tonny_thuong
07-24-2011, 00:52
Cứ bước vào mùa mưa là lại có hàng chục người chết v́ giông sét. Theo các nhà khoa học, do nằm ở vị trí địa lư đặc thù nên Việt Nam là một trong 3 tâm giông sét của thế giới, phải hứng chịu tần số sét cao hơn trung b́nh. Chủ động pḥng tránh giông sét là việc có thể làm được.
2 triệu lượt sét đánh mỗi năm
TS Nguyễn Xuân Anh, phó viện trưởng Viện Vật lư Địa cầu, Viện Khoa học & Công nghệ Việt Nam cho biết, trên thế giới có 3 tâm giông sét gồm: Châu Á, châu Phi, châu Mỹ. Trong đó, Việt Nam nằm ở tâm dông sét châu Á. Trung b́nh mỗi năm, Việt Nam có khoảng 2 triệu lần sét đánh xuống đất. Mùa giông ở Việt Nam tương đối dài bắt đầu từ tháng 4 và kết thúc vào tháng 10. Số ngày giông trung b́nh khoảng 100 ngày/năm và số giờ giông trung b́nh là 250 giờ/năm. Trên nền hoạt động giông tương đối mạnh này có độ chênh lệch khá lớn về mức độ hoạt động giông ở các vùng.
http://bee.net.vn/dataimages/201107/original/images739179_T5_set. jpg
Việc phân bố giông sét ở Việt Nam không đồng đều. Những khu vực xuất hiện nhiều giông sét là Cổ Dũng (Hải Dương), Sơn Lộc (Hà Tĩnh), Yên Thành (Nghệ An), Đồng bằng sông Cửu Long...
Cam Ranh là nơi có số giờ giông nhỏ nhất là 55h/năm. A Lưới (Thừa Thiên - Huế) đạt mức giờ giông cao nhất là 489 giờ/năm. Sự chênh lệch này do nguyên nhân chính là yếu tố phân chia lănh thổ bởi những dăy núi cao có hướng khác nhau, làm tăng cường hoạt động giông ở vùng này và hạn chế hoạt động giông ở vùng khác.
Việc phân bố giông sét ở Việt Nam không đồng đều. Những khu vực xuất hiện nhiều giông sét là Cổ Dũng (Hải Dương), Sơn Lộc (Hà Tĩnh), Yên Thành (Nghệ An), Đồng bằng sông Cửu Long... Sở dĩ có sự khác biệt về tần suất giông sét giữa các địa phương là do điều kiện khí hậu có sự phân hóa. Vùng có nhiễu động khí quyển mạnh, có địa h́nh thuận lợi cho việc h́nh thành các ḍng thăng luôn có nguy cơ về sét cao hơn các vùng khác.
Theo các chuyên gia, vùng càng có nhiều khoáng sản th́ càng ít bị thiệt hại bởi giông sét hơn do ḍng sét đánh xuống được lan truyền xuống đất nhanh hơn. Bản thân Hà Nội và TPHCM là nơi có nguy cơ cao về sét song do có nhiều công tŕnh cao tầng nên giúp ḍng sét thoát nhanh hơn.
Tránh sét không khó
PGS.TS Hà Duyên Châu, Viện Vật lư Địa cầu cũng cho biết, các kết quả đo đạc qua mạng trạm định vị sét (do Viện Vật lư Địa cầu lắp đặt tại một số địa phương) cho thấy, hoạt động giông sét thường xảy ra mạnh mẽ vào thời điểm từ 14 - 20h. Sét hoạt động mạnh nhất vào tháng 5 ở Phú Yên, B́nh Thuận, Đông Hà. Ở Hà Nội, giông sét hoạt động mạnh nhất vào tháng 6 - 7. Đỉnh phụ thứ hai của tất cả các trạm xuất hiện vào tháng 9 - 10.
