june04
01-27-2024, 15:50
Đến thăm NSND Lê Khanh vào những ngày cận Tết. Căn nhà nằm trong con ngơ nhỏ trên phố Phan Đ́nh Phùng, có thể nhận ra ngay sự khác biệt, mà theo nữ nghệ sĩ chia sẻ đó là sự giao thoa giữa văn hóa Đông Dương với truyền thống Việt Nam và văn minh phương Tây.
Căn nhà như phản ánh chính phong cách con người Lê Khanh đơn giản mà thanh lịch - đúng kiểu của người con gái Hà Nội xưa.
Ở tuổi 60, NSND Lê Khanh vẫn rất đẹp, vẻ đẹp yêu kiều, quư phái cùng nụ cười rạng rỡ, tỏa sáng.
Nữ nghệ sĩ chia sẻ: "Tôi rất yêu Tết. Tết mà chưa có nồi bánh chưng là đứng ngồi không yên...". Và cứ như thế chị bắt đầu dẫn dắt chúng tôi ḥa vào không khí ngày Tết của ḿnh với những câu chuyện, kỷ niệm khó phai nḥa bằng một giọng nói từ tốn, nhẹ nhàng, lôi cuốn và ấm áp…
https://www.intermati.com/forum/attachment.php?attac hmentid=2328537&stc=1&d=1706370553
Nhà tôi đều làm nghệ thuật, mỗi người một phương, một dự án nên Tết là ngày để gia đ́nh sum họp. Tuy nhiên không phải Tết năm nào cũng đủ đầy nhưng từ sau dịch Covid-19 th́ việc gặp gỡ nhau dịp Tết càng trở nên trân quư hơn. Em gái tôi - Lê Vi sẽ từ Pháp trở về nên hứa hẹn sẽ có nhiều điều mới mẻ, nhiều niềm vui.
Tết đến, khoảng thời gian dậm dịch trang hoàng nhà cửa mang lại rất nhiều cảm xúc. Nó khiến ḿnh bận rộn, luưnh quưnh hơn ngày thường, nó đôi khi làm ḿnh mệt bă người ra nhưng sau đấy là hân hoan, sung sướng và kỳ vọng.
Tết truyền thống ở ngoài Bắc với gia đ́nh tôi th́ có 3 điều cơ bản đó là mâm quả để bày ở bàn thờ gia tiên, mâm cỗ và nồi bánh chưng.
Tết bây giờ cũng khác Tết xưa, người ta không ăn mấy đâu nhưng người ta xem, nh́n và cảm nhận cái hương, cái màu Tết nên việc sắp xếp, sắp đặt cũng là nghệ thuật.
Thế hệ tôi không quen mua đặt, thích tự mua, tự bày biện đến mệt bă người mới vui. Nhất là cái thú vui đi chợ Tết th́ không ǵ bằng. Cả năm chỉ có một lần Tết mà tự dưng gọi ship - nhờ người khác hưởng cái phong vị Tết của ḿnh th́ thật phí của.
Trong các món ăn ngày Tết th́ bánh chưng nhà tôi được bạn bè, người thân thích nhất, ngon nhất v́ nó rất truyền thống của người Hà Nội xưa.
Khái niệm bánh chưng Hà Nội xưa một phần do tôi đọc và nghe kể lại là chính rồi tái hiện lại. Tôi có cái khát khao của người Hà Nội gốc dù thực tế tôi chưa được hưởng cái gốc thế nào v́ khi tôi sinh ra ông bà nội là người Hà Nội gốc đă mất rồi.
Với món bánh chưng th́ khâu chuẩn bị cũng giống như mọi nhà, thứ không thể thiếu là gạo nếp cái hoa vàng nếu có nếp nương bây giờ cũng ngon, thơm. Rồi đỗ xanh, lá rong, thịt ba chỉ và đặc trưng bánh chưng Hà Nội nói chung và nhà tôi là không thể thiếu lá riềng.
Lá riềng phải thật tươi, giă nhỏ ra chứ không xay sinh tố, sau đó lọc ra bằng khăn xô. Cái nhọc nhất là ở chỗ đó v́ lá riềng nó rất khô, đứa trẻ nào bị phân công làm là rất cực. Sau đó th́ lấy nước tùy theo độ đậm nhạt thích bánh xanh nhiều hay màu cốm non. Mùi lá riềng nó c̣n làm bánh thơm một cách tế nhị hơn lá dứa.
