vuitoichat
06-29-2011, 20:52
Không phải là một địa điểm du lịch “hot” như các Di sản khác ở Việt Nam (Hoàng thành Thăng Long, Cổ đô Huể, đô thị cổ Hội An, thánh địa Mỹ Sơn, vịnh Hạ Long, VQG Phong Nha – Kẻ Bàng), thành nhà Hồ “mê hoặc” các chuyên gia về di sản của UNESCO ở điểm nào?
Ngày 27/6, tại cuộc họp lần thứ 35 của Ủy ban Di sản Thế giới thuộc Tổ chức Văn hóa, Khoa học và Giáo dục Liên hợp quốc (UNESCO), di tích Thành nhà Hồ thuộc huyện Vĩnh Lộc, tỉnh Thanh Hóa đă được công nhận là di sản Văn hóa Thế giới.
Với sự công nhận Di sản Thành Nhà Hồ là di sản Văn hóa Thế giới, cho đến thời điểm này Việt Nam đă có 7 di tích của được công nhận là di sản Văn hóa Thế giới, đó là phố Cổ Hội An, Cố đô Huế, Thánh địa Mỹ Sơn, Vịnh Hạ Long, khu hang động Phong Nha - Kẻ Bàng và Hoàng Thành Thăng Long - Hà Nội.
http://media.baodatviet.vn/Uploaded_CDCA/quocquan/20110628/cdv-thanhnhaho-1.jpg
Cổng chính của thành nhà Hồ.
Dưới đây là một số nét tóm lược về thành nhà Hồ trong hồ sơ di sản của UNESCO:
Tổng quan về thành nhà Hồ
Thành nhà Hồ nằm trên địa phận bốn thôn Tây Giai, Xuân Giai, Thượng Giai và Đông Môn, thuộc hai xă Vĩnh Long và Vĩnh Tiến, huyện Vĩnh Lạc, tỉnh Thanh Hoá. Nơi đây là kinh đô của Việt Nam từ năm 1397-1407.
Quần thể Di sản thành nhà Hồ bao gồm 3 phần: thứ nhất là La Thành và rào tre; thứ hai là tường thành và hào nước; thứ ba là khu vực thành nội.
Khu vực thành nội gồm nhiều công trinhg như: điện Hoàng Nguyên Hoàng, cung Nhân Thọ, cung Phù Cực, Đông Cung, Đông Thái Miếu, Tây Thái Miếu và các điếm canh... được nối với nhau bằng những con đường lát đá cẩm thạch.
Khu vực bên ngoài của thành có các công tŕnh như cung Bảo Thanh (Ly Cung), đàn tế Nam Giao, đường gạch hoa dẫn đến tế đàn, con đường thiên lư dẫn từ thành đến Hóa Châu.
Thành được xây dựng từ năm 1397-1401 và một số lần tu sửa được tiếp tục từ năm 1403.
http://media.baodatviet.vn/Uploaded_CDCA/quocquan/20110628/cdv-thanhnhaho-2.jpg
Những viên bi dùng để vận chuyển đá xây thành.
Phương pháp xây dựng
Ṭa thành được làm từ một khối lượng đá rất lớn được khai thác từ các dăy núi của tỉnh Thanh Hóa. Các khối đá dùng để xây dựng thành được vận chuyển bằng cách lăn trên những khúc gỗ tṛn và các ḥn bi đá lớn để giảm ma sát. Khi thi công, đá được kéo lên cao trên những con đường dốc được đắp bằng đất. Các khối đá được cố định với nhau rât vững chắc mà không cần đến vữa nhờ vào trọng lượng của ḿnh.
Để xây dựng các cổng thành, đầu tiên, một khung cửa bằng đất được làm, sau đó đá sẽ được xếp lên chiếc khung này để tạo thành h́nh của cổng. Đất sẽ được chuyển đi khi việc xây dựng cổng hoàn thành. Phần ṿm của các cổng gồm những phiến đá xếp khít lên nhau theo kiểu múi bưởi.
Toàn bộ ṭa thành bằng đá được xây dựng theo h́nh chữ nhật với hai mặt Bắc – Nam (trước sau) dài gần 900m, hai mặt Đông – Tây (trái – phải) dài khoảng 700m. Thành có đường kính 3508m, với phần tường cao 5 - 6m, trừ bức tường cao gần cổng phía Nam là 10m.
http://media.baodatviet.vn/Uploaded_CDCA/quocquan/20110628/cdv-thanhnhaho-4.jpg
Một đoạn tường thành.
Các khối đá làm tường thành được đẽo gọt cẩn thận thành các khối vuông vức với kích thước 1,4 x 1 x 0,7m; một số khối có kích thước 4 x 1,2 x 1,2 m và 5,1 x 1 x 1,2 m.
Thành có bốn cửa tại trung tâm của bốn mặt Đông, Tây, Nam, Bắc. Trong đó cổng Nam là cổng chính, dài 34m; cao 10m; dày 15,6m; được xây dựng với 3 cổng ṿm như tam quan ở cổng chùa. Trong đó, cổng ṿm ở giữa cao 8,5m; hai cổng bên cạnh cao 7,8m.