Theo các chuyên gia, ngoài việc nắm được vùng xuất hiện và thời gian hoạt động của giông sét, người dân hoàn toàn có thể pḥng tránh được sét. Khi làm ở khu vực nào đó, để ư trước các nơi có thể trú mưa và tránh sét an toàn. Phải tính được thời gian từ chỗ làm việc đến nơi an toàn. Thường th́ cơn giông kéo đến rất nhanh trong ṿng 15 phút và di chuyển với vận tốc 40km/giờ. Do vậy, khi đang ở nơi không an toàn th́ cần phải để ư đến các dấu hiệu của giông như mây đen, không khí lạnh, gió, bởi ngay sau đó, giông sét sẽ đến rất nhanh.
Khi sét xảy ra, thoạt tiên sẽ thấy tia chớp loé lên và sau đó là có tiếng sấm kèm theo. Nếu bạn tính khoảng thời gian từ lúc tia chớp loé lên và lúc nghe thấy tiếng sấm th́ có thể xác định được khoảng cách tới nơi sét xảy ra. Chia khoảng thời gian ước tính được cho 3 sẽ tính được khoảng cách đến tia sét. Ví dụ nếu đếm được 3 giây th́ sét cách vị trí đứng là 3/3 = 1km. Khi nghe thấy tiếng sấm đầu tiên bất kể là ǵ cũng cần phải thấy nguy hiểm đă đến. Sét có thể đánh cách xa nơi có mưa tới 15 - 20km.
Người dân có thể tự thiết kế, thi công hệ thống chống sét cho ngôi nhà của ḿnh bằng kim thu sét, dây dẫn và bộ phận tiếp đất. Kim thu sét được làm bằng thép có độ dài từ 0,5 - 1,5m, sử dụng từ 3 - 5 kim thu sét nối với nhau, được gắn ở nơi cao nhất trên nóc nhà.
Bộ phận thu sét phải được nối với hệ thống dây dẫn bằng kim loại, thường chỉ cần 2 dây ở 2 đầu nhà, nhưng nếu nhà to th́ cần nhiều dây hơn. Dây dẫn xuống được gắn với bộ phận tiếp đất, thường là những thanh thép mạ kẽm được chôn sâu từ 2,5 - 3m dưới ḷng đất, cách nhà từ 10 - 20m.
TS Nguyễn Xuân Anh
Tô Hội - Bee
2 triệu lượt sét đánh mỗi năm
TS Nguyễn Xuân Anh, phó viện trưởng Viện Vật lư Địa cầu, Viện Khoa học & Công nghệ Việt Nam cho biết, trên thế giới có 3 tâm giông sét gồm: Châu Á, châu Phi, châu Mỹ. Trong đó, Việt Nam nằm ở tâm dông sét châu Á. Trung b́nh mỗi năm, Việt Nam có khoảng 2 triệu lần sét đánh xuống đất. Mùa giông ở Việt Nam tương đối dài bắt đầu từ tháng 4 và kết thúc vào tháng 10. Số ngày giông trung b́nh khoảng 100 ngày/năm và số giờ giông trung b́nh là 250 giờ/năm. Trên nền hoạt động giông tương đối mạnh này có độ chênh lệch khá lớn về mức độ hoạt động giông ở các vùng.
http://bee.net.vn/dataimages/201107/original/images739179_T5_set. jpg
Việc phân bố giông sét ở Việt Nam không đồng đều. Những khu vực xuất hiện nhiều giông sét là Cổ Dũng (Hải Dương), Sơn Lộc (Hà Tĩnh), Yên Thành (Nghệ An), Đồng bằng sông Cửu Long...
Cam Ranh là nơi có số giờ giông nhỏ nhất là 55h/năm. A Lưới (Thừa Thiên - Huế) đạt mức giờ giông cao nhất là 489 giờ/năm. Sự chênh lệch này do nguyên nhân chính là yếu tố phân chia lănh thổ bởi những dăy núi cao có hướng khác nhau, làm tăng cường hoạt động giông ở vùng này và hạn chế hoạt động giông ở vùng khác.