Ngoài bánh chưng th́ món canh bóng mực tôi cũng hay làm dịp Tết. Đây là một món rất nhiều chất bổ dưỡng nhưng cái tiêu chuẩn phải thanh. Muốn thanh th́ cái nước dùng quan trọng lắm, chỉ dùng xương gà thôi. Sau khi đun xong th́ để nguội, cho vào tủ lạnh để mỡ nổi lên rồi hớt hết ra. Mực khô ḿnh nướng và cho vào nồi nước.
Tiếp đó, măng khô xé thật nhỏ, su hào, cà rốt thái hoa vuông hoặc hoa tṛn cho vào. Một vài cánh đậu Hà Lan, bóng thái ô quả trám vừa gắp và vừa đúng một miếng cho đỡ phải cắn.
Sợi mực sau đó ḿnh thái chỉ nhỏ ra, xong xào qua lên rắc ở trên cùng một chút trứng tráng mỏng và vẩy thêm một chút lá mùi. Đây là loại canh rất nhiều bổ dưỡng.
Một món nữa cũng hay xuất hiện trong ngày Tết đó là món bún thang. Mấy ngày Tết, nhà nào cũng nhiều gà nên món này khá phổ biến. Nấu bún thang th́ nước chủ đạo cũng là nước xương gà cùng các gia vị như hành khô, tôm khô, mực khô, sá sùng khô nướng hết lên rồi cho vào nước dùng. Chỉ dùng tôm khô chứ đừng dùng đầu tôm nhé nếu không nước dùng sẽ khai.
Trứng phải tráng mỏng mà kiểu nh́n xuyên qua được th́ mới đúng, rồi thái chỉ. Ngày xưa, các cụ thêm một rúm ruốc tôm, sau này người ta sợ ruốc tôm khách không nh́n rơ nên để cả con tôm. Cái ruốc tôm khi được rắc vào nó lẩn trong bát làm nước dùng lại càng thơm. Đặc biệt về sau nó lặn xuống dưới khi húp cái th́a cuối cùng của nước vẫn c̣n ngon.
Tết ngoài các món ăn mặn th́ món tráng miệng, ăn vặt cũng khá quan trọng. Ngày xưa nhà tôi hay tự làm ô mai. Lư do thích làm là v́ nó vệ sinh và đúng khẩu vị.
Làm những cái này mất công, mất thời gian lắm. Tôi thường ra chợ Bắc Qua đằng sau chợ Đồng Xuân để mua khế khô, sấu khô, mận khô… rồi mang về ngâm cho sạch. Ngâm nước xong th́ ngâm thêm nước gừng nữa cho nó vệ sinh v́ người ta toàn phơi ngoài đường rất sạn. Sau đó cho hết vào chậu men to ngâm cùng với các gia vị như đường mật chưng, gừng giă nhỏ rồi vắt bớt nước cho đỡ cay.
Mặc dù đă có khế khô rồi những vẫn phải có thêm quả khế chua tươi cắt ngang nhỏ h́nh ngôi sao, vắt bớt nước đi để cả vào chậu trộn cùng, quất tươi cũng vậy. Sau đó th́ xào hết lên với nhau nó sẽ thành một món sánh sền sệt, lúc ḿnh ăn miếng khế khô nó trộn thêm chút cái khế tươi được xào nhuyễn ra với gừng quất thật sự rất ngon. Ăn cỗ xong không thể thiếu món ô mai xào này được. Bây giờ người ta hay tách ra từng món nhưng nhà tôi th́ hay làm tổng hợp như thế. Nhưng chính ra xào lẫn cái vị nó ḥa quyện mới ngon.
Món bánh quy nhà tôi cũng tự làm. V́ ngày ấy không có ḷ nướng nên phải rán lên. Bố tôi làm món này rất khéo nhất là lúc chao đường. Công đoạn này thường phải canh lúc đường chảy vừa phải xong cho tất cả bánh vừa chiên vào rồi xóc lên. Sau đó là cho vào cái lọ to để ăn dần.
Những cách làm này tôi chỉ làm trên cơ sở gu nhà tôi, cách ăn nhà tôi mà tôi được nghe các bác, các anh chị họ nói lại cộng với ḿnh t́m hiểu thêm chứ không phải kiểu chuẩn mực theo dạng nghiên cứu.
