pizza
01-18-2024, 00:42
Phương Tây đă viện trợ cho Ukraine rất nhiều trong cuộc đối đầu với Nga. Tuy nhiên, sự viện trợ lại thiếu quyết đoán vào những thời khắc quyết định có thể giúp Ukraine lật ngược thế cờ trước quân đội Nga.
Phương Tây ban đầu không tin Ukraine trụ vững trước Nga
Khi Nga mở “chiến dịch quân sự đặc biệt” tại Ukraine vào tháng 2/2022, Mỹ và hầu hết các nước châu Âu đều không tin tưởng Ukraine sẽ trụ vững trước đợt tấn công vũ băo của người Nga khi ấy.
Giám đốc Cơ quan T́nh báo trung ương Mỹ (CIA) William J. Burns thậm chí đă phải bay tới Kiev để cảnh báo rằng bản thân ban lănh đạo Ukraine có thể bị tấn công trực tiếp. Mỹ cũng đă đóng cửa đại sứ quán của ḿnh tại Kiev ngay trước cuộc tấn công quân sự này.
Mỹ khi đó chỉ cấp cho Ukraine khoảng 90 quả tên lửa chống tăng Javelin, nhưng chất lượng của chúng không được tốt cho lắm. Thủ tướng Anh khi ấy cũng bất chấp các phản đối trong nội bộ để cấp cho Ukraine khoảng 2.000 quả tên lửa chống tăng NLAW., nhưng số vũ khí này chỉ thích hợp cho chiến tranh du kích chứ không phải chiến tranh quy ước.
Khi ấy Tổng tư lệnh quân đội Ukraine Valery Zaluzhny đă giữ bí mật được kế hoạch tác chiến của Ukraine, không chỉ trước người Nga mà c̣n cả trước các nước phương Tây. Ngay cả nhiều quan chức cấp cao trong chính quyền Tổng thống Ukraine Zelensly cũng không biết kế hoạch đó của tướng Zaluzhny.
Một quan chức Lầu Năm Góc sau đó cho biết, ban đầu Mỹ bi quan về khả năng pḥng thủ của Ukraine v́ phía Ukraine không chia sẻ với họ kế hoạch thực sự của ḿnh - những ǵ họ chia sẻ chỉ là những hoạt động đánh lừa quân sự.
Lúc đấy, chính quyền các nước phương Tây ngỡ ngàng về tốc độ tiến quân nhanh của Nga và luôn cẩn trọng về lời cảnh báo của Tổng thống Putin rằng phương Tây chớ can thiệp vào Ukraine.
Thủ tướng Anh Johnson thậm chí c̣n gọi điện cho Tổng thống Zelensky, đề nghị thu xếp cho ông chạy trốn, với kịch bản lập chính phủ Ukraine lưu vong ở London, tương tự như Ba Lan từng làm khi Đức Quốc xă xua quân vào Ba Lan năm 1939.
Tác dụng chiến lược của răn đe hạt nhân
Trong phát biểu vào ngày đầu tiên của xung đột vũ trang Nga - Ukraine, ông Putin đe dọa sẽ có những hậu quả khủng khiếp không tưởng tượng nổi nếu phương Tây cố gắng vượt qua “lằn ranh đỏ” của Nga và khiêu khích đối đầu trực tiếp giữa Nga và NATO, đặc biệt là nguy cơ chiến tranh hạt nhân giữa hai bên.
Sự hăm dọa đó có tác dụng ở mức độ cao. Trong các tháng tiếp theo, Mỹ và đối tác của ḿnh kiềm chế cao độ, tránh cung cấp cho Ukraine các loại vũ khí hiện đại vào đúng thời điểm Ukraine cần đến nhất (khi các vũ khí này hứa hẹn phát huy tác dụng lớn nhất). Phương Tây cũng ngăn Kiev sử dụng vũ khí phương Tây để đánh vào các mục tiêu quân sự trên lănh thổ Nga.
