Hiểm họa nhà nghiêng - Bài 2: Bài toán khó giải

[megaup]

Hiểm họa nhà nghiêng - Bài 1: Sợ từng giờ

Tình trạng nhà nghiêng xuất hiện tại các đô thị lớn không những gây ra sự hoang mang, lo sợ đối với người dân mà còn làm nảy sinh nhiều rắc rối về mặt pháp lý.

Hồi hộp lo sợ

Tiếp sau sự cố ngôi nhà 5 tầng (số 49, phố Huỳnh Thúc Kháng, P.Láng Hạ, Q.Đống Đa, Hà Nội) bị sập đổ hoàn toàn vào chiều 31.3, có thêm hàng loạt ngôi nhà cao tầng trên địa bàn Thủ đô được phát hiện trong tình trạng trạng lún, nghiêng, nứt… nghiêm trọng.

Đó là ngôi nhà 5 tầng số 14, ngõ 91, phố Nguyễn Chí Thanh, P.Láng Hạ; nhà số 48, phố Hoàng Ngọc Phách, Q.Đống Đa. Nhà 5 tầng số 366 đường Cầu Giấy, P.Dịch Vọng, Q.Cầu Giấy cũng bị nghiêng sang một bên, tách khỏi ngôi nhà bên cạnh; khu tập thể 5 tầng của Bộ Tư pháp (P.Cống Vị, Q.Ba Đình) bị phát hiện lún nghiêng ra phía sau từ 30 - 35 cm.

Toàn bộ 10 tòa nhà tái định cư Đầu Tàu thuộc P.Thịnh Liệt, Q.Hoàng Mai hiện cũng đang xuống cấp nghiêm trọng. Tất cả những ngôi nhà nghiêng này đều khiến cho hàng trăm hộ dân sinh sống trong hoang mang lo sợ ngôi nhà có thể sụp đổ bất cứ khi nào…

Khi chúng tôi có mặt tại khu tái định cư Đầu Tàu, quan sát những tòa nhà N1, N2, N5, N6, N7… điều đầu tiên đập vào mắt là hàng loạt những móng, nền nhà bị nứt, sụt lún. Trong khi đó, phần vỉa hè, bậc tam cấp lên xuống liên tục bị gãy nứt, tạo thành những hàm ếch “miệng” rộng bằng hai gang tay người lớn. Chưa hết, nền nhà tầng 1, nơi để xe của các tòa nhà trên cũng bị nghiêng, võng xuống, khiến những cột đường ống nước thiết kế bằng gạch bị vỡ vụn.
<table style="width: 505px; height: 332px;" align="center"> <tbody> <tr> <td> http://www.thanhnien.com.vn/Pictures20114/ThanhTrung/nghieng4.jpg
Nền móng tòa nhà N2, khu tái định cư Đầu Tàu bị lún, nứt hở hàm ếch - Ảnh: Minh Sang
</td> </tr> </tbody> </table>
Chủ hộ căn số 503, N6, bà Đàm Thị Căng, lo sợ cho biết: “Gia đình tôi chuyển về đây từ năm 2007 và từ đó tới nay, các vết nứt, sụt lún mỗi ngày một sâu, rộng ra… các hộ dân đã nhiều lần làm đơn kiến nghị gửi các cấp chức năng xem xét khắc phục nhưng không thấy hồi âm”.

Ông Vũ Văn Qua, tổ trưởng dân phố khu tái định cư Đầu Tàu, cũng cho hay: “Ngay sau khi Hà Nội có nhà bị sập do nứt, lún, nghiêng, thì các hộ dân nơi đây tỏ ra hoang mang vô cùng, họ đã liên tục liên lạc với Ban quản lý tòa nhà đề nghị sớm xử lý tình trạng nứt, sụt lún để yên tâm sinh sống, nhưng hiện vẫn chưa được giải quyết”. Cũng theo ông Qua, trước sự chậm trễ, thờ ơ của cơ quan hữu trách, nhiều hộ gia đình có điều kiện đã tính tới phương án bán nhà, chuyển tới nơi khác sinh sống.

Tương tự là ngôi nhà 5 tầng số 366 đường Cầu Giấy. Theo quan sát của Thanh Niên Online, độ rộng của những vết nứt này là khá lớn, lệch so với kết cấu ban đầu trên 10 cm. Hiện ngôi nhà được dùng làm shop thời trang, kinh doanh bán buôn bán lẻ. Một số người dân nơi đây cho biết, ngôi nhà này được xây dựng trên nền ao hồ được san lấp lại từ những năm 2000.