Cá nhân tôi rất yêu Tết, yêu lắm nên nếu năm nào có việc và kế hoạch đúng dịp Tết th́ khi trở về nhà tôi sẽ ăn Tết lại. Tôi sẽ bày biện, kiểu ǵ cũng không bỏ qua, bệnh nặng lắm (cười).
Tôi cũng vui v́ các con cũng bắt đầu ảnh hưởng đấy. Phải nói là rất vui v́ đó là văn hóa. Lúc đầu các con cũng sợ Tết v́ mẹ bắt dọn nhà nhưng dần dần tôi đă truyền được cái t́nh yêu Tết cho con ḿnh. Các bạn ấy cũng đi kể chuyện với bạn bè và vui nhất là giờ, bạn của con tôi đều đến đây nhờ bác Khanh đi mua hoa kiểu của bác Khanh thế là ḿnh khoái.
Khoái là v́ con trẻ đă thích và đồng cảm với cái gu của ḿnh nên sướng lắm. Bây giờ nhiều người coi địa chỉ nhà tôi là địa điểm mọi người về để gói bánh chưng nên muốn bỏ cũng không được. Cứ đến ngày là mọi người đến và ngày càng đông, pḥng khách không có chỗ mà ngồi.
Gia đ́nh nào không gói cũng mang con đến để học gói. Thế là ḿnh lại cho ra một góc tự gói cái bánh con con của chính họ, hoàn toàn với khái niệm như chơi đồ hàng ngày Tết.
Tết bây giờ, tôi thấy điều may mắn nhất là nó đủ. Ḿnh có thể thoải mái lựa chọn. Trong một thời gian rất ngắn, ḿnh có thể mua tất cả mọi thứ ở một địa điểm rồi. Đấy là sự thuận lợi nhưng có một cái lại rất lộn xộn, nó giống như ăn buffet ấy, món tây, món ta đủ cả để đáp ứng mọi nhu cầu.
Nhưng v́ cái ǵ cũng có nên mọi người không biết ăn cái ǵ thế là ăn tất c̣n hơn bỏ sót. Do vậy, người ăn không c̣n được thưởng thức thế nào là món ăn miền Bắc, thế nào là món ăn miền Trung, thế nào là món ăn miền Nam và món ăn châu Âu nữa...
Điều kiện vật chất không phải là cơ sở để giữ được bản sắc đâu. Có được vật chất th́ có thể linh đ́nh nhưng không cẩn thận có thể bị loạn gu và pha trộn. Đă loạn th́ không sang nữa, cái ǵ ra cái đó mới sang. Cỗ ngày xưa nó rất thanh tao và kĩ càng về vị, cái ǵ cũng phải đúng chứ nó không có nhiều cái gọi là tạp chất, tạp vị như bây giờ.
Một điều nữa đó là ngày xưa, ḿnh cứ nghĩ Tết là phải ở nhà nhưng không phải. Đi trải nghiệm cuộc sống, tăng sự khám phá ngày Tết cũng hay lắm. Hồi trước, nhà tôi một năm đón Tết ở nhà, một năm sẽ cùng nhau đi xuyên Việt khám phá tất cả vùng miền xem người ta ăn Tết thế nào. Ḿnh được ḥa vào cái không khí đó tuyệt vời lắm. Đó là kiến thức cuộc đời.
60 năm cuộc đời, tôi cũng có nhiều cái Tết không quên. C̣n nói là nhớ nhất th́ đúng là người ta thường nhớ cái ǵ thiếu nhất, gian nan nhất, căng thẳng nhất nhưng cuối cùng ḿnh vẫn có được cái Tết đầy đủ.
Đó là vào một năm chắc mẹ tôi cũng hơi dỗi bố v́ bản thân có ba mấy cân nhưng cái ǵ cũng phải gánh hết trong khi bố tôi th́ lăng tử, nghệ sĩ. Mẹ giao bố phải lo củi Tết, cành đào nếu không là không có Tết. Mấy việc c̣n lại th́ mấy mẹ con làm hết.
Lần đó, bố tôi cũng nói "được rồi để bố". Nhưng 28 Tết không thấy ǵ, 29 Tết cũng vậy. Đến giờ luộc bánh chưng không thấy củi lửa ǵ, mẹ bảo năm nay không có bánh chưng dù bà vẫn giấu bố chuẩn bị sẵn rồi. Mẹ nói thế để ép bố v́ bố tôi rất mê Tết nhưng lại không biết lo như thế nào.
