Hanna
07-20-2011, 22:16
Nguyễn Danh An
Theo blog Chuyện Tầm Phào
-
Tôi không muốn thấy 50 năm sau lại có những Đào Hiếu từng đi biểu t́nh hôm nay viết ra những phiên bản khác của “Lạc đường”… Tôi có cảm giác như những thanh niên trẻ trung nhiệt t́nh ấy đang bị lừa dối, lợi dụng… Tại sao Việt Nam không dám chơi với ông bạn Mĩ sang trọng, mà cứ chấp nhận thua thiệt bám lấy bà chị hai tham lam bên cạnh? Cần phải lưu ư hơn đến sự an nguy của những người tiên phong, đặc biệt là tướng Nguyễn Trọng Vĩnh.
Vậy là cuộc biểu t́nh ngày 17/7 đă diễn ra không mấy suôn sẻ, không khác biệt nhiều so với dự liệu của tôi trong entry trước. Điều may mắn là các nhân sĩ trí thức tiên phong vẫn được b́nh an. Coi như một chút an ủi. Thế là họ vẫn c̣n biết nể. Đọc bài viết của tướng Nguyễn Trọng Vĩnh, tôi nghĩ ông cụ đă nổi giận thực sự. Những ḍng kết tội ngắn gọn và đanh thép của vị lăo tướng cứ vang trong đầu tôi măi. Rồi nhà văn Nguyên Ngọc, tiến sĩ Nguyễn Quang A cũng lần lượt lên tiếng. Tôi hiểu tâm trạng của các vị ấy. Người dân tham gia biểu t́nh bị bắt, bị hành hung, bị lăng nhục… uất ức bao nhiêu th́ các vị cũng uất ức bấy nhiêu. Dù sao thanh niên xuống đường cũng là v́ hưởng ứng lời kêu gọi của các vị ấy. Nh́n anh em chịu cảnh đàn áp mà không bảo vệ được, các vị ấy hẳn cũng xót xa lắm. Nhưng biết làm ǵ khi trong tay không có quyền lực và sức mạnh để đẩy lui sự ngang ngược, bạo tàn. Nước mắt thôi cũng nuốt vào ḷng mà biến thành nhiệt huyết đấu tranh cho một mai quê hương thay đổi.
anh AP[15].jpg
Vừa theo dơi từng phút từng phút những diễn biến trong suốt ngày Chủ nhật 17 tháng 7 đáng nhớ, tôi vừa nghĩ ngợi lan man về hai chữ “biểu t́nh”. Thực chất, những cuộc biểu t́nh này có ư nghĩa ǵ nhỉ? Tôi lại nghĩ đến Cù Huy Hà Vũ, nghĩ đến Tống Văn Công… Sao hai vị này cùng lớn tiếng kêu gọi dân chủ mà một vị bị tống giam c̣n vị kia th́ vô sự? Tại sao Việt Nam không dám chơi với ông bạn Mĩ sang trọng, mà cứ chấp nhận thua thiệt bám lấy bà chị hai tham lam bên cạnh?
Tôi sẽ tuần tự trả lời những câu hỏi đó theo cách nh́n nhận của ḿnh. Nhưng trước hết, để tránh mọi hiểu lầm, xin khẳng định rằng tôi hoàn toàn ủng hộ việc đấu tranh cho dân chủ tự do, và luôn mong mỏi được sống trong một quốc gia tự do dân chủ. Tôi thường nh́n những người bạn ở Mĩ, ở Pháp với sự ghen tị. Họ đi đứng, nói năng tự nhiên thoải mái quá! Không như tôi khi viết những ḍng này phải lén lút chờ đêm xuống, đổi IP, vào mạng riêng ảo nước ngoài post bài! Không dám dùng tên miền mua cho ngắn gọn chỉ v́ sợ lộ thông tin cá nhân. Tự do ngôn luận của nước ḿnh là như thế đấy!
Chúng ta cần có dân chủ, tự do, nhân quyền, b́nh đẳng. Đất nước này nhất định phải đi theo con đường dân chủ nếu muốn sánh vai với bè bạn quốc tế. Nhưng bắt đầu thế nào đây khi mà mấy chục triệu dân đă thấm sâu một thứ chủ nghĩa thờ ơ mặc kệ, mũ ni che tai? Dân chủ không phải là cái có thể đem ban phát từ trên xuống bằng lời nói. Nó chỉ có ư nghĩa khi mà mỗi người dân tự cảm thấy trong ḷng một thứ đ̣i hỏi thôi thúc về quyền được làm chủ đất nước, một niềm tự hào chân thực rằng chính ḿnh là chủ nhân của đất nước. Trong một quốc gia dân chủ, không có công dân nào giữ trong đầu ư nghĩ theo kiểu như: “Đất nước th́ đă có mấy ông to ở trên kia lèo lái chứ ḿnh dân đen là cái thá ǵ mà ư kiến”. Không ai được phép nghĩ như thế ở một nước dân chủ. Nhưng dân ḿnh th́ hầu hết đều nghĩ như thế!
