Hanna
07-19-2011, 10:23
Năm 2000, tổng thống Hoa Kư Clinton đă cất lên tiếng nói hữu hảo và đặt niềm tin với Việt Nam . Nay giữa t́nh h́nh nước sôi lửa bỏng, đọc lại diễn văn của ông, thấy rằng từ đó đến nay, người Mỹ vẫn kiên tŕ con đường tổng thống Mỹ đă định nhưng…
William J. Clinton; Vĩnh Hà dịch
Nguyên văn Bài Nói chuyện của Tổng thống Mỹ Clinton đọc tại Đại học Quốc gia Hà Nội ngày thứ Sáu, 17 tháng 11 năm 2000, do Pḥng Báo chí Ṭa Bạch ốc chính thức phổ biến – Tạp chí Giao Điểm quyết định dịch thành tiếng Việt và phổ biến v́ trong sáu bài diễn văn của ông Clinton đọc tại Việt Nam th́ bài nầy giúp chúng ta dễ nhận diện nhất về chiến lược văn hóa, chính trị, ngoại giao và kinh tế của Mỹ đối với Việt Nam. Đồng thời, cũng để ‘bổ túc"cho những bản dịch khác tại hải ngoại cố t́nh không dịch đầy đủ, hoặc thậm chí c̣n cố ư dịch sai.
Xin cảm ơn các bạn và xin chào các bạn.
Tôi không t́m ra được một địa điểm nào phù hợp để bắt đầu chuyến viếng thăm của tôi vào thời điểm tràn đầy hy vọng nầy trong lịch sử chung của chúng ta, hơn là tại đây, Đại học Quốc gia Hà Nội. Tôi có học được một câu tiếng Việt và sẽ xin ráng nói ra đây. Và nếu tôi nói trật xin các bạn cứ tự do cười tôi: "Xin chào các bạn".
Không biết bao nhiêu hứa hẹn của quốc gia trẻ trung nầy hiện thân nơi các bạn. Tôi được biết rằng đại học Hà Nội đă trao đổi sinh viên với gần 100 đại học khác, từ Canada đến Pháp đến Triều Tiên, và hiện nay đang đón tiếp mười mấy sinh viên của đại học California UC từ bên Mỹ.
Tôi chào mừng nỗ lực mạnh mẽ tham gia vào thế giới của các bạn. Dĩ nhiên, như sinh viên mọi nơi, tôi biết rằng ngoài chuyện học, các bạn c̣n nghĩ về nhiều chuyện khác nữa. Ví dụ như vào tháng Chín vừa qua, các bạn vừa học bài vừa xem Trần Hiếu Ngân tranh giải Thế Vận ở Sydney . Và tuần nầy, các bạn lại cũng vừa học vừa reo ḥ cổ vơ cho Lê Huỳnh Đức và Nguyễn Hồng Sơn trong giải túc cầu tại Bangkok .
Tôi rất hân hạnh là Tổng thống Mỹ đầu tiên đến Hà Nội và viếng thăm Đại học nầy. Nhưng tôi cũng ư thức được rằng lịch sử của hai quốc gia chúng ta đă đan bện vào nhau trong những cách thế vừa là một nguồn đau thương cho thế hệ đă qua, vừa là một nguồn hứa hẹn cho thế hệ sắp tới.
Thưa tất cả các bạn,
Hai thế kỷ trước đây, trong thời kỳ lập quốc của Hoa Kỳ, chúng tôi đă vượt đại dương t́m đối tác thương mại, và một trong những quốc gia đầu tiên mà chúng tôi gặp được là Việt Nam. Đặc biệt là một trong những quốc phụ của chúng tôi, ông Thomas Jefferson, đă thử t́m lúa giống của Việt Nam để mang về trồng tại trang trại của ông ở Virginia từ 200 năm trước. Khi đệ nhị Thế chiến xảy ra, Mỹ là một trong những nước tiêu thụ đáng kể những hàng hóa xuất cảng của Việt Nam . Đến năm 1945, khi quốc gia của các bạn ra đời, lời của Thomas Jefferson đă được chọn để vang vọng trong Bản Tuyên Ngôn Độc Lập của các bạn: "Tất cả mọi người đều sinh ra có quyền b́nh đẳng. Tạo hóa cho họ những quyền không ai có thể xâm phạm được, trong những quyền ấy có quyền được sống, quyền tự do và quyền mưu cầu hạnh phúc".
