tonny_thuong
07-08-2011, 11:16
Học chụp với máy ảnh 'mô phỏng'
Nhờ phần mềm mô phỏng, người chụp có thể nắm một cách tổng quan các thông số phơi sáng ảnh hưởng thế nào đến chất lượng ảnh.
Mặc dù máy ảnh số ngày nay đă tối ưu hóa tính năng tự động đến mức người dùng gần như chỉ cần giơ máy lên bấm là đă có thể có được một bức ảnh đẹp. Tuy nhiên, khi bắt đầu muốn t́m hiểu thêm các tính năng chỉnh tay khác, không phải ai cũng đủ điều kiện có được máy ảnh bỏ túi cao cấp hay máy thay ống kính để thử nghiệm tác động của việc thay đổi từng thông số lên kết quả cuối cùng thế nào.
Đó chính là lư do trang web CameraSim đă xây dựng một mô h́nh màn h́nh máy ảnh giả lập, cho phép người dùng tự học hỏi ảnh hưởng của các thông số như độ dài tiêu cự, ISO, độ mở, tốc độ... lên bức ảnh cuối.
http://sohoa.vnexpress.net/Files/Subject/3B/9B/45/EC/chup_anh_1.jpg
Khung h́nh "chào mừng" của CameraSim.
Khi truy cập vào trang này, bạn sẽ nh́n thấy một khung h́nh như trên với h́nh nền là một bé gái cầm cây chóng chóng đứng trước một sân chơi, như thể đang nh́n qua khung h́nh của máy ảnh vậy. Bên dưới là các thanh trượt dùng cho thông số như ánh sáng, khoảng cách từ người chụp tới bé gái, độ dài tiêu cự (ở đây lấy khoảng tiêu cự thông dụng 18 – 55mm), ISO, độ mở, tốc độ, các chế độ chỉnh và nút chụp ảnh.
Trang CameraSim thể hiện các hiệu ứng khoảng cách và tiêu cự khá tốt với bức ảnh ví dụ này. Người chụp chỉ việc điều chỉnh thanh trượt khoảng cách (Distance) sẽ thấy khoảng cách giữa máy ảnh với đối tượng thay đổi. Khi chụp gần lại, hiệu ứng mô phỏng khá chính xác độ lớn của đối tượng, theo đó, bé gái ở tiền cảnh sẽ có kích cỡ lớn nhanh hơn các cầu trượt ở hậu cảnh, giúp bạn dễ h́nh dung những thay đổi thực tế khi cầm máy ảnh.
http://sohoa.vnexpress.net/Files/Subject/3B/9B/45/EC/chup_anh_2.jpg
Bức ảnh mô phỏng khi chụp ở khoảng cách gần nhất với ống góc rộng nhất.
Bức ảnh trên được mô phỏng khi chụp ở khoảng cách gần nhất (khoảng 0,3m) với ống góc rộng nhất (18mm). Khi bạn dùng thanh trượt tiêu cự (Focal Length) thay đổi, bạn sẽ thấy ảnh như được zoom gần hoặc xa nhưng kích cỡ phóng đại/thu nhỏ của tiền cảnh và hậu cảnh là như nhau, khác với khi bạn tiến gần hoặc ra xa đối tượng. Từ đó, khi chụp ảnh bạn sẽ tự quyết định điểm nhấn của ḿnh mà dùng cách tiến lại gần hay chỉ cần zoom gần đối tượng.
Để học hỏi, tốt nhất nên bắt đầu với chế độ Ưu tiên của trập (Shutter Priority). Chỉ việc điều chỉnh thanh trượt, bạn có thể thay đổi tốc độ cửa trập để xem hiệu ứng tác động lên ảnh thể nào. Ví như bức dưới đây chụp với tốc độ 1/125, độ mở f/11:
http://sohoa.vnexpress.net/Files/Subject/3B/9B/45/EC/chup_anh_3.jpg
Tốc độ 1/125s, độ mở f/11.
Lưu ư tới chong chóng quay liên tục trên tay cố bé. Nếu giảm tốc độ, bạn sẽ thấy chiếc chong chóng này hoàn toàn mờ. Nhưng nếu thử đẩy lên 1/500 giây (lúc này độ mở được tự động giảm xuống f/5.6), bạn sẽ chụp được cánh chong chóng ở dạng đứng yên (hay c̣n gọi là đóng băng) như ảnh dưới đây:
http://sohoa.vnexpress.net/Files/Subject/3B/9B/45/EC/chup_anh_4.jpg
Tốc độ 1/500s, độ mở f/5.6.
