Log in

View Full Version : NATO lục đục


adams
04-16-2011, 17:41
T́nh h́nh Libya đang diễn biến theo chiều hướng mà những ai quay lưng với nhà lănh đạo Muammar Gaddafi khó có thể lạc quan. Đó là sự bất đồng giữa các cường quốc phương Tây sau các chiến dịch không kích của NATO - rất dữ dội nhưng không đủ để đánh bật ông Gaddafi.

Bất đồng đó, vài ngày trước đây đă xuất hiện giữa một bên là Anh, Pháp với bên kia là Ư, Tây Ban Nha; c̣n bây giờ lại nổ ra giữa Anh và Pháp. Vấn đề khiến bộ đôi liên minh như răng với môi này bất ḥa là liệu có thể lật đổ ông Gaddafi mà không cần đến nghị quyết mới của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc (LHQ)?

Chiều hướng rắc rối ngoại giao đang rơ dần khi Pháp c̣n cho thấy nước này đang thúc đẩy các cuộc không kích chiến lược của NATO nhắm vào các mục tiêu quân sự của chế độ Gaddafi, dù rằng không có dấu hiệu có thêm các thành viên liên minh sẵn sàng chia lửa.

Cho đến lúc này cũng chỉ có 6 nước là Anh, Pháp, Canada, Bỉ, Na Uy và Đan Mạch trong số 28 thành viên NATO tham gia chiến dịch, trong đó có hơn 50% số phi vụ do không quân Anh, Pháp thực hiện.

T́nh thế nan giải hơn sau khi có thông tin thành phố duyên hải Misrata ở phía Tây Libya đă bị quân chính phủ dội một cơn mưa rốc-két hơn 100 quả vào hôm thứ sáu. Đ̣n phản kích này, cùng với sự xuất hiện trên các đường phố Tripoli của ông Gaddafi và lời tố cáo phương Tây của con gái ông vài ngày trước đó, chẳng khác ǵ sự “trêu ngươi” đối với NATO.

Grard Longuet, Bộ trưởng Quốc pḥng Pháp, đồng ư trong một cuộc phỏng vấn rằng mong muốn loại trừ đại tá Gaddafi dường như vượt quá phạm vi của Nghị quyết 1973 của LHQ vốn được thông qua để bảo vệ thường dân.

Tuy nhiên, Văn pḥng Ngoại giao Anh khăng khăng rằng không cần đến nghị quyết mới và không có kế hoạch nào cho một nghị quyết như vậy. Anh khác Pháp chỗ đó. Trong khi Nga và Trung Quốc hầu như chắc chắn sẽ phủ quyết bất cứ nghị quyết nào có vẻ như cho phép sự thay đổi chế độ.

Nỗi lo về “sứ mệnh hăi hùng” ở Libya càng tăng khi một bức thư chung của Barack Obama, David Cameron và Nicolas Sarkozy cảnh báo rằng sẽ là “hết sức phản bội” nếu (liên minh vẫn để) Gaddafi yên vị ở đó. Thư và ảnh 3 nhà lănh đạo đăng trên các báo Times của Anh, Le Figaro của Pháp và Washington Post của Mỹ là một hiện tượng kỳ lạ nhưng ít nhất nó cũng mang ư nghĩa cổ vũ liên minh trong t́nh thế ngày càng khó khăn.

Giới phân tích gợi cho thấy cá biệt hóa vấn đề bằng cách tập trung vào ông Gaddafi là bước đi khôn ngoan nhưng thận trọng hướng đến sự thay đổi chế độ. Tuy nhiên đó cũng chỉ là sách lược.

Phản ứng trước chỉ trích của Tổng thống Nga Dmitry Medvedev rằng t́nh h́nh ở Libya đang vượt khỏi tầm kiểm soát, Tổng Thư kư NATO Anders Fogh Rasmussen nói NATO đang tuân thủ nghiêm ngặt cả tinh thần, lời văn của nghị quyết LHQ và đă cho phép các nước thành viên thực hiện “tất cả những biện pháp cần thiết” để bảo vệ thường dân và những khu vực dân sự trước mối đe dọa tấn công.

Nhưng Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov cho rằng cuộc khủng hoảng Libya cần một giải pháp chính trị được kiến lập từ trong vùng hơn là từ bên ngoài. Ông Lavrov lưu ư “không có viên đạn kỳ diệu và LHQ không cho phép thay đổi chế độ”.

Tổng thống Obama thừa nhận cuộc chiến trên bộ ở Libya đang bế tắc. Bị áp lực bên ngoài và chia rẽ bên trong, lại thiếu vai tṛ dẫn dắt của Mỹ, nội bộ NATO chắc chắn sẽ c̣n lục đục và tranh căi.

Cao Tuấn
(NLĐ)