Vậy phải làm ǵ để khởi động tiến tŕnh dân chủ hóa đất nước? Không khó để t́m câu trả lời nếu nh́n lại lịch sử đấu tranh đ̣i dân chủ, nhân quyền trên thế giới. Những người thuộc giới văn nghệ sĩ và giới luật sư là những người nhạy cảm nhất đối với các khái niệm dân chủ, nhân quyền, tự do ngôn luận. Mâu thuẫn giữa giới luật sư và giới chính khách đă được cụ Nguyễn Mạnh Tường phân tích trong cuốn “Kẻ bị khai trừ”. Dưới các chế độ độc tài toàn trị như ở Việt Nam, mâu thuẫn này càng trở nên gay gắt. V́ thế mà chúng ta đă phải chứng kiến nhiều luật gia tài giỏi bị chính quyền vùi dập không thương tiếc. C̣n giới văn nghệ sĩ, họ rất cần tự do để thể hiện tư tưởng nghệ thuật. Khi một nhà văn vừa sáng tác vừa phải cân nhắc đẽo gọt từng lời thoại của nhân vật để tránh sơ suất động chạm đến những vấn đề chính trị nhạy cảm này khác th́ làm sao tác phẩm của họ giữ được vẻ tự nhiên thấm đẫm hương vị cuộc sống chân thực ngoài kia? Không gian nghệ thuật của họ bị đóng khung trong vô thiên lủng những chủ trương, đường lối do “Đảng quang vinh sáng suốt” vạch sẵn, làm sao con người cá nhân nơi họ có thể thỏa được khát khao vươn tới những vùng mênh mông của Sáng Tạo?
Như thế, các văn nghệ sĩ và các luật sư là những người đầu tiên cảm thấy một cách sâu xa nhu cầu tự do dân chủ. Họ sẽ gặp nhau sau khi đă cùng trở thành những nạn nhân của thể chế. Họ sẽ bắt tay nhau dấn thân vào cuộc phiêu lưu t́m kiếm tự do dân chủ. Trong cuộc phiêu lưu đó, họ sẽ t́m thấy ngày càng nhiều bạn đồng hành. Và rồi bằng nhiều cách thức khác nhau, họ sẽ từng bước từng bước khơi dậy trong mỗi người dân niềm mong muốn có lại những quyền lợi đă bị tước đoạt hoặc lăng quên: quyền được nói, quyền được tự do thể hiện cái tôi, quyền được làm chủ vận mệnh dân tộc.
Quần chúng càng theo họ nhiều th́ cái thế đối lập giữa họ với nhà cầm quyền càng trở nên rơ rệt. Cố nhiên ngay từ đầu, chính quyền đă không ưa ǵ họ, nhưng phải đến khi đông đảo quần chúng theo họ, họ mới bị xem là mối nguy cơ cần phải loại bỏ. Đó là thời kỳ của bạo động và đàn áp dă man. Vụ đàn áp biểu t́nh như hôm qua chỉ là khúc ouverture trong bản giao hưởng hào hùng và bi thương sắp tới.
Sáng hôm qua, khi tôi post lên mạng Google+ một tấm ảnh ghi lại cảnh công an Việt Nam dùng vũ lực trấn áp người tham gia biểu t́nh, một bạn Trung Quốc hỏi tôi có ủng hộ cuộc biểu t́nh đó không? Tôi bảo có, nhưng trên b́nh diện khác. Bạn ấy không hỏi lại nên tôi cũng không có cơ hội giải thích thêm cái “b́nh diện khác” đó là ǵ. Nếu được yêu cầu giải thích, tôi sẽ bảo rằng tôi ủng hộ những cuộc biểu t́nh như thế v́ nó là tiền đề cho tiến tŕnh dân chủ hóa đất nước tôi, chứ không phải ủng hộ v́ lư do phản đối TQ.