Ở ngay dưới bức ảnh có sẵn các chỉ số sáng cho biết các thông số bạn vừa chỉnh sẽ khiến ảnh thiếu hay thừa sáng. Nếu chỉnh tốc độ quá cao trong khi độ mở quá khép, bạn sẽ thấy ngay con trỏ ở vị trí thiếu sáng (hàng số âm), lúc này có thể dùng cách tăng ISO để ảnh đủ sáng. Dùng cách này bạn cũng có thể thấy hiệu ứng của việc tăng ISO một mặt làm cho ảnh sáng hơn, một mặt sẽ làm ảnh bị nhiễu và vỡ như thế nào theo từng thang giá trị.
Bạn cũng có thể thay đổi các thông số độ mở (f/2.8 – f/36) để mô phỏng thay đổi độ sâu trường ảnh. Về lư thuyết, ảnh có độ mở càng lớn (f càng nhỏ) th́ độ sâu ảnh càng nông và ngược lại. Ở chế độ mô phỏng này, với f/2.8, bạn sẽ thấy ảnh rất nét ở tiền ảnh, trong khi hậu cảnh nḥe mờ, tương tự như trên các máy DSLR thật. Nhưng lưu ư khi chỉnh độ mở lên f/36, thông thường bạn nghĩ sẽ có một ảnh với độ nét sâu lớn, nhưng kết quả lại là một bức ảnh nḥe mờ. Lúc này bạn hăy chú ư tới thông số tốc độ. Do khép khẩu quá lớn, tốc độ bị đẩy về mức 1/6 giây và lúc này ảnh sẽ bị nḥe do rung máy, bởi trung b́nh tay người chỉ có thể cầm chụp ở tốc độ khoảng 1/30 giây. Việc mô phỏng này cũng sẽ giúp bạn hiểu được không nên quá chú trọng vào độ mở mà không lưu tâm đến các thông số khác vốn cũng có ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng ảnh.
Sau khi đă quen, giờ là lúc có thể chuyển về chế độ chỉnh tay (Manual) để tự ḿnh phối hợp các thông số để xem kết quả cuối cùng. Bạn có thể điều chỉnh thêm cả thanh trượt ánh sáng (Lighting) để tự ḿnh trải nghiệm các thông số và độ mở thay đổi theo mỗi môi trường ánh sáng khác nhau như thế nào.
Dù chỉ là các mô phỏng bằng phần mềm, nhưng đây quả thực là một trang web rất hữu ích, cả cho những người đă có máy muốn học hỏi lẫn những người bắt đầu muốn t́m hiểu về các thông số phơi sáng trước khi quyết định đầu tư một khoản tiền cho DSLR.
Nguyễn Hà
theo sohoa
Nhờ phần mềm mô phỏng, người chụp có thể nắm một cách tổng quan các thông số phơi sáng ảnh hưởng thế nào đến chất lượng ảnh.
Mặc dù máy ảnh số ngày nay đă tối ưu hóa tính năng tự động đến mức người dùng gần như chỉ cần giơ máy lên bấm là đă có thể có được một bức ảnh đẹp. Tuy nhiên, khi bắt đầu muốn t́m hiểu thêm các tính năng chỉnh tay khác, không phải ai cũng đủ điều kiện có được máy ảnh bỏ túi cao cấp hay máy thay ống kính để thử nghiệm tác động của việc thay đổi từng thông số lên kết quả cuối cùng thế nào.
Đó chính là lư do trang web CameraSim đă xây dựng một mô h́nh màn h́nh máy ảnh giả lập, cho phép người dùng tự học hỏi ảnh hưởng của các thông số như độ dài tiêu cự, ISO, độ mở, tốc độ... lên bức ảnh cuối.
http://sohoa.vnexpress.net/Files/Subject/3B/9B/45/EC/chup_anh_1.jpg
Khung h́nh "chào mừng" của CameraSim.
Khi truy cập vào trang này, bạn sẽ nh́n thấy một khung h́nh như trên với h́nh nền là một bé gái cầm cây chóng chóng đứng trước một sân chơi, như thể đang nh́n qua khung h́nh của máy ảnh vậy. Bên dưới là các thanh trượt dùng cho thông số như ánh sáng, khoảng cách từ người chụp tới bé gái, độ dài tiêu cự (ở đây lấy khoảng tiêu cự thông dụng 18 – 55mm), ISO, độ mở, tốc độ, các chế độ chỉnh và nút chụp ảnh.
Trang CameraSim thể hiện các hiệu ứng khoảng cách và tiêu cự khá tốt với bức ảnh ví dụ này. Người chụp chỉ việc điều chỉnh thanh trượt khoảng cách (Distance) sẽ thấy khoảng cách giữa máy ảnh với đối tượng thay đổi. Khi chụp gần lại, hiệu ứng mô phỏng khá chính xác độ lớn của đối tượng, theo đó, bé gái ở tiền cảnh sẽ có kích cỡ lớn nhanh hơn các cầu trượt ở hậu cảnh, giúp bạn dễ h́nh dung những thay đổi thực tế khi cầm máy ảnh.
http://sohoa.vnexpress.net/Files/Subject/3B/9B/45/EC/chup_anh_2.jpg
Bức ảnh mô phỏng khi chụp ở khoảng cách gần nhất với ống góc rộng nhất.
