Log in

View Full Version : TT Obama bí mật ra lệnh nghiên cứu những nơi có thể nổi dậy


vuitoichat
02-19-2011, 16:23
WASHINGTON (NYT) - Tổng Thống Barack Obama hồi tháng 8 năm ngoái ra lệnh cho các cố vấn an ninh soạn thảo một bản báo cáo mật về những nơi trong thế giới Ả Rập có khả năng xảy ra biến động.

http://film4asia.com/forum/attachment.php?attac hmentid=79182&stc=1&d=1298132548
Dân chúng Yemen biểu t́nh chống chính quyền ném đá giao tranh với phe ủng hộ chính quyền, ngày 17 tháng 2, 2011, tại thủ đô Sanaa. (H́nh: Ahmad Gharabli/AFP/Getty Images)

Báo cáo này nói rằng nếu không có sự thay đổi chính trị toàn diện, các quốc gia từ Bahrain đến Yemen sẽ dễ dàng xảy ra nổi dậy của dân chúng, theo các viên chức chính phủ Mỹ hôm Thứ Tư.

Lệnh của ông Obama, tên chính thức là Chỉ Thị Nghiên Cứu Của Tổng Thống (Presidential Study Directive), đưa ra những nơi có khả năng biến động, đặc biệt là Ai Cập, và yêu cầu đề nghị cách thức mà chính phủ có thể thi hành để thúc đẩy có sự thay đổi chính trị.

Bản báo cáo mật dày 18 trang, theo nguồn tin trên, t́m cách đối phó với một vấn đề gây nhiều khó khăn cho ṭa Bạch Ốc trong cách hành xử với Ai Cập và các quốc gia khác trong t́nh thế hiện nay: làm sao cân bằng quyền lợi chiến lược của Mỹ và tránh sự bất ổn lan rộng trước đ̣i hỏi dân chủ của thành phần phản kháng.

Các giới chức chính phủ Mỹ không cho biết bản cáo cáo liên hệ thế nào với các phân tích t́nh báo về t́nh h́nh Trung Đông, vốn theo giám đốc cơ quan T́nh Báo Trung Ương (CIA) Mỹ, ông Leon E. Panetta, là cần phải có thêm khả năng nhận diện các ng̣i nổ đưa đến các cuộc nổi dậy ở những quốc gia như Ai Cập.

Các viên chức này nói rằng Tổng Thống Obama ủng hộ đám đông biểu t́nh ở công trường Tahrir, dù rằng điều này chỉ được đưa ra sau những chỉ dấu trái ngược từ chính phủ Mỹ. Ông Obama tin tưởng rằng nếu không thúc đẩy có thay đổi th́ c̣n nguy hiểm hơn, v́ các nhà lănh đạo Ả Rập sẽ dùng biện pháp tàn bạo hơn nữa để đàn áp phía chống đối.

“Không có ǵ nghi ngờ là Ai Cập có sự lo ngại của tổng thống,” theo lời một viên chức cao cấp tham dự vào việc soạn thảo bản báo cáo. “Chúng ta có tất cả những điều bất định tạo ra bởi dự tính chuyển quyền ở Ai Cập - và Ai Cập là cái neo giữ ổn định trong khu vực.”

Các giới chức này cho hay vào thời điểm đó Tổng Thống Hosni Mubarak có vẻ đang muốn tŕ hoăn hoặc chuẩn bị để đưa con trai ông là Gamal Mubarak lên kế vị sau khi ông rời khỏi chức vụ.

Cuộc bầu cử Quốc Hội dự trù diễn ra vào tháng 11 bị nhiều người coi rằng chỉ là một tṛ bịp. Cảnh sát Ai Cập bắt bớ giam cầm giới bloggers và ông Mohamed ElBaradei, cựu chủ tịch Cơ Quan Nguyên Tử Lực Quốc Tế (IAEA) vừa từ ngoại quốc trở về để lănh đạo một phong trào chống đối c̣n non yếu.

Ở Yemen, các viên chức này cho hay ông Obama lo ngại rằng chính quyền quá chú ư vào việc chống al-Qaeda mà bỏ quên cuộc khủng hoảng chính trị đang h́nh thành, với giới trẻ nổi dậy chống chế độ độc tài của Tổng Thống Ali Abdullah Saleh.

“Dù là Yemen hay quốc gia nào khác trong vùng, chúng tôi nh́n thấy một số chiều hướng - như thành phần dân số trẻ tuổi, hệ thống giáo dục yếu kém, kinh tế tŕ trệ, và sự hiện hữu của các kỹ thuật về mạng xă hội như Facebook và Twitter - những ǵ được coi sẽ kết hợp để dẫn đến khó khăn cho chế độ,” một viên chức khác cho hay.

Ṭa Bạch Ốc hàng tuần có cuộc họp với chuyên gia từ bộ Ngoại Giao, CIA và các cơ quan khác. Người đứng đầu cuộc nghiên cứu là ông Dennis B. Ross, một cố vấn cao cấp của tổng thống về vấn đề Trung Đông; bà Samantha Power, một giám đốc cao cấp trong Hội Đồng An Ninh Quốc Gia; và bà Gayle Smith, một giám đốc cao cấp trách nhiệm về t́nh h́nh thế giới. Các viên chức này cho hay chính phủ Mỹ muốn giữ cuộc nghiên cứu này bí mật v́ sợ rằng nếu tin tức lộ ra, các đồng minh Ả Rập sẽ có áp lực đ̣i chia sẻ với họ.

Kết quả nghiên cứu cũng giúp Ngoại Trưởng Hillary Rodham Clinton đưa ra lời cảnh báo ở Qatar hồi đầu năm nay, trong đó bà chỉ trích các nhà lănh đạo Ả Rập là không chịu có hành động thay đổi.

Ông Obama cũng yêu cầu các cố vấn của ḿnh nghiên cứu các cuộc dân chúng nổi dậy ở vùng Châu Mỹ La Tinh, Đông Âu và Đông Nam Á để t́m hiểu tại sao một số cuộc nổi dậy thành công và một số khác bất thành. Ông đặc biệt chú ư đến Indonesia, nơi ông từng sống mấy năm khi c̣n nhỏ. Dân chúng Indonesia lật đổ chế độ độc tài của Tổng Thống Suharto năm 1998.

(V.Giang/Nguoiviet)