Không bao giờ tôi nghĩ rằng những cuộc biểu t́nh đó có thể giúp VN lấy lại được phần biển đảo đă mất, và rằng biểu t́nh có thể làm TQ rụt rè hơn trong việc lấn chiếm lănh thổ lănh hải của ta. Chắc hẳn những người kêu gọi biểu t́nh cũng hiểu như tôi, nhưng họ không nói ra. Họ dùng cái b́nh phong “phản đối chủ nghĩa bá quyền phương Bắc và tư tưởng Đại Hán” để che đậy mục đích thực sự phía sau: đó là khơi dậy phong trào đấu tranh dân chủ ở trong nước. Tôi không phủ định có một phần nguyên nhân trong hành động đó xuất phát từ ḷng yêu nước và căm hận giặc Tàu nơi họ, nhưng tôi cũng không ngại nói thẳng cái mục đích thâm viễn hơn mà họ chưa muốn hay chưa dám công khai, v́ tôi muốn các bạn trẻ tham gia biểu t́nh hiểu rơ ư nghĩa của những việc mà các bạn đang làm. Tôi có cảm giác như những thanh niên trẻ trung nhiệt t́nh ấy đang bị lừa dối, lợi dụng. Tôi không muốn thấy 50 năm sau lại có những Đào Hiếu từng đi biểu t́nh hôm nay viết ra những phiên bản khác của “Lạc đường”. Mà có ǵ đáng ngại đâu, biểu t́nh chống giặc Tàu hay biểu t́nh đấu tranh cho tự do dân chủ đều là những mục tiêu cao cả, đáng để các bạn trẻ dấn thân vào.
Ai cũng biết rằng ở thời điểm hiện tại, tuyên bố biểu t́nh để thay đổi chế độ, từ bỏ con đường XHCN, tiến hành dân chủ triệt để… th́ sẽ vào tù rất nhanh. “May mắn” thay, chị hai TQ lại xâm lăng VN một cách lộ liễu, thế là người ta nhân cơ hội đó thổi bùng lên phong trào biểu t́nh chống TQ. Thật là đúng lúc. Khi người dân cảm thấy phải biểu t́nh để thể hiện ư nguyện chống TQ, họ sẽ khẳng khái xuống đường. Sự đàn áp của chính quyền càng làm cho người dân trực tiếp đối đầu với bạo lực hiểu rơ thêm về tính hà khắc của chế độ mà họ đang sống dưới. Và khi so sánh với các nước dân chủ tiến bộ khác, họ sẽ tự nhận ra sự cần thiết phải có dân chủ. “Ừ, nếu nước ḿnh dân chủ như ở Mỹ, nhà nước tôn trọng nhân dân th́ ḿnh đâu có bị công an đối xử như thế!”. Suy nghĩ đó sẽ lan rộng ra những người thân, bè bạn. Và một lúc nào đó, không phải chỉ vài ngàn người nhận thức được mà hàng chục triệu người dân VN cùng nhận thức được nhu cầu tất yếu về một nền dân chủ pháp trị cho nước ḿnh. Đó sẽ là lúc hàng chục triệu người VN từ Nam ra Bắc cùng xuống đường biểu t́nh để yêu cầu cải tổ toàn diện hệ thống chính trị đang ngày càng rệu ră.
Với danh nghĩa “biểu t́nh chống Trung Quốc xâm lấn”, các nhà tiên phong của chúng ta cho rằng nếu chính quyền trấn áp biểu t́nh chống ngoại xâm th́ có khác ǵ tự thú nhận hành vi phản bội đất nước. Nhưng có vẻ như họ lầm. Chính quyền đă, đang, và sẽ, bất chấp tất cả, sử dụng vũ lực để đàn áp, mà hơn nữa sẽ ngày càng mạnh tay. Phải chăng đă đến lúc những người cùng chiến tuyến nên nói thẳng với nhau để cùng t́m biện pháp hành động thích hợp hơn trong t́nh h́nh mới. Sau cuộc diễu hành hôm qua, cả thế giới đă hướng về Việt Nam, nhưng không phải v́ tranh chấp ngoài biển Đông nữa, mà họ đang nh́n vào cách hành xử của chính quyền VN đối với người dân vô tội. Phải chăng đây là thời điểm các nhà tiên phong cần thay đổi chiến lược? Mà trước hết là phải t́m một người đủ uy tín và can đảm đứng ra nhận lấy vị trí lănh đạo biểu t́nh, sẵn sàng nhận trách nhiệm trước chính quyền khi phát sinh sự cố. Họ vẫn có thể tiếp tục dán mác “chống Tàu” lên các cuộc biểu t́nh, nhưng nếu thêm vài biểu ngữ nữa với nội dung như: “Yêu cầu chính phủ không đàn áp thường dân vô tội!”, “Công an nhân dân không có quyền đánh nhân dân!”… th́ đó thực sự là tiến thêm một bước dài trong việc bày tỏ chính kiến. Từ những biểu ngữ phản ánh t́nh h́nh trực tiếp khó bắt bẻ như vậy, đến các biểu ngữ có dạng “Yêu cầu chính phủ tôn trọng nhân quyền”… chỉ c̣n một quăng đường ngắn.
