tonycarter
02-19-2011, 00:01
Chen lấn, giẫm đạp nhau đến ngất xỉu v́ cầu danh lợi tại đền Trần (Nam Định), lộn xộn ở các điểm đi lễ như Phủ Tây Hồ, đền Bà Chúa Kho, Yên Tử… Chuyện năm nào cũng vậy, hướng giải quyết cũng có nhưng rồi lại không làm được. Tại ai?
Bất lực nh́n cảnh lộn xộn?
Mấy năm nay, chuyện chen lấn, giẫm đạp nhau để xin ấn tại Đền Trần (Nam Định) luôn được chờ đợi nhất. Không phải đây là lễ hội quan trọng nhất trong năm, hay của người Việt. Mà bởi, đêm khai ấn đền Trần luôn có sự cố. Nhiều người c̣n ví von nên thay tên khai ấn đền Trần thành đêm "cướp ấn", bởi sự chen lấn, giẫm đạp của những người đi xin ấn đầu năm...
Đêm khai ấn đền Trần năm nay được tổ chức khá cẩn thận. Có 70 điểm bán ấn; lực lượng cảnh sát và dân pḥng đă thiết lập các chốt chặn trên đường vào đền Trần, có ít nhất 5 hệ thống hàng rào được tạo ra để ngăn chặn sự chen lấn của du khách xin ấn ngay từ 20 giờ tối hôm trước...
Tuy nhiên, ai cũng muốn ḿnh là người đầu tiên tiếp cận với bàn phát ấn nên không ít người chọn cách lội ruộng trong đêm tối để tránh sự kiểm soát của cảnh sát. Cá biệt, nhiều thanh niên c̣n cố lèo tường rào cao khoảng 2m của nhà dân xung quanh để tiếp cận gần hơn với khu vực đền Trần. Hết thời khắc bán ấn, hàng ngàn người chen chúc giẫm đạp ấy kiểu ǵ cũng có trong tay một chiếc ấn. Không xin trực tiếp th́ mua của c̣ ấn.
<table align="center" border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" width="30%"><tbody><tr align="center"><td bgcolor="gainsboro" valign="top"> http://images.vnmedia.vn/images_upload/2011/vnm_2011_326029.jpg</td></tr><tr align="center"><td bgcolor="gainsboro" valign="top"> Năm nay Ban tổ chức đền Trần cẩn thận làm "hàng rào" tại các điểm phát ấn, nhưng chuyện đè lên nhau để xin ấn vẫn diễn ra.</td></tr></tbody></table>
Điều lạ là, không chỉ có ở đền Trần người ta mới chen chúc nhau như thế để "chạm" được tay vào thần linh. Đền Bà Chúa Kho, Phủ Hồ Tây, Yên Tử, những ngày đầu xuân chỗ nào cũng đông ngh́n nghịt. Nh́n vào ḍng người đi lễ bái sầm sập mới thấy con cháu ngày nay mải vui. mải chơi, thích đi hội hơn các bậc tiền bối nhiều.
Đi lễ, đi hội nhiều nhưng các phật tử có vẻ quên mất ư thức phải giữ ǵn vệ sinh ở nơi linh thiêng. Khắp các nơi, bất cứ "đền to phủ lớn" nào, rác cũng ngập trên đường đi. Không chỉ có rác tràn ngập, người đi lễ c̣n tuỳ tiện để tiền khắp nơi. Những bức ảnh chụp tiền nhan nhản khắp các nơi ở chùa, đền làm người viết liên tưởng đến việc con cháu đang mặc cả với thánh thần, với tiền nhân để xin lộc, tài, danh vọng cho cá nhân ḿnh.
<table align="center" border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" width="30%"><tbody><tr align="center"><td bgcolor="gainsboro" valign="top"> http://images.vnmedia.vn/images_upload/2011/vnm_2011_326030.jpg</td></tr><tr align="center"><td bgcolor="gainsboro" valign="top"> Hàng ngàn người chen lấn khiến lực lượng cảnh sát và dân pḥng đành buông xuôi</td></tr></tbody></table>
Lỗi của chính quyền hay người dân
Phân tích về việc chen lấn nhau ở các lễ hội đặc biệt tại đêm khai ấn đền Trần, câu hỏi đặt ra là lỗi của ai, chính quyền hay người dân?
Theo truyền thống lễ khai ấn trước hết là một tập tục từ thế kỷ XIII, chính xác là vào năm 1239 của triều đại nhà Trần thực hiện nghi lễ tế tiên tổ. Tại phủ Thiên Trường, vua Trần mở tiệc chiêu đăi và phong chức cho những quan quân có công. Những năm kháng chiến chống Nguyên- Mông sau đó, Lễ khai ấn bị gián đoạn cho tới năm 1262 được Thượng hoàng Trần Thánh Tông cho mở lại.