Toàn bộ lịch sử chung đó, suốt cả 200 năm, dĩ nhiên đă bị che mờ trong vài mươi năm qua v́ cuộc chiến mà chúng tôi gọi là Chiến tranh Việt Nam, c̣n các bạn th́ gọi là Chiến tranh Chống Mỹ. Chắc các bạn cũng biết rằng tại thủ đô Washington, dọc theo National Mall, chúng tôi có xây một bức tường bằng đá đen ảm đạm khắc tên của từng người Mỹ một đă chết tại Việt Nam. Tại đài tưởng niệm trang trọng nầy, vài cựu chiến binh Mỹ đă gọi những hy sinh choáng ngợp của nhân dân Việt Nam ở cả hai phía của cuộc chiến gồm hơn ba triệu quân nhân và thường dân là "Mặt bên kia của Bức tường".
Nỗi đau khổ mà chúng ta chia xẻ đă khiến cho mối quan hệ giữa hai nước không giống ai. Hệ quả của cuộc chiến là một triệu người Mỹ có tổ tiên Việt Nam đă chọn nước Mỹ làm nhà. Hệ quả của cuộc chiến là 3 triệu cựu chiến binh Mỹ đă tham chiến tại Việt Nam, cũng như nhiều nhà báo, nhân viên Ṭa Đại sứ, nhân viên yểm trợ và các người Mỹ khác sẽ măi măi liên hệ với quê hương của các bạn.
Gần 20 năm trước đây, một nhóm cựu chiến binh Mỹ đă đi bước đầu tiên tái lập liên lạc giữa Mỹ và Việt Nam . Kể từ khi chiến tranh chấm dứt, đây là lần đầu tiên họ trở lại Việt Nam và khi họ đang dạo phố Hà Nội th́, v́ nghe tin nầy, một vài người Việt đă hỏi họ: Các ông có phải là lính Mỹ không ? Tuy không biết chuyện ǵ sẽ xảy ra, những cựu chiến binh của chúng tôi cũng đă trả lời "Vâng". Và lời đáp lại "Chào mừng các ông đến Việt Nam " đă khiến những cựu chiến binh nầy an tâm nhẹ nhỏm vô cùng.
Sau đó, nhiều nhóm khác tiếp tục qua Việt Nam, kể cả những cựu chiến binh anh hùng Mỹ hiện đang phục vụ trong Quốc hội Hoa Kỳ như Thượng Nghị sĩ John McCain, Bob Kerry, Chuck Robb, và Thượng Nghị sĩ John Kerry của tiểu bang Massachusetts hiện đang có mặt với tôi hôm nay cùng với một số Dân biểu, mà vài người là cựu chiến binh trong cuộc chiến Việt Nam.
Đến đây, họ nhất định vinh danh những người đă chiến đấu mà không cần phải mở lại trận đấu; suy nghiệm lịch sử mà không tái diễn lịch sử; và mang lại cơ hội cho những người trẻ tuổi như các bạn ở cả hai nước chúng ta được sống trong Tương lai của Các bạn chứ không phải trong Quá khứ của Chúng tôi. Đúng như Đại sứ Pete Peterson đă nói rất hay: "Chúng ta không thể thay đổi được quá khứ, nhưng điều chúng ta có thể thay đổi là Tương Lai".
Quan hệ mới của chúng ta đă được tăng cường thêm sức mạnh nhờ những cựu chiến binh Mỹ phát động các tổ chức vô vị lợi để phục vụ cho người dân Việt Nam, như cung cấp dụng cụ cho các nạn nhân tàn tật của chiến tranh để giúp họ trở lại cuộc sống b́nh thường. Quyết tâm của phía Việt Nam giúp chúng tôi mang hài cốt của chiến sĩ Mỹ tử trận về cho thân nhân của họ chính là sức bật lớn nhất đă cải tiến những quan hệ nầy. Và hôm nay tại đây, đă có những người Mỹ từ nhiều năm qua đóng góp cho nỗ lực đó kể cả ông Hershel Gober, Bộ trưởng Bộ Cựu chiến binh Sự vụ.