Thế rồi, khi các hệ thống vũ khí hiện đại của phương Tây đến được đất Ukraine vào năm thứ 2 của cuộc xung đột, Nga đă xây dựng được các pḥng tuyến sâu rộng, huy động được hàng trăm ngàn quân và chuyển nền công nghiệp của ḿnh sang chế độ thời chiến. Khi này, cánh cửa cơ hội để Ukraine giành chiến thắng một cách rơ ràng và nhanh chóng đă khép lại.
Tuy nhiên, vào tháng 7/2022, Ukraine vẫn trụ vững được, đẩy lui được đ̣n tiến công ban đầu của Nga vào thủ đô Kiev, dù rằng quân đội Ukraine đổ nhiều xương máu ở khu vực Donbass (miền Đông), nơi Nga vừa chuyển hướng tập trung sang đó.
Nhận thấy t́nh h́nh như vậy và tiềm năng của Ukraine, Mỹ và các đồng minh phương Tây mới bắt đầu cung cấp trọng pháo cho lực lượng vũ trang Ukraine, khi ấy đang cạn kiệt vũ khí.
Giới chức Ukraine tiếp tục nói với phía Mỹ rằng trên chiến trường Ukraine, Nga đă sử dụng tất cả các loại vũ khí họ có, ngoại trừ bom hạt nhân.
Tuy nhiên, khi ấy Mỹ vẫn rất coi trọng lời cảnh báo của Nga về nguy cơ chiến tranh hạt nhân. Một quan chức Lầu Năm Góc cho biết: “Mỹ có nghĩa vụ đặc biệt là tránh chiến tranh hạt nhân với nguy cơ xóa sổ vĩnh viễn toàn bộ sự sống trên Trái Đất”.
Thời điểm vàng để Ukraine phản công hiệu quả đă qua đi
Trong giai đoạn đầu chiến dịch tiến công Ukraine, Nga hứng chịu một số tổn thất đáng kể. Nga khi đó có khoảng 100.000 quân nhân thiện chiến trên đất Ukraine và Tổng thống Putin chưa chủ trương huy động lực lượng dự bị động viên. Ở thời điểm đó, Ukraine đứng trước cơ hội tung đ̣n phản công quyết định. Nhưng để làm được điều này, Ukraine cần thêm khoảng 90 khẩu lựu pháo và lượng đạn cần thiết, theo tính toán của Tổng tư lệnh Zaluzhny.
Thêm nữa, khi ấy, giới cố vấn Mỹ cho rằng quân đội Ukraine chưa sẵn sàng cho việc tiến hành các cuộc tấn công quy mô lớn với sự phối hợp nhiều lữ đoàn. Do vậy, các chuyên gia này hối thúc Ukraine chỉ tổ chức tấn công ở mức khiêm tốn tại Kherson.
Tổng tư lệnh Ukraine Zaluzhny bất đồng với cố vấn Mỹ. Ông lập luận: “Chúng tôi phải tấn công ở nơi cần thiết chứ không phải ở nơi chúng tôi có khả năng”.
Sau đó, v́ Mỹ chưa đồng ư và không viện trợ vũ khí đạn dược theo yêu cầu của Ukraine, chiến dịch của Ukraine tại Zaporizhzhia là bất khả thi. Ukraine chỉ tập trung vào Kharkov và Kherson.
Khi t́nh h́nh bất lợi cho quân Nga, Tổng thống Putin đă khẩn trương triển khai sáp nhập vào Nga 4 tỉnh là Donetsk, Luhansk, Zaporizhzhia và Kherson dù rằng Nga lúc đó chưa kiểm soát được hoàn toàn các địa phương này.
Một lần nữa, Tổng thống Putin nhắc thế giới về kho vũ khí hạt nhân của Nga. Ông cảnh báo: “Nếu toàn vẹn lănh thổ của đất nước chúng tôi bị đe dọa, th́ để bảo vệ nước Nga và người dân Nga, chúng tôi sẽ không do dự sử dụng tất cả các phương tiện có trong tay”.
Ông Putin cũng nêu rơ “chiến dịch quân sự đặc biệt” của Nga không chỉ nhằm vào chế độ Kiev mà c̣n nhằm vào toàn bộ bộ máy quân sự của phương Tây tập thể.