Trải bao thế kỷ, ấn cũ không c̣n. Năm 1822, vua Minh Mạng qua Ninh B́nh có ghé lại đây và cho khắc lại. Ấn cũ khắc là "Trần triều chi bảo", ấn mới khắc là "Trần triều điển cố" để nhắc lại tích cũ. Dưới đó có thêm câu "Tích phúc vô cương". Và từ đây, Lễ khai ấn vào giờ Tư ngày rằm tháng Giêng (từ 11 giờ đêm 14 đến 1 giờ sáng ngày 15 tháng Giêng) là một tập tục văn hóa mang tính nhân văn để nhà vua tế lễ Trời, Đất, Tiên tổ thể hiện ḷng thành kính biết ơn non sông, cha ông. Và cũng là "tín hiệu nhắc nhở" chấm dứt ngày Tết, thực sự bắt tay vào công việc.
Từ ư nghĩa tốt đẹp đó, ngày nay, đêm khai ấn đền Trần bị bóp méo một cách dị mọi. Chẳng ai bảo ai, người người, nhà nhà nô nức chen nhau đi xin ấn. Để rồi, tranh cướp, chụp giật, tan hoang... Đáng nói là để xảy ra t́nh trạng lộn xộn tại đền Trần, lỗi chính đáng lên án là ban tổ chức lễ hội.
Nhiều người bảo tôi, muốn linh nghiệm, muốn được thăng quan tiến chức, thuận lợi trong làm ăn… ấn phải được xin trực tiếp tại thời điểm phát ấn. Nhưng, trên thực tế, chính ông Chánh Văn pḥng UBND tỉnh Nam Định cũng phát biểu rằng: Ấn được đóng từ hôm mùng 1 Tết. Rơ ràng, đă có thời gian chuẩn bị khá dài, vậy mà lúc "lâm trận" t́nh trạng lộn xộn vẫn lặp lại.
<table align="center" border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" width="30%"><tbody><tr align="center"><td bgcolor="gainsboro" valign="top"> http://images.vnmedia.vn/images_upload/2011/vnm_2011_326031.jpg</td></tr><tr align="center"><td bgcolor="gainsboro" valign="top"> Chen lấn là từ ngữ thuyết phục nhất để chỉ về lượng người đi lễ hội những ngày đầu năm!</td></tr></tbody></table>
Trong khi đó, để tránh "chuyện biết rồi nói măi", để chấn chỉnh t́nh trạng phản cảm tại các lễ hội, ngày 11/2/2011, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch đă có công văn hỏa tốc số 282/TB-BVHTTDL ban hành về việc thực hiện Công điện số 162/QĐ-TTg ngày 09/2/2011 của Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các Bộ, ngành, cơ quan và UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chấn chỉnh những biểu hiện tiêu cực, nâng cao công tác quản lư và tổ chức lễ hội trong thời gian tới.
Cụ thể, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch đă yêu cầu các cơ quan liên quan tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra công tác quản lư và tổ chức lễ hội định kỳ và đột xuất; phối hợp xử lư nghiêm những sai phạm, ngăn chặn kịp thời các biểu hiện tiêu cực tại các lễ hội, đặc biệt là các lễ hội có quy mô lớn như Chùa Hương, Yên Tử, Phủ Dầy, Hội Lim, Đền Hùng, Đền Trần (Nam Định), Bà Chúa xứ (An Giang)…
Theo đó, Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chịu trách nhiệm trước Thủ tướng Chính phủ về tổ chức quản lư lễ hội trên địa bàn ḿnh quản lư.
<table align="center" border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" width="30%"><tbody><tr align="center"><td bgcolor="gainsboro" valign="top"> http://images.vnmedia.vn/images_upload/2011/vnm_2011_324762.jpg</td></tr><tr align="center"><td bgcolor="gainsboro" valign="top"> Rác - thứ gây phản cảm nhất tại các điểm đi lễ đầu năm. (Ảnh chụp tại đền Bà Chúa Kho)</td></tr></tbody></table>
Chỉ đạo là như thế, nhưng thực tế dường như không có sự thay đổi ǵ. Tại lệnh chưa nghiêm hay tại người thực hiện mệnh lệnh chưa hết ḷng t́m hướng khắc phục giải quyết?