Mong muốn được đoàn tụ với người thân bị mất tích là điều mà chúng ta ai cũng hiểu rơ. Các bạn đă làm chúng tôi xúc động khi biết rằng một trong những chương tŕnh truyền h́nh được theo dơi đông đảo nhất tại Việt Nam là chương tŕnh giúp t́m thân nhân bị mất tích từ lâu v́ chiến cuộc, được phát h́nh mỗi tuần vào sáng Chủ nhật. Và chúng tôi xin cảm ơn những nông dân Việt Nam đă giúp chúng tôi kiếm ra được hài cốt mà nhờ đó gia đ́nh (của các liệt sĩ nầy) được an tâm v́ biết chuyện ǵ đă xảy ra cho người thân của ḿnh.
Chưa bao giờ có hai quốc gia nào đă làm những chuyện như chúng ta đang làm để t́m kiếm những người đă mất tích v́ cuộc chiến Việt Nam . Những đoàn công tác Mỹ và Việt đă làm việc chung với nhau, nhiều khi làm việc trong các địa điểm chật chội và nguy hiểm. Chính phủ Việt Nam đă cho chúng tôi được truy cập hồ sơ và thông tin của chính phủ để hỗ trợ những t́m kiếm của chúng tôi. Và để đáp lại, chúng tôi cũng đă trao cho phía Việt Nam gần 400.000 trang tài liệu giúp các bạn t́m kiếm. Nhân cuộc viếng thăm nầy, tôi có mang theo 350.000 trang tài liệu khác mà tôi hy vọng sẽ giúp những gia đ́nh Việt Nam t́m biết được những ǵ đă xảy ra cho người thân đă mất của họ.
Hôm nay, tôi vinh dự được trao tặng những tài liệu đó cho Chủ tịch Trần Đức Lương của quư bạn. Và tôi có nói với Chủ tịch rằng trước khi hết năm, chúng tôi sẽ cung cấp thêm một triệu trang tài liệu khác nữa. Chúng tôi sẽ tiếp tục hỗ trợ và đồng thời cũng xin các bạn hỗ trợ chúng tôi, v́ cả hai phía chúng ta đều long trọng thực hiện cam kết sẽ làm những ǵ chúng ta có thể làm được, dù có lâu đến đâu, để hoàn thành việc kiểm kê những người thân đă mất của chúng ta.
Sự hợp tác của các bạn cho công tác này trong tám năm vừa qua làm cho nước Mỹ đă có thể yểm trợ Việt Nam vay tín dụng quốc tế, tái lập mậu dịch giữa hai nước, thiết lập quan hệ ngoại giao chính thức và, trong năm nay, kư kết Thỏa ước Thương mại mấu chốt.
Cuối cùng, nước Mỹ đă có thể nh́n về Việt Nam như nhân dân Việt Nam đă từng đ̣i hỏi trong nhiều năm qua, đó là Việt Nam như một đất nước chứ không phải như một cuộc chiến. Một đất nước với tỉ suất biết đọc biết viết cao nhất Đông Nam Á, một đất nước mà tuổi trẻ vừa đoạt ba huy chương vàng tại cuộc Thi Toán tại Seoul, một đất nước mà những nhà kinh doanh cần cù và nhiều năng khiếu đă nổi trội lên từ những năm tháng chiến tranh và bất ổn để định h́nh một tương lai sáng lạng.
Hôm nay, Hoa Kỳ và Việt Nam mở một chương sách mới trong quan hệ hai nước, vào một thời điểm mà nhân dân trên toàn thế giới buôn bán với nhau nhiều hơn, đi du lịch nhiều hơn, biết và nói chuyện với nhau nhiều hơn bao giờ cả. V́ các dân tộc càng kiêu hănh về Độc lập Dân tộc th́ chúng ta biết rằng chúng ta càng phụ thuộc vào nhau hơn. Sư lưu chuyển của Người, Tiền bạc, Tư duy xuyên qua các biên giới, quả thật đă làm nảy sinh những mối nghi ngờ nơi các người có ḷng trong bất kỳ quốc gia nào. Họ lo lắng hiện tượng Toàn cầu hóa v́ những hậu quả bất ổn và bất tường của nó.
