Cupcake01
08-03-2025, 14:45
Gan được ví như “nhà máy hóa chất” của cơ thể, đảm nhiệm hơn 500 chức năng quan trọng mỗi ngày. Tuy nhiên, ít người biết rằng hoạt động của gan tuân theo một đồng hồ sinh học riêng biệt. Times of India thông tin, nếu đồng hồ sinh học này bị phá vỡ, đặc biệt là do ăn khuya và thức khuya, gan có thể bị tổn thương nghiêm trọng.
Thức khuya và ăn khuya hại gan thế nào?
Trong suốt ngày dài, gan thực hiện nhiều chức năng quan trọng như:
Tăng sản xuất mật vào ban ngày để hỗ trợ tiêu hóa, đặc biệt khi cơ thể nạp thức ăn.
Tăng sản xuất glucose vào sáng sớm giúp duy tŕ năng lượng.
Tăng cường giải độc trong lúc cơ thể nghỉ ngơi.
Tái tạo và sửa chữa tế bào gan, chủ yếu khi chúng ta đang ngủ.
Theo Times of India, ngay cả khi được tách ra và nuôi trong pḥng thí nghiệm, các tế bào gan vẫn tiếp tục thực hiện những hoạt động này theo nhịp sinh học của một ngày.
Khi bạn ăn khuya hoặc thức khuya, thay v́ được nghỉ ngơi, gan buộc phải hoạt động ngược với nhịp sinh học vốn có. Điều này có thể gây ra hàng loạt hệ quả như:
Tích tụ mỡ trong gan: Ăn khuya khiến gan ưu tiên dự trữ năng lượng thay v́ xử lư, làm tăng nguy cơ gan nhiễm mỡ.
Suy giảm khả năng giải độc: Gan thải độc hiệu quả nhất trong khung giờ từ 1-3 giờ sáng, khi cơ thể ở trạng thái nghỉ ngơi. Nếu phá vỡ nhịp sinh học này, độc tố sẽ lưu lại trong máu lâu hơn thay v́ được gan lọc và đào thải ra ngoài.
Viêm và stress oxy hóa: Hoạt động lệch nhịp khiến tế bào gan bị quá tải, kích hoạt phản ứng viêm kéo dài. Đây là nền tảng của nhiều bệnh lư gan mạn tính.
Rối loạn xử lư đường huyết: Gan mất khả năng điều ḥa glucose đúng cách, làm tăng nguy cơ mắc tiểu đường tuưp 2. Đây là yếu tố hàng đầu dẫn đến tổn thương gan.
Những cách đơn giản giúp “cài lại” nhịp sinh học cho gan
Theo Times of India, gan có khả năng phục hồi rất tốt nếu chúng ta thay đổi lối sống, điều chỉnh các hoạt động ăn, ngủ về đúng nhịp sinh học sẵn có của gan. Theo đó, chức năng gan có thể được cải thiện chỉ sau 2 tuần chúng ta thực hiện những thay đổi này.
Những việc chúng ta nên làm gồm:
Ăn đúng giờ mỗi ngày: Duy tŕ khung giờ ăn uống cố định giúp gan hoạt động ổn định.
Hạn chế ăn vặt rải rác trong ngày: Điều này giúp gan có thời gian nghỉ ngơi, thải độc.
Ưu tiên ăn bữa tối sớm, tốt nhất là trước 19 giờ.
Tránh ăn quá nhiều vào bữa tối.
Ngủ đúng giờ và đủ giấc: Nên ngủ đủ 7–8 tiếng mỗi đêm, duy tŕ giờ đi ngủ và thức dậy nhất quán.
Tắm nắng buổi sáng: Ánh sáng tự nhiên vào buổi sáng giúp đồng bộ nhịp sinh học tự nhiên của cơ thể và gan.
VietBF@ Sưu tập
Thức khuya và ăn khuya hại gan thế nào?
Trong suốt ngày dài, gan thực hiện nhiều chức năng quan trọng như:
Tăng sản xuất mật vào ban ngày để hỗ trợ tiêu hóa, đặc biệt khi cơ thể nạp thức ăn.
Tăng sản xuất glucose vào sáng sớm giúp duy tŕ năng lượng.
Tăng cường giải độc trong lúc cơ thể nghỉ ngơi.
Tái tạo và sửa chữa tế bào gan, chủ yếu khi chúng ta đang ngủ.
Theo Times of India, ngay cả khi được tách ra và nuôi trong pḥng thí nghiệm, các tế bào gan vẫn tiếp tục thực hiện những hoạt động này theo nhịp sinh học của một ngày.
Khi bạn ăn khuya hoặc thức khuya, thay v́ được nghỉ ngơi, gan buộc phải hoạt động ngược với nhịp sinh học vốn có. Điều này có thể gây ra hàng loạt hệ quả như:
Tích tụ mỡ trong gan: Ăn khuya khiến gan ưu tiên dự trữ năng lượng thay v́ xử lư, làm tăng nguy cơ gan nhiễm mỡ.
Suy giảm khả năng giải độc: Gan thải độc hiệu quả nhất trong khung giờ từ 1-3 giờ sáng, khi cơ thể ở trạng thái nghỉ ngơi. Nếu phá vỡ nhịp sinh học này, độc tố sẽ lưu lại trong máu lâu hơn thay v́ được gan lọc và đào thải ra ngoài.
Viêm và stress oxy hóa: Hoạt động lệch nhịp khiến tế bào gan bị quá tải, kích hoạt phản ứng viêm kéo dài. Đây là nền tảng của nhiều bệnh lư gan mạn tính.
Rối loạn xử lư đường huyết: Gan mất khả năng điều ḥa glucose đúng cách, làm tăng nguy cơ mắc tiểu đường tuưp 2. Đây là yếu tố hàng đầu dẫn đến tổn thương gan.
Những cách đơn giản giúp “cài lại” nhịp sinh học cho gan
Theo Times of India, gan có khả năng phục hồi rất tốt nếu chúng ta thay đổi lối sống, điều chỉnh các hoạt động ăn, ngủ về đúng nhịp sinh học sẵn có của gan. Theo đó, chức năng gan có thể được cải thiện chỉ sau 2 tuần chúng ta thực hiện những thay đổi này.
Những việc chúng ta nên làm gồm:
Ăn đúng giờ mỗi ngày: Duy tŕ khung giờ ăn uống cố định giúp gan hoạt động ổn định.
Hạn chế ăn vặt rải rác trong ngày: Điều này giúp gan có thời gian nghỉ ngơi, thải độc.
Ưu tiên ăn bữa tối sớm, tốt nhất là trước 19 giờ.
Tránh ăn quá nhiều vào bữa tối.
Ngủ đúng giờ và đủ giấc: Nên ngủ đủ 7–8 tiếng mỗi đêm, duy tŕ giờ đi ngủ và thức dậy nhất quán.
Tắm nắng buổi sáng: Ánh sáng tự nhiên vào buổi sáng giúp đồng bộ nhịp sinh học tự nhiên của cơ thể và gan.
VietBF@ Sưu tập