Bố tưởng mất Tết thật nên phóng cái xe đạp, đi nửa ngày mới trở về th́ chở được mấy cái que mà h́nh thù nó rất kỳ. Cái th́ vuông, cái th́ tam giác… nói chung đủ loại h́nh nhưng cũng chỉ có vài cái thôi không thể đủ nấu bánh, chắc nước chưa kịp sôi đă hết củi.
Chúng tôi cũng nghi nghi đống củi của bố, hỏi th́ ông tủm tỉm cười bảo: "Bố thấy mấy cái cành này trong kho ở nhà hát chắc là mấy cái trang trí họ vứt đi". Tôi phải thốt lên: "Trời đất ơi, lúc đoàn diễn mà người ta thiếu th́ làm thế nào?". Cuối cùng mấy chị em tôi lại tỏa đi tám phương tứ hướng để t́m củi và bố vẫn an toàn.
Nhưng 30 Tết, vẫn không có cành đào. Bố lại đi một hồi mang về một cành tṛn như cái bu gà mà nhà tôi từ trước tới giờ không thích cành đào h́nh tṛn, phải có thế v́ nghệ sĩ mà. Đă vậy, cả cành có đúng hai bông thôi, mẹ tôi ngao ngán lắm bảo "sao đời tôi buồn như thế này".
Các con th́ căng thẳng nghĩ bố mẹ lại sắp căi nhau nên chạy vèo ra Hàng Mă mua giấy thủ công về cắt h́nh hoa xong dính vào không bố lại buồn. Nhưng trớ trêu thay, bi kịch lại đến, lúc cắm lên th́ 2 bông hoa duy nhất rụng xuống, lộ ra là họ buộc bằng cái sợi len màu đỏ mà ḿnh không nh́n thấy.
Cuối cùng th́ Tết vẫn đầy đủ và đương nhiên mẹ tôi vẫn bằng mọi giá kiếm được cành đào khác cho các con ḿnh.
Cảm ơn Bếp Hoa và Floreest - Flower Studio đă đồng hành cùng chúng tôi thực hiện bài viết này.
Tôi 64 tuổi, năm nay quyết định không về quê ăn Tết v́ 3 LƯ DO: Vui đâu chẳng thấy, chỉ chuốc bực vào người!
Căn nhà như phản ánh chính phong cách con người Lê Khanh đơn giản mà thanh lịch - đúng kiểu của người con gái Hà Nội xưa.
Ở tuổi 60, NSND Lê Khanh vẫn rất đẹp, vẻ đẹp yêu kiều, quư phái cùng nụ cười rạng rỡ, tỏa sáng.
Nữ nghệ sĩ chia sẻ: "Tôi rất yêu Tết. Tết mà chưa có nồi bánh chưng là đứng ngồi không yên...". Và cứ như thế chị bắt đầu dẫn dắt chúng tôi ḥa vào không khí ngày Tết của ḿnh với những câu chuyện, kỷ niệm khó phai nḥa bằng một giọng nói từ tốn, nhẹ nhàng, lôi cuốn và ấm áp…
https://www.intermati.com/forum/attachment.php?attac hmentid=2328537&stc=1&d=1706370553
Nhà tôi đều làm nghệ thuật, mỗi người một phương, một dự án nên Tết là ngày để gia đ́nh sum họp. Tuy nhiên không phải Tết năm nào cũng đủ đầy nhưng từ sau dịch Covid-19 th́ việc gặp gỡ nhau dịp Tết càng trở nên trân quư hơn. Em gái tôi - Lê Vi sẽ từ Pháp trở về nên hứa hẹn sẽ có nhiều điều mới mẻ, nhiều niềm vui.
Tết đến, khoảng thời gian dậm dịch trang hoàng nhà cửa mang lại rất nhiều cảm xúc. Nó khiến ḿnh bận rộn, luưnh quưnh hơn ngày thường, nó đôi khi làm ḿnh mệt bă người ra nhưng sau đấy là hân hoan, sung sướng và kỳ vọng.
Tết truyền thống ở ngoài Bắc với gia đ́nh tôi th́ có 3 điều cơ bản đó là mâm quả để bày ở bàn thờ gia tiên, mâm cỗ và nồi bánh chưng.
Tết bây giờ cũng khác Tết xưa, người ta không ăn mấy đâu nhưng người ta xem, nh́n và cảm nhận cái hương, cái màu Tết nên việc sắp xếp, sắp đặt cũng là nghệ thuật.
Thế hệ tôi không quen mua đặt, thích tự mua, tự bày biện đến mệt bă người mới vui. Nhất là cái thú vui đi chợ Tết th́ không ǵ bằng. Cả năm chỉ có một lần Tết mà tự dưng gọi ship - nhờ người khác hưởng cái phong vị Tết của ḿnh th́ thật phí của.
Trong các món ăn ngày Tết th́ bánh chưng nhà tôi được bạn bè, người thân thích nhất, ngon nhất v́ nó rất truyền thống của người Hà Nội xưa.
Khái niệm bánh chưng Hà Nội xưa một phần do tôi đọc và nghe kể lại là chính rồi tái hiện lại. Tôi có cái khát khao của người Hà Nội gốc dù thực tế tôi chưa được hưởng cái gốc thế nào v́ khi tôi sinh ra ông bà nội là người Hà Nội gốc đă mất rồi.
Với món bánh chưng th́ khâu chuẩn bị cũng giống như mọi nhà, thứ không thể thiếu là gạo nếp cái hoa vàng nếu có nếp nương bây giờ cũng ngon, thơm. Rồi đỗ xanh, lá rong, thịt ba chỉ và đặc trưng bánh chưng Hà Nội nói chung và nhà tôi là không thể thiếu lá riềng.
Lá riềng phải thật tươi, giă nhỏ ra chứ không xay sinh tố, sau đó lọc ra bằng khăn xô. Cái nhọc nhất là ở chỗ đó v́ lá riềng nó rất khô, đứa trẻ nào bị phân công làm là rất cực. Sau đó th́ lấy nước tùy theo độ đậm nhạt thích bánh xanh nhiều hay màu cốm non. Mùi lá riềng nó c̣n làm bánh thơm một cách tế nhị hơn lá dứa.
Ngoài bánh chưng th́ món canh bóng mực tôi cũng hay làm dịp Tết. Đây là một món rất nhiều chất bổ dưỡng nhưng cái tiêu chuẩn phải thanh. Muốn thanh th́ cái nước dùng quan trọng lắm, chỉ dùng xương gà thôi. Sau khi đun xong th́ để nguội, cho vào tủ lạnh để mỡ nổi lên rồi hớt hết ra. Mực khô ḿnh nướng và cho vào nồi nước.
Tiếp đó, măng khô xé thật nhỏ, su hào, cà rốt thái hoa vuông hoặc hoa tṛn cho vào. Một vài cánh đậu Hà Lan, bóng thái ô quả trám vừa gắp và vừa đúng một miếng cho đỡ phải cắn.
Sợi mực sau đó ḿnh thái chỉ nhỏ ra, xong xào qua lên rắc ở trên cùng một chút trứng tráng mỏng và vẩy thêm một chút lá mùi. Đây là loại canh rất nhiều bổ dưỡng.
Một món nữa cũng hay xuất hiện trong ngày Tết đó là món bún thang. Mấy ngày Tết, nhà nào cũng nhiều gà nên món này khá phổ biến. Nấu bún thang th́ nước chủ đạo cũng là nước xương gà cùng các gia vị như hành khô, tôm khô, mực khô, sá sùng khô nướng hết lên rồi cho vào nước dùng. Chỉ dùng tôm khô chứ đừng dùng đầu tôm nhé nếu không nước dùng sẽ khai.
Trứng phải tráng mỏng mà kiểu nh́n xuyên qua được th́ mới đúng, rồi thái chỉ. Ngày xưa, các cụ thêm một rúm ruốc tôm, sau này người ta sợ ruốc tôm khách không nh́n rơ nên để cả con tôm. Cái ruốc tôm khi được rắc vào nó lẩn trong bát làm nước dùng lại càng thơm. Đặc biệt về sau nó lặn xuống dưới khi húp cái th́a cuối cùng của nước vẫn c̣n ngon.
Tết ngoài các món ăn mặn th́ món tráng miệng, ăn vặt cũng khá quan trọng. Ngày xưa nhà tôi hay tự làm ô mai. Lư do thích làm là v́ nó vệ sinh và đúng khẩu vị.
Làm những cái này mất công, mất thời gian lắm. Tôi thường ra chợ Bắc Qua đằng sau chợ Đồng Xuân để mua khế khô, sấu khô, mận khô… rồi mang về ngâm cho sạch. Ngâm nước xong th́ ngâm thêm nước gừng nữa cho nó vệ sinh v́ người ta toàn phơi ngoài đường rất sạn. Sau đó cho hết vào chậu men to ngâm cùng với các gia vị như đường mật chưng, gừng giă nhỏ rồi vắt bớt nước cho đỡ cay.
Mặc dù đă có khế khô rồi những vẫn phải có thêm quả khế chua tươi cắt ngang nhỏ h́nh ngôi sao, vắt bớt nước đi để cả vào chậu trộn cùng, quất tươi cũng vậy. Sau đó th́ xào hết lên với nhau nó sẽ thành một món sánh sền sệt, lúc ḿnh ăn miếng khế khô nó trộn thêm chút cái khế tươi được xào nhuyễn ra với gừng quất thật sự rất ngon. Ăn cỗ xong không thể thiếu món ô mai xào này được. Bây giờ người ta hay tách ra từng món nhưng nhà tôi th́ hay làm tổng hợp như thế. Nhưng chính ra xào lẫn cái vị nó ḥa quyện mới ngon.
Món bánh quy nhà tôi cũng tự làm. V́ ngày ấy không có ḷ nướng nên phải rán lên. Bố tôi làm món này rất khéo nhất là lúc chao đường. Công đoạn này thường phải canh lúc đường chảy vừa phải xong cho tất cả bánh vừa chiên vào rồi xóc lên. Sau đó là cho vào cái lọ to để ăn dần.
Những cách làm này tôi chỉ làm trên cơ sở gu nhà tôi, cách ăn nhà tôi mà tôi được nghe các bác, các anh chị họ nói lại cộng với ḿnh t́m hiểu thêm chứ không phải kiểu chuẩn mực theo dạng nghiên cứu.
Cá nhân tôi rất yêu Tết, yêu lắm nên nếu năm nào có việc và kế hoạch đúng dịp Tết th́ khi trở về nhà tôi sẽ ăn Tết lại. Tôi sẽ bày biện, kiểu ǵ cũng không bỏ qua, bệnh nặng lắm (cười).
Tôi cũng vui v́ các con cũng bắt đầu ảnh hưởng đấy. Phải nói là rất vui v́ đó là văn hóa. Lúc đầu các con cũng sợ Tết v́ mẹ bắt dọn nhà nhưng dần dần tôi đă truyền được cái t́nh yêu Tết cho con ḿnh. Các bạn ấy cũng đi kể chuyện với bạn bè và vui nhất là giờ, bạn của con tôi đều đến đây nhờ bác Khanh đi mua hoa kiểu của bác Khanh thế là ḿnh khoái.
Khoái là v́ con trẻ đă thích và đồng cảm với cái gu của ḿnh nên sướng lắm. Bây giờ nhiều người coi địa chỉ nhà tôi là địa điểm mọi người về để gói bánh chưng nên muốn bỏ cũng không được. Cứ đến ngày là mọi người đến và ngày càng đông, pḥng khách không có chỗ mà ngồi.
Gia đ́nh nào không gói cũng mang con đến để học gói. Thế là ḿnh lại cho ra một góc tự gói cái bánh con con của chính họ, hoàn toàn với khái niệm như chơi đồ hàng ngày Tết.
Tết bây giờ, tôi thấy điều may mắn nhất là nó đủ. Ḿnh có thể thoải mái lựa chọn. Trong một thời gian rất ngắn, ḿnh có thể mua tất cả mọi thứ ở một địa điểm rồi. Đấy là sự thuận lợi nhưng có một cái lại rất lộn xộn, nó giống như ăn buffet ấy, món tây, món ta đủ cả để đáp ứng mọi nhu cầu.
Nhưng v́ cái ǵ cũng có nên mọi người không biết ăn cái ǵ thế là ăn tất c̣n hơn bỏ sót. Do vậy, người ăn không c̣n được thưởng thức thế nào là món ăn miền Bắc, thế nào là món ăn miền Trung, thế nào là món ăn miền Nam và món ăn châu Âu nữa...
Điều kiện vật chất không phải là cơ sở để giữ được bản sắc đâu. Có được vật chất th́ có thể linh đ́nh nhưng không cẩn thận có thể bị loạn gu và pha trộn. Đă loạn th́ không sang nữa, cái ǵ ra cái đó mới sang. Cỗ ngày xưa nó rất thanh tao và kĩ càng về vị, cái ǵ cũng phải đúng chứ nó không có nhiều cái gọi là tạp chất, tạp vị như bây giờ.
Một điều nữa đó là ngày xưa, ḿnh cứ nghĩ Tết là phải ở nhà nhưng không phải. Đi trải nghiệm cuộc sống, tăng sự khám phá ngày Tết cũng hay lắm. Hồi trước, nhà tôi một năm đón Tết ở nhà, một năm sẽ cùng nhau đi xuyên Việt khám phá tất cả vùng miền xem người ta ăn Tết thế nào. Ḿnh được ḥa vào cái không khí đó tuyệt vời lắm. Đó là kiến thức cuộc đời.
60 năm cuộc đời, tôi cũng có nhiều cái Tết không quên. C̣n nói là nhớ nhất th́ đúng là người ta thường nhớ cái ǵ thiếu nhất, gian nan nhất, căng thẳng nhất nhưng cuối cùng ḿnh vẫn có được cái Tết đầy đủ.
Đó là vào một năm chắc mẹ tôi cũng hơi dỗi bố v́ bản thân có ba mấy cân nhưng cái ǵ cũng phải gánh hết trong khi bố tôi th́ lăng tử, nghệ sĩ. Mẹ giao bố phải lo củi Tết, cành đào nếu không là không có Tết. Mấy việc c̣n lại th́ mấy mẹ con làm hết.
Lần đó, bố tôi cũng nói "được rồi để bố". Nhưng 28 Tết không thấy ǵ, 29 Tết cũng vậy. Đến giờ luộc bánh chưng không thấy củi lửa ǵ, mẹ bảo năm nay không có bánh chưng dù bà vẫn giấu bố chuẩn bị sẵn rồi. Mẹ nói thế để ép bố v́ bố tôi rất mê Tết nhưng lại không biết lo như thế nào.
Bố tưởng mất Tết thật nên phóng cái xe đạp, đi nửa ngày mới trở về th́ chở được mấy cái que mà h́nh thù nó rất kỳ. Cái th́ vuông, cái th́ tam giác… nói chung đủ loại h́nh nhưng cũng chỉ có vài cái thôi không thể đủ nấu bánh, chắc nước chưa kịp sôi đă hết củi.
Chúng tôi cũng nghi nghi đống củi của bố, hỏi th́ ông tủm tỉm cười bảo: "Bố thấy mấy cái cành này trong kho ở nhà hát chắc là mấy cái trang trí họ vứt đi". Tôi phải thốt lên: "Trời đất ơi, lúc đoàn diễn mà người ta thiếu th́ làm thế nào?". Cuối cùng mấy chị em tôi lại tỏa đi tám phương tứ hướng để t́m củi và bố vẫn an toàn.
Nhưng 30 Tết, vẫn không có cành đào. Bố lại đi một hồi mang về một cành tṛn như cái bu gà mà nhà tôi từ trước tới giờ không thích cành đào h́nh tṛn, phải có thế v́ nghệ sĩ mà. Đă vậy, cả cành có đúng hai bông thôi, mẹ tôi ngao ngán lắm bảo "sao đời tôi buồn như thế này".
Các con th́ căng thẳng nghĩ bố mẹ lại sắp căi nhau nên chạy vèo ra Hàng Mă mua giấy thủ công về cắt h́nh hoa xong dính vào không bố lại buồn. Nhưng trớ trêu thay, bi kịch lại đến, lúc cắm lên th́ 2 bông hoa duy nhất rụng xuống, lộ ra là họ buộc bằng cái sợi len màu đỏ mà ḿnh không nh́n thấy.
Cuối cùng th́ Tết vẫn đầy đủ và đương nhiên mẹ tôi vẫn bằng mọi giá kiếm được cành đào khác cho các con ḿnh.
Cảm ơn Bếp Hoa và Floreest - Flower Studio đă đồng hành cùng chúng tôi thực hiện bài viết này.
Tôi 64 tuổi, năm nay quyết định không về quê ăn Tết v́ 3 LƯ DO: Vui đâu chẳng thấy, chỉ chuốc bực vào người!