Sau đó các văn pḥng tuyển quân của Nga nhanh chóng triển khai nhiệm vụ, với mục tiêu có thêm 300.000 lính Nga nữa.
Theo dự báo của t́nh báo Mỹ, Tổng thống Putin có khả năng cân nhắc tung đ̣n hạt nhân trong 3 kịch bản.
Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Jake Sullivan đă lên truyền h́nh Mỹ để nói rằng Mỹ đă liên lạc trực tiếp với phía Nga ở cấp rất cao và thông báo rằng sẽ có hậu quả thảm kịch cho Nga nếu họ sử dụng vũ khí hạt nhân tại Ukraine.
Cuối tháng 11/2022, cuộc tiến công của Ukraine đă hết lực. Kiev không nhận được nguồn đạn pháo dồi dào nào từ phương Tây. Nguyện vọng của Kiev về xe tăng và các phương tiện chiến đấu khác của phương Tây vẫn bị khước từ. Trong khi đó, tư lệnh mới của Nga cho xung đột Ukraine vào lúc đó, tướng Sergei Surovikin có hàng trăm ngàn tân binh. Lợi thế về quân số tại chỗ của Ukraine trên chiến trường đă không c̣n nữa. Tướng Nga Surovikin đă chỉ đạo binh sĩ của ḿnh dành cả mùa đông để đào hầm hào, xây dựng các công sự gần như bất khả xâm phạm dọc theo toàn chiến tuyến.
Những vũ khí nóng mà Ukraine xin vào năm 2022, như xe tăng Leopard và Abrams, xe chiến đấu Bradley và Stryker, cũng như hệ thống pḥng không Patriot, phải măi đến năm 2023 mới được cung cấp cho Ukraine. Số lượng không phải là ít.
Nhưng đến lúc này, cuộc xung đột đă có diện mạo mới. Chiến dịch phản công của Ukraine nửa cuối năm 2023 cơ bản đă thất bại trước pḥng tuyến chắc chắn và đông quân của Nga.
Những lời đe dọa của ông Putin về hạt nhân đă giúp Nga có được thời gian quư báu để củng cố lực lượng, giúp Nga đạt được mục tiêu chiến lược.
VietBF@ sưu tập
Phương Tây ban đầu không tin Ukraine trụ vững trước Nga
Khi Nga mở “chiến dịch quân sự đặc biệt” tại Ukraine vào tháng 2/2022, Mỹ và hầu hết các nước châu Âu đều không tin tưởng Ukraine sẽ trụ vững trước đợt tấn công vũ băo của người Nga khi ấy.
Giám đốc Cơ quan T́nh báo trung ương Mỹ (CIA) William J. Burns thậm chí đă phải bay tới Kiev để cảnh báo rằng bản thân ban lănh đạo Ukraine có thể bị tấn công trực tiếp. Mỹ cũng đă đóng cửa đại sứ quán của ḿnh tại Kiev ngay trước cuộc tấn công quân sự này.
Mỹ khi đó chỉ cấp cho Ukraine khoảng 90 quả tên lửa chống tăng Javelin, nhưng chất lượng của chúng không được tốt cho lắm. Thủ tướng Anh khi ấy cũng bất chấp các phản đối trong nội bộ để cấp cho Ukraine khoảng 2.000 quả tên lửa chống tăng NLAW., nhưng số vũ khí này chỉ thích hợp cho chiến tranh du kích chứ không phải chiến tranh quy ước.
Khi ấy Tổng tư lệnh quân đội Ukraine Valery Zaluzhny đă giữ bí mật được kế hoạch tác chiến của Ukraine, không chỉ trước người Nga mà c̣n cả trước các nước phương Tây. Ngay cả nhiều quan chức cấp cao trong chính quyền Tổng thống Ukraine Zelensly cũng không biết kế hoạch đó của tướng Zaluzhny.
Một quan chức Lầu Năm Góc sau đó cho biết, ban đầu Mỹ bi quan về khả năng pḥng thủ của Ukraine v́ phía Ukraine không chia sẻ với họ kế hoạch thực sự của ḿnh - những ǵ họ chia sẻ chỉ là những hoạt động đánh lừa quân sự.