Rơ ràng, chúng ta đang sống và làm việc theo pháp luật. Có chế tài cụ thể, làm nghiêm th́ chắc chắn cảnh này khó có thể tái diễn hay lặp đi lặp lại như thế.
Lam Nguyên
VnMedia
Bất lực nh́n cảnh lộn xộn?
Mấy năm nay, chuyện chen lấn, giẫm đạp nhau để xin ấn tại Đền Trần (Nam Định) luôn được chờ đợi nhất. Không phải đây là lễ hội quan trọng nhất trong năm, hay của người Việt. Mà bởi, đêm khai ấn đền Trần luôn có sự cố. Nhiều người c̣n ví von nên thay tên khai ấn đền Trần thành đêm "cướp ấn", bởi sự chen lấn, giẫm đạp của những người đi xin ấn đầu năm...
Đêm khai ấn đền Trần năm nay được tổ chức khá cẩn thận. Có 70 điểm bán ấn; lực lượng cảnh sát và dân pḥng đă thiết lập các chốt chặn trên đường vào đền Trần, có ít nhất 5 hệ thống hàng rào được tạo ra để ngăn chặn sự chen lấn của du khách xin ấn ngay từ 20 giờ tối hôm trước...
Tuy nhiên, ai cũng muốn ḿnh là người đầu tiên tiếp cận với bàn phát ấn nên không ít người chọn cách lội ruộng trong đêm tối để tránh sự kiểm soát của cảnh sát. Cá biệt, nhiều thanh niên c̣n cố lèo tường rào cao khoảng 2m của nhà dân xung quanh để tiếp cận gần hơn với khu vực đền Trần. Hết thời khắc bán ấn, hàng ngàn người chen chúc giẫm đạp ấy kiểu ǵ cũng có trong tay một chiếc ấn. Không xin trực tiếp th́ mua của c̣ ấn.
<table align="center" border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" width="30%"><tbody><tr align="center"><td bgcolor="gainsboro" valign="top"> http://images.vnmedia.vn/images_upload/2011/vnm_2011_326029.jpg</td></tr><tr align="center"><td bgcolor="gainsboro" valign="top"> Năm nay Ban tổ chức đền Trần cẩn thận làm "hàng rào" tại các điểm phát ấn, nhưng chuyện đè lên nhau để xin ấn vẫn diễn ra.</td></tr></tbody></table>
Điều lạ là, không chỉ có ở đền Trần người ta mới chen chúc nhau như thế để "chạm" được tay vào thần linh. Đền Bà Chúa Kho, Phủ Hồ Tây, Yên Tử, những ngày đầu xuân chỗ nào cũng đông ngh́n nghịt. Nh́n vào ḍng người đi lễ bái sầm sập mới thấy con cháu ngày nay mải vui. mải chơi, thích đi hội hơn các bậc tiền bối nhiều.
Đi lễ, đi hội nhiều nhưng các phật tử có vẻ quên mất ư thức phải giữ ǵn vệ sinh ở nơi linh thiêng. Khắp các nơi, bất cứ "đền to phủ lớn" nào, rác cũng ngập trên đường đi. Không chỉ có rác tràn ngập, người đi lễ c̣n tuỳ tiện để tiền khắp nơi. Những bức ảnh chụp tiền nhan nhản khắp các nơi ở chùa, đền làm người viết liên tưởng đến việc con cháu đang mặc cả với thánh thần, với tiền nhân để xin lộc, tài, danh vọng cho cá nhân ḿnh.
<table align="center" border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" width="30%"><tbody><tr align="center"><td bgcolor="gainsboro" valign="top"> http://images.vnmedia.vn/images_upload/2011/vnm_2011_326030.jpg</td></tr><tr align="center"><td bgcolor="gainsboro" valign="top"> Hàng ngàn người chen lấn khiến lực lượng cảnh sát và dân pḥng đành buông xuôi</td></tr></tbody></table>
Lỗi của chính quyền hay người dân
Phân tích về việc chen lấn nhau ở các lễ hội đặc biệt tại đêm khai ấn đền Trần, câu hỏi đặt ra là lỗi của ai, chính quyền hay người dân?
Theo truyền thống lễ khai ấn trước hết là một tập tục từ thế kỷ XIII, chính xác là vào năm 1239 của triều đại nhà Trần thực hiện nghi lễ tế tiên tổ. Tại phủ Thiên Trường, vua Trần mở tiệc chiêu đăi và phong chức cho những quan quân có công. Những năm kháng chiến chống Nguyên- Mông sau đó, Lễ khai ấn bị gián đoạn cho tới năm 1262 được Thượng hoàng Trần Thánh Tông cho mở lại.
