Log in

View Full Version : Đi săn "thần dược" của... khỉ


tonycarter
05-29-2011, 11:51
“Huyết ĺnh”- tôi cố vắt óc để kiểm tra trong trí nhớ của ḿnh khi anh bạn nói đến danh từ này. Kết quả: tất cả những người bạn trong cuộc nhậu ngày hôm đó đều ngẩn mặt lắc đầu quầy quậy bởi một khái niệm xa lạ, trước cái cười bí hiểm của anh bạn lớn tuổi, chịu chơi.

“Đó là thứ thần dược đời nay đấy các chú, người ta phải lên non, xuống vực, đánh đổi bằng cả sinh mạng của ḿnh để t́m ra nó. Chính v́ lẽ đó nên đôi khi, người ta quư nó c̣n hơn sinh mạng của ḿnh”, anh bạn tôi chốt lại.

Từ những thông tin lờ mờ có đôi phần thêm thắt của anh bạn, sự ṭ ṃ trỗi dậy, tôi quyết lên đường đi t́m huyền thoại về phương thuốc bí truyền huyết ĺnh này. Từ phố lên đến rừng, câu chuyện về huyết ĺnh cứ bàng bạc sương khói thời gian nhưng ẩn sâu trong nó là những sự thật lạnh người, rợn tóc gáy nhưng lại rất kỳ vĩ.

Từ một địa danh “mang máng” mà ông chủ tiệm thuốc trên phố Thuốc Bắc cố “nặn óc” ra nhớ lại, chúng tôi quay về chuẩn bị hành lư cho một chuyến đi dài ngày.

Lạc lối t́m huyết ĺnh giữa vùng cao nguyên đá

Cao nguyên đá Hà Giang như dịu lại sau đợt mưa cuối hạ dài ngày. Thế nhưng con đường đất t́m vào thôn Lùng Trang, xă Linh Hồ, huyện Vị Xuyên lại biến thành những vũng đất lầy lội, trơn trượt. Chúng tôi phải bỏ lại xe máy, gửi bớt hành lư và những thứ máy móc không cần thiết ở lại nhà dân ven đường để tiếp tục cuộc hành tŕnh. Huyết ĺnh chưa t́m thấy đâu nhưng sự gian nan hiểm trở đă bắt đầu!

http://giaoduc.net.vn/images/stories/2011/05/27/sankhi1.jpg
Thợ săn huyết ĺnh Phùng Quư Thành trên đường vợt núi


Tờ mờ tối ngày hôm đó, vượt qua gần 10km đường rừng, chúng tôi mới đặt chân được đến thôn Lùng Trang. Đó là một thôn nghèo nằm hút sâu dưới thung lũng, giữa bạt ngàn núi đá nguyên sơ. Lác đác vài nóc nhà, leo lét ánh đèn, im tịch như tờ khi chúng tôi đằng hắng tiếng hỏi thăm. Địa chỉ chúng tôi buộc phải t́m đến cho kỳ được là nhà ông Phùng Quư Thành, người được mệnh danh là ông vua huyết ĺnh của miền rừng này, mà dọc đường đi chúng tôi phải liên tục ḍ hỏi.

“Vua huyết ĺnh” không già nua, bí hiểm như tưởng tượng của chúng tôi. Đó là một người đàn ông trung niên trạc 45 tuổi, vóc người nhỏ thó, gầy g̣ nhưng có một dáng vẻ cực kỳ nhanh nhẹn, toát lên qua đôi mắt sắc lẹm, sáng rực.

Vài bát rượu ngô làm quen, một chút chuyện về gia cảnh, chủ nhà giục chúng tôi đi ngủ ḥng giữ sức nếu muốn ngày mai lên đường. “Trước tiên, phải biến các cậu thành khỉ đă”, anh Thành cười rồi thủng thẳng lên giường đắp chăn. Pḥng nghỉ của chúng tôi thực chất là một kho đựng củi gỗ, được dọn dẹp qua loa, sực mùi ẩm mốc. Thêm tấm mền và chăn màn, vừa nằm xuống, chúng tôi ngủ thiếp ngay sau một ngày mệt mỏi.