Nhưng đây cũng là thời điểm tôi lo lắng nhất cho sự an nguy của những người trong nhóm tiên phong, đặc biệt là lăo tướng Nguyễn Trọng Vĩnh. Trong t́nh thế này, mọi bất cẩn đều có thể dẫn đến cái giá phải trả rất đắt. Tôi vừa đọc được một câu ai đó dẫn lời Chu Nguyên Chương: “Văn thần không sợ, vơ tướng không sợ. Văn thần kết hợp với vơ tướng mới đáng sợ”. Thiếu tướng Nguyễn Trọng Vĩnh chỉ đứng sau Đại tướng Vơ Nguyên Giáp về tầm vóc lịch sử và uy tín trong giới quân đội. Tướng Giáp giờ đă già yếu. Chỉ c̣n tướng Vĩnh, dù không nắm binh quyền, nhưng vẫn đủ khả năng gây tác động tới tầng lớp quân nhân. Nếu chính quyền đi đến biện pháp mạnh trong bóng tối, th́ khả năng đối tượng bị họ loại bỏ đầu tiên chính là tướng Vĩnh. Với các nhân sĩ trí thức khác họ có thể bắt giữ bất cứ lúc nào, nhưng việc bắt giữ tướng Vĩnh là không thể. Việc họ dành cho tướng Vĩnh sự đối xử khác biệt hôm 13/7 càng làm tôi thêm nghi ngại. Rất mong những người thân bên cụ thận trọng hơn trong mọi việc đi lại, ăn uống của cụ.
Trở lại với ư nghĩa đích thực của những cuộc biểu t́nh, điều tôi muốn nói chỉ đơn giản là những người biểu t́nh chống TQ hôm qua đă bước những bước đi chập chững đầu tiên trên con đường dân chủ hóa đất nước, dẫu cho nhiều người trong số họ không nhận ra điều đó.
C̣n phía chính phủ th́ sao? Chắc hẳn họ cũng đă nh́n thấy từ rất sớm con đường mà đoàn người biểu t́nh kia đang đi sẽ dẫn đến đâu. Trong khi chưa t́m được giải pháp tốt, họ buộc phải dùng bạo lực, chấp nhận sự phê phán của cả thế giới văn minh. Động thái ấy đẩy họ rời xa hơn nữa bàn tay thiện chí của ông bạn Hoa Kỳ, đồng thời ngả sâu vào ḷng bà chị Trung Quốc. Họ biết rằng làm bạn với Mỹ đồng nghĩa với việc phải chấp nhận luật chơi của người Mỹ. Sẽ không có chuyện dùng bạo lực đối phó với dân ḿnh nếu người Mỹ đang đứng bên cạnh. Mà khi không bị trấn áp, phong trào đấu tranh chống Tàu, dưới sự dẫn dắt của các nhà trí thức yêu dân chủ, và/hoặc các đảng phái dân chủ, chẳng mấy chốc sẽ hiện nguyên h́nh là những phong trào đấu tranh đ̣i dân chủ, đ̣i thay đổi cơ chế, cải cách chính trị. Chừng nào các đảng viên cầm quyền lănh đạo c̣n đặt lợi ích cá nhân và phe nhóm lên trên hết th́ họ c̣n chưa sẵn sàng cho mọi sự đổi thay. Và họ đành nuốt nước bọt đứng nh́n túi đô rủng rỉnh của chú Sam mà không dám đến gần hơn nữa.
Trong khi đó, chị hai Trung Quốc không quan tâm đến dân chủ, v́ ngay bên nhà chị cũng chưa dùng thứ đó. Thằng em chơi với chị th́ cứ thoải mái đi, chỉ cần biết ngoan ngoăn nghe lời, nếu khó khăn, chị sẽ giúp. Có chị đây, chú mày không phải sợ bố con thằng nào nhé!
Sự khác biệt về đường lối giữa Cù Huy Hà Vũ và Tống Văn Công cũng nằm ở đó. Cù Huy Hà Vũ kêu gọi một sự hợp tác triệt để với Hoa Kỳ. Lời kêu gọi này đối với chính phủ là không thể chấp nhận được theo phân tích ở trên. Do đó, khi vị luật sư trẻ chuyển sang phê phán chính sách của nhà nước, họ buộc phải làm cho ông im tiếng. C̣n Tống Văn Công, vị lăo thành cách mạng này lại đưa ra chủ chương cải tổ từ bên trong Đảng, một h́nh thức cách mạng cải lương, tự diễn biến từ trên xuống dưới. Cái này th́ không ảnh hưởng ǵ đến vị thế độc tôn của Đảng. Đảng sẽ lắng nghe, sẽ cải tổ, nhưng cứ từ từ. Hăy đợi đấy.
Tóm lại, trong bài viết này tôi đă tŕnh bày hai ư chính. Thứ nhất là bản chất các cuộc biểu t́nh dân chủ dán mác “chống Tàu”. Thứ hai, cần phải lưu ư hơn đến sự an nguy của những người tiên phong, đặc biệt là tướng Nguyễn Trọng Vĩnh.
Thế cờ đă chuyển.