Tuy nhiên, Toàn cầu hóa không phải là cái ǵ ta có thể chống lại hay chặn lại được. Đó là hiện tượng kinh tế tương đương với các lực của thiên nhiên - như gió và nước (Phong Thủy). Chúng ta có thể chế ngự gió để buồm được căng. Chúng ta có thể biến được nước để thành năng lượng. Chúng ta có thể chống chọi băo tố và lụt lội để bảo vệ mạng sống và của cải. Nhưng thật là vô nghĩa nếu chúng ta từ chối không công nhận có gió và nước, hay gắng làm cho gió và nước biến mất. Điều nầy cũng đúng cho trường hợp của Toàn Cầu hóa. Chúng ta có thể t́m cách dùng nó để tăng lợi và giảm hại nhưng không thể không biết đến nó. Và Toàn Cầu hóa sẽ không chịu biến mất đâu.
Trong thập niên vừa qua, trong khi mậu dịch toàn cầu tăng lên gấp đôi th́ luồng đầu tư của các nước giàu đến các nước đang phát triển lại tăng đến sáu lần, từ 25 tỉ USD vào năm 1990 lên đến 125 tỉ USD vào năm 1998. Những quốc gia nào mở cửa nền kinh tế của họ cho hệ thống mậu dịch quốc tế th́ tăng trưởng gấp hai lần các quốc gia có nền kinh tế đóng lại. Việc làm tương lai của quư bạn chắc sẽ tùy thuộc rất nhiều vào mậu dịch quốc tế và đầu tư . Tôi cũng vậy, chỉ khoảng tám tuần nữa th́ hết nhiệm kỳ, việc làm sắp tới của tôi cũng phải tùy thuộc vào mậu dịch quốc tế và đầu tư thôi.
Từ hơn 15 năm nay, Việt Nam đă tiến hành chính sách Đổi Mới, gia nhập APEC và ASEAN, b́nh thường hóa quan hệ ngoại giao với Cộng đồng Aⵠchâu và với Hoa Kỳ, và giải tán Hợp tác xă Nông nghiệp cho nông dân được tự do trồng ǵ họ muốn và thu nhập những thành quả lao động của chính ḿnh. Kết quả là bằng chứng gây rất nhiều ấn tượng về năng lực của Thị trường và khả năng của nhân dân nước quư bạn. Không những quư bạn đă chiến thắng nạn suy dinh dưỡng mà c̣n trở thành nước xuất cảng gạo nhiều thứ nh́ trên thế giới; và đạt được một mức tăng trưởng kinh tế tổng quát mạnh hơn.
Lẽ dĩ nhiên, trong những năm vừa qua, tĩ suất tăng trưởng có chậm lại và đầu tư nước ngoài có giảm xuống tại Việt Nam, và điều đó chứng tỏ rằng mọi cố gắng cô lập với hiểm họa của một nền kinh tế toàn cầu th́ cũng bị cô lập luôn với những tưởng thưởng của chính nền kinh tế đó.
Tôi xin trích lời của Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu tuyên bố vào mùa Hè năm nay: "Chúng ta chưa đạt được mức phát triển tương xứng với khả năng của nước ta. Và chỉ có một cách duy nhất là mở rộng thêm nền kinh tế ". V́ vậy mà vào mùa Hè năm nay, Việt Nam đă làm điều mà tôi tin rằng sẽ được xem như một bước ngoặt quan trọng tiến đến sự phồn thịnh, là cùng với Mỹ kư Thỏa ước Thương mại song phương lịch sử, để xây dựng nền móng cho Việt Nam vào Tổ chức Mậu dịch Quốc tế (WTO).
Theo thỏa ước đó, Việt Nam sẽ cho phép nhân dân ḿnh, và trong tương lai cả nhân dân của các nước khác, quyền nhập cảng, xuất cảng và phân phối phẩm vật, cũng như nới rô䮧 quyền cho người dân Việt Nam được quyết định vận mạng nền kinh tế của họ. Việt Nam đă đồng ư rằng những quyết định quan trọng sẽ tuân thủ theo luật lệ và sẽ quy chiếu theo hệ thống mậu dịch quốc tế, sẽ gia tăng lượng thông tin đến dân chúng Việt Nam, và sẽ tăng tốc tiến đến một nền kinh tế tự do và khu vực kinh tế tư nhân.