Đội săn huyết ĺnh thường có từ 5-7 người, chủ yếu là những người cùng họ hàng thân thích với nhau như chú cháu, anh em. Thế nhưng, tuyệt nhiên không bao giờ có chuyện bố và con cùng “hợp đồng tác chiến” trong đội săn huyết ĺnh. Lư giải về điều này, anh Thành chậm răi nói: “Mỗi chuyến băng núi t́m huyết ĺnh là một cuộc chiến sinh tử thật sự. Chuyện ngă xuống vực chết mất xác tuy không nói ra nhưng ai cũng đều đă tính đến trước khi lên đường. Bố với con không muốn đi với nhau v́ nếu có chết th́ cũng chỉ chết một trong hai người thôi. Với lại, t́nh mẫu tử sẽ làm cho người ta lo lắng dẫn đến run sợ trong một cuộc chiến rất cần sự… liều mạng”.

Những trái núi khổng lồ, ṿi vọi chạm vào mây trắng kia quả thực là một bí ẩn khi người thợ săn phải xác định vết huyết ĺnh nhỏ có khi chỉ bằng bàn tay, ở đâu đó. Với những người có thâm niên “rừng rú” như anh Thành th́ công việc này có phần đơn giản hơn.

Anh kể: “Cách phổ thông nhất người ta thường làm là bỏ ra nhiều tháng liền để theo dơi dấu vết của đàn khỉ trên núi để xác định được khu vực hang khỉ sinh sống. Khỉ leo trèo giữa rừng già bên miệng vực thoắt ẩn, thoắt hiện, mà người th́ chỉ có thể đi được bằng mỗi đôi chân của ḿnh thôi. Thế nên, mỗi ngày tớ phải lần t́m một chút, đánh dấu khu vực rồi ngày mai lại lần t́m tiếp, cứ thế đến khi nào xác định chắc chắn được khu vực hang khỉ th́ mới có thể tổ chức đoàn đi săn huyết ĺnh”.

Dụng cụ cần mang theo nhất trong đoàn săn là con dao mác sắc lẹm. Những chuyến đi xa, họ c̣n phải mang thêm gạo, lửa, xoong nồi cùng chăn chiếu. Thợ săn chỉ cần đi chân đất, mặc quần đùi, áo ngắn tay như thể người dưới phố đi tập thể dục. Là bởi họ cần phải tạo sự thoải mái, linh hoạt tối đa nhất cho các khớp xương tay, xương gối khi leo núi.

Khoảng 5 giờ sáng, đội săn lên đường. Chân trần trên đá trắng ởn như muốn x̣e tơe từng ngón ra để bấu chặt hơn, bàn tay cũng thật dẻo dai, uyển chuyển nắm đu vào dây rừng, vách núi. Họ lầm lũi leo núi, không hề nói chuyện để kiệm hơi và tập trung. “Hít bằng mũi, thở bằng miệng, không được nh́n xuống”, là yếu quyết được người đội trưởng loắt choắt dặn đi dặn lại mỗi lần qua vực hiểm.

Những màn làm xiếc không có dây bảo hộ

Không thể hiểu được, sức vóc từ đâu mà chúng tôi đă leo được lên tận mỏm núi để chạm được đầu vào mây, để được ù đặc đôi tai, tức ngực không kịp thở v́ không khí loăng loẹt. Đến đầu mỏm núi, anh Thành ra hiệu cho mọi người dừng lại, tập kết đồ trên một phiến đá nhẵn. Trước mặt tôi, là một miệng vực sâu hoắm không nh́n thấy đáy bởi mây mù. Mỏm đá bên này cách bên kia khoảng 4m, dài chừng 15m sâu vào trong ḷng núi. Tôi rùng ḿnh thầm nghĩ, nếu chẳng may rơi xuống bờ vực này, có lẽ vĩnh viễn, người ta sẽ không bao giờ có thể t́m thấy xác.

Ngó nghiêng quanh quất một hồi, anh Thành bắt đầu rút dao mác bên hông, chặt lấy những thân gỗ thật thẳng, to bằng đầu cổ chân rồi tỉ mỉ đo đạc, đẽo thành gờ ở hai đầu. Một công việc chậm răi, tưởng như b́nh thường mà măi sau này tôi mới hiểu được tầm quan trọng của nó. Là bởi, trong đoàn đi, chỉ người thực sự có kinh nghiệm mới dám cầm dao chặt gỗ bắc cầu qua vực. Họ dùng dây rừng, bện những thân gỗ thành một tấm phên đều tăm tắp, áng chừng địa h́nh của mỏm đá bên kia để gọt đầu phên gỗ sao cho thật khít, thật vừa vặn. Chỉ cần phên gỗ kênh trượt là thợ săn huyết ĺnh có thể mất mạng trong tích tắc.