Nguyễn Danh An
tintuchangngay
Theo blog Chuyện Tầm Phào
-
Tôi không muốn thấy 50 năm sau lại có những Đào Hiếu từng đi biểu t́nh hôm nay viết ra những phiên bản khác của “Lạc đường”… Tôi có cảm giác như những thanh niên trẻ trung nhiệt t́nh ấy đang bị lừa dối, lợi dụng… Tại sao Việt Nam không dám chơi với ông bạn Mĩ sang trọng, mà cứ chấp nhận thua thiệt bám lấy bà chị hai tham lam bên cạnh? Cần phải lưu ư hơn đến sự an nguy của những người tiên phong, đặc biệt là tướng Nguyễn Trọng Vĩnh.
Vậy là cuộc biểu t́nh ngày 17/7 đă diễn ra không mấy suôn sẻ, không khác biệt nhiều so với dự liệu của tôi trong entry trước. Điều may mắn là các nhân sĩ trí thức tiên phong vẫn được b́nh an. Coi như một chút an ủi. Thế là họ vẫn c̣n biết nể. Đọc bài viết của tướng Nguyễn Trọng Vĩnh, tôi nghĩ ông cụ đă nổi giận thực sự. Những ḍng kết tội ngắn gọn và đanh thép của vị lăo tướng cứ vang trong đầu tôi măi. Rồi nhà văn Nguyên Ngọc, tiến sĩ Nguyễn Quang A cũng lần lượt lên tiếng. Tôi hiểu tâm trạng của các vị ấy. Người dân tham gia biểu t́nh bị bắt, bị hành hung, bị lăng nhục… uất ức bao nhiêu th́ các vị cũng uất ức bấy nhiêu. Dù sao thanh niên xuống đường cũng là v́ hưởng ứng lời kêu gọi của các vị ấy. Nh́n anh em chịu cảnh đàn áp mà không bảo vệ được, các vị ấy hẳn cũng xót xa lắm. Nhưng biết làm ǵ khi trong tay không có quyền lực và sức mạnh để đẩy lui sự ngang ngược, bạo tàn. Nước mắt thôi cũng nuốt vào ḷng mà biến thành nhiệt huyết đấu tranh cho một mai quê hương thay đổi.
anh AP[15].jpg
Vừa theo dơi từng phút từng phút những diễn biến trong suốt ngày Chủ nhật 17 tháng 7 đáng nhớ, tôi vừa nghĩ ngợi lan man về hai chữ “biểu t́nh”. Thực chất, những cuộc biểu t́nh này có ư nghĩa ǵ nhỉ? Tôi lại nghĩ đến Cù Huy Hà Vũ, nghĩ đến Tống Văn Công… Sao hai vị này cùng lớn tiếng kêu gọi dân chủ mà một vị bị tống giam c̣n vị kia th́ vô sự? Tại sao Việt Nam không dám chơi với ông bạn Mĩ sang trọng, mà cứ chấp nhận thua thiệt bám lấy bà chị hai tham lam bên cạnh?
Tôi sẽ tuần tự trả lời những câu hỏi đó theo cách nh́n nhận của ḿnh. Nhưng trước hết, để tránh mọi hiểu lầm, xin khẳng định rằng tôi hoàn toàn ủng hộ việc đấu tranh cho dân chủ tự do, và luôn mong mỏi được sống trong một quốc gia tự do dân chủ. Tôi thường nh́n những người bạn ở Mĩ, ở Pháp với sự ghen tị. Họ đi đứng, nói năng tự nhiên thoải mái quá! Không như tôi khi viết những ḍng này phải lén lút chờ đêm xuống, đổi IP, vào mạng riêng ảo nước ngoài post bài! Không dám dùng tên miền mua cho ngắn gọn chỉ v́ sợ lộ thông tin cá nhân. Tự do ngôn luận của nước ḿnh là như thế đấy!
Chúng ta cần có dân chủ, tự do, nhân quyền, b́nh đẳng. Đất nước này nhất định phải đi theo con đường dân chủ nếu muốn sánh vai với bè bạn quốc tế. Nhưng bắt đầu thế nào đây khi mà mấy chục triệu dân đă thấm sâu một thứ chủ nghĩa thờ ơ mặc kệ, mũ ni che tai? Dân chủ không phải là cái có thể đem ban phát từ trên xuống bằng lời nói. Nó chỉ có ư nghĩa khi mà mỗi người dân tự cảm thấy trong ḷng một thứ đ̣i hỏi thôi thúc về quyền được làm chủ đất nước, một niềm tự hào chân thực rằng chính ḿnh là chủ nhân của đất nước. Trong một quốc gia dân chủ, không có công dân nào giữ trong đầu ư nghĩ theo kiểu như: “Đất nước th́ đă có mấy ông to ở trên kia lèo lái chứ ḿnh dân đen là cái thá ǵ mà ư kiến”. Không ai được phép nghĩ như thế ở một nước dân chủ. Nhưng dân ḿnh th́ hầu hết đều nghĩ như thế!