William J. Clinton; Vĩnh Hà dịch
Nguyên văn Bài Nói chuyện của Tổng thống Mỹ Clinton đọc tại Đại học Quốc gia Hà Nội ngày thứ Sáu, 17 tháng 11 năm 2000, do Pḥng Báo chí Ṭa Bạch ốc chính thức phổ biến – Tạp chí Giao Điểm quyết định dịch thành tiếng Việt và phổ biến v́ trong sáu bài diễn văn của ông Clinton đọc tại Việt Nam th́ bài nầy giúp chúng ta dễ nhận diện nhất về chiến lược văn hóa, chính trị, ngoại giao và kinh tế của Mỹ đối với Việt Nam. Đồng thời, cũng để ‘bổ túc"cho những bản dịch khác tại hải ngoại cố t́nh không dịch đầy đủ, hoặc thậm chí c̣n cố ư dịch sai.
Xin cảm ơn các bạn và xin chào các bạn.
Tôi không t́m ra được một địa điểm nào phù hợp để bắt đầu chuyến viếng thăm của tôi vào thời điểm tràn đầy hy vọng nầy trong lịch sử chung của chúng ta, hơn là tại đây, Đại học Quốc gia Hà Nội. Tôi có học được một câu tiếng Việt và sẽ xin ráng nói ra đây. Và nếu tôi nói trật xin các bạn cứ tự do cười tôi: "Xin chào các bạn".
Không biết bao nhiêu hứa hẹn của quốc gia trẻ trung nầy hiện thân nơi các bạn. Tôi được biết rằng đại học Hà Nội đă trao đổi sinh viên với gần 100 đại học khác, từ Canada đến Pháp đến Triều Tiên, và hiện nay đang đón tiếp mười mấy sinh viên của đại học California UC từ bên Mỹ.
Tôi chào mừng nỗ lực mạnh mẽ tham gia vào thế giới của các bạn. Dĩ nhiên, như sinh viên mọi nơi, tôi biết rằng ngoài chuyện học, các bạn c̣n nghĩ về nhiều chuyện khác nữa. Ví dụ như vào tháng Chín vừa qua, các bạn vừa học bài vừa xem Trần Hiếu Ngân tranh giải Thế Vận ở Sydney . Và tuần nầy, các bạn lại cũng vừa học vừa reo ḥ cổ vơ cho Lê Huỳnh Đức và Nguyễn Hồng Sơn trong giải túc cầu tại Bangkok .
Tôi rất hân hạnh là Tổng thống Mỹ đầu tiên đến Hà Nội và viếng thăm Đại học nầy. Nhưng tôi cũng ư thức được rằng lịch sử của hai quốc gia chúng ta đă đan bện vào nhau trong những cách thế vừa là một nguồn đau thương cho thế hệ đă qua, vừa là một nguồn hứa hẹn cho thế hệ sắp tới.
Thưa tất cả các bạn,
Hai thế kỷ trước đây, trong thời kỳ lập quốc của Hoa Kỳ, chúng tôi đă vượt đại dương t́m đối tác thương mại, và một trong những quốc gia đầu tiên mà chúng tôi gặp được là Việt Nam. Đặc biệt là một trong những quốc phụ của chúng tôi, ông Thomas Jefferson, đă thử t́m lúa giống của Việt Nam để mang về trồng tại trang trại của ông ở Virginia từ 200 năm trước. Khi đệ nhị Thế chiến xảy ra, Mỹ là một trong những nước tiêu thụ đáng kể những hàng hóa xuất cảng của Việt Nam . Đến năm 1945, khi quốc gia của các bạn ra đời, lời của Thomas Jefferson đă được chọn để vang vọng trong Bản Tuyên Ngôn Độc Lập của các bạn: "Tất cả mọi người đều sinh ra có quyền b́nh đẳng. Tạo hóa cho họ những quyền không ai có thể xâm phạm được, trong những quyền ấy có quyền được sống, quyền tự do và quyền mưu cầu hạnh phúc".
