xin xỏ những thứ hư danh. Chỉ có những kẻ hăo danh kệch cỡm mới ngửa tay xin cái danh hiệu hăo NDND loè thiên hạ.
Khi nghệ sĩ c̣n phải ăn bám nhà nước, không dám rời bầu sữa của Đảng đừng mong có những NSND đúng nghĩa của nó.
Người nghệ sĩ phải biết dấn thân, độc lập trong tư tưởng, trong cuộc sống mới vươn lên trong vũng bùn lầy.
Ta muốn sống, muốn buồn đau day dứt.
Để trêu người t́nh yêu và hạnh phúc.
T́nh yêu, hạnh phúc ru ngủ chi ta?
Thôi đến lúc phải xua mù bằng lặng.
Mặc miệng cười nhạo báng của trấn gian.
Đời thi sĩ không khổ đau lận đận, khác ǵ biển cả thiếu băo giông.
Chàng phải sống một cuộc đời cơ cực.
Mua âm thanh của bốn phương trời đất.
Đời không cho, vinh hạnh chẳng màng đâu.
(Mikhail Yuryevich Lermontov)