Vậy phải làm ǵ để khởi động tiến tŕnh dân chủ hóa đất nước? Không khó để t́m câu trả lời nếu nh́n lại lịch sử đấu tranh đ̣i dân chủ, nhân quyền trên thế giới. Những người thuộc giới văn nghệ sĩ và giới luật sư là những người nhạy cảm nhất đối với các khái niệm dân chủ, nhân quyền, tự do ngôn luận. Mâu thuẫn giữa giới luật sư và giới chính khách đă được cụ Nguyễn Mạnh Tường phân tích trong cuốn “Kẻ bị khai trừ”. Dưới các chế độ độc tài toàn trị như ở Việt Nam, mâu thuẫn này càng trở nên gay gắt. V́ thế mà chúng ta đă phải chứng kiến nhiều luật gia tài giỏi bị chính quyền vùi dập không thương tiếc. C̣n giới văn nghệ sĩ, họ rất cần tự do để thể hiện tư tưởng nghệ thuật. Khi một nhà văn vừa sáng tác vừa phải cân nhắc đẽo gọt từng lời thoại của nhân vật để tránh sơ suất động chạm đến những vấn đề chính trị nhạy cảm này khác th́ làm sao tác phẩm của họ giữ được vẻ tự nhiên thấm đẫm hương vị cuộc sống chân thực ngoài kia? Không gian nghệ thuật của họ bị đóng khung trong vô thiên lủng những chủ trương, đường lối do “Đảng quang vinh sáng suốt” vạch sẵn, làm sao con người cá nhân nơi họ có thể thỏa được khát khao vươn tới những vùng mênh mông của Sáng Tạo?
Như thế, các văn nghệ sĩ và các luật sư là những người đầu tiên cảm thấy một cách sâu xa nhu cầu tự do dân chủ. Họ sẽ gặp nhau sau khi đă cùng trở thành những nạn nhân của thể chế. Họ sẽ bắt tay nhau dấn thân vào cuộc phiêu lưu t́m kiếm tự do dân chủ. Trong cuộc phiêu lưu đó, họ sẽ t́m thấy ngày càng nhiều bạn đồng hành. Và rồi bằng nhiều cách thức khác nhau, họ sẽ từng bước từng bước khơi dậy trong mỗi người dân niềm mong muốn có lại những quyền lợi đă bị tước đoạt hoặc lăng quên: quyền được nói, quyền được tự do thể hiện cái tôi, quyền được làm chủ vận mệnh dân tộc.
Quần chúng càng theo họ nhiều th́ cái thế đối lập giữa họ với nhà cầm quyền càng trở nên rơ rệt. Cố nhiên ngay từ đầu, chính quyền đă không ưa ǵ họ, nhưng phải đến khi đông đảo quần chúng theo họ, họ mới bị xem là mối nguy cơ cần phải loại bỏ. Đó là thời kỳ của bạo động và đàn áp dă man. Vụ đàn áp biểu t́nh như hôm qua chỉ là khúc ouverture trong bản giao hưởng hào hùng và bi thương sắp tới.
Sáng hôm qua, khi tôi post lên mạng Google+ một tấm ảnh ghi lại cảnh công an Việt Nam dùng vũ lực trấn áp người tham gia biểu t́nh, một bạn Trung Quốc hỏi tôi có ủng hộ cuộc biểu t́nh đó không? Tôi bảo có, nhưng trên b́nh diện khác. Bạn ấy không hỏi lại nên tôi cũng không có cơ hội giải thích thêm cái “b́nh diện khác” đó là ǵ. Nếu được yêu cầu giải thích, tôi sẽ bảo rằng tôi ủng hộ những cuộc biểu t́nh như thế v́ nó là tiền đề cho tiến tŕnh dân chủ hóa đất nước tôi, chứ không phải ủng hộ v́ lư do phản đối TQ.
Không bao giờ tôi nghĩ rằng những cuộc biểu t́nh đó có thể giúp VN lấy lại được phần biển đảo đă mất, và rằng biểu t́nh có thể làm TQ rụt rè hơn trong việc lấn chiếm lănh thổ lănh hải của ta. Chắc hẳn những người kêu gọi biểu t́nh cũng hiểu như tôi, nhưng họ không nói ra. Họ dùng cái b́nh phong “phản đối chủ nghĩa bá quyền phương Bắc và tư tưởng Đại Hán” để che đậy mục đích thực sự phía sau: đó là khơi dậy phong trào đấu tranh dân chủ ở trong nước. Tôi không phủ định có một phần nguyên nhân trong hành động đó xuất phát từ ḷng yêu nước và căm hận giặc Tàu nơi họ, nhưng tôi cũng không ngại nói thẳng cái mục đích thâm viễn hơn mà họ chưa muốn hay chưa dám công khai, v́ tôi muốn các bạn trẻ tham gia biểu t́nh hiểu rơ ư nghĩa của những việc mà các bạn đang làm. Tôi có cảm giác như những thanh niên trẻ trung nhiệt t́nh ấy đang bị lừa dối, lợi dụng. Tôi không muốn thấy 50 năm sau lại có những Đào Hiếu từng đi biểu t́nh hôm nay viết ra những phiên bản khác của “Lạc đường”. Mà có ǵ đáng ngại đâu, biểu t́nh chống giặc Tàu hay biểu t́nh đấu tranh cho tự do dân chủ đều là những mục tiêu cao cả, đáng để các bạn trẻ dấn thân vào.
Ai cũng biết rằng ở thời điểm hiện tại, tuyên bố biểu t́nh để thay đổi chế độ, từ bỏ con đường XHCN, tiến hành dân chủ triệt để… th́ sẽ vào tù rất nhanh. “May mắn” thay, chị hai TQ lại xâm lăng VN một cách lộ liễu, thế là người ta nhân cơ hội đó thổi bùng lên phong trào biểu t́nh chống TQ. Thật là đúng lúc. Khi người dân cảm thấy phải biểu t́nh để thể hiện ư nguyện chống TQ, họ sẽ khẳng khái xuống đường. Sự đàn áp của chính quyền càng làm cho người dân trực tiếp đối đầu với bạo lực hiểu rơ thêm về tính hà khắc của chế độ mà họ đang sống dưới. Và khi so sánh với các nước dân chủ tiến bộ khác, họ sẽ tự nhận ra sự cần thiết phải có dân chủ. “Ừ, nếu nước ḿnh dân chủ như ở Mỹ, nhà nước tôn trọng nhân dân th́ ḿnh đâu có bị công an đối xử như thế!”. Suy nghĩ đó sẽ lan rộng ra những người thân, bè bạn. Và một lúc nào đó, không phải chỉ vài ngàn người nhận thức được mà hàng chục triệu người dân VN cùng nhận thức được nhu cầu tất yếu về một nền dân chủ pháp trị cho nước ḿnh. Đó sẽ là lúc hàng chục triệu người VN từ Nam ra Bắc cùng xuống đường biểu t́nh để yêu cầu cải tổ toàn diện hệ thống chính trị đang ngày càng rệu ră.
Với danh nghĩa “biểu t́nh chống Trung Quốc xâm lấn”, các nhà tiên phong của chúng ta cho rằng nếu chính quyền trấn áp biểu t́nh chống ngoại xâm th́ có khác ǵ tự thú nhận hành vi phản bội đất nước. Nhưng có vẻ như họ lầm. Chính quyền đă, đang, và sẽ, bất chấp tất cả, sử dụng vũ lực để đàn áp, mà hơn nữa sẽ ngày càng mạnh tay. Phải chăng đă đến lúc những người cùng chiến tuyến nên nói thẳng với nhau để cùng t́m biện pháp hành động thích hợp hơn trong t́nh h́nh mới. Sau cuộc diễu hành hôm qua, cả thế giới đă hướng về Việt Nam, nhưng không phải v́ tranh chấp ngoài biển Đông nữa, mà họ đang nh́n vào cách hành xử của chính quyền VN đối với người dân vô tội. Phải chăng đây là thời điểm các nhà tiên phong cần thay đổi chiến lược? Mà trước hết là phải t́m một người đủ uy tín và can đảm đứng ra nhận lấy vị trí lănh đạo biểu t́nh, sẵn sàng nhận trách nhiệm trước chính quyền khi phát sinh sự cố. Họ vẫn có thể tiếp tục dán mác “chống Tàu” lên các cuộc biểu t́nh, nhưng nếu thêm vài biểu ngữ nữa với nội dung như: “Yêu cầu chính phủ không đàn áp thường dân vô tội!”, “Công an nhân dân không có quyền đánh nhân dân!”… th́ đó thực sự là tiến thêm một bước dài trong việc bày tỏ chính kiến. Từ những biểu ngữ phản ánh t́nh h́nh trực tiếp khó bắt bẻ như vậy, đến các biểu ngữ có dạng “Yêu cầu chính phủ tôn trọng nhân quyền”… chỉ c̣n một quăng đường ngắn.