Toàn bộ lịch sử chung đó, suốt cả 200 năm, dĩ nhiên đă bị che mờ trong vài mươi năm qua v́ cuộc chiến mà chúng tôi gọi là Chiến tranh Việt Nam, c̣n các bạn th́ gọi là Chiến tranh Chống Mỹ. Chắc các bạn cũng biết rằng tại thủ đô Washington, dọc theo National Mall, chúng tôi có xây một bức tường bằng đá đen ảm đạm khắc tên của từng người Mỹ một đă chết tại Việt Nam. Tại đài tưởng niệm trang trọng nầy, vài cựu chiến binh Mỹ đă gọi những hy sinh choáng ngợp của nhân dân Việt Nam ở cả hai phía của cuộc chiến gồm hơn ba triệu quân nhân và thường dân là "Mặt bên kia của Bức tường".
Nỗi đau khổ mà chúng ta chia xẻ đă khiến cho mối quan hệ giữa hai nước không giống ai. Hệ quả của cuộc chiến là một triệu người Mỹ có tổ tiên Việt Nam đă chọn nước Mỹ làm nhà. Hệ quả của cuộc chiến là 3 triệu cựu chiến binh Mỹ đă tham chiến tại Việt Nam, cũng như nhiều nhà báo, nhân viên Ṭa Đại sứ, nhân viên yểm trợ và các người Mỹ khác sẽ măi măi liên hệ với quê hương của các bạn.
Gần 20 năm trước đây, một nhóm cựu chiến binh Mỹ đă đi bước đầu tiên tái lập liên lạc giữa Mỹ và Việt Nam . Kể từ khi chiến tranh chấm dứt, đây là lần đầu tiên họ trở lại Việt Nam và khi họ đang dạo phố Hà Nội th́, v́ nghe tin nầy, một vài người Việt đă hỏi họ: Các ông có phải là lính Mỹ không ? Tuy không biết chuyện ǵ sẽ xảy ra, những cựu chiến binh của chúng tôi cũng đă trả lời "Vâng". Và lời đáp lại "Chào mừng các ông đến Việt Nam " đă khiến những cựu chiến binh nầy an tâm nhẹ nhỏm vô cùng.
Sau đó, nhiều nhóm khác tiếp tục qua Việt Nam, kể cả những cựu chiến binh anh hùng Mỹ hiện đang phục vụ trong Quốc hội Hoa Kỳ như Thượng Nghị sĩ John McCain, Bob Kerry, Chuck Robb, và Thượng Nghị sĩ John Kerry của tiểu bang Massachusetts hiện đang có mặt với tôi hôm nay cùng với một số Dân biểu, mà vài người là cựu chiến binh trong cuộc chiến Việt Nam.
Đến đây, họ nhất định vinh danh những người đă chiến đấu mà không cần phải mở lại trận đấu; suy nghiệm lịch sử mà không tái diễn lịch sử; và mang lại cơ hội cho những người trẻ tuổi như các bạn ở cả hai nước chúng ta được sống trong Tương lai của Các bạn chứ không phải trong Quá khứ của Chúng tôi. Đúng như Đại sứ Pete Peterson đă nói rất hay: "Chúng ta không thể thay đổi được quá khứ, nhưng điều chúng ta có thể thay đổi là Tương Lai".
Quan hệ mới của chúng ta đă được tăng cường thêm sức mạnh nhờ những cựu chiến binh Mỹ phát động các tổ chức vô vị lợi để phục vụ cho người dân Việt Nam, như cung cấp dụng cụ cho các nạn nhân tàn tật của chiến tranh để giúp họ trở lại cuộc sống b́nh thường. Quyết tâm của phía Việt Nam giúp chúng tôi mang hài cốt của chiến sĩ Mỹ tử trận về cho thân nhân của họ chính là sức bật lớn nhất đă cải tiến những quan hệ nầy. Và hôm nay tại đây, đă có những người Mỹ từ nhiều năm qua đóng góp cho nỗ lực đó kể cả ông Hershel Gober, Bộ trưởng Bộ Cựu chiến binh Sự vụ.
