PDA

View Full Version : Hoa Kỳ đẩy nhanh sự chuyển quyền ở Ai Cập


cuopbank
02-05-2011, 07:33
CAIRO (AP) - Ba ngày sau khi tổng thống Ai Cập loan báo sẽ không từ nhiệm mà chỉ thôi tái ứng cử, và với t́nh h́nh trở nên nguy hiểm khi hai phe biểu t́nh chống và bênh chính quyền bắt đầu xung đột với nhau, Hoa Kỳ không c̣n che giấu sự can thiệp trực tiếp vào Ai Cập - khác với tuyên bố trước kia là để dân chúng Ai Cập quyết định.

Giới ngoại giao Hoa Kỳ và các nước Ả Rập đang nói chuyện riêng với giới chức then chốt trong chính quyền và quân đội để t́m một giải pháp cho Tổng Thống Hosni Mubarak giao quyền cho người khác.

Hôm Thứ Sáu, hàng trăm ngàn người dân Ai Cập kéo đến tụ tập biểu t́nh tại trung tâm thủ đô Cairo, vẫy cờ và hát quốc ca, quyết tâm hơn trong nỗ lực tranh đấu nhằm buộc Tổng Thống Mubarak phải ra đi. Phe dân chúng biểu t́nh chống Mubarak đă đẩy lui được các cuộc tấn công của phía thân chính phủ qua hai ngày giao tranh đẫm máu trên đường phố. Đông đảo người dân Ai Cập, kể cả các gia đ́nh có con nhỏ, lũ lượt đi qua các cây cầu bắc ngang sông Nile để tiến vào công trường Tahrir, một chỉ dấu cho thấy họ không sợ hăi sau khi phải đối phó với các cuộc tấn công của thành phần thân Tổng Thống Mubarak.

Người biểu t́nh đưa cao các tấm bảng có hàng chữ “Ngay Bây Giờ!” để cho thấy đ̣i hỏi của họ là Tổng Thống Mubarak phải ra đi ngay lập tức.

Họ gọi cuộc biểu t́nh hôm Thứ Sáu là “Ngày ra đi,” với hy vọng là ông Mubarak sẽ phải chấp nhận đ̣i hỏi của quần chúng.

http://www.nguoi-viet.com/absolutenm/articlefiles/126620-0204_Egypt_2-400.jpg
Biểu t́nh chống Tổng Thống Hosni Mubarak ở công trường Tahrir,
Cairo, ngày Thứ Sáu 4 tháng 2, 2010. (H́nh: Peter Macdiamid/Getty Images)

Những người đến dự cuộc biểu t́nh phải đi ngang qua các nút chặn do các đơn vị nhảy dù canh gác và ban tổ chức biểu t́nh cũng thành lập các toán bảo vệ của chính họ bên trong công trường.

Đến trưa, một nhóm ủng hộ ông Mubarak tụ tập ở một nơi cách đó vài khu phố và dự định tiến về phía công trường Tahrir nhưng bị phía biểu t́nh ném đá đẩy lui.

Trong khi đó, chính phủ Mỹ tiếp tục áp lực Ai Cập để đ̣i Tổng Thống Mubarak phải ngay lập tức rời khỏi vị trí lănh đạo. Những áp lực này không chỉ trên nguyên tắc mà bằng hành động cụ thể qua sự vận động trao đổi trực tiếp với các giới chức then chốt trong chính quyền Mubarak, đặc biệt là quân đội. Hoa Kỳ và các giới ngoại giao Á Rập cho biết đă thảo luận về đề án để Tổng Thống Mubarak từ chức, trao quyền hành cho một chính phủ chuyển tiếp do Phó Tổng Thống Omar Suleiman lănh đạo có sự hậu thuẫn của quân đội bao gồm Trung Tướng Sami Enan, tư lệnh quân đội Ai Cập và Thống Chế Mohamed Tantawi, bộ trưởng quốc pḥng.

Theo đề án này, chính quyền chuyển tiếp sẽ kêu gọi sự hợp tác rộng răi của các tổ chức đối lập kể cả nhóm Huynh Đệ Hồi Giáo (Muslim Brotherhood) là tổ chức đă coi là khủng bố và bị đặt ra ngoài ṿng pháp luật. Tuy nhiên theo lời một số giới chức cao cấp ở Ṭa Bạch Ốc th́ vẫn chưa rơ Suleiman hay các tướng lănh Ai Cập có chịu loại bỏ Mubarak ngay lúc này không và bằng cách ǵ để Mubarak rút lui. Nh́n lại lịch sử, những khó khăn thúc bách và chiều hướng giải quyết vấn đề Ai Cập rất giống nhiều trường hợp mà Hoa Kỳ đă từng phải đương đầu ở các nước đồng minh như Việt Nam thời thập kỷ 1960.