Cũng xuất hiện tình trạng lún, nghiêng, ban công nơi tầng 1 bị võng hẳn xuống, xuất hiện hàng loạt vết nứt và trong nhà vẫn còn người dân sinh sống, đó là ngôi nhà 4 tầng số 48 nằm trên phố Hoàng Ngọc Phách, thuộc P.Láng Hạ. Hiện ngôi nhà số 48 này đã tách rời khỏi ngôi nhà số 50 và “tựa lưng” vào ngôi nhà số 46.

“Đề nghị chính quyền phải có biện pháp gì đó. Không có biện pháp khắc phục kịp thời, biết đâu nhà đó bị đổ, gây hậu quả nghiêm trọng, khi đó ai sẽ là người chịu trách nhiệm?”, bác Nguyễn Thị Hoa, một người dân sinh sống trên phố Hoàng Ngọc Phách, tỏ ý băn khoăn, lo lắng.

Sống vất vưởng

Trở lại với sự kiện sụp đổ của ngôi nhà 5 tầng số 49, phố Huỳnh Thúc Kháng (P.Láng Hạ), đã gần một tháng nhưng tới nay, 19 hộ dân với gần 100 con người vốn sinh sống tại cầu thang 1, chung cư số 51 - sát cạnh ngôi nhà số 49 bị sập vẫn phải sống trong cảnh di tản, tạm bợ…

Trước đó, ngôi nhà số 49 bị sập, một số căn hộ thuộc chung cư số 51 kế bên bị hư hỏng, kết cấu xây dựng ban đầu thay đổi và để đảm bảo an toàn tới tính mạng người dân, UBND P.Láng Hạ đã có quyết định di dời 19 hộ dân sống tại chung cư số 51, đồng thời chính quyền P.Láng Hạ cũng hỗ trợ cho mỗi gia đình số tiền 2 triệu đồng. Tuy nhiên số tiền này xem ra cũng chỉ như muối bỏ bể so với những chi tiêu thường ngày của mỗi hộ phải dời đi.

Gặp gia đình ông Nguyễn Văn An, một trong số 19 hộ phải di dời theo quyết định của P.Láng Hạ, hiện sinh sống nhờ trong ngôi nhà của cậu con trai út chỉ vỏn vẹn hơn 50m2, ông An cho biết: “Chấp hành đúng quy định của chính quyền, hộ nhà tôi gồm 5 nhân khẩu đã phải di dời tới ở nhờ đứa con trai. Ban đầu cũng chỉ nghĩ là đi mấy hôm, đợi giải quyết nhanh sẽ được về lại, nhưng không ngờ lâu tới thế. Quả thật tới giờ gia đình tôi thấy khổ cực vô cùng, 5 người nhà tôi với 4 người nhà cậu con út là thành 9 người, mà sống tạm bợ, chật chội thế này thì chịu sao nổi…”.
<table style="width: 509px; height: 422px;" align="center"> <tbody> <tr> <td> http://www.thanhnien.com.vn/Pictures20114/ThanhTrung/nghieng5.jpg
Đã gần một tháng trôi qua nhưng các gia đình tại chung cư số 51 vẫn chưa biết số phận ra sao khi căn nhà số 49 đổ sập hoàn toàn - Ảnh: Minh Sang
</td> </tr> </tbody> </table>
Tương tự là hộ bà Trần Thị Hồng Vân. Cũng từ hôm nhận lệnh di dời và cầm theo 2 triệu đồng hỗ trợ, gia đình 6 người nhà bà Vân đã phải thuê trọ tại ba nơi khác nhau. Và theo lời bà Vân, chưa tới một tháng nhưng số tiền thuê trọ, các khoản tiền phát sinh khác đã lên tới cả chục triệu. “Nói thật với các chú, cứ vất vưởng thế này ảnh hưởng tới chuyện học hành của bọn trẻ con lắm…”, bà Vân tâm sự.

Hiện tại, mong mỏi lớn nhất của 19 hộ dân chung cư 51 là mau chóng được chính quyền chấp thuận cho quay về sinh sống trong chính những ngôi nhà mang tên mình.

Theo tìm hiểu của Thanh Niên Online, hiện trường vụ nhà sập số 49 đã được dọn dẹp, thông thoáng, nhưng không hiểu sao, đã gần một tháng qua đi, tòa nhà chung cư 51 kế bên vẫn không được cho sửa chữa, chỉnh trang lại để 19 hộ dân được quay về ổn định cuộc sống.
Đã không dưới ba lần PV Thanh Niên Online cũng như một số phóng viên báo đài khác tìm gặp bà Trương Thị Nhung - Chủ tịch UBND P.Láng Hạ - nhưng đều bị khước từ, nhân viên dưới quyền luôn viện cớ bà Nhung đi vắng, trong khi bà Nhung vẫn ngồi mở cửa tiếp khách trong phòng làm việc.