Sang ngày hôm sau, chúng tôi mới tiếp cận được một hang khỉ mới. Khu vực mà anh Thành và đoàn thợ săn đă đánh dấu từ mấy tháng nay. Và bây giờ, thách thức của đại ngàn hùng vĩ, thách thức của tạo hóa với ḷng can đảm của con người mới thực sự bắt đầu.

Hang khỉ cao chừng 2m, xùm x̣a dây leo nhưng lại nằm ở lưng chừng núi. Từ mỏm núi xuống đến cửa hang là một vách đá thẳng đứng, cao khoảng 20m. Có nghĩa là, hang khỉ hoàn toàn không có đường vào, muốn vào được, có chăng phải là… khỉ. Thế nhưng, chúng tôi đă được chứng kiến màn “nhập hang” tài t́nh, có một không hai của đám thợ săn “trót ăn gan hùm”.

Nh́n qua địa h́nh, hít thở một hơi thật sâu, anh Thành giục mọi người lấy dây thừng từ túi đồ nghề ra. Họ chọn một gốc cây thật to trên mỏm đá, buộc dây thật chặt vào gốc cây. Thế rồi, lần lượt từng người một, không hề có trang thiết bị bảo hộ, không găng tay, không mũ bảo hiểm, họ cứ thế lạnh lùng đu dây, từ từ tụt xuống.

Tụt xuống đến cửa hang, không thể buông dây thừng mà nhảy ngay vào trong hang được v́ không có đà, họ liền rút cây gậy gỗ dài chừng một sải tay đă chuẩn bị sẵn, sau đó dùng gậy gỗ chọc thẳng vào vách đá đẩy cho thân ḿnh bật văng ra không trung. Thế rồi lực văng trở lại đă hất vèo người thợ săn vào trong hang một cách gọn gẽ. Màn “nhập hang” rợn người quả thực là một cuộc đánh đu với thần chết, cá cược đời ḿnh trong canh bạc một mất, một c̣n.

Giải mă chức năng của phương thuốc huyền bí

Từ trước đến nay, công dụng của huyết ĺnh với sức khỏe của con người cũng chỉ qua những kinh nghiệm như giai thoại từ nhiều đời trước để lại. Ông Triệu Văn Pàn, 93 tuổi, người già nhất trong thôn Lùng Trang kể lại: “Các cụ đời trước có truyền lại rằng, huyết ĺnh rất bổ dưỡng cho cơ thể, đặc biệt với trẻ em c̣i cọc hay phụ nữ sau sinh, người mới ốm dậy. Huyết ĺnh có thể trộn vào nấu cháo, hoặc pha ra nước để uống theo liều lượng nhất định”.

<table style="" align="center" border="0"> <tbody> <tr align="center"> <td>http://giaoduc.net.vn/images/stories/2011/05/27/sankhi2.jpg
Anh Phùng Quư Thành, một "kỳ nhân" săn huyết ĺnh đang khoe với chúng tôi chút huyết ĺnh ít ỏi.


Anh Phùng Quư Thành, một "kỳ nhân" săn huyết ĺnh đang khoe với chúng tôi chút huyết ĺnh ít ỏi.
Khi tôi hỏi liệu huyết ĺnh có chức năng tăng cường chức năng sinh lư cho đàn ông hay không, ông Pàn lắc đầu lia lịa: “Tôi cũng đă uống thứ này nhiều năm, chỉ cải thiện được sức khỏe thôi chứ chức năng đó th́ không có. Trong vùng này, cũng chưa ai nói huyết ĺnh có chức năng như vậy”.

Theo tài liệu nghiên cứu của GS dược học Đỗ Tất Lợi, huyết ĺnh không phải là máu trong giai đoạn “có tháng” của chị em nhà khỉ mà là máu của khỉ cái chảy ra khi sinh con.

Như vậy, huyết ĺnh là có thật, nghề săn huyết ĺnh cũng hiển nhiên là có thật nơi miền thâm sơn heo hút xa xôi này. Thế nhưng, nguồn gốc cũng như chức năng của phương thuốc bổ dưỡng này có thể đă bị dân gian đồn thổi, thêm nếm làm cho huyết ĺnh huyền bí lại càng huyền bí hơn. Với chúng tôi, câu trả lời về huyết ĺnh từ chuyến đi này đă thật rơ ràng.


Theo Vũ Minh Tiến (NLM)