Ba cổng Bắc, Đông, Tây chỉ có một ṿm cổng. Cổng Bắc dài 20,2m dài, cao 7,5 m, dày 13,7m; ṿm cổng cao 6,6m, rộng 5,8m. Cổng Đông dài 23,3m; dày 13,4m; rộng 5,7m; ṿm cổng cao 6,6m. Cổng Tây dài 19,3m; dày 13,4m; rộng 5,7m; ṿm cổng cao 6,1m.
Gần cổng thành chính c̣n lưu giữ đôi rồng khắc đá có trang trí hoa cúc và các móc hoa lượn mềm mang phong cách thời Lư và đầu thời Trần. Ngoài ra c̣n có nhiều viên gạch vuông chạm hoa với kích thước 35cm x 35cm và nhiều loại gạch trang trí khác được t́m thấy ở nơi đây.
http://media.baodatviet.vn/Uploaded_CDCA/quocquan/20110628/cdv-thanhnhaho-3.jpg
Ṿm cổng thành xây các bằng phiến đá xếp khít lên nhau theo kiểu múi bưởi
Tính nguyên bản và toàn vẹn của di tích
Thành nhà Hồ được Ban Quản lư di tích và danh thắng của tỉnh Thanh Hóa quản lư. Các di tích của thành nhà Hồ đă được xếp hạng Di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia kể từ ngày 28/4/1962. Việc quản lư, bảo vệ khá thuận lợi v́ không có các hộ dân cư sinh sống trong khu vực di tích.
Sau 600 năm, ṭa thành vẫn giữ được kiến trúc bằng đá với h́nh thức gần như nguyên bản. Chỉ có khu vực sinh sống và cung điện hoàng gia trên trong thành đă bị sụp đổ và chôn vùi theo thời gian. Hiện nay, thành nhà Hồ đă được tu bổ, tôn tạo.
Một số hoạt động khảo cổ học đă được tiến hành gần đây, cụ thể là các dự án hợp tác với Nhật Bản từ năm 2002 nhằm mục đích thu thập, phân tích các dữ liệu về triều đại Hồ, thành nhà Hồ, qua đó làm rơ cấu trúc và những thay đổi của ṭa thành qua các thời kỳ lịch sử.
Thành nhà Hồ có thể được so sánh với các ṭa thành cổ khác trên thế giới, ví dụ như như thành phố cổ và pháo đài Derbent nằm trên đường đường biên giới phía bắc của Đế chế Sasanian Ba Tư, ngày nay thuộc nước Cộng ḥa tự trị Dagestan, Liên bang Nga.
Quốc Lê (theo UNESCO World Heritage Centre)
Ngày 27/6, tại cuộc họp lần thứ 35 của Ủy ban Di sản Thế giới thuộc Tổ chức Văn hóa, Khoa học và Giáo dục Liên hợp quốc (UNESCO), di tích Thành nhà Hồ thuộc huyện Vĩnh Lộc, tỉnh Thanh Hóa đă được công nhận là di sản Văn hóa Thế giới.
Với sự công nhận Di sản Thành Nhà Hồ là di sản Văn hóa Thế giới, cho đến thời điểm này Việt Nam đă có 7 di tích của được công nhận là di sản Văn hóa Thế giới, đó là phố Cổ Hội An, Cố đô Huế, Thánh địa Mỹ Sơn, Vịnh Hạ Long, khu hang động Phong Nha - Kẻ Bàng và Hoàng Thành Thăng Long - Hà Nội.
http://media.baodatviet.vn/Uploaded_CDCA/quocquan/20110628/cdv-thanhnhaho-1.jpg
Cổng chính của thành nhà Hồ.
Dưới đây là một số nét tóm lược về thành nhà Hồ trong hồ sơ di sản của UNESCO:
Tổng quan về thành nhà Hồ
Thành nhà Hồ nằm trên địa phận bốn thôn Tây Giai, Xuân Giai, Thượng Giai và Đông Môn, thuộc hai xă Vĩnh Long và Vĩnh Tiến, huyện Vĩnh Lạc, tỉnh Thanh Hoá. Nơi đây là kinh đô của Việt Nam từ năm 1397-1407.
Quần thể Di sản thành nhà Hồ bao gồm 3 phần: thứ nhất là La Thành và rào tre; thứ hai là tường thành và hào nước; thứ ba là khu vực thành nội.
Khu vực thành nội gồm nhiều công trinhg như: điện Hoàng Nguyên Hoàng, cung Nhân Thọ, cung Phù Cực, Đông Cung, Đông Thái Miếu, Tây Thái Miếu và các điếm canh... được nối với nhau bằng những con đường lát đá cẩm thạch.
Khu vực bên ngoài của thành có các công tŕnh như cung Bảo Thanh (Ly Cung), đàn tế Nam Giao, đường gạch hoa dẫn đến tế đàn, con đường thiên lư dẫn từ thành đến Hóa Châu.