Hà An, thanhnien.com.vn

[megaup]

Tại TP.HCM, nhiều dãy phố nhà nghiêng vẫn “trơ gan cùng tuế nguyệt”, "bài toán" nhà nghiêng quả là khó "giải"!

Tiền đâu để sửa?

Ghi nhận thực tế, nhiều nhà cao tầng trên đường Đinh Bộ Lĩnh và Xô Viết Nghệ Tĩnh (P.25 và P.26, Q.Bình Thạnh, TP.HCM) đang nghiêng nghiêm trọng. Trên đường Đinh Bộ Lĩnh, nghiêng nghiêm trọng nhất là ngôi nhà cao 6 tầng số 190. Bằng mắt thường, ai cũng có thể dễ dàng nhận thấy nhà này nghiêng, dựa hẳn vào nhà bên cạnh (số 188 Đinh Bộ Lĩnh). Hai căn nhà cao chót vót tựa vào nhau dường như tạo thành một “tháp đôi” nghiêng.

Quan sát thực tế từ hướng đối diện, những tầng trên của nhà số 190 dựa hẳn vào nhà bên phải (nhà số 188) và tạo khoảng hở rất lớn với nhà bên trái (khách sạn Quý Lộc). Nhiều người dân lo ngại, nếu cứ để ngôi nhà cao tầng này trong “dáng đứng” này, chỉ cần một dư chấn vừa phải e là “tháp đôi” này "không đứng nổi".

Theo một số người dân tại đây, từ tháng 7.2010 chủ nhà số 190 đã cố khắc phục sự cố bằng cách dùng tole che bên ngoài, ngay giữa nơi giáp ranh hai ngôi nhà, rồi sơn quét cho cùng màu tường, nhằm đỡ lộ khoảng hở ngày càng rộng do ngôi nhà nghiêng dần.

Ông M. (một người dân ở gần nhà nghiêng này) nói: “Khi phát hiện nhà bị sự số, các hộ xung quanh có ý kiến với chủ nhà nhưng họ có khắc phục, sửa chữa triệt để hay không là việc của họ. Nhiều người gần đây đã phản ánh lên cơ quan chức năng, có cán bộ xuống khảo sát nhưng đến nay vẫn chưa động tĩnh gì. Đến chủ ngôi nhà nghiêng cũng lo lắng bởi nếu có sự cố xảy ra thì họ cũng gặp rắc rối. Tuy vậy, họ không thể tự khắc phục sự cố sạt lún khiến nhà nghiêng, cũng không thể đập đi xây mới vì nhà cao tầng như vậy rất tốn kém, không dễ đủ tiền xây lại”.

<table style="width:511px;height:7 11px" align="center"> <tbody> <tr> <td> http://www.thanhnien.com.vn/Pictures20114/ThanhTrung/thpho4.jpg
Đa số các chủ hộ có nhà nghiêng chỉ có thể xử lý bằng cách khắc phục tạm thời - Ảnh: Hoàng Việt
</td> </tr> </tbody> </table>
Cũng trên đường Đinh Bộ Lĩnh, cũng xuất hiện phiên bản 2 của “tháp đôi” nhà nghiêng. Đó là ngôi nhà cao tầng ở số 171 và nhà bên cạnh nghiêng, sạt, tạo khoảng trống khá lớn giữa hai nhà. Chủ nhà khắc phục bằng cách làm máng xối ngay khoảng trống giữa hai ngôi nhà để thoát nước ra phía sau. Điều đáng nói là ngôi nhà cao tầng số 171 còn rất mới nhưng vẫn không tránh khỏi tác động sạt lún.

Trên đường này còn xuất hiện dãy nhà nghiêng “dây chuyền” dù độ nghiêng không quá lớn. Đa số người dân sống tại đây cho biết khó xác định được nhà nào nghiêng trước, dựa vào nhà bên cạnh, “đẩy” cả dãy 3-4 ngôi nhà cùng nghiêng. Tuy vậy, người dân cho biết họ vẫn phải sống chung với thực trạng này đến khi nào cơ quan nhà nước có giải pháp khả thi và bắt tay vào khắc phục.

<table align="center"> <tbody> <tr> <td> http://www.thanhnien.com.vn/Pictures20114/ThanhTrung/thpho5.jpg
Tấm tôn chen giữa khoảng hở của hai căn nhà - Ảnh: Hoàng Việt
</td> </tr> </tbody> </table>
Chứng minh thiệt hại quá nhiêu khê

Những câu chuyện trên không mới bởi cách đây ba năm, Thanh Niên Online đã từng đề cập đến vấn đề này khi nói đến hiểm họa tại “phố nhà nghiêng” trên đường Xô Viết Nghệ Tĩnh (P.25, Q.Bình Thạnh). Đa phần các chủ nhà ở đây cũng chỉ dùng những biện pháp thô sơ như trám, tô tường, nhằm hạn chế phần nào tình trạng nghiêng lún và đứt gãy. Nhiều chủ hộ cho biết là không thể sửa chữa vì lý do… thiếu tiền.