Việc phân bố giông sét ở Việt Nam không đồng đều. Những khu vực xuất hiện nhiều giông sét là Cổ Dũng (Hải Dương), Sơn Lộc (Hà Tĩnh), Yên Thành (Nghệ An), Đồng bằng sông Cửu Long... Sở dĩ có sự khác biệt về tần suất giông sét giữa các địa phương là do điều kiện khí hậu có sự phân hóa. Vùng có nhiễu động khí quyển mạnh, có địa h́nh thuận lợi cho việc h́nh thành các ḍng thăng luôn có nguy cơ về sét cao hơn các vùng khác.
Theo các chuyên gia, vùng càng có nhiều khoáng sản th́ càng ít bị thiệt hại bởi giông sét hơn do ḍng sét đánh xuống được lan truyền xuống đất nhanh hơn. Bản thân Hà Nội và TPHCM là nơi có nguy cơ cao về sét song do có nhiều công tŕnh cao tầng nên giúp ḍng sét thoát nhanh hơn.
Tránh sét không khó
PGS.TS Hà Duyên Châu, Viện Vật lư Địa cầu cũng cho biết, các kết quả đo đạc qua mạng trạm định vị sét (do Viện Vật lư Địa cầu lắp đặt tại một số địa phương) cho thấy, hoạt động giông sét thường xảy ra mạnh mẽ vào thời điểm từ 14 - 20h. Sét hoạt động mạnh nhất vào tháng 5 ở Phú Yên, B́nh Thuận, Đông Hà. Ở Hà Nội, giông sét hoạt động mạnh nhất vào tháng 6 - 7. Đỉnh phụ thứ hai của tất cả các trạm xuất hiện vào tháng 9 - 10.
Theo các chuyên gia, ngoài việc nắm được vùng xuất hiện và thời gian hoạt động của giông sét, người dân hoàn toàn có thể pḥng tránh được sét. Khi làm ở khu vực nào đó, để ư trước các nơi có thể trú mưa và tránh sét an toàn. Phải tính được thời gian từ chỗ làm việc đến nơi an toàn. Thường th́ cơn giông kéo đến rất nhanh trong ṿng 15 phút và di chuyển với vận tốc 40km/giờ. Do vậy, khi đang ở nơi không an toàn th́ cần phải để ư đến các dấu hiệu của giông như mây đen, không khí lạnh, gió, bởi ngay sau đó, giông sét sẽ đến rất nhanh.
Khi sét xảy ra, thoạt tiên sẽ thấy tia chớp loé lên và sau đó là có tiếng sấm kèm theo. Nếu bạn tính khoảng thời gian từ lúc tia chớp loé lên và lúc nghe thấy tiếng sấm th́ có thể xác định được khoảng cách tới nơi sét xảy ra. Chia khoảng thời gian ước tính được cho 3 sẽ tính được khoảng cách đến tia sét. Ví dụ nếu đếm được 3 giây th́ sét cách vị trí đứng là 3/3 = 1km. Khi nghe thấy tiếng sấm đầu tiên bất kể là ǵ cũng cần phải thấy nguy hiểm đă đến. Sét có thể đánh cách xa nơi có mưa tới 15 - 20km.
Người dân có thể tự thiết kế, thi công hệ thống chống sét cho ngôi nhà của ḿnh bằng kim thu sét, dây dẫn và bộ phận tiếp đất. Kim thu sét được làm bằng thép có độ dài từ 0,5 - 1,5m, sử dụng từ 3 - 5 kim thu sét nối với nhau, được gắn ở nơi cao nhất trên nóc nhà.
Bộ phận thu sét phải được nối với hệ thống dây dẫn bằng kim loại, thường chỉ cần 2 dây ở 2 đầu nhà, nhưng nếu nhà to th́ cần nhiều dây hơn. Dây dẫn xuống được gắn với bộ phận tiếp đất, thường là những thanh thép mạ kẽm được chôn sâu từ 2,5 - 3m dưới ḷng đất, cách nhà từ 10 - 20m.
TS Nguyễn Xuân Anh
Tô Hội - Bee