Romano
08-13-2025, 08:30
Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin sẽ thảo luận về giải pháp chấm dứt cuộc chiến ở Ukraine trong cuộc gặp vào ngày 15-8 tại bang Alaska (Mỹ).
Dưới đây là dự đoán của chuyên gia về những ǵ có thể xảy ra sau cuộc gặp, theo hăng tin Reuters.
Xuất hiện một thỏa thuận?
Ngày 8-8, ông Trump nói rằng sẽ có “một số trao đổi lănh thổ v́ lợi ích của cả hai bên”.
Phát biểu này khiến Ukraine và châu Âu lo ngại rằng Kiev có thể gặp bất lợi khi Moscow hiện kiểm soát khoảng 19% lănh thổ Ukraine.
Ông Daniel Fried, cựu quan chức cấp cao Bộ Ngoại giao Mỹ và là nhà nghiên cứu tại Viện Atlantic Council, nhận định rằng ông Trump và ông Putin có thể kư một thỏa thuận liên quan vấn đề lănh thổ.
Tuy nhiên, chuyên gia này cho rằng kịch bản khả dĩ là đưa ra một “đường đ́nh chiến” thay v́ chuyển giao lănh thổ, với việc chỉ công nhận trên thực tế những ǵ Nga đang kiểm soát.
Ông Fried lưu ư rằng bất kỳ thỏa thuận ḥa b́nh bền vững nào cũng phải giải quyết các vấn đề như: an ninh cho Ukraine trong tương lai, vấn đề Ukraine gia nhập NATO, những hạn chế mà Nga yêu cầu về quy mô quân đội Ukraine và tương lai của các lệnh trừng phạt phương Tây áp đặt lên Nga.
Ông Trump chưa b́nh luận về các vấn đề này kể từ khi công bố hội nghị thượng đỉnh với ông Putin.
Giới ngoại giao cho rằng vẫn có khả năng, dù rất nhỏ, là ông Trump sẽ đạt một thỏa thuận song phương với ông Putin, ưu tiên các hợp đồng năng lượng và những thỏa thuận kiểm soát vũ khí tiềm năng.
Nhà Trắng ngày 12-8 lưu ư rằng thượng đỉnh sắp tới không thể đạt được thỏa thuận ḥa b́nh cho Ukraine.
“Chỉ có một bên tham chiến sẽ tham dự, v́ vậy mục đích của tổng thống là đến để có được một hiểu biết rơ ràng và sâu hơn về cách chúng ta có thể, hy vọng, chấm dứt cuộc chiến này” - theo Thư kư báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt.
Nhà Trắng từ chối b́nh luận về khả năng ông Trump kư một thỏa thuận song phương với ông Putin.
Nếu Ukraine phản đối thỏa thuận th́ sao?
Theo giới quan sát, ông Trump sẽ vấp phải sự phản đối từ Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và các đồng minh châu Âu nếu bất kỳ thỏa thuận nào từ thượng đỉnh Trump-Putin yêu cầu Kiev nhượng bộ lănh thổ.
Ông Zelensky nói rằng hiến pháp Ukraine cấm kết quả như vậy, trừ khi có trưng cầu dân ư để sửa đổi.
Ông Trump có thể t́m cách gây sức ép buộc Ukraine chấp nhận thỏa thuận bằng cách đe dọa ngừng viện trợ vũ khí và chia sẻ t́nh báo. Tuy nhiên, các nhà phân tích cho rằng khả năng Ukraine chấp nhận “đóng băng” đường chiến tuyến và chấp nhận t́nh trạng chia cắt trên thực tế (nhưng không được công nhận về mặt pháp lư) là cao hơn.
Một quan chức châu Âu nói với Reuters rằng ngay cả khi ông Trump rút lại các cam kết gần đây về việc nối lại viện trợ vũ khí cho Ukraine, nhiều khả năng ông vẫn sẽ cho phép châu Âu mua vũ khí Mỹ để chuyển cho Ukraine.
“Mất đi năng lực t́nh báo của Mỹ sẽ là yếu tố khó thay thế nhất. Châu Âu hoàn toàn không thể cung cấp mức hỗ trợ đó” - vị quan chức lưu ư.
Các đồng minh châu Âu sẽ phản ứng thế nào?
Ngày 12-8, các nước thành viên Liên minh châu Âu (EU) tuyên bố Ukraine phải được tự quyết định tương lai của ḿnh và họ sẵn sàng đóng góp thêm vào các bảo đảm an ninh cho Kiev.
Muốn thực hiện được cam kết trên, bà Oana Lungescu - cựu người phát ngôn NATO, hiện làm việc tại Viện Nghiên cứu Quốc pḥng và An ninh Hoàng gia Anh (RUSI) - cho rằng các nước châu Âu cần đẩy nhanh tốc độ viện trợ vũ khí cho Ukraine.
Bà Jana Kobzova, nghiên cứu viên cao cấp tại Hội đồng Quan hệ Đối ngoại châu Âu (ECFR), nhận định rằng nếu hội nghị Alaska đưa ra một thỏa thuận mà châu Âu và Ukraine khó chấp nhận, các nước châu Âu có thể tăng cường các hoạt động ngoại giao và tiếp xúc với ông Trump.
Theo bà, các nhà lănh đạo châu Âu ngày càng ư thức rơ rằng tương lai an ninh của Ukraine có mối liên hệ mật thiết với an ninh của toàn châu Âu, và họ mong muốn có tiếng nói trong việc định h́nh tương lai đó.