Mặt khác, đa số những căn nhà nghiêng lún tại đây đều được xây dựng từ lâu khoảng trước năm 2000 nên vấn đề truy rõ nguyên nhân từ đâu cũng gặp hạn chế. Các chủ thầu xây dựng thì đã "biệt vô âm tín", còn nguyên nhân nghiêng lún thì không thể xác định do đâu gây nên.

Tình trạng nghiêng lún nghiêm trọng diễn ra từ năm này đến năm khác, dẫn đến các giao dịch nhà cửa tại đây phần lớn đều đóng băng.
Trước đây, do lo sợ tình trạng sống trong căn nhà nghiêng nguy hiểm của mình, nên chủ hộ nhà số 696 Xô Viết Nghệ Tĩnh liên tục rao bán nhà với giá rẻ, dọn đi chỗ khác sống cho an toàn. Tuy nhiên, với hiện trạng nghiêng và đứt gãy nghiêm trọng, nhiều người có nhu cầu mua đến xem đành lắc đầu… chào thua. Do vậy, những người trong căn nhà vẫn phải sống trong tình trạng đối mặt với nguy hiểm có thể xảy ra bất cứ lúc nào.

Tại khu vực này, việc tranh chấp, yêu cầu đòi bồi thường do nhà nghiêng gây ra cũng rơi vào tình trạng "đóng băng" bởi việc thẩm định, cũng như quá trình chứng minh thiệt hại rất nhiêu khê.
Trao đổi với chúng tôi, luật sư Nguyễn Minh Thuận (Công ty Luật hợp danh Sài Gòn Việt Nam) nhận xét các vụ kiện về nhà nghiêng, tranh chấp giữa các bên kéo dài là điều thường gặp vì thủ tục xác minh các yêu cầu của nguyên đơn (tức người bị thiệt hại) rất nhiêu khê. Mặt khác, tại các cơ quan tòa án thường xảy ra tình trạng án quá nhiều nên cũng xảy ra chuyện giải quyết chậm trễ.

Theo luật sư Thuận, tốt hơn hết thì các bên nên hòa giải với nhau để bên bị thiệt hại đạt được một lợi ích vừa đủ đề bù đắp những thiệt hại đã phát sinh, tránh trường hợp vụ kiện kéo dài, rồi lại xét xử nhiều cấp.

<table style="width:500px;height:2 7px" rules="none" align="center" border="2" cellpadding="2" cellspacing="0"> <tbody> <tr> <td style="background-color:#fae6ab" align="left"> Ai phải bồi thường khi xảy ra nhà nghiêng?
Theo luật sư Nguyễn Minh Thuận, theo quy định tại điều 627 Bộ luật Dân sự: Chủ sở hữu, người được chủ sở hữu giao quản lý, sử dụng nhà cửa, công trình xây dựng khác phải bồi thường thiệt hại, nếu để nhà cửa, công trình xây dựng khác đó bị sụp đổ, hư hỏng, sụt lở gây thiệt hại cho người khác, trừ trường hợp thiệt hại xảy ra hoàn toàn do lỗi của người bị thiệt hại hoặc do sự kiện bất khả kháng.
Như vậy, chủ thể phải chịu trách nhiệm bồi thường là chủ đầu tư hoặc chủ sở hữu công trình hoặc người được chủ sở hữu giao quản lý sử dụng. Trong trường hợp việc nhà nghiêng gây thiệt hại cho người khác do lỗi của nhà thầu thì chủ đầu tư/chủ sở hữu công trình có quyền yêu cầu nhà thầu bồi hoàn lại sau khi chủ đầu tư/chủ sở hữu công trình đó đã bồi thường cho người bị thiệt hại.
Để chứng minh cho việc yêu cầu bồi thường thiệt hại thì người bị thiệt hại phải chứng minh các vấn đề sau:
1. Có thiệt hại thực tế xảy ra và thiệt hại này là có thực (phải có hóa đơn chứng từ cụ thể);
2. Lỗi của bên để xảy ra nhà nghiêng;
3. Mối quan hệ nhân quả giữa yếu tố lỗi của bên để xảy ra nhà nghiêng và việc thiệt hại, tức là thiệt hại của người bị thiệt hại xuất phát từ nguyên nhân duy nhất là do công trình bị nghiêng gây ra chứ không phải từ nguyên nhân khác.
(T.Trung ghi)
</td> </tr> </tbody> </table>
Thành Trung - Hoàng Việt, thanhnien.com.vn