Mong muốn được đoàn tụ với người thân bị mất tích là điều mà chúng ta ai cũng hiểu rơ. Các bạn đă làm chúng tôi xúc động khi biết rằng một trong những chương tŕnh truyền h́nh được theo dơi đông đảo nhất tại Việt Nam là chương tŕnh giúp t́m thân nhân bị mất tích từ lâu v́ chiến cuộc, được phát h́nh mỗi tuần vào sáng Chủ nhật. Và chúng tôi xin cảm ơn những nông dân Việt Nam đă giúp chúng tôi kiếm ra được hài cốt mà nhờ đó gia đ́nh (của các liệt sĩ nầy) được an tâm v́ biết chuyện ǵ đă xảy ra cho người thân của ḿnh.
Chưa bao giờ có hai quốc gia nào đă làm những chuyện như chúng ta đang làm để t́m kiếm những người đă mất tích v́ cuộc chiến Việt Nam . Những đoàn công tác Mỹ và Việt đă làm việc chung với nhau, nhiều khi làm việc trong các địa điểm chật chội và nguy hiểm. Chính phủ Việt Nam đă cho chúng tôi được truy cập hồ sơ và thông tin của chính phủ để hỗ trợ những t́m kiếm của chúng tôi. Và để đáp lại, chúng tôi cũng đă trao cho phía Việt Nam gần 400.000 trang tài liệu giúp các bạn t́m kiếm. Nhân cuộc viếng thăm nầy, tôi có mang theo 350.000 trang tài liệu khác mà tôi hy vọng sẽ giúp những gia đ́nh Việt Nam t́m biết được những ǵ đă xảy ra cho người thân đă mất của họ.
Hôm nay, tôi vinh dự được trao tặng những tài liệu đó cho Chủ tịch Trần Đức Lương của quư bạn. Và tôi có nói với Chủ tịch rằng trước khi hết năm, chúng tôi sẽ cung cấp thêm một triệu trang tài liệu khác nữa. Chúng tôi sẽ tiếp tục hỗ trợ và đồng thời cũng xin các bạn hỗ trợ chúng tôi, v́ cả hai phía chúng ta đều long trọng thực hiện cam kết sẽ làm những ǵ chúng ta có thể làm được, dù có lâu đến đâu, để hoàn thành việc kiểm kê những người thân đă mất của chúng ta.
Sự hợp tác của các bạn cho công tác này trong tám năm vừa qua làm cho nước Mỹ đă có thể yểm trợ Việt Nam vay tín dụng quốc tế, tái lập mậu dịch giữa hai nước, thiết lập quan hệ ngoại giao chính thức và, trong năm nay, kư kết Thỏa ước Thương mại mấu chốt.
Cuối cùng, nước Mỹ đă có thể nh́n về Việt Nam như nhân dân Việt Nam đă từng đ̣i hỏi trong nhiều năm qua, đó là Việt Nam như một đất nước chứ không phải như một cuộc chiến. Một đất nước với tỉ suất biết đọc biết viết cao nhất Đông Nam Á, một đất nước mà tuổi trẻ vừa đoạt ba huy chương vàng tại cuộc Thi Toán tại Seoul, một đất nước mà những nhà kinh doanh cần cù và nhiều năng khiếu đă nổi trội lên từ những năm tháng chiến tranh và bất ổn để định h́nh một tương lai sáng lạng.
Hôm nay, Hoa Kỳ và Việt Nam mở một chương sách mới trong quan hệ hai nước, vào một thời điểm mà nhân dân trên toàn thế giới buôn bán với nhau nhiều hơn, đi du lịch nhiều hơn, biết và nói chuyện với nhau nhiều hơn bao giờ cả. V́ các dân tộc càng kiêu hănh về Độc lập Dân tộc th́ chúng ta biết rằng chúng ta càng phụ thuộc vào nhau hơn. Sư lưu chuyển của Người, Tiền bạc, Tư duy xuyên qua các biên giới, quả thật đă làm nảy sinh những mối nghi ngờ nơi các người có ḷng trong bất kỳ quốc gia nào. Họ lo lắng hiện tượng Toàn cầu hóa v́ những hậu quả bất ổn và bất tường của nó.