Dưới đây là dự đoán của chuyên gia về những ǵ có thể xảy ra sau cuộc gặp, theo hăng tin Reuters.
Xuất hiện một thỏa thuận?
Ngày 8-8, ông Trump nói rằng sẽ có “một số trao đổi lănh thổ v́ lợi ích của cả hai bên”.
Phát biểu này khiến Ukraine và châu Âu lo ngại rằng Kiev có thể gặp bất lợi khi Moscow hiện kiểm soát khoảng 19% lănh thổ Ukraine.
Ông Daniel Fried, cựu quan chức cấp cao Bộ Ngoại giao Mỹ và là nhà nghiên cứu tại Viện Atlantic Council, nhận định rằng ông Trump và ông Putin có thể kư một thỏa thuận liên quan vấn đề lănh thổ.
Tuy nhiên, chuyên gia này cho rằng kịch bản khả dĩ là đưa ra một “đường đ́nh chiến” thay v́ chuyển giao lănh thổ, với việc chỉ công nhận trên thực tế những ǵ Nga đang kiểm soát.
Ông Fried lưu ư rằng bất kỳ thỏa thuận ḥa b́nh bền vững nào cũng phải giải quyết các vấn đề như: an ninh cho Ukraine trong tương lai, vấn đề Ukraine gia nhập NATO, những hạn chế mà Nga yêu cầu về quy mô quân đội Ukraine và tương lai của các lệnh trừng phạt phương Tây áp đặt lên Nga.
Ông Trump chưa b́nh luận về các vấn đề này kể từ khi công bố hội nghị thượng đỉnh với ông Putin.
Giới ngoại giao cho rằng vẫn có khả năng, dù rất nhỏ, là ông Trump sẽ đạt một thỏa thuận song phương với ông Putin, ưu tiên các hợp đồng năng lượng và những thỏa thuận kiểm soát vũ khí tiềm năng.
Nhà Trắng ngày 12-8 lưu ư rằng thượng đỉnh sắp tới không thể đạt được thỏa thuận ḥa b́nh cho Ukraine.
“Chỉ có một bên tham chiến sẽ tham dự, v́ vậy mục đích của tổng thống là đến để có được một hiểu biết rơ ràng và sâu hơn về cách chúng ta có thể, hy vọng, chấm dứt cuộc chiến này” - theo Thư kư báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt.
Nhà Trắng từ chối b́nh luận về khả năng ông Trump kư một thỏa thuận song phương với ông Putin.
Nếu Ukraine phản đối thỏa thuận th́ sao?
Theo giới quan sát, ông Trump sẽ vấp phải sự phản đối từ Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và các đồng minh châu Âu nếu bất kỳ thỏa thuận nào từ thượng đỉnh Trump-Putin yêu cầu Kiev nhượng bộ lănh thổ.
Ông Zelensky nói rằng hiến pháp Ukraine cấm kết quả như vậy, trừ khi có trưng cầu dân ư để sửa đổi.
Ông Trump có thể t́m cách gây sức ép buộc Ukraine chấp nhận thỏa thuận bằng cách đe dọa ngừng viện trợ vũ khí và chia sẻ t́nh báo. Tuy nhiên, các nhà phân tích cho rằng khả năng Ukraine chấp nhận “đóng băng” đường chiến tuyến và chấp nhận t́nh trạng chia cắt trên thực tế (nhưng không được công nhận về mặt pháp lư) là cao hơn.
Một quan chức châu Âu nói với Reuters rằng ngay cả khi ông Trump rút lại các cam kết gần đây về việc nối lại viện trợ vũ khí cho Ukraine, nhiều khả năng ông vẫn sẽ cho phép châu Âu mua vũ khí Mỹ để chuyển cho Ukraine.
“Mất đi năng lực t́nh báo của Mỹ sẽ là yếu tố khó thay thế nhất. Châu Âu hoàn toàn không thể cung cấp mức hỗ trợ đó” - vị quan chức lưu ư.
Các đồng minh châu Âu sẽ phản ứng thế nào?
Ngày 12-8, các nước thành viên Liên minh châu Âu (EU) tuyên bố Ukraine phải được tự quyết định tương lai của ḿnh và họ sẵn sàng đóng góp thêm vào các bảo đảm an ninh cho Kiev.
Muốn thực hiện được cam kết trên, bà Oana Lungescu - cựu người phát ngôn NATO, hiện làm việc tại Viện Nghiên cứu Quốc pḥng và An ninh Hoàng gia Anh (RUSI) - cho rằng các nước châu Âu cần đẩy nhanh tốc độ viện trợ vũ khí cho Ukraine.
Bà Jana Kobzova, nghiên cứu viên cao cấp tại Hội đồng Quan hệ Đối ngoại châu Âu (ECFR), nhận định rằng nếu hội nghị Alaska đưa ra một thỏa thuận mà châu Âu và Ukraine khó chấp nhận, các nước châu Âu có thể tăng cường các hoạt động ngoại giao và tiếp xúc với ông Trump.
Theo bà, các nhà lănh đạo châu Âu ngày càng ư thức rơ rằng tương lai an ninh của Ukraine có mối liên hệ mật thiết với an ninh của toàn châu Âu, và họ mong muốn có tiếng nói trong việc định h́nh tương lai đó.