Lúc đấy, chính quyền các nước phương Tây ngỡ ngàng về tốc độ tiến quân nhanh của Nga và luôn cẩn trọng về lời cảnh báo của Tổng thống Putin rằng phương Tây chớ can thiệp vào Ukraine.
Thủ tướng Anh Johnson thậm chí c̣n gọi điện cho Tổng thống Zelensky, đề nghị thu xếp cho ông chạy trốn, với kịch bản lập chính phủ Ukraine lưu vong ở London, tương tự như Ba Lan từng làm khi Đức Quốc xă xua quân vào Ba Lan năm 1939.
Tác dụng chiến lược của răn đe hạt nhân
Trong phát biểu vào ngày đầu tiên của xung đột vũ trang Nga - Ukraine, ông Putin đe dọa sẽ có những hậu quả khủng khiếp không tưởng tượng nổi nếu phương Tây cố gắng vượt qua “lằn ranh đỏ” của Nga và khiêu khích đối đầu trực tiếp giữa Nga và NATO, đặc biệt là nguy cơ chiến tranh hạt nhân giữa hai bên.
Sự hăm dọa đó có tác dụng ở mức độ cao. Trong các tháng tiếp theo, Mỹ và đối tác của ḿnh kiềm chế cao độ, tránh cung cấp cho Ukraine các loại vũ khí hiện đại vào đúng thời điểm Ukraine cần đến nhất (khi các vũ khí này hứa hẹn phát huy tác dụng lớn nhất). Phương Tây cũng ngăn Kiev sử dụng vũ khí phương Tây để đánh vào các mục tiêu quân sự trên lănh thổ Nga.
Thế rồi, khi các hệ thống vũ khí hiện đại của phương Tây đến được đất Ukraine vào năm thứ 2 của cuộc xung đột, Nga đă xây dựng được các pḥng tuyến sâu rộng, huy động được hàng trăm ngàn quân và chuyển nền công nghiệp của ḿnh sang chế độ thời chiến. Khi này, cánh cửa cơ hội để Ukraine giành chiến thắng một cách rơ ràng và nhanh chóng đă khép lại.
Tuy nhiên, vào tháng 7/2022, Ukraine vẫn trụ vững được, đẩy lui được đ̣n tiến công ban đầu của Nga vào thủ đô Kiev, dù rằng quân đội Ukraine đổ nhiều xương máu ở khu vực Donbass (miền Đông), nơi Nga vừa chuyển hướng tập trung sang đó.
Nhận thấy t́nh h́nh như vậy và tiềm năng của Ukraine, Mỹ và các đồng minh phương Tây mới bắt đầu cung cấp trọng pháo cho lực lượng vũ trang Ukraine, khi ấy đang cạn kiệt vũ khí.
Giới chức Ukraine tiếp tục nói với phía Mỹ rằng trên chiến trường Ukraine, Nga đă sử dụng tất cả các loại vũ khí họ có, ngoại trừ bom hạt nhân.
Tuy nhiên, khi ấy Mỹ vẫn rất coi trọng lời cảnh báo của Nga về nguy cơ chiến tranh hạt nhân. Một quan chức Lầu Năm Góc cho biết: “Mỹ có nghĩa vụ đặc biệt là tránh chiến tranh hạt nhân với nguy cơ xóa sổ vĩnh viễn toàn bộ sự sống trên Trái Đất”.
Thời điểm vàng để Ukraine phản công hiệu quả đă qua đi
Trong giai đoạn đầu chiến dịch tiến công Ukraine, Nga hứng chịu một số tổn thất đáng kể. Nga khi đó có khoảng 100.000 quân nhân thiện chiến trên đất Ukraine và Tổng thống Putin chưa chủ trương huy động lực lượng dự bị động viên. Ở thời điểm đó, Ukraine đứng trước cơ hội tung đ̣n phản công quyết định. Nhưng để làm được điều này, Ukraine cần thêm khoảng 90 khẩu lựu pháo và lượng đạn cần thiết, theo tính toán của Tổng tư lệnh Zaluzhny.