Trải bao thế kỷ, ấn cũ không c̣n. Năm 1822, vua Minh Mạng qua Ninh B́nh có ghé lại đây và cho khắc lại. Ấn cũ khắc là "Trần triều chi bảo", ấn mới khắc là "Trần triều điển cố" để nhắc lại tích cũ. Dưới đó có thêm câu "Tích phúc vô cương". Và từ đây, Lễ khai ấn vào giờ Tư ngày rằm tháng Giêng (từ 11 giờ đêm 14 đến 1 giờ sáng ngày 15 tháng Giêng) là một tập tục văn hóa mang tính nhân văn để nhà vua tế lễ Trời, Đất, Tiên tổ thể hiện ḷng thành kính biết ơn non sông, cha ông. Và cũng là "tín hiệu nhắc nhở" chấm dứt ngày Tết, thực sự bắt tay vào công việc.
Từ ư nghĩa tốt đẹp đó, ngày nay, đêm khai ấn đền Trần bị bóp méo một cách dị mọi. Chẳng ai bảo ai, người người, nhà nhà nô nức chen nhau đi xin ấn. Để rồi, tranh cướp, chụp giật, tan hoang... Đáng nói là để xảy ra t́nh trạng lộn xộn tại đền Trần, lỗi chính đáng lên án là ban tổ chức lễ hội.
Nhiều người bảo tôi, muốn linh nghiệm, muốn được thăng quan tiến chức, thuận lợi trong làm ăn… ấn phải được xin trực tiếp tại thời điểm phát ấn. Nhưng, trên thực tế, chính ông Chánh Văn pḥng UBND tỉnh Nam Định cũng phát biểu rằng: Ấn được đóng từ hôm mùng 1 Tết. Rơ ràng, đă có thời gian chuẩn bị khá dài, vậy mà lúc "lâm trận" t́nh trạng lộn xộn vẫn lặp lại.
<table align="center" border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" width="30%"><tbody><tr align="center"><td bgcolor="gainsboro" valign="top"> http://images.vnmedia.vn/images_upload/2011/vnm_2011_326031.jpg</td></tr><tr align="center"><td bgcolor="gainsboro" valign="top"> Chen lấn là từ ngữ thuyết phục nhất để chỉ về lượng người đi lễ hội những ngày đầu năm!</td></tr></tbody></table>
Trong khi đó, để tránh "chuyện biết rồi nói măi", để chấn chỉnh t́nh trạng phản cảm tại các lễ hội, ngày 11/2/2011, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch đă có công văn hỏa tốc số 282/TB-BVHTTDL ban hành về việc thực hiện Công điện số 162/QĐ-TTg ngày 09/2/2011 của Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các Bộ, ngành, cơ quan và UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chấn chỉnh những biểu hiện tiêu cực, nâng cao công tác quản lư và tổ chức lễ hội trong thời gian tới.
Cụ thể, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch đă yêu cầu các cơ quan liên quan tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra công tác quản lư và tổ chức lễ hội định kỳ và đột xuất; phối hợp xử lư nghiêm những sai phạm, ngăn chặn kịp thời các biểu hiện tiêu cực tại các lễ hội, đặc biệt là các lễ hội có quy mô lớn như Chùa Hương, Yên Tử, Phủ Dầy, Hội Lim, Đền Hùng, Đền Trần (Nam Định), Bà Chúa xứ (An Giang)…
Theo đó, Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chịu trách nhiệm trước Thủ tướng Chính phủ về tổ chức quản lư lễ hội trên địa bàn ḿnh quản lư.
<table align="center" border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" width="30%"><tbody><tr align="center"><td bgcolor="gainsboro" valign="top"> http://images.vnmedia.vn/images_upload/2011/vnm_2011_324762.jpg</td></tr><tr align="center"><td bgcolor="gainsboro" valign="top"> Rác - thứ gây phản cảm nhất tại các điểm đi lễ đầu năm. (Ảnh chụp tại đền Bà Chúa Kho)</td></tr></tbody></table>
Chỉ đạo là như thế, nhưng thực tế dường như không có sự thay đổi ǵ. Tại lệnh chưa nghiêm hay tại người thực hiện mệnh lệnh chưa hết ḷng t́m hướng khắc phục giải quyết?
Rơ ràng, chúng ta đang sống và làm việc theo pháp luật. Có chế tài cụ thể, làm nghiêm th́ chắc chắn cảnh này khó có thể tái diễn hay lặp đi lặp lại như thế.
Lam Nguyên
VnMedia