Thành được xây dựng từ năm 1397-1401 và một số lần tu sửa được tiếp tục từ năm 1403.
http://media.baodatviet.vn/Uploaded_CDCA/quocquan/20110628/cdv-thanhnhaho-2.jpg
Những viên bi dùng để vận chuyển đá xây thành.
Phương pháp xây dựng
Ṭa thành được làm từ một khối lượng đá rất lớn được khai thác từ các dăy núi của tỉnh Thanh Hóa. Các khối đá dùng để xây dựng thành được vận chuyển bằng cách lăn trên những khúc gỗ tṛn và các ḥn bi đá lớn để giảm ma sát. Khi thi công, đá được kéo lên cao trên những con đường dốc được đắp bằng đất. Các khối đá được cố định với nhau rât vững chắc mà không cần đến vữa nhờ vào trọng lượng của ḿnh.
Để xây dựng các cổng thành, đầu tiên, một khung cửa bằng đất được làm, sau đó đá sẽ được xếp lên chiếc khung này để tạo thành h́nh của cổng. Đất sẽ được chuyển đi khi việc xây dựng cổng hoàn thành. Phần ṿm của các cổng gồm những phiến đá xếp khít lên nhau theo kiểu múi bưởi.
Toàn bộ ṭa thành bằng đá được xây dựng theo h́nh chữ nhật với hai mặt Bắc – Nam (trước sau) dài gần 900m, hai mặt Đông – Tây (trái – phải) dài khoảng 700m. Thành có đường kính 3508m, với phần tường cao 5 - 6m, trừ bức tường cao gần cổng phía Nam là 10m.
http://media.baodatviet.vn/Uploaded_CDCA/quocquan/20110628/cdv-thanhnhaho-4.jpg
Một đoạn tường thành.
Các khối đá làm tường thành được đẽo gọt cẩn thận thành các khối vuông vức với kích thước 1,4 x 1 x 0,7m; một số khối có kích thước 4 x 1,2 x 1,2 m và 5,1 x 1 x 1,2 m.
Thành có bốn cửa tại trung tâm của bốn mặt Đông, Tây, Nam, Bắc. Trong đó cổng Nam là cổng chính, dài 34m; cao 10m; dày 15,6m; được xây dựng với 3 cổng ṿm như tam quan ở cổng chùa. Trong đó, cổng ṿm ở giữa cao 8,5m; hai cổng bên cạnh cao 7,8m.
Ba cổng Bắc, Đông, Tây chỉ có một ṿm cổng. Cổng Bắc dài 20,2m dài, cao 7,5 m, dày 13,7m; ṿm cổng cao 6,6m, rộng 5,8m. Cổng Đông dài 23,3m; dày 13,4m; rộng 5,7m; ṿm cổng cao 6,6m. Cổng Tây dài 19,3m; dày 13,4m; rộng 5,7m; ṿm cổng cao 6,1m.
Gần cổng thành chính c̣n lưu giữ đôi rồng khắc đá có trang trí hoa cúc và các móc hoa lượn mềm mang phong cách thời Lư và đầu thời Trần. Ngoài ra c̣n có nhiều viên gạch vuông chạm hoa với kích thước 35cm x 35cm và nhiều loại gạch trang trí khác được t́m thấy ở nơi đây.
http://media.baodatviet.vn/Uploaded_CDCA/quocquan/20110628/cdv-thanhnhaho-3.jpg
Ṿm cổng thành xây các bằng phiến đá xếp khít lên nhau theo kiểu múi bưởi
Tính nguyên bản và toàn vẹn của di tích
Thành nhà Hồ được Ban Quản lư di tích và danh thắng của tỉnh Thanh Hóa quản lư. Các di tích của thành nhà Hồ đă được xếp hạng Di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia kể từ ngày 28/4/1962. Việc quản lư, bảo vệ khá thuận lợi v́ không có các hộ dân cư sinh sống trong khu vực di tích.
Sau 600 năm, ṭa thành vẫn giữ được kiến trúc bằng đá với h́nh thức gần như nguyên bản. Chỉ có khu vực sinh sống và cung điện hoàng gia trên trong thành đă bị sụp đổ và chôn vùi theo thời gian. Hiện nay, thành nhà Hồ đă được tu bổ, tôn tạo.
Một số hoạt động khảo cổ học đă được tiến hành gần đây, cụ thể là các dự án hợp tác với Nhật Bản từ năm 2002 nhằm mục đích thu thập, phân tích các dữ liệu về triều đại Hồ, thành nhà Hồ, qua đó làm rơ cấu trúc và những thay đổi của ṭa thành qua các thời kỳ lịch sử.
Thành nhà Hồ có thể được so sánh với các ṭa thành cổ khác trên thế giới, ví dụ như như thành phố cổ và pháo đài Derbent nằm trên đường đường biên giới phía bắc của Đế chế Sasanian Ba Tư, ngày nay thuộc nước Cộng ḥa tự trị Dagestan, Liên bang Nga.
Quốc Lê (theo UNESCO World Heritage Centre)