Thêm nữa, khi ấy, giới cố vấn Mỹ cho rằng quân đội Ukraine chưa sẵn sàng cho việc tiến hành các cuộc tấn công quy mô lớn với sự phối hợp nhiều lữ đoàn. Do vậy, các chuyên gia này hối thúc Ukraine chỉ tổ chức tấn công ở mức khiêm tốn tại Kherson.
Tổng tư lệnh Ukraine Zaluzhny bất đồng với cố vấn Mỹ. Ông lập luận: “Chúng tôi phải tấn công ở nơi cần thiết chứ không phải ở nơi chúng tôi có khả năng”.
Sau đó, v́ Mỹ chưa đồng ư và không viện trợ vũ khí đạn dược theo yêu cầu của Ukraine, chiến dịch của Ukraine tại Zaporizhzhia là bất khả thi. Ukraine chỉ tập trung vào Kharkov và Kherson.
Khi t́nh h́nh bất lợi cho quân Nga, Tổng thống Putin đă khẩn trương triển khai sáp nhập vào Nga 4 tỉnh là Donetsk, Luhansk, Zaporizhzhia và Kherson dù rằng Nga lúc đó chưa kiểm soát được hoàn toàn các địa phương này.
Một lần nữa, Tổng thống Putin nhắc thế giới về kho vũ khí hạt nhân của Nga. Ông cảnh báo: “Nếu toàn vẹn lănh thổ của đất nước chúng tôi bị đe dọa, th́ để bảo vệ nước Nga và người dân Nga, chúng tôi sẽ không do dự sử dụng tất cả các phương tiện có trong tay”.
Ông Putin cũng nêu rơ “chiến dịch quân sự đặc biệt” của Nga không chỉ nhằm vào chế độ Kiev mà c̣n nhằm vào toàn bộ bộ máy quân sự của phương Tây tập thể.
Sau đó các văn pḥng tuyển quân của Nga nhanh chóng triển khai nhiệm vụ, với mục tiêu có thêm 300.000 lính Nga nữa.
Theo dự báo của t́nh báo Mỹ, Tổng thống Putin có khả năng cân nhắc tung đ̣n hạt nhân trong 3 kịch bản.
Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Jake Sullivan đă lên truyền h́nh Mỹ để nói rằng Mỹ đă liên lạc trực tiếp với phía Nga ở cấp rất cao và thông báo rằng sẽ có hậu quả thảm kịch cho Nga nếu họ sử dụng vũ khí hạt nhân tại Ukraine.
Cuối tháng 11/2022, cuộc tiến công của Ukraine đă hết lực. Kiev không nhận được nguồn đạn pháo dồi dào nào từ phương Tây. Nguyện vọng của Kiev về xe tăng và các phương tiện chiến đấu khác của phương Tây vẫn bị khước từ. Trong khi đó, tư lệnh mới của Nga cho xung đột Ukraine vào lúc đó, tướng Sergei Surovikin có hàng trăm ngàn tân binh. Lợi thế về quân số tại chỗ của Ukraine trên chiến trường đă không c̣n nữa. Tướng Nga Surovikin đă chỉ đạo binh sĩ của ḿnh dành cả mùa đông để đào hầm hào, xây dựng các công sự gần như bất khả xâm phạm dọc theo toàn chiến tuyến.
Những vũ khí nóng mà Ukraine xin vào năm 2022, như xe tăng Leopard và Abrams, xe chiến đấu Bradley và Stryker, cũng như hệ thống pḥng không Patriot, phải măi đến năm 2023 mới được cung cấp cho Ukraine. Số lượng không phải là ít.
Nhưng đến lúc này, cuộc xung đột đă có diện mạo mới. Chiến dịch phản công của Ukraine nửa cuối năm 2023 cơ bản đă thất bại trước pḥng tuyến chắc chắn và đông quân của Nga.
Những lời đe dọa của ông Putin về hạt nhân đă giúp Nga có được thời gian quư báu để củng cố lực lượng, giúp Nga đạt được mục tiêu chiến lược.
VietBF@ sưu tập