Tuy nhiên, Toàn cầu hóa không phải là cái ǵ ta có thể chống lại hay chặn lại được. Đó là hiện tượng kinh tế tương đương với các lực của thiên nhiên - như gió và nước (Phong Thủy). Chúng ta có thể chế ngự gió để buồm được căng. Chúng ta có thể biến được nước để thành năng lượng. Chúng ta có thể chống chọi băo tố và lụt lội để bảo vệ mạng sống và của cải. Nhưng thật là vô nghĩa nếu chúng ta từ chối không công nhận có gió và nước, hay gắng làm cho gió và nước biến mất. Điều nầy cũng đúng cho trường hợp của Toàn Cầu hóa. Chúng ta có thể t́m cách dùng nó để tăng lợi và giảm hại nhưng không thể không biết đến nó. Và Toàn Cầu hóa sẽ không chịu biến mất đâu.
Trong thập niên vừa qua, trong khi mậu dịch toàn cầu tăng lên gấp đôi th́ luồng đầu tư của các nước giàu đến các nước đang phát triển lại tăng đến sáu lần, từ 25 tỉ USD vào năm 1990 lên đến 125 tỉ USD vào năm 1998. Những quốc gia nào mở cửa nền kinh tế của họ cho hệ thống mậu dịch quốc tế th́ tăng trưởng gấp hai lần các quốc gia có nền kinh tế đóng lại. Việc làm tương lai của quư bạn chắc sẽ tùy thuộc rất nhiều vào mậu dịch quốc tế và đầu tư . Tôi cũng vậy, chỉ khoảng tám tuần nữa th́ hết nhiệm kỳ, việc làm sắp tới của tôi cũng phải tùy thuộc vào mậu dịch quốc tế và đầu tư thôi.
Từ hơn 15 năm nay, Việt Nam đă tiến hành chính sách Đổi Mới, gia nhập APEC và ASEAN, b́nh thường hóa quan hệ ngoại giao với Cộng đồng Aⵠchâu và với Hoa Kỳ, và giải tán Hợp tác xă Nông nghiệp cho nông dân được tự do trồng ǵ họ muốn và thu nhập những thành quả lao động của chính ḿnh. Kết quả là bằng chứng gây rất nhiều ấn tượng về năng lực của Thị trường và khả năng của nhân dân nước quư bạn. Không những quư bạn đă chiến thắng nạn suy dinh dưỡng mà c̣n trở thành nước xuất cảng gạo nhiều thứ nh́ trên thế giới; và đạt được một mức tăng trưởng kinh tế tổng quát mạnh hơn.
Lẽ dĩ nhiên, trong những năm vừa qua, tĩ suất tăng trưởng có chậm lại và đầu tư nước ngoài có giảm xuống tại Việt Nam, và điều đó chứng tỏ rằng mọi cố gắng cô lập với hiểm họa của một nền kinh tế toàn cầu th́ cũng bị cô lập luôn với những tưởng thưởng của chính nền kinh tế đó.
Tôi xin trích lời của Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu tuyên bố vào mùa Hè năm nay: "Chúng ta chưa đạt được mức phát triển tương xứng với khả năng của nước ta. Và chỉ có một cách duy nhất là mở rộng thêm nền kinh tế ". V́ vậy mà vào mùa Hè năm nay, Việt Nam đă làm điều mà tôi tin rằng sẽ được xem như một bước ngoặt quan trọng tiến đến sự phồn thịnh, là cùng với Mỹ kư Thỏa ước Thương mại song phương lịch sử, để xây dựng nền móng cho Việt Nam vào Tổ chức Mậu dịch Quốc tế (WTO).
Theo thỏa ước đó, Việt Nam sẽ cho phép nhân dân ḿnh, và trong tương lai cả nhân dân của các nước khác, quyền nhập cảng, xuất cảng và phân phối phẩm vật, cũng như nới rô䮧 quyền cho người dân Việt Nam được quyết định vận mạng nền kinh tế của họ. Việt Nam đă đồng ư rằng những quyết định quan trọng sẽ tuân thủ theo luật lệ và sẽ quy chiếu theo hệ thống mậu dịch quốc tế, sẽ gia tăng lượng thông tin đến dân chúng Việt Nam, và sẽ tăng tốc tiến đến một nền kinh tế tự do và khu vực kinh tế tư nhân.