Nhưng đây cũng là thời điểm tôi lo lắng nhất cho sự an nguy của những người trong nhóm tiên phong, đặc biệt là lăo tướng Nguyễn Trọng Vĩnh. Trong t́nh thế này, mọi bất cẩn đều có thể dẫn đến cái giá phải trả rất đắt. Tôi vừa đọc được một câu ai đó dẫn lời Chu Nguyên Chương: “Văn thần không sợ, vơ tướng không sợ. Văn thần kết hợp với vơ tướng mới đáng sợ”. Thiếu tướng Nguyễn Trọng Vĩnh chỉ đứng sau Đại tướng Vơ Nguyên Giáp về tầm vóc lịch sử và uy tín trong giới quân đội. Tướng Giáp giờ đă già yếu. Chỉ c̣n tướng Vĩnh, dù không nắm binh quyền, nhưng vẫn đủ khả năng gây tác động tới tầng lớp quân nhân. Nếu chính quyền đi đến biện pháp mạnh trong bóng tối, th́ khả năng đối tượng bị họ loại bỏ đầu tiên chính là tướng Vĩnh. Với các nhân sĩ trí thức khác họ có thể bắt giữ bất cứ lúc nào, nhưng việc bắt giữ tướng Vĩnh là không thể. Việc họ dành cho tướng Vĩnh sự đối xử khác biệt hôm 13/7 càng làm tôi thêm nghi ngại. Rất mong những người thân bên cụ thận trọng hơn trong mọi việc đi lại, ăn uống của cụ.
Trở lại với ư nghĩa đích thực của những cuộc biểu t́nh, điều tôi muốn nói chỉ đơn giản là những người biểu t́nh chống TQ hôm qua đă bước những bước đi chập chững đầu tiên trên con đường dân chủ hóa đất nước, dẫu cho nhiều người trong số họ không nhận ra điều đó.
C̣n phía chính phủ th́ sao? Chắc hẳn họ cũng đă nh́n thấy từ rất sớm con đường mà đoàn người biểu t́nh kia đang đi sẽ dẫn đến đâu. Trong khi chưa t́m được giải pháp tốt, họ buộc phải dùng bạo lực, chấp nhận sự phê phán của cả thế giới văn minh. Động thái ấy đẩy họ rời xa hơn nữa bàn tay thiện chí của ông bạn Hoa Kỳ, đồng thời ngả sâu vào ḷng bà chị Trung Quốc. Họ biết rằng làm bạn với Mỹ đồng nghĩa với việc phải chấp nhận luật chơi của người Mỹ. Sẽ không có chuyện dùng bạo lực đối phó với dân ḿnh nếu người Mỹ đang đứng bên cạnh. Mà khi không bị trấn áp, phong trào đấu tranh chống Tàu, dưới sự dẫn dắt của các nhà trí thức yêu dân chủ, và/hoặc các đảng phái dân chủ, chẳng mấy chốc sẽ hiện nguyên h́nh là những phong trào đấu tranh đ̣i dân chủ, đ̣i thay đổi cơ chế, cải cách chính trị. Chừng nào các đảng viên cầm quyền lănh đạo c̣n đặt lợi ích cá nhân và phe nhóm lên trên hết th́ họ c̣n chưa sẵn sàng cho mọi sự đổi thay. Và họ đành nuốt nước bọt đứng nh́n túi đô rủng rỉnh của chú Sam mà không dám đến gần hơn nữa.
Trong khi đó, chị hai Trung Quốc không quan tâm đến dân chủ, v́ ngay bên nhà chị cũng chưa dùng thứ đó. Thằng em chơi với chị th́ cứ thoải mái đi, chỉ cần biết ngoan ngoăn nghe lời, nếu khó khăn, chị sẽ giúp. Có chị đây, chú mày không phải sợ bố con thằng nào nhé!
Sự khác biệt về đường lối giữa Cù Huy Hà Vũ và Tống Văn Công cũng nằm ở đó. Cù Huy Hà Vũ kêu gọi một sự hợp tác triệt để với Hoa Kỳ. Lời kêu gọi này đối với chính phủ là không thể chấp nhận được theo phân tích ở trên. Do đó, khi vị luật sư trẻ chuyển sang phê phán chính sách của nhà nước, họ buộc phải làm cho ông im tiếng. C̣n Tống Văn Công, vị lăo thành cách mạng này lại đưa ra chủ chương cải tổ từ bên trong Đảng, một h́nh thức cách mạng cải lương, tự diễn biến từ trên xuống dưới. Cái này th́ không ảnh hưởng ǵ đến vị thế độc tôn của Đảng. Đảng sẽ lắng nghe, sẽ cải tổ, nhưng cứ từ từ. Hăy đợi đấy.
Tóm lại, trong bài viết này tôi đă tŕnh bày hai ư chính. Thứ nhất là bản chất các cuộc biểu t́nh dân chủ dán mác “chống Tàu”. Thứ hai, cần phải lưu ư hơn đến sự an nguy của những người tiên phong, đặc biệt là tướng Nguyễn Trọng Vĩnh.
Thế cờ đă chuyển.
Nguyễn Danh An
tintuchangngay