Bức ảnh trên được mô phỏng khi chụp ở khoảng cách gần nhất (khoảng 0,3m) với ống góc rộng nhất (18mm). Khi bạn dùng thanh trượt tiêu cự (Focal Length) thay đổi, bạn sẽ thấy ảnh như được zoom gần hoặc xa nhưng kích cỡ phóng đại/thu nhỏ của tiền cảnh và hậu cảnh là như nhau, khác với khi bạn tiến gần hoặc ra xa đối tượng. Từ đó, khi chụp ảnh bạn sẽ tự quyết định điểm nhấn của ḿnh mà dùng cách tiến lại gần hay chỉ cần zoom gần đối tượng.
Để học hỏi, tốt nhất nên bắt đầu với chế độ Ưu tiên của trập (Shutter Priority). Chỉ việc điều chỉnh thanh trượt, bạn có thể thay đổi tốc độ cửa trập để xem hiệu ứng tác động lên ảnh thể nào. Ví như bức dưới đây chụp với tốc độ 1/125, độ mở f/11:
http://sohoa.vnexpress.net/Files/Subject/3B/9B/45/EC/chup_anh_3.jpg
Tốc độ 1/125s, độ mở f/11.
Lưu ư tới chong chóng quay liên tục trên tay cố bé. Nếu giảm tốc độ, bạn sẽ thấy chiếc chong chóng này hoàn toàn mờ. Nhưng nếu thử đẩy lên 1/500 giây (lúc này độ mở được tự động giảm xuống f/5.6), bạn sẽ chụp được cánh chong chóng ở dạng đứng yên (hay c̣n gọi là đóng băng) như ảnh dưới đây:
http://sohoa.vnexpress.net/Files/Subject/3B/9B/45/EC/chup_anh_4.jpg
Tốc độ 1/500s, độ mở f/5.6.
Ở ngay dưới bức ảnh có sẵn các chỉ số sáng cho biết các thông số bạn vừa chỉnh sẽ khiến ảnh thiếu hay thừa sáng. Nếu chỉnh tốc độ quá cao trong khi độ mở quá khép, bạn sẽ thấy ngay con trỏ ở vị trí thiếu sáng (hàng số âm), lúc này có thể dùng cách tăng ISO để ảnh đủ sáng. Dùng cách này bạn cũng có thể thấy hiệu ứng của việc tăng ISO một mặt làm cho ảnh sáng hơn, một mặt sẽ làm ảnh bị nhiễu và vỡ như thế nào theo từng thang giá trị.
Bạn cũng có thể thay đổi các thông số độ mở (f/2.8 – f/36) để mô phỏng thay đổi độ sâu trường ảnh. Về lư thuyết, ảnh có độ mở càng lớn (f càng nhỏ) th́ độ sâu ảnh càng nông và ngược lại. Ở chế độ mô phỏng này, với f/2.8, bạn sẽ thấy ảnh rất nét ở tiền ảnh, trong khi hậu cảnh nḥe mờ, tương tự như trên các máy DSLR thật. Nhưng lưu ư khi chỉnh độ mở lên f/36, thông thường bạn nghĩ sẽ có một ảnh với độ nét sâu lớn, nhưng kết quả lại là một bức ảnh nḥe mờ. Lúc này bạn hăy chú ư tới thông số tốc độ. Do khép khẩu quá lớn, tốc độ bị đẩy về mức 1/6 giây và lúc này ảnh sẽ bị nḥe do rung máy, bởi trung b́nh tay người chỉ có thể cầm chụp ở tốc độ khoảng 1/30 giây. Việc mô phỏng này cũng sẽ giúp bạn hiểu được không nên quá chú trọng vào độ mở mà không lưu tâm đến các thông số khác vốn cũng có ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng ảnh.
Sau khi đă quen, giờ là lúc có thể chuyển về chế độ chỉnh tay (Manual) để tự ḿnh phối hợp các thông số để xem kết quả cuối cùng. Bạn có thể điều chỉnh thêm cả thanh trượt ánh sáng (Lighting) để tự ḿnh trải nghiệm các thông số và độ mở thay đổi theo mỗi môi trường ánh sáng khác nhau như thế nào.
Dù chỉ là các mô phỏng bằng phần mềm, nhưng đây quả thực là một trang web rất hữu ích, cả cho những người đă có máy muốn học hỏi lẫn những người bắt đầu muốn t́m hiểu về các thông số phơi sáng trước khi quyết định đầu tư một khoản tiền cho DSLR.
Nguyễn Hà
theo sohoa