Một số viên chức vẫn c̣n ủng hộ Mubarak cho rằng đường lối của Hoa Kỳ là một sự can thiệp trực tiếp vào vấn đề nội bộ Ai Cập. Một viên chức cao cấp tuyên bố: “Điều mà họ (người Mỹ) đ̣i hỏi chúng tôi không thể nào làm được”. Ông giải thích rằng Hiến pháp Ai Cập không cho phép phó tổng thống nắm chính quyền mà phải là chủ tịch Quốc Hội mới có quyền thay thế tổng thống. Theo lời ông: “Đó là câu trả lời của tôi về mặt kỹ thuật. C̣n về mặt chính trị họ hăy nên lo việc của họ”.

Tối Thứ Tư, trả lời phỏng vấn của truyền h́nh ABC, ông Mubarak nói rằng không c̣n muốn bám lấy chính quyền làm ǵ nữa nhưng ông phải chịu trách nhiệm về sự an ninh của dân chúng. Ông Mubarak cho hệ thống truyền h́nh ABC hay là ông đă nói với Tổng Thống Obama rằng: “Ông không hiểu ǵ về văn hóa Ai Cập và những ǵ sẽ xảy ra nếu tôi bước xuống vào lúc này.” Ông Mubarak cảnh cáo rằng hỗn loạn sẽ xảy ra nếu ông đột ngột rời khỏi chức vụ. Điều ấy cho thấy Tổng Thống Hosni Mubarak, năm nay 82 tuổi, đến lúc này vẫn giữ nguyên lập trường là ông sẽ ở lại chức vụ cho đến khi măn nhiệm kỳ trong ṿng 7 tháng tới đây để bảo đảm có sự chuyển tiếp ổn định.

Một viên chức ở Washington nhấn mạnh rằng Mỹ không có ư áp đặt một giải pháp nào lên người dân Ai Cập nhưng cũng cho biết Washington đă quyết định là ông Mubarak phải sớm ra đi để có một giải pháp ôn ḥa cho cuộc khủng hoảng hiện nay.

Phó Tổng Thống Joe Biden nói chuyện với Phó Tổng Thống Ai Cập Omar Suleiman hôm Thứ Năm, một ngày sau khi có cuộc nói chuyện tương tự giữa ông Suleiman và Ngoại Trưởng Hoa Kỳ Hillary Rodham Clinton.

Tại Quốc Hội Hoa Kỳ, vào chiều tối ngày Thứ Năm, Thượng Viện Mỹ thông qua một nghị quyết theo đó kêu gọi ông Mubarak hăy trao quyền lại cho một chính phủ lâm thời và khởi sự việc chuyển tiếp sang một xă hội dân chủ.

Người ta chờ đợi t́nh thế biến chuyển ra sao qua cuộc biểu t́nh ngày Thứ Sáu sau hành động đă rất dữ dội của phía ủng hộ ông Mubarak trong hai ngày trước. Hôm Thứ Năm, hệ thống truyền h́nh tiếng Ả Rập Al-Jazeera cho hay “một nhóm côn đồ” tràn vào văn pḥng của họ, đánh đập nhân viên, phá phách máy móc rồi phóng hỏa đốt nơi này. Chủ biên trang web của Muslim Brotherhood, tổ chức đối lập lớn nhất Ai Cập, cho hay cảnh sát ập vào văn pḥng của họ vào sáng ngày Thứ Sáu, bắt giữ từ 10 đến 15 nhân viên làm việc nơi đây. Tại hai thành phố khác ở về phía Nam Ai Cập cũng có các cuộc đụng độ bằng gậy gộc và đấm đá giữa các nhóm thân và chống chính phủ.

Các quan sát viên nhận xét là đă có những dấu hiệu rạn nứt trong thành phần ủng hộ ông Mubarak trong khi hàng trăm ngàn người biểu t́nh ngày Thứ Sáu ở công trường Tahrir không c̣n đụng độ với cảnh sát mật vụ cũng như những nhóm bênh vực chính quyền. Nhưng một vấn đề gây thắc mắc cho những giới lănh tụ đối lập là phải chăng tương lai sẽ lập lại lịch sử về sự trao quyền cho một nhà lănh đạo độc tài khác được quân đội hậu thuẫn. Hiện có nhiều đề nghị đưa ra về một chính phủ chuyển tiếp, từ phía Mỹ, phía chính phủ Ai Cập và thành phần tổ chức biểu t́nh, tuy nhiên phía biểu t́nh cho hay họ đ̣i hỏi ông Mubarak phải ra đi trước khi bàn đến các vấn đề này.

Tại Washington hôm Thứ Sáu, Tổng Thống Obama nói rằng ông cảm thấy khích lệ về sự kềm chế bạo lực ở công trường Tahrir nhưng một lần nữa nhấn mạnh rằng “cần thiết phải chuyển quyền ngay bây giờ”. Theo lời ông chi tiết về sự chuyển quyền là do người Ai Cập quyết định nhưng nói thêm rằng theo sự hiểu biết của ông th́ “đă bắt đầu có những cuộc thảo luận”.

(V.Giang)-Nguoi Viet