PinaColada
12-22-2024, 09:52
Ngày 21/12, Tổng thống đắc cử Donald Trump đă cảnh báo rằng Mỹ có thể giành lại quyền kiểm soát Kênh đào Panama nếu Panama không tôn trọng các điều khoản của hiệp ước năm 1977.
Tuyên bố này được đưa ra trong hai bài đăng trên mạng xă hội Truth Social, nơi ông Trump cáo buộc Panama áp đặt mức phí quá cao đối với tàu thuyền Mỹ khi sử dụng tuyến đường thủy quan trọng này.
Ông Trump cho rằng hiệp ước chuyển giao quyền kiểm soát Kênh đào Panama cũng bao gồm quyền cho Mỹ lấy lại nó nếu các nguyên tắc pháp lư và thỏa thuận không được đảm bảo. Ông nhấn mạnh rằng việc không tuân thủ các điều khoản này sẽ buộc Mỹ phải hành động và lấy lại Kênh đào Panama để đảm bảo quyền lợi của ḿnh.
Tuy nhiên, lư do cụ thể khiến ông Trump đưa ra phát biểu này vẫn chưa được làm rơ. Mặc dù Trung Quốc đă gia tăng đáng kể sự hiện diện tại khu vực Mỹ Latinh trong hai thập kỷ qua, bên cạnh đó, việc một công ty có trụ sở tại Hong Kong đang quản lư hai cảng nằm ở hai đầu Kênh đào Panama, nhưng không có bằng chứng nào cho thấy Trung Quốc trực tiếp tham gia vào việc quản lư hoặc kiểm soát hoạt động của tuyến đường thủy chiến lược này.
Kênh đào Panama có mối liên hệ chặt chẽ với Mỹ từ năm 1903, khi hai nước kư kết hiệp ước cho phép Mỹ xây dựng tuyến đường thủy chiến lược nối liền Thái B́nh Dương và Đại Tây Dương. Đổi lại, Mỹ được quyền kiểm soát khu vực xung quanh kênh đào và cam kết duy tŕ tính trung lập của tuyến đường này nhằm bảo đảm sự thông thương quốc tế. Tuy nhiên, những tranh căi kéo dài suốt nhiều thập kỷ về quyền kiểm soát đă thúc đẩy chính quyền Tổng thống Jimmy Carter kư hai hiệp ước vào năm 1977. Các hiệp ước này đặt ra lộ tŕnh chuyển giao quyền kiểm soát Kênh đào Panama cho chính phủ Panama - một tiến tŕnh được hoàn tất vào năm 1999 - chính thức khép lại thời kỳ quản lư trực tiếp của Mỹ đối với tuyến đường thủy mang tầm quan trọng toàn cầu này.
Tuy nhiên, các nhà phân tích nhận định rằng Mỹ không có cơ sở pháp lư rơ ràng để giành lại quyền kiểm soát Kênh đào Panama, nhất là khi các điều khoản trong hiệp ước năm 1977 đă trao quyền quản lư toàn diện Kênh đào Panama cho Panama. V́ vậy, những tuyên bố mới đấy của ông Trump - dù thu hút sự chú ư - khó có thể tạo ra bất kỳ thay đổi thực tế nào đối với quyền kiểm soát tuyến đường thủy chiến lược này.
VietBf@ sưu tập
Tuyên bố này được đưa ra trong hai bài đăng trên mạng xă hội Truth Social, nơi ông Trump cáo buộc Panama áp đặt mức phí quá cao đối với tàu thuyền Mỹ khi sử dụng tuyến đường thủy quan trọng này.
Ông Trump cho rằng hiệp ước chuyển giao quyền kiểm soát Kênh đào Panama cũng bao gồm quyền cho Mỹ lấy lại nó nếu các nguyên tắc pháp lư và thỏa thuận không được đảm bảo. Ông nhấn mạnh rằng việc không tuân thủ các điều khoản này sẽ buộc Mỹ phải hành động và lấy lại Kênh đào Panama để đảm bảo quyền lợi của ḿnh.
Tuy nhiên, lư do cụ thể khiến ông Trump đưa ra phát biểu này vẫn chưa được làm rơ. Mặc dù Trung Quốc đă gia tăng đáng kể sự hiện diện tại khu vực Mỹ Latinh trong hai thập kỷ qua, bên cạnh đó, việc một công ty có trụ sở tại Hong Kong đang quản lư hai cảng nằm ở hai đầu Kênh đào Panama, nhưng không có bằng chứng nào cho thấy Trung Quốc trực tiếp tham gia vào việc quản lư hoặc kiểm soát hoạt động của tuyến đường thủy chiến lược này.
Kênh đào Panama có mối liên hệ chặt chẽ với Mỹ từ năm 1903, khi hai nước kư kết hiệp ước cho phép Mỹ xây dựng tuyến đường thủy chiến lược nối liền Thái B́nh Dương và Đại Tây Dương. Đổi lại, Mỹ được quyền kiểm soát khu vực xung quanh kênh đào và cam kết duy tŕ tính trung lập của tuyến đường này nhằm bảo đảm sự thông thương quốc tế. Tuy nhiên, những tranh căi kéo dài suốt nhiều thập kỷ về quyền kiểm soát đă thúc đẩy chính quyền Tổng thống Jimmy Carter kư hai hiệp ước vào năm 1977. Các hiệp ước này đặt ra lộ tŕnh chuyển giao quyền kiểm soát Kênh đào Panama cho chính phủ Panama - một tiến tŕnh được hoàn tất vào năm 1999 - chính thức khép lại thời kỳ quản lư trực tiếp của Mỹ đối với tuyến đường thủy mang tầm quan trọng toàn cầu này.
Tuy nhiên, các nhà phân tích nhận định rằng Mỹ không có cơ sở pháp lư rơ ràng để giành lại quyền kiểm soát Kênh đào Panama, nhất là khi các điều khoản trong hiệp ước năm 1977 đă trao quyền quản lư toàn diện Kênh đào Panama cho Panama. V́ vậy, những tuyên bố mới đấy của ông Trump - dù thu hút sự chú ư - khó có thể tạo ra bất kỳ thay đổi thực tế nào đối với quyền kiểm soát tuyến đường thủy chiến lược